• اقتصاد کینزی که طرف تقاضا را موجب رکود می داند در حال حاضر نه پایه تشخیص و نه راهکار مناسبی است
از نظر اقتصادی برنامه جدید اعلام شده دولت موجبات خوشبینی معقولانه ا ی را- حد اقل برای من - ایجاد نموده است. قبلا نظرات مستقل خود را به عنوان یک اقتصاددان میهن دوست و فارغ از محرکهای سیاسی وا یدولوژ یک - که ا لبته هر یک سهم مهمی در بازیابی راهکارهای اقتصادی متفاوت دارند - در نشریات داخلی تقدیم مردم و نمایندگان منتخب آنها کرده بودم. اقتصاد کینزی که طرف تقاضا را موجب رکود - و در نتیجه - هدف برنامه ریزی های اقتصادی قرار می دهد در حال حا ضر نه پایه تشخیص و نه راهکار مناسبی ا ست.
برنامه جدید دولت آقای روحانی خوشبختانه متکی بر یک سلسله واقعیات عینی است که به صراحت قابل احترامی فرضیات زیر بنایی را معرفی کرده و بر اساس آنها با اتکا به اقتصاد عرضه ای کلاسیک منشا رکود و تورم جاری را عمدتا در کاهش عرضه و در نتیجه راهکارهای متعاقب را در تقویت مناسب و محتاطانه طرف عرضه مید اند.
آنچه در تصویر شماتیک زیرین از برنامه پیشنهادی اقتصادی دولت خلاصه شده است مبتنی بر واقعیات عینی اقتصاد ایران است. سه مورد آنرا تشریح خوا هم کرد.
٢. هر زمانی که عرضه نسبت به تقاضا کاهش یابد هم تولید و هم قیمتها تنزل خواهند کرد.
٣.اشتغال عمدتا به تولید و عرضه متکی است. با تقویت تولید و عوامل مربوطه اشتغال بیشتر ایجاد خواهد شد.
٤. تورم نموداری است از مصاف عرضه و تقاضا. هر زمانی که به گسترش تولید و عرضه نسبت به تقاضای موجود همت گماشته شود, هم رکود و هم تورم مها ر خواهند شد. در حالیکه سیاستهای متکی به طرف تقاضا - هدف کاهش تورم را از طریق تنزل تقاضا - تنها با گسترش رکود می توانند دنبال کنند.
• قوانین حاکم بر بانکها در ایران بسیار ناموزون و نیازمند تحولات اساسی است
• یک دولت واحد باید اختیارات و مسئولیتهای همگن داشته باشد
آنچه که اجرای برنامه های اقتصادی دولت را به احتمال قریب به یقین دچار تزلزل خواهد کرد عبارتند از موارد مهم زیر :
١. قوانین حاکم بر بانکها در ایران بسیار ناموزون و نیازمند تحولات اساسی هستند. یک بانک به معنای بانک واقعی و موسسسه سپرده ای روی پا نخواهد ایستاد مگر تحت دو شرط؛ یکی آنکه بتواند بهره پرداختی ا ش را روی سپرده ها کمتر از بهره دریافتی اش روی وامها تنظیم کرده و دوم آنکه مجاز باشد از فعا لیتهای بانکی به غیر بانکی مبادرت کند و یا هر دو آنها. بدیهی است که تنها گزینه مناسب نوع اول است. سایر گزینه ها بانکها را در بلند مدت به خطرات عدیده خواهد کشانید. عدم تعادل بانکی خود دستورالعملی است برای طوفانهای اقتصادی.
٢. بهترین دولتهای جهان محکوم به شکست خواهند بود چنانچه اگر در مملکت آنها مراکز متعدد قدرت موجود باشد. تخصیص منابع مالی و تعیین بودجه باید در اختیار دولت بوده و البته به تصویب پارلمانی برسد. غیر از نقش رهبری - جمهوری اسلامی نیازمند نگرشی نوین در تفویض اختیارات دولتی و شبه دولتی به گروه ها ی صاحب نفوذ است. یک دولت واحد باید اختیارات و مسئولیتهای همگن داشته باشد.
* دولت باید بی درنگ به نبرد سیستماتیک و با برنامه با فساد بپردازد
3. فساد موجود در ارکان مختلف بزرگترین چالش هاست. دولت باید بی درنگ به نبرد سیستماتیک و با برنامه با فساد غالب مالی و اداری که هر گونه اعتماد و خوشبینی را در ایران از بین برده بپردازد. افراد فاسد باید با محاکمات عادلانه و بدون توجه به اینکه چه مقام و یا مسلکی دارند به درون زندانها روانه شوند. صحبتهای مربوط به فساد نباید موکول به مبارزات انتخاباتی هر چهار ساله یکبار بشوند. فساد - خیانت به آرمانهای یک ملت زحمتکش میباشد. مفسدین نیز جز خائنین چیزی دیگر نیستند و باید به فراخور جرمشان به سرعت تنبیه شوند و دستهای آنها از بیت المال کوتاه شود.
* دولت مجبور است فلسفه خدمات بلند مدت و استراتژیک خود را به وضوح مشخص نماید
اگر چه چالشی که دولت جدید ایران در مقابل خود دارد بسیار بزرگ است، لکن به زودی - اگر نه به فوریت - دولت مجبور خواهد بود که فلسفه خدمات بلند مدت و استراتژیک خود را به وضوح مشخص نماید.
من پیشنهاد دارم که هر حکومتی که راه بزرگ کردن طبقه متوسط را در پیش بگیرد، پیوسته از حمایت اکثریت مردم برخوردار خواهد شد.
دولت ایران نمی تواند هم مرفه‌ترین طبقه و هم طبقات محروم را با سیاستهای مسئولانه رشد گرا حمایت همزمان بکند.
هزینه های دولت را جدا از درآ مد های ناشی از فروش نفت و گاز، مالیاتهای مناسب باید تأمین کنند.گنجاندن مالیاتهای منفی (یارانه) دائمی برای افراد و خانوارهایی که درآمدهای آنان زیر حداقل سطح معیشت در ایران است در همان مالیات بندیهای صحیح و حساب شده باید جستجو کرد.
اکنون ا علام برنامه اقتصادی پیشنهادی دولت در آن راستا پیش می رود. در مورد یارانه ها - با ر دیگر باید تاکید شود که یک سیاست مالیاتی جامع با گنجاندن مالیاتهای منفی (یارانه) دائمی برای افراد و خانوارهایی که درآمدهای آنان زیر حداقل سطح معیشت در ایران است باید ارائه شود.
یک رئیس جمهور موفق در نظر مردم ایران آن کسی است که بتواند با حمایت قوی رهبری به خنثی کردن نفوذ مراکز قدرت در ایران و نیز فساد سیستماتیک دستگاههای اداری بپردازد. برنامه دولت به درستی نقش انتظارات (خوشبینی و بدبینی) را در موفقیت و یا عدم آن هشدار داده است. تا زمانی که فساد تنها موضوع هر چهار سال یکبار انتخاباتی باشد که حتی در آن هنگام تنها برای منظور رسوا کردن رقبا مطرح شود و نه بهسازی و یا اصلاح و ریشه کندن فساد و مفسدین-هیچگونه سیاستی را مردم کاری نخواهند یافت.
حکومت قانون -خود نه تنها به بهتر شدن اوضاع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کمک خواهد کرد بلکه اعتماد مردم را به حکومت اسلامی و نظام موجود ارتقاء خواهد داد. در نتیجه این یک مسولیت بسیار سنگینیی است برای کلیه کسانی که خود را به اسلام و حکومت اسلامی مؤمن می دانند. عکس آن موجب اعتقاد معکوس مردم به کلیه کسانی خواهد بود که قدرت تغییر را دارند ولی تنها به مقصر دانستن مفسدین اکتفا می کنند. مردم اصلاحات اساسی - نظام مورد احترام و قابل اعتماد می خواهند.
* باید میهن را از فشارهای اقتصادی موجود مبرا کرد
در مورد مذاکرات هسته ای - چنانچه بارها ذکر کرده ام- در حال حاضر باید میهن را از فشارهای اقتصادی موجود مبرا کرده وبه جای شعارهای تحمیق کننده، ترتیبات فراهم کردن خوراک و نیازهای مبرم مردم را بدهند. لکن در موقعیتهای مناسب آینده حتما باید با همان ترازوهایی که سرمایه گذاریهای میهن ما را روی انرژی هسته ای اندازه گیری می کنند، تولید بیش از حد سلاح های اتمی دیگر کشورهای منطقه از قبیل اسرائیل متجاوز،هندوستان،پاکستان،ترکیه از یک طرف و سایر کشورهای غربی، از طرف دیگر را ارزیابی و اندازه گیری کنند. فاجعه کشتار وسیع مردم بیگناه فلسطین و اطفال بیگناه را توسط اسرائیل متجاوز با چه معیارها یی می سنجند؟! کجا هستند آن انسان دوستان ٥+١ کشور!؟
در مورد تحریمهای جاری همانطوری که پیش بینی نموده بودم به تدریج توافقهایی در شرف تکوین هستند.
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال - در تاریخ ١٩ ژ وئیه:
کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه،آلمان، چین و روسیه تصمیم گرفتند که مهلت نهایی برای توافق ایران با شرایط مورد مذاکره جاری جمعی آنها مربوط به انرژی اتمی را که قرار بود فردا (٢٠ ژوئیه) منقضی گردد به اواخر ماه نوامبر تمدید کنند. اهم توافقهای نشست جمعه (١٨ ژوئیه) در سطور زیرین خلاصه می شود:
١. ایران موافقت نموده است که گامهای بیشتری را نسبت به ٦ ماهه اخیر در محدود نمودن پیشرفته ترین قسمتهای برنامه اتمی خود بردارد. مشخصا کلیه اورانیوم تولید شده خود را که به حد بیست در صد خلوص رسانده است به صورت مناسب جهت سوخت راکتورهای اتمی تحقیقاتی خود تنزل دهد. این باعث خواهد شد که تبدیل مجدد آنها به مواد مورد نیاز سلاح هسته ای به مراتب دشوار تر گردد.
٢. ایران به تداوم دسترسی به حدود ٧٠٠ ملیون دلار درآمد متوسط فروش نفت صادراتی چهار ماهه آینده خود که مورد انسداد ناشی از تحریم بود قادر خواهد بود.
٣. ادامه مذاکرات فشرده که بعد از ١٦ روز در وین (اتریش) به توافق قطعی نرسید به اواخر ماه نوامبر موکول گشت.
طرفین شدیدا به لزوم ادامه این مذاکرات دل بسته اند و با در نظر گرفتن اوضا ع اقتصادی ایران و پیچیدگیهای سیاسی خاورمیانه (به ویژه عراق، سوریه،اسرائیل، لبنان، افغانستان ، فلسطین و مصر) توافقی که هر از گاهی ، به دلایل گوناگون ، مورد پایمالی کوچک و بزرگ ایران واقع گردد مورد انتظار من است.
*ایران باید تقاضای جدی محدود کردن سلاح های اتمی دیگر کشورهای منطقه به ویژه اسرائیل را عنوان کند
ایران باید تقاضای جدی محدود کردن سلاح های اتمی دیگر کشورهای منطقه به ویژه اسرائیل را عنوان کرده و با تکیه به تجاوزات مکرر و قلدرانه آن جهان را از خطر مسلم آن آگاه سازد. اسرائیل یکی از تنها کشورهایی است که سازمان ملل در طی سالهای متمادی - علیرغم ا عما ل نفوذ قوی امریکا - بیشترین تعداد اخطا ریه محکومیت بر آنها صادر کرده است. جهان با وجدانی ناپاک به نظاره جنایات مکرر ضد بشری این دولت تبعیض گر که از تصرف اماکن, زمینها, و له و لورده کردانهای آشیانه های محقر اطفال و زنان داغدیده کوچکترین شرمی ندارد - پرداخته است و به نوعی شریک آن جنایات شده است. تضاد عمده خاور میانه اسرائیل است و این تجاوزات مداوم قلدرانه اوست که به صورت واکنش های بزرگ و کوچک و سر انجام به صورت تروریزم متحد و مستاصل آرامش جهان را به خطر انداخته است. دو مجلس امریکا و اکثریت نمایندگان آن را سرمایه های در گردش اسرائیل و نمایندگان دلاری آنها به اطاعت خود گرفته و جهان را از مقابله با آن همه تجاوز با تشبث به تهدیدات سیاسی و تحدیدات اقتصادی بر حذر داشته اند.
• کاش بشریت از یوغ پول و فساد آزاد می شد
به عنوان یک آینده نگر- با تاسف و تشویش فراوان- جهان آینده را پر آشوب تر و ستم سیستماتیک این قدرتمندان سوار بر توپ و تانک را آتش گداخته بر انبار باروت ستمدیدگان جهان می بینم. قانون جبری فیزیک و مکانیک بدون استثنا ء در جهان به کرات ثابت و مشاهده شده است که هیچ انرژی از بین نمی رود بلکه به نوعی دیگر تبدیل می شود و نیز در ازای هر کنشی, واکنشی ایجاد خواهد شد. ای کاش پیش از آنکه فجایع رشد یابنده کنونی به اضمحلال بیشتر توده بشریت بیانجامد, بشریت از یوغ پول و فساد آزاد می شد.