رسانه‌های اصلاح‌طلب ...

گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.

*****

روزنامه‌های اصلاح‌طلب روز سه شنبه را به رخدادهای قضایی دیروز در کشور اختصاص دادند و تیترهای اول خود را در راستای سخنان معاون اول و سخنگوی قوه قضائیه درباره یکی از اعضای دولت دهم و بازجویی سعید مرتضوی درباره اتهاماتش پرداخته است اما رسانه های اصلاح طلب در مورد دفاع مهدی هاشمی در جلسه هفتم دادگاه ترجیح دادند، سکوت اختیار نمایند،
همچنین روزنامه اصلاح طلب به اهمیت سفرهای دکتر ظریف در چند روز اخیر و اثرگذاری آن بر روند مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای 1+5 پرداختند.


روزنامه مردم سالاری
 
روزنامه اصلاح طلب مردم سالاری با تیتر یک « معاون احمدی نژاد محکوم به حبس و جزای نقدی» که برگرفته از سخنان "محسنی اژه‌ای" معاون اول و سخنگوی قوه قضاییه در کنفرانس خبری است، روانه پیشخوان مطبوعات شده است.
در صفحه اول این روزنامه جابر فضلي در یادداشت کوتاه « کازار سطل‌ها؛ حمایت یا تبلیغات» به نقد چالش سطل آب که این روزها در شبکه های اجتماعی به صورت گسترده انجام می گیرد؛ پرداخته است و از جایگزینی دیگر یاد کرده است و بیان داشته است « «کارزار سطل خاک» در حمايت از کودکاني که در ميان خاک و آوار خانه‌هاي ويران شده‌شان زندگي مي‌کنند.
در يکي از ويدئوها، جواني فلسطيني مي‌گويد، «کودکان غزه حسي متفاوت دارند. آنها در خانه‌هاي خود نشسته‌اند که ناگهان سقف روي سرشان خراب مي‌شود.» او سپس سطلي از خاک را روي سر خود خالي مي‌کند و مي‌گويد «اينطوري!»... در ويدئويي ديگر جوان فلسطيني ديگري مي‌گويد که حاضر است در چالش سطل آب يخ شرکت کند. او سپس يک سطل خالي را روي سرش تکان مي‌دهد و مي‌گويد از آنجايي که اسرائيلي‌ها تمام منابع آب را مصرف کرده‌اند، فلسطيني‌ها امکان شرکت در کارزار سطل آب يخ را ندارند. »

•    مقام مسئول

احسان کياني در سرمقاله این روزنامه به واکاوی سخنان رئیس جمهور در کنفرانس خبری پرداخته است به این نحوه که هر دو جناح سیاسی کشور از آن به سود خود استفاده کرده اند و در ادامه به پذیرش مسئولیت مذاکرات هسته ای از سوی آقای حسن روحانی پرداخته است و بیان می دارد « بي‌شک بزرگ‌ترين ويژگي روحاني در دولت‌مداري‌اش همين مسئوليت‌پذيري اوست. او با علم به مشکلات و مسائلي که دولت و وزيرانش را احاطه کرده، مسئوليت کامل دولت را مي‌پذيرد. در حالي که در برابر فشارها و انتقادهاي ريز و درشتي که اين روزها بر سرش روانه مي‌شود، به راحتي مي‌تواند از بار مسئوليت شانه خالي کند و با عزل و برکناري وزير يا معاون مربوطه، خود را از اتّهامات و انتقاداتي که بر دولتش وارد مي‌کنند، تبرئه کند. هم‌چنان که رييس سابق جمهوري ايران، هر از گاهي با صدور فرمان برکناري زيردستانش، ضمن انتقاد از آن مدير سابق، فرد دل‌خواه خود را جايگزين مي‌کرد و افکار عمومي را نيز در ابهام و پيچيدگي فرو مي‌برد. ولي روحاني شفاف و صريح سخن مي‌گويد و با قاطعيّت از مديرانش حمايت مي‌کند. او حتّي ضمن احترام به نظر مجلس در خصوص استيضاح وزير علوم، از انتخاب دکتر فرجي‌دانا و عملکرد او دفاع مي‌کند و اعلام مي‌دارد که راه دانا در اين وزارتخانه ادامه خواهد يافت.»


روزنامه ابتکار
 
روزنامه ابتکار یازدهم شهریور 1393 با تیتر «روحانی در پهنای باند» روانه پیشخوان مطبوعات شده است.این روزنامه در صفحه اول به بیان سخنان رئیس جمهور درباره افزایش پهناي باند اينترنت در کشور پرداخته است و در این گزارش خبری بخشی از سخنان آقای حسن روحانی آمده است که « افزایش پهناي باند اينترنت در کشور تصميم دولت است. اين تصميمات در شوراي عالي مجازي اتخاذ مي‌شود و در آنجا بحث لازم انجام مي‌شود. يکي از تصميمات دولت، ايجاد شبکه ملي اطلاعات است که قدم‌هاي اوليه برداشته شده، بودجه لازم پيش‌بيني شده و ان‌شاءالله دولت اين کار را خواهد کرد و در شبکه ملي اطلاعات سرعت اينترنت بسيار بيش از حالا خواهد بود و تصميم دولت بر ادامه اين روند است. »

•    سفر مهم ظریف

سيد علي محقق در یادداشت «اين سفر مهم است، به 5 دليل» به بررسی اهمیت سفرهای وزیر امورخارجه کشورمان در روزهای گذشته به عراق، ترکیه و روسیه و اروپای ایشان و سپس به ارزیابی هر یک از این سفرها می پردازد و در مورد سفر عراق ایشان بیان می کند « به فاصله يکي دو روز پس از بازگشت ظريف از عراق، ارتش و دولت مرکزي عراق اولين پيروزي رسمي و قابل توجه خود در مقابله با داعش را در آمرلي دشت کرد. نيروهاي ارتش عراق که از زمان اشغال موصل و تکريت هيچ پيروزي قابل توجهي در اين جنگ کسب نکرده بودند، روزهاي پنج شنبه و جمعه گذشته با همراهي تمام قد جنگجويان وابسته به گروههاي شيعه( صدري‌ها و بدري ها) و پيشمرگ‌هاي کرد موفق شدند در نخستين عمليات مشترک خود شهر ترکمن نشين آمرلي و روستاهاي اطراف را پس از دو ماه محاصره و اشغال آزاد کنند. منابع خبري گفته اند که اين عمليات حاصل اتحاد گروههاي مذهبي و نژادي با ارتش دولت مرکزي عراق بود و اين اتحاد حاصل رايزني‌هاي يک ماهه گذشته تهران براي تعيين تکليف دولت مرکزي در بغداد و مهم تر از آن نتيجه زودهنگام رايزني‌هاي فشرده ظريف با همه گروههاي عراقي ( سني‌هاي ميانه رو، کردهاي بارزاني و طالباني وخط سوم و طيف‌هاي چندگانه شيعه) در هفته گذشته بوده است.»


روزنامه شرق
 
روزنامه اصلاح طلب شرق سه شنبه را با تیتر «... این 3 تن » که اشاره به حضور دادستان پیشین در دادگاه، خبر سخنگوی قوه قضائیه درباره معاون اول رئیس جمهور سابق و خبر دادستان دیوان محاسبات دارد، آغاز نمود.

•    عدالت یکسان؛ در گرو عدم تبعیض

علی نجفی توانا،رییس کانون وکلای دادگستری مرکز در سرمقاله این روزنامه با عنوان « عدالت یکسان؛ در گرو عدم تبعیض» به مبارزه با فساد و تحقق عدالت اداری پرداخته است و این گونه نوشت « مبارزه با فساد اداری و سالم‌سازی محیط مدیریتی؛ مستلزم یک‌اراده ملی، مدیریت سالم در جایگاه‌های مدیریت کلان کشور و غیرجناحی‌بودن تقابل با فساد است. آنچه مسلم است، کشوری که در آن فساد اداری و مدیریتی در حد آزاردهنده‌ای باشد، هیچ‌گاه بالنده و توسعه‌یافته نخواهد شد. طبیعتا از لحاظ علوم نوین جنایی برای توفیق در استمرار بهداشت مدیریتی، قبل از هرگونه اقدامی باید دست به آسیب‌شناسی زد.  طبیعتا شرط دیگر استمرار و پایداری سلامت اداری، برقراری روش‌های نوین پیشگیری از فساد در جامعه است که در این میان شایسته‌سالاری در انتصابات، تصویب قوانین کارآمد، ارزیابی، مدیریت به‌صورت مقطعی و برنامه‌ای، اعمال نظارت درون‌سازمانی و فراسازمانی و نیز برخورد قضایی عادلانه، منصفانه و بدون تبعیض با مفسدین اقتصادی در تمام جناح‌هاست. مهم‌تر از همه اما برای جلوگیری از تواری بزهکاران یقه‌طلایی از چنگال عدالت، اجرای قانون «از کجا آورده‌ای» باید مستمرا نهادینه شود.»


روزنامه اعتماد
 
روزنامه اعتماد در جدیدترین شماره خود را با تیتر«سه نام – سه پرونده» آغاز نموده است و همچنین به نقل از نوبخت خبر از « احیای سازمان مدیریت تا یک ماه آینده» را داده است.

•    شهريور سرنوشت‌ساز

حميدرضا آصفي، دیپلمات اصلاح طلب در صفحه اول این روزنامه به سفرهای دکتر ظریف به روسیه و بروکسل و اثرگذاری آن بر روند مذاکرات اشاره کرده است و این گونه از آن یاد کرده است « مي‌توان انتظار داشت كه تا پيش از مذاكرات آتي با 1+5 گفت‌وگو با مسوولان امريكايي نيز در هفته‌هاي آينده در دستور كار مذاكره‌كنندگان ايراني قرار گيرد؛ مقاماتي همچون ويليام برنز و وندي شرمن كه هر دو به زودي پست خود را ترك خواهند گفت. اما آنچه را كه اكنون مي‌توان كاملا مشخص و مشهود دريافت، فاصله زيادي است كه بين ايران و گروه 1+5 در سه مورد وجود دارد.1- غني‌سازي، تعداد سانتريفيوژها و دامنه و وسعت فعاليت ايران در اين مورد   2- تحريم‌ها و چگونگي لغو آن 3. زمان راستي‌آزمايي. البته در خصوص سايت اراك و فردو و موضوعاتي از اين دست نيز هنوز توافق كامل به دست نيامده، اما چنانچه سه موضوع اول به‌خصوص غني‌سازي و لغو تحريم‌ها حل شود، حل ساير موضوعات در دسترس خواهد بود. از اين‌رو مذاكرات در مرحله بسيار حساس و خطيري قرار داشته و اين گفت‌وگوهاي دوجانبه در شهريور بيش از اجلاس 1+5 در نيويورك تعيين‌كننده است و بايد تلاش شود تا قبل از اجلاس آتي برخي موضوعات مهم در گفت‌وگوهاي دوجانبه حل و فصل، و توافق اوليه حاصل شود. پس از قريب يك سال مذاكره گروه ايراني با طرف اروپايي، اكنون طرفين به حساسيت‌ها و نقاط قرمز يكديگر، نگراني‌ها و بايدها و نبايدها بيشتر از گذشته آشنا شده‌اند.طرف ايراني به موضوع با واقع‌بيني بيشتري مي‌نگرد و طرف مقابل نيز به خوبي دريافته است كه آنچه جمهوري اسلامي را به پاي ميز مذاكره آورده است نه ضعف كه نگرش مسوولانه براي شفاف‌سازي و احقاق حقوق حقه هسته‌يي خود است.»

•    مخالفان آشتی ملی

رسول منتجب نیا عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در یادداشتی به هدف دولت یازدهم یعنی آشتی ملی پرداخته است؛ وی مدعی است که برخی از گروه های تلاش برای تحقق نیافتن این هدف را آغاز نموده اند و این گونه از آنان یاد می کند « يك جريان افراطي تند است كه به وحدت ملي اعتقادي ندارند، به آشتي ملي راضي نيستند. اين گروه معتقدند همه جناح‌ها مسير افراط را طي كنند. افراد و گروه‌هايي كه از افراطي‌گري فاصله بگيرند آماج حملات قرار مي‌دهند. نمونه چند وقت اخير آن در نحوه برخورد با علي لاريجاني مصداق يافت. وي كه در جرگه اصولگرايي قرار دارد اما به لحاظ اينكه با تندروها هماهنگ نبوده توهين‌هاي بسياري نسبت به ايشان روا شده است. اين مساله نشان مي‌دهد كه بسياري از آنها معتقد به آشتي ملي نيستند و برخورد حذفي را شعار همه اصولگرايان براي اقناع مي‌دانند. اين سياست را هيچ كس نمي‌تواند قبول كند. عقلاي قوم اين روش را مردود مي‌دانند كما اينكه مردم نيز از اين روش منزجر هستند. اما دولت بايد تلاش خود را در جهت ايجاد آشتي ملي ادامه دهد. دولت نبايد فريب اين بازي‌ها را بخورد. مبادا به گونه‌يي شود كه اعضاي دولت به واسطه حرف‌هاي تخريبي افراطيون زمان زيادي را بيش از آنچه كه لازم است به آن بپردازند. فقط گاهي كه القاي شبهه مي‌شود براي تنوير افكار عمومي مردم را در جريان بگذارند و اجازه ندهند در ادبياني كه روحاني و وزيران وي انتخاب كردند خدشه‌يي وارد شود. »


روزنامه آرمان
 
روزنامه آرمان نزدیک ترین روزنامه به خانواده آقای هاشمی رفسنجانی با تیتر «آیت الله هاشمی  به عربستان می رود؟ » و «اصلاح طلبان در 7 طبقه» میزبان نگاه های مخاطبان خود بود.

•    پیگیری سه پرونده و یک تفهیم اتهام

فرشاد اعظمی در یادداشت سیاسی این روزنامه به حضور سعید مرتضوی در دادسرا پرداخته است و این گونه دراین مورد نوشته است «می‌گوید یک قدم خلاف قانون هم برنداشته است، مردی که تا دیروز مدال افتخار و شجاعت می‌خواست و امروز بدون وکیل به تنهایی از خود دفاع می‌کند. سعید مرتضوی تخلفی را به گردن نگرفته. جلسه دیروز دادسرا برای بررسی همزمان چند پرونده و تفهیم اتهامش برگزار شد. مرتضوی در پایان جلسه دادسرا و تفهیم اتهامش درحالی میان خبرنگاران حاضر شد که تنها چند قدم آن طرف‌تر عبدالحسین روح‌الامینی نیز دادسرا را ترک می‌کرد و همچنان چشمان انتظار رای دادسرا بابت حوادث کهریزک بود. »

•    اصلاح‌طلبان در 7 طبقه

مطهره شفیعی، خبرنگار روزنامه آرمان در صفحه سیاسی این روزنامه در یادداشتی با عنوان «اصلاح‌طلبان در 7 طبقه » به ارزیابی لایه های مختلف حامیان اصلاح طلبان می پردازد و در انتهای آن با گریز به تاسیس تشکیلات جدیدی مانند نسل دوم اصلاحات می نویسد « حالا با پیدایش گروه‌های جدید در اردوگاه اصلاح‌طلبی که بعضا مهمان ناخوانده هستند و تن به قواعد نانوشته اما دارای ثبات نمی‌دهند، باید فکری دیگر کرد و طرح نو برای همراه کردن این مهمان درانداخت؛ طرحی که آنها را وادار به پذیرش و اجرای قواعد تثبیت شده و حداقلی اصلاحات می‌کند اما نه با قهر و زور که اصل اصلاح‌طلبی گفتمان و تعامل است. »

•    اصلاحات ارث هیچ گروهی نیست

محسن صفایی فراهانی، فعال سیاسی اصلاح طلب در گفت و گو با روزنامه آرمان به تعریف اصلاحات و منش اصلاحاتی پرداخته است و درباره شاخص اصلاح طلبی این گونه سخن می گوید « هر گروه و هر فردی که به‌دنبال حاکمیت قانون و حاکمیت مردم بر جامعه باشد و با هر نوع اقتدارگرایی به مقابله بلند شود و بتواند در چارچوب منافع ملی و مصالح ملی، حقوق ملت را درجهت ایجابی حرکت دهد آن تفکر، تفکر اصلاح‌طلبانه است. بر این اساس روش‌های مختلفی  را برای اجرای این تفکر می‌توان اعمال کرد. روش‌ها می‌تواند فرق داشته باشد اما ایده‌ها نمی‌تواند متفاوت باشد. به‌عبارت دیگر کسانی که می‌خواهند به دنبال اصلاح‌طلبی بروند، می‌توانند با روش‌های مختلفی برای این کار خود اقدام بکنند اما مطمئنا باید روشی باشد که عاری از خشونت و در قالب قانون و قانون‌گرایی باشد و حاکمیت مردم را به دنبال داشته باشد. این مشی را اگر هرکسی در مرامنامه‌اش مورد توجه قرار دهد، می‌شود گفت می‌تواند به واقع مکانیزم‌های اصلاح‌طلبانه را در جامعه مورد توجه قرار دهد.»


روزنامه ایران
 
روزنامه دولتی ایران با تیتر اصلی« نمی توان درهای دنیا را به روی جوانان بست» و «امید به شین آباد بازگشت» رهسپار کیوسک مطبوعات کشورشده است.

•    دیدار در ایستگاه دیپلماسی

جلال دهقانی فیروزآبادی در یادداشت« دیدار در ایستگاه دیپلماسی» به ارزیابی سفر محمد جواد ظریف به بروکسل پرداخته است و به روایت اثرگذاری زیاد این دیدارها در مسیر مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای 1+5 پرداخته است و اذعان کرده است «این دیدار از چند جهت حائز اهمیت است. نخست؛ برنامه‌ریزی و تنظیم دستور کار برای مذاکرات و دیدارهای آتی. دوم؛ نمایش عزم دو طرف برای استمرار مذاکرات و پایبندی به برنامه اقدام مشترک ژنو با بررسی بیم و امیدها و فرصت‌ها و چالش‌های مذاکرات جهت دستیابی به توافق جامع تا سوم آذرماه. سوم؛ وزیر خارجه ایران نگرانی‌های جمهوری اسلامی ایران از اقدامات اعتمادسوز و تنش‌زا را گوشزد می‌کند. چهارم؛ تأکید بر اهداف مشترک دو طرف مبنی بر تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران و حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران غیرضروری هسته‌ای. پنجم؛ یادآوری ضرورت دستیابی به توافق جامع در مهلت مقرر، چون در طول تاریخ همیشه صلح و دیپلماسی مهلت و فرصت اندکی داشته‌اند. ششم؛ یادآوری این واقعیت که امروز بیش از هر زمان دیگری دیپلماسی و مذاکره سازنده و نتیجه‌بخش مورد نیاز است چون جنگ‌طلبان در کمین نشسته‌اند تا به صلح و دیپلماسی شلیک کنند. هفتم؛ نمایش این واقعیت که با وجود اختلاف نظرها و شکاف‌هایی که بین دو طرف وجود داشته و دارد، منطق توافق شکل گرفته بین طرفین دست‌‌کم در سطح حداقلی همچنان پابرجاست. پس باید برای حفظ آن تلاش کرد.»


روزنامه آفتاب یزد
 
«صدور حکم مقام ارشد دولت احمدی نژاد» عنوان تیتر روزنامه آفتاب یزد از اظهارات سخنگوی قوه قضائیه است، این روزنامه همچنین به عزل جعفر توفیقی از مشاور وزیر علوم با تیتر« دانشگاه دیگر توفیقی ندارد» واکنش نشان داده است.

•    ابهامات افکارعمومی نسبت به دولت دهم

سرمقاله روزنامه آفتاب با عنوان«سوالات وابهامات مردم» نوشته شده است که به ارزیابی محکومیت یک مقام ارشد دولت قبل و سوالاتی که در افکار عمومی نسبت به دولت قبل ایجاد می شود، پرداخته است؛ در این سرمقاله آمده است «مع الوصف خبر مربوط به حکم محکومیت مقام ارشد دولت سابق سوالات و ابهاماتی را برای مردم باقی گذاشته است. آیا حامیان و طرفداران دولت قبلی حاضر هستند پیش از نقد دولت فعلی به نقد خود به خاطر نتیجه دست پخت شان بپردازند؟ »

•    مثلث اعتدال و همگرایی سیاسی

یادداشت صفحه سیاسی این روزنامه به قلم مصطفی داننده با عنوان « مثلث اعتدال و همگرایی سیاسی» به بازیگران اصلی انتخابات مجلس دهم اشاره کرده و نوشته است «یکی از تاثیرگذارترین بازیگران عرصه سیاسی ایران در این روزها که اتفاقا نقش تاثیرگذاری نیز در انتخابات مجلس دهم دارند «مثلث اعتدال» یعنی آیت الله هاشمی، ناطق نوری و سید محمد خاتمی است» سپس نویسنده به بررسی هریک از اضلاع سیاسی کشور می پردازد.