ارگان رسمی حزب مردمسالاری پنجشنبه را با تیترهای «پیشنهاد ایجاد خط مستقیم بانکی ایران-آمریکا» و «دورخیز کابویها برای تصرف واشنگتن» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· پیامدهای پیروزی جمهوریخواهان برای مذاکرات هستهای
کورش شرفشاهی در صفحه سیاسی روزنامه مردمسالاری به بررسی تبعات پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات سنای آمریکا پرداخت؛ وی در بخشی از این گزارش به نقل از حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رئیسجمهور دلیل شکست دموکراتها را «شکست در تعامل همهجانبه با ایران، عدم توانایی در ایجاد ائتلاف و مماشات با عربستان در تجهیز داعش و موفقیت روسیه در شکست استراتژیک غرب در اوکراین.» قلمداد کرد و همچنین علی خرم مشاور وزیر امور خارجه درباره تبعات پیروزی جمهوری خواهان بر مذاکرات هستهای اظهار داشت «که با پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس سنای آمریکا، فضای سیاست خارجی این کشور به سمت تندروی برود و دولت دموکرات نتواند مانند گذشته عمل کند. به گفته این تحلیلگر مسائل سیاسی، بهطورکلی جمهوریخواهان مخالف توافق هستهای با ایران هستند، درحالیکه دموکراتها بهجای درگیری سیاسی و تحریم خواهان همکاری بیشتر با کشورها ازجمله ایران هستند.»
روزنامه ابتکار پنجشنبه را به تیترهای «فیلها درراه کنگره» و «آب زیرپوست اصفهان» اختصاص داد.
· همگرایی محافظهکاران آمریکایی با دلواپسان وطنی
جواد حیدریان در سرمقاله امروز روزنامه ابتکار از خشنودی مخالفان مذاکرات هستهای از پیروزی محافظهکاران در انتخابات سنا خبر داد؛ این روزنامهنگار اصلاحطلب سرمقاله خود را با این پرسش آغاز میکند که «بیشک این سؤال ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده که واگذاری رهبری سنا به مخالفان دولت اوباما در روزهایی که دلواپسان داخلی منتظرند تا زیر یکخم مذاکرات هستهای را بگیرند و دولت و وزیر خارجه را خاک کنند، چه تبعاتی میتواند برای دولت و روند شکستن سد تحریم، داشته باشد؟ آیا انتخاب «میچ مککانل»، سناتور جمهوریخواه بهجای «هری رید» دموکرات، میتواند روند مذاکرات هستهای ایران و 1+5 را متوقف یا لااقل دستخوش تغییر محسوسی کند؟» و سپس با ابراز تردید در روند مذاکرات هستهای با شرایط فعلی نوشت «تشابه رفتاری محافظهکاران و جستجوی منافع مشترک در «شکست گفتگوهای هستهای» در ساختار سیاسی دو کشور ایران و آمریکا، بیشازپیش ضرورت توافق نهایی هستهای را آشکار میکند. چراکه دست بالا شدن هرکدام از جریانهای محافظهکار و امکان اعمال سیاستهای بازدارنده از سوی قوای مقننه در دو کشور، میتواند شیشه مذاکرات اولیه را به سنگ نقد بشکند و زمینه ادامه تخاصم دیرینه دو دولت را فراهم آورد و ایران و آمریکا را به گارد سالهای 1358 خورشیدی بازگرداند.»
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیم تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «کسری بودجه نداریم» و «دو سال کابوس برای اوباما» اختصاص داده است.
· دلخوری بهارستاننشینان هوادار پاستور
هواداران مجلسنشین دولت هم منتقد شدهاند، انتقادشان از عدم توجه دولت به جایگاه آنها در بهارستان است؛ انتقاداتی که قبلاً هم گه گاهی انجام میشد اما گویا رأی نیاوردن محمود نیلی باعث شده اینبار صریحتر مطرح شود؛ نمایندگان همسو با دولت این ناکامیها را ناشی از «کمکاری» دولت در مجلس میدانند. گروه سیاسی روزنامه اعتماد در این گزارش به بیان انتقادات حامیان دولت در بهارستان پرداخته است، این طیف از نمایندگان معتقدند که دولت خواهان ایجاد فراکسیون اعتدال برای پیشبرد اهداف خود در بهارستان نیست و هیچ تلاشی برای ترمیم رابطه خود با بهارستان انجام نمیدهد، در همین راستا فتاحی از نمایندگان حامی دولت گفت «بابیان اینکه اگر فراکسیون اعتدال تشکیل میشد شاهد برخی مسائل پیشآمده در سر راه دولت نبودیم، گفته: «به نظر بنده بزرگترین مانع در تشکیل این فراکسیون خود دولتیها بودند و من احساس میکنم دولت هیچ انگیزهای برای تشکیل چنین فراکسیونی ندارد.» رییس فراکسیون اهل سنت مجلس ادامه میدهد: «حتی دولت با نمایندگان موافق خود در مجلس هم هیچ تماسی ندارد و اگر تماس داشت هر یک از ما نمایندگان حامیان دولت میتوانستیم دو یا سه نماینده را جذب کنیم و آرای منفی به استیضاح فرجی دانا و رأی مثبت به نیلی را افزایش میدادیم.» وی بابیان اینکه ظاهراً دولت تمرکز خود را بر مجلس آینده قرار داده و از این مجلس ناامید است، تصریح کرده: «متأسفانه آنچه شاهد هستیم این است که دولت نمایندگان حامی خود را رها کرده است و مدیران دولت روحانی حتی در استانها هم پاسخگوی تلفن نمایندگان نیستند، لذا از آقای روحانی میخواهیم که در جریان این موضوعات باشد.»
· حزب فراگیر لاریجانی در سپهر سیاست کشور
روزنامه اعتماد در صفحه احزاب خود به بررسی گمانهزنیها پیرامون تشکیل حزب فراگیر لاریجانی پرداخته است. محمدحسین مهرزاد دو تحلیل را درباره این گمانهزنیها مطرح میسازد؛ فرض اول این است که لاریجانی حزب تشکیل میدهد به این دلیل که «طرفی اصولگرایان بهشدت با خلأ وحدت مواجه هستند و جز جبهه پایداری که وزن چندان تأثیرگذاری ندارد لاریجانی چهرهای مقبول برای تمام اضلاع اصولگرایی است؛ بنابراین شاید بزرگان اصولگرا نیز چراغ سبزی به او نشان داده باشند تا بتواند بهوسیله بازوهایی که در مجلس دارد صندوقهای انتخابات اسفند سال آینده را بانام اصولگرایان گره بزند. از این حیث شاید او بتواند چهره محوری اجرای سیاستهای اصولگرایانه برای کسب قدرت دوباره در مجلس باشد.» و فرض دوم این است که لاریجانی به دنبال تشکیل حزب فراگیر نیست چون «او میداند که اصلاحطلبان نمیتوانند با چهرههای شاخص خود وارد انتخابات شوند پس حدس میزند که آنها حتی اگر اکثریت مجلس را کسب کنند این اکثریت چیزی شبیه به شخصیت رییسجمهور خواهد بود. به این معنا که هرگز مجلسی مانند مجلس ششم شکل نمیگیرد و اکثریت اصلاحطلبان ترکیبی از نیروهای اعتدالگرا و اصولگرا را نیز در خود جای خواهد داد. در این صورت او احتیاجی به فعالیت جدی در بدنه برای ریاست دوباره مجلس ندارد. کافی است در لابیهای سنگین و بیهیاهو ریاست مجلس را کسب کند تا بخشهای معتدل اصلاحطلبان و اصولگرایان او را برای ریاست دوباره مجلس انتخاب کنند؛ بنابراین او اساساً احتیاج به تشکیل چنین حزبی ندارد. از طرفی اصلاحطلبان هم لاریجانی معتدل در قدرت را به لاریجانی سالهای ریاست صداوسیما ترجیح میدهند و ممکن است حتی روی نام او برای ریاست مجلس توافق کنند تا کشور بیش از این با تندروی برخی نیروهای سیاسی متضرر نشود.»
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «سایه «فیل» ها روی میز مذاکره» و «فیلتر نمیکنیم، مردم مراعات کنند» اختصاص داد.
· از تظاهرات علیه تقلب دفاع نکنید
آیتالله حائریشیرازی پیرو مواضع اخیر علی مطهری نامهای خطاب به وی نوشت. در این نامه خطاب به علی مطهری آمده است: «چون دیدم شما از دعوت مردم به خیابان در سال ۸۸ دفاع میکنید، به دلیل حسنظنی که باید به مؤمنین داشته باشیم، نظر شمارا به یک مطلب عقلانی که امام راحل به آن تأکید داشته جلب مینمایم.» او سپس خطاب به مطهری ادامه داده است: «عقل اجتماعی یعنی التفات به عواقب و لوازم یک تصمیم. دعوت مردم به راهپیمایی آرام در پاریس و لندن باعقل اجتماعی سازگار است؛ چون آنجا خاورمیانه نیست و مردم قرنهاست با حقوق اجتماعی خود زندگی میکنند.» او اضافه کرد است: «سابقه آزادی در کشور ما بهمن ۵۷ است. در کشوری که بانفوذ در یک تجمع حزبی، بیش از 70 تن از سران جامعه که از سرمایههای اساسی انقلاباند از میان میروند، چه توقع دارید که بافاصله ۳۱ سال در یک راهپیمایی میلیونی، بهوسیله عوامل نفوذی خسارتهای جانی و مالی پیش نیاید؟ عقل اجتماعی میگوید این کار درست نیست.» در ادامه این نامه آمده است: «میدانید متقین علاقه شخصی خود را در مسؤولیت دخیل نمیدهند اما چه میتوان کرد با بدگمانی دیگران؟ عقل اجتماعی حکم میکند قاضی بیطرفی خود را با اعمال و اقوال خود محرز نماید. عقل اجتماعی حکم میکند دعوتکننده مردم به راهپیمایی سالم میلیونی مسؤولیت تمام اتفاقات غیرقابلاجتناب آن را بپذیرد.»
· ردپای سفارش رحیممشایی در تخلف 400 میلیوندلاری
دیدار مردمی نماینده مجلس سرآغاز افشا تخلف در فرآیند واردات قطعات هواپیمایی شد؛ این بار نوبت مؤید حسینی صدر نماینده خوی است که از بابک زنجانی و سفارش رحیم مشایی سخن بگوید؛ آمنه شیرافکن در صفحه سیاسی روزنامه شرق نوشت «صدر در پاسخ به این پرسش «شرق» که مسئول موردنظری که این فرد را سفارش کرده، چهکسی بوده، میگوید: «این فرد را آقای اسفندیار رحیممشایی سفارش کردهاند و در ادامه روند معامله صورتگرفته تخلفی رخداده که حالا سازمانهای مسئول در این زمینه باید پاسخگو باشند.» او همچنین میافزاید: «این تخلف مالی در زمان دولت آقای احمدینژاد رخداده و یک فرد نزدیک به بابک زنجانی دو سال پولی را برای واردکردن قطعات هواپیما گرفته که هنوز این پول در اختیار این فرد بوده و هیچ واردات قطعات هواپیمایی نیز صورت نگرفته، بهاینترتیب پیگیریهای ما تا به اینجای کار نشان داده که تخلفی در حدود 400 میلیوندلار در این زمینه اتفاق افتاده است.»
روزنامه آرمان صفحه اول خود را به تیترهای «2 سال بحرانی در انتظار اوباما» و «اصولگرایان محتاج توبه اصلاحطلبان!» اختصاص داد
· اصولگرایان هنوز محتاج توبه اصلاحطلبان!
مطهره شفیعی در صفحه سیاسی روزنامه آرمان به بررسی آنچه «واکنش اصلاحطلبان به نیاز فوری اصولگرایان به توبه» خواند پرداخته است؛ این روزنامهنگار اصلاحطلب با چشمپوشی از رفتارهای برخی از جریانهای اصلاحطلب پس از انتخابات 1388 و اتهام تقلب بهنظام و ایجاد آشوب که سبب خدشه به امنیت ملی کشور شد، نوشت «لبخند بر لب، واکنش اصلاحطلبان به نیاز اصولگرایان برای توبه آنها بود و چند سؤال هم چاشنی این لبخند! شاید کاملترین پاسخ را سید محمد خاتمی داد: «اصلاحطلبی دارای اصول و هویتی روشن است؛ هویت آن عبارت است از اسلامخواهی و بهخصوص حاکمیت عدالت و اخلاق و رضایت مردم. اصلاحطلبی خود را در درون نظام تعریف میکند و گرچه اهل انتقاد است اما «تعامل» را نیز موردتوجه قرار میدهد ولی تعامل به معنی توبه و دست برداشتن از هویت خود نیست. اگر احیاناً گفته شود که از حق و رأی مردم دفاع نشود و اگر ظلمی بشود، سکوت کنید، اگر این پذیرفته شود هویت از بین رفته است». آنچه او گفت شاید پاسخ به آنچه باشد که اصولگرایان توبه خاتمی تفسیر کردند.» وی سپس با برشمردن نظرات اصلاحطلبان مطرح پیرامون «توبه» از اقدامات خطای خود در دوران گذشته با اتخاذ راهکار «فرار به جلو» از اصولگرایان خواست که «توبه» کنند و نوشت «اگر قرار است «توبه» اینگونه معنا شود؛ اصولگرایان هم باید توبه کنند. توبه از حمایتهایشان از برخی که طی 8 سال مشکلات زیادی برای کشور تولید کردند، توبه برای منتسب کردن بزرگان کشور به مواردی که خود بهتر میدانند صحت ندارد. توهین و اهانت به دلسوزان کشور و... که بر کسی پوشیده نیست اما اصلاحطلبان هیچگاه از روی بغض سیاسی درخواست توبه از اصولگرایان ندارند بلکه برایشان آرزوی اصلاح میکنند.»
· احمدینژاد به قدرت بازنمیگردد
احمد شیرزاد از نمایندگان اصلاحطلب مجلس ششم و از مخالفان جدی استفاده جمهوری اسلامی از انرژی اتمی در آن مقطع زمانی درباره سفر اخیر رئیسجمهور سابق به قم و گمانهزنیهای پیرامون تلاش وی برای بازگشت به قدرت در گفتوگو با روزنامه آرمان گفت «بازگشت احمدینژاد به قدرت از طریق انتخابات بسیار بعید و دور از ذهن به نظر میرسد. بههرحال مردم سابقه او را میدانند. او نتوانست در دوران حضور خود خاطره خوبی در اذهان مردم باقی بگذارد. از سویی دیگر بعد از پایان ریاستجمهوری ایشان نیز بعضی پروندههای اقتصادی و... سبب شده محبوبیت ایشان از سال 92 هم کمتر شود؛ اما بههرحال او مدت هشت سال رئیسجمهور ایران بوده و طبیعی است که فعالیتهایی داشته باشد و این فعالیتها با استقبال گروهها و افرادی از حامیان او مواجه شود. بااینحال رفتار سیاسی او تأثیرگذاری همچون تأثیرگذاری رفتار سیاسی خاتمی و هاشمی نخواهد داشت.»
· انتقاد حاجی از وزارت کشور
اصلاحطلبان چند ماهی است که نوک پیکان انتقادات خود را بهسوی خیابان فاطمی نشانه گرفتهاند؛ این بار نوبت عضو برجسته بنیاد باران است. مرتضی حاجی، وزیر تعاون دولت اول اصلاحات و وزیر آموزشوپرورش دولت دوم اصلاحات در گفتوگو با روزنامه آرمان درباره عملکرد وزارت کشور انتقاد کرد و اظهار داشت «به نظر من دولت در زمینه وزارت کشور میتوانست عملکرد بهتری داشته باشد. وزارت کشور بهصورت جدی میتواند محقق کننده وعدههای دولت در زمینههای اجتماعی و سیاسی باشد. بااینوجود آن شتابی که انتظار میرفت در جهت وعدههای انتخاباتی آقای روحانی در این وزارتخانه صورت بگیرد تاکنون مشاهده نشده است. البته هنوز زمان زیادی از عمر دولت نگذشته است. کار این وزارتخانه هم کار راحتی نیست. جریانها و گروههای سیاسی در کشور ما هرکدام دغدغه و مشی متفاوتی را دنبال میکنند، نمایندگان مجلس یکسری دغدغهها دارند، ائمهجمعه و شخصیتهای مختلف نظرات متفاوتی درباره امور مملکتداری دارند که جمعبندی همه این نظارت کار بسیار دشواری است و توان بسیار زیادی را میطلبد. درمجموع میشد عملکرد بهتری را از این وزارتخانه انتظار داشت. البته نسبت به دولت گذشته عملکرد قابلقبولتری داشته است اما نسبت به آنچه از دولت آقای روحانی توقع بود پایینتر بوده است.»
روزنامه دولتی ایران با تیترهای اصلی «فرصت محدود اوباما برای توافق با ایران» و «سلام پاییزی به برف زمستانی» میهمان نگاه خوانندگانش بود.
· اوباما فرصت را از دست ندهد
علی بیگدلی در سرمقاله روزنامه دولتی ایران به ارزیابی پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات میاندورهای کنگره آمریکا و تأثیر آن بر مذاکرات هستهای پرداخته است. این استاد دانشگاه بابیان دلایل شکست حامیان اوباما در انتخابات، درباره تأثیر این انتخابات بر مذاکرات هستهای نوشت «بههرحال آنچه در حال حاضر قطعی شده است تسلط جمهوریخواهان بر کنگره امریکا است که با توجه به پیشرفت مذاکرات هستهای و رویکرد دیپلماتیک تر اوباما در قبال تهران، جمهوریخواهان میتوانند مانعی بر سر راه ادامه گفتوگوها باشند. اوباما متوجه این نکته است که باید هرچه سریعتر این گفتوگوها را به سرانجام برساند و این در حالی است که یکی از مهمترین موضوعات مورد اختلاف مسئله تحریمهاست. اوباما باید ابتدا از فرصت کنونی برای توافق با ایران استفاده کند و با تعلیق تحریمها گام اول را بردارد و پسازآن رودرروی نمایندگان کنگره قرار گیرد و درباره لغو تحریمها نمایندگان را متقاعد کند؛ اما آنچه میتواند حقیقتاً برای آینده مذاکرات هستهای چالشبرانگیز باشد طرحهای تازهای است که جمهوریخواهان میخواهند پیگیر آنها باشند. ازجمله این طرحها بهحق وتوی رئیسجمهور آمریکا برمیگردد. طبق قانون اساسی امریکا رئیسجمهور حق وتوی تصمیمات کنگره را دارد ولی اخیراً رئیس فراکسیون حزب جمهوریخواه آمریکا در کنگره اعلام کرد که آنها به دنبال تهیه لایحهای هستند که حق وتوی رئیسجمهوری آمریکا را سلب کند اگر چنین باشد وضعیت پیچیدهای برای پیشبرد موضوعات مهم در عرصه سیاست خارجی ازجمله مسئله ایران به وجود میآید چراکه این وضعیت میتواند امتیازاتی را که اوباما در روند مذاکرات هستهای واگذار کرده است لغو کرده و مذاکرات را به نقطه اول بازگرداند.»
· سه هدف اصلاحات برای انتخابات 1396
حسین مرعشی از اعضای کارگزاران سازندگی این روزها درباره استعفا «محمد هاشمی» سکوت کرده است گرچه بیشتر سایر اصلاحطلبان از آینده اصلاحات سخن میگوید. وی در گفتوگو با روزنامه ایران از سه هدف اصلاحات در انتخابات آتی سخن به میان آورده است؛ عضو برجسته حزب کارگزاران سازندگی گفت «در آینده هم مسئلهای که اصلاحطلبان باید مراعات کنند دغدغههایی است که رهبری نظام برای انتخابات مجلس آینده دارند و باید از سوی اصلاحطلبان مراعات شود. در تلاش اصلاحطلبان برای حضور در مجلس دهم، سه هدف محتمل به نظر میرسد، یکی اینکه بخواهند صرفاً از ورود تندروها جلوگیری کنند، دوم اینکه بخواهند حمایت از دولت را در دستور کار داشته باشند یا اینکه بخواهند روی بازگشت جریان اصلاحات به عرصه قدرت متمرکز شوند.» وی همچنین درباره ائتلاف جریان اصلاحات با چهرههای معتدل گفت «اصلاحطلبان چندان نیازی به ائتلاف با چهرههای خارج از جبهه خودشان ندارند. در درون اصلاحات احزاب و شخصیتهایی که میانهروتر هستند میتوانند محور این برنامهها باشند. جبهه اصلاحات جبهه پرظرفیتی است که هم دارای نیروهای میانهرو است و هم نیروهای پیشرو، بنابراین در این انتخابات نیروهای میانهرو اصلاحطلب میتوانند محور کار باشند.» تا احتمال مخالفت کارگزاران سازندگی مبنی بر ائتلاف با ناطق نوری جدیتر شود.
روزنامه اصلاحطلب آفتاب یزد با تیترهای «اعلام مجازاتهای زیرمیزی بگیران» و «آیا کنگره آمریکا جان توافق هستهای را میگیرد» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· هاشمی رفسنجانی شایستگی ذاتی برای ریاست خبرگان دارد
4 ماه تا انتخابات ریاست مجلس خبرگان رهبری باقیمانده است و گمانهزنیها برای حضور حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی برای حضور در انتخابات جدیتر میشود؛ روزنامه آفتاب یزد در صفحه اول خود به بازتاب سخنان آیتالله عباسعلی سلیمانی پرداخته است، این عضو مجلس خبرگان رهبری پیرامون انتخابات اسفندماه مجلس خبرگان گفت «آیتالله هاشمی رفسنجانی شایستگیهای ذاتی برای تصدی ریاست خبرگان را دارد» و سپس افزود «آیتالله هاشمی تنها شایستگی سنیاش موردتوجه خبرگان نیست بلکه شایستگی فراوانی برای تصدی پست ریاست خبرگان رهبری دارد. باید دید نگاهها چگونه و در مصلحتاندیشی به چه سمتی خواهد رفت»
· غیبت باهنر در حزب فراگیر لاریجانی
روزنامه آفتاب یزد در گمانهزنی تشکیل حزب فراگیر لاریجانی توجه ویژه خود را بر عدم حضور باهنر، یار نزدیک لاریجانی در جلسات مقدماتی تشکیل این حزب پرداخته است؛ این روزنامه در صفحه سیاسی خود نوشت «منبع آگاه در خصوص حضور محمدرضا باهنر برای تشکیل این حزب گفت: برخی چهرههای معتدل اصولگرا به جلسات دعوتشدهاند. پیشتر باهنر نیز در مصاحبهای اعلام کرده بود برای تشکیل این حزب از وی دعوتی به عمل نیامده است و خبری از تشکیل آن ندارد»