در این مقاله عناوین زیر مورد بررسی قرار گرفته است:

· تعریف دیپلماسی عمومی نظامی

· دیپلماسی عمومی نظامی چرا

· ساختار دیپلماسی عمومی نظامی

· مطالعات موردی

· بهترین اقدامات

· اجرای بهترین اقدامات در خصوص مطالعات موردی

· نتیجه‌گیری

موارد یادگرفته‌شده در این مقاله به طور خلاصه عبارتند از:

· برای ایجاد پیام‌هایی که هم به لحاظ استراتژیک و هم تاکتیکی تأثیرگذار باشند، درک کامل و فراگیری از مخاطب هدف لازم است.

· کسب اعتبار، وابسته به راستگویی است و از طریق ایجاد رابطه‌ای صادقانه بدست می‌آید.

· درک کامل مخاطب هدف سبب ایجاد پیام‌های تأثیرگذارتر می‌شود.

· آموزش‌ها و منابع مناسب در اثربخشی مأموریت، عاملی اساسی می‌باشند.

· خروجی با تأثیر برابر نیست و موفقیت باید با عمل مخاطب هدف و نه عملکرد فرد مأمور اندازه‌گیری شود.

مقدمه

هدف این مقاله بررسی مسائل دیپلماسی عمومی نظامی ازجمله «عملیات‌های اطلاعاتی»، عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی، تبادل، و دیگر مسائلی است که به چگونگی تعاملات نظامی با اجتماعات خارجی می‌پردازد. این مقاله به تعریف دیپلماسی عمومی نظامی، نحوه ساماندهی آن، طریقه اجرای آن، و اینکه چطور چه کاری را باید انجام داد می‌پردازد.

همچنین این مقاله شامل بررسی کلی مشکلات تعریف عبارات، استدلال‌های بدست‌آمده، مطالعات موردی، و بهترین اقدامات قابل‌اجرا برای درک بهتری از اینکه دیپلماسی عمومی نظامی در طی دهه‌های گذشته به چه شکل استفاده می‌شده است می‌باشد.

تعریف دیپلماسی عمومی نظامی

ارتش آمریکا دست به انجام عملیات‌ها و فعالیت‌هایی می‌زند تا هم به طور مستقیم و هم غیرمستقیم بر نگرش‌ها و کارهای جوامع خارجی و نیز مخاطبان نظامی اثر بگذارد تا از این طریق از اهداف سیاست خارجی حمایت شود.

در این مقاله دیپلماسی عمومی نظامی به شکل زیر تعریف می‌شود:

ارتباطات و روابط نظامی ایجادشده با جوامع خارجی و مخاطبان نظامی به منظور رسیدن به یک هدف سیاست خارجی خاص.

دیپلماسی عمومی نظامی، چرا؟

شاید بتوان دلیل اینکه چرا در ارتش مدرن دیپلماسی عمومی به اجرا در می‌آید را در سخنان وزیر دفاع اسبق آمریکا رابرت گیتس خلاصه کرد:

در اقدامات درازمدت علیه شبکه‌های تروریستی و دیگر افراطیون، می‌دانیم که به طور مستمر نیروی نظامی مستقیما نقشی را ایفا می‌کند. اما این مطلب را نیز می‌دانیم که در درازمدت، نمی‌توانیم برای رسیدن به پیروزی به کشتار و تسخیر ادامه دهیم. در جای ممکن، عملیات‌های کینتیک باید تابع تمهیداتی برای ایجاد حکومت بهتر، برنامه‌های اقتصادی برای پیشبرد توسعه، تلاش‌هایی برای رسیدگی به شکایت‌های موجود در میان ناراضیانی که تروریست‌ها از آن طریق دست به جذب نیرو می‌زنند باشد.

ساختار دیپلماسی عمومی نظامی

1) اقدامات اطلاع‌رسان و اثربخش (Inform and Influence Activities)

اقدامات اطلاع‌رسان و اثربخش یک اصطلاح کاملاً جدید است که توسط ارتش آمریکا ارائه شده و جایگزینی است برای آیین‌نامه رزمی پیشین ارتش در خصوص عملیات‌های اطلاعاتی. ظاهراً این اصطلاح یک مکانیسم هماهنگ و یکپارچه بین قابلیت‌های اطلاعاتی مختلف است. تعریف آن به شرح زیر است:

یکپارچگی قابلیت‌های اطلاعاتی موردنظر به منظور همسان‌سازی تم‌ها (موضوعات)، پیام‌ها، و اقدامات با عملیات‌ها برای اطلاع‌رسانی به آمریکا و مخاطبان جهانی، تأثیر بر مخاطبان خارجی، و اثرگذاری بر تصمیم‌گیری‌های متخاصمین و دشمن.

قابلیت‌های اطلاعاتی موردنظر IIA عبارت‌اند از:

· امور عمومی

· عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی

· دوربین جنگی

· عملکرد سرباز و رهبر

· عملیات‌های امور مدنی

· عوامل مدنی و فرهنگی

· امنیت عملیات

· فریب نظامی

2) عملیات‌های اطلاعاتی (Information Operations)

قابلیت‌های عملیات‌های اطلاعاتی شامل 5 بخش است که برخی از آنها ظاهراً به طور کامل بی‌ارتباط با مفاهیم سنتی دیپلماسی عمومی هستند:

· عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی

· امنیت عملیات

· جنگ‌افزارهای الکترونیکی

· عملیات‌های شبکه رایانه‌ای

· فریب نظامی

از این بخش‌ها، تنها عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی (و تا حد کمتری فریب نظامی) رابطه حقیقی با اجرای دیپلماسی عمومی دارد. تعریف عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی که سابقاً با نام عملیات‌های روانی شناخته می‌شد، به شرح زیر است:

عملیات‌های طراحی‌شده برای انتقال اطلاعات و نشانگرهای گزینشی به مخاطبان خارجی برای تأثیرگذاری بر احساسات، انگیزه‌ها، استدلالات عینی، و درنهایت رفتار دولت‌ها، سازمان‌ها، گروه‌ها، و افراد خارجی به‌گونه‌ای که در راستای اهداف مجری عملیات باشد.

3) امور عمومی (Public Affairs)

از نظر تاریخی، امور عمومی اساساً به طور کامل از اجرای عملیات‌های اطلاعاتی مجزا بوده است. در 2004، رییس ستاد مشترک آمریکا، ریچارد مییرز، مطلبی نوشت که در آن تفاوت اصلی بین امور عمومی و عملیات اطلاعاتی توضیح داده شده است:

تمرکز اصلی امور عموی بر اطلاع‌رسانی جامعه آمریکا و مخاطبان بین‌المللی در حمایت از نیازهای اطلاعات عمومی فرمانده جنگی در تمامی سطوح عملیاتی است. درحالیکه عملیات اطلاعاتی تا حدی به منظور اثرگذاری بر مخاطبان متخاصم خارجی با استفاده از قابلیت‌های عملیات‌های روانی می‌باشد.

4) امور مدنی (Civil Affairs)

آیین‌نامه رزمی 57-3 ارتش آمریکا، اقدامات هسته‌ای عملیات‌های امور مدنی را بدین شکل تعریف می‌کند: کنترل مردم و منابع، کمک‌های بشردوستانه خارجی، مدیریت اطلاعات مدنی، کمک ملی، و حمایت از دولت مدنی. در این آیین‌نامه، تعریف عملیات‌های نظامی مدنی این چنین آمده است:

اقدامات یک فرمانده که روابط بین نیروهای نظامی، مسئولین و سازمان‌های مدنی دولتی و غیردولتی، و توده‌های مدنی را در یک منطقه دوستانه، بی‌طرف، یا عملیاتی ایجاد و حفظ کرده، و بر آن اثر گذاشته، و یا از آن بهره ببرد تا از این طریق بتوان به اجرای عملیات‌های نظامی تسهیل و تحکیم بخشید و به اهداف عملیاتی آمریکا نائل شد.

5) ارتباطات استراتژیک (Strategic Communication)

طبق آیین‌نامه رزمی 13-3 ارتش آمریکا، تعریف ارتباطات استراتژیک به شرح زیر است:

تلاش‌های متمرکز دولت آمریکا برای درک و جذب مخاطبان کلیدی به منظور ایجاد، تقویت، یا حفظ شرایط مورد نظر برای پیشبرد منافع، سیاست‌ها، و اهداف دولت آمریکا با استفاده از برنامه‌ها، طرح‌ها، موضوعات، پیام‌ها، و محصولات هماهنگ که با اقدامات کلیه ابزارآلات قدرت ملی منطبق شده است.

مطالعات موردی

در بخش مطالعات موردی این مقاله، موارد زیر مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد:

· بروشورهای پخش‌شده در افغانستان (Leaflets in Afghanistan)

· فعالیت‌های وب‌سایت‌های فرامنطقه‌ای (Trans-Regional Web Initiative):

یک اصطلاح فراگیر برای یک سری از وب‌سایت‌های خبری با بودجه وزارت دفاع آمریکاست که در مناطقی فعال هستند که مقابله با افراط‌گرایی خشن در آنها در اولویت قرار دارد.

· بازدید از بنادر (Port Visits):

به توقف‌های متداول کشتی‌های نیروی دریایی آمریکا در بنادر مختلف جهان گفته می‌شود. در این توقف‌ها، خدمه اغلب این امکان را دارند تا از کشتی پیاده شده و با مردم بومی ارتباط برقرار کنند.

· برنامه واکنش اضطراری فرمانده (The Commander’s Emergency Response Program):

در واقع پول موجود برای استفاده نیروها به منظور رسیدگی به موارد اضطراری‌ای است که در مناقع عملیاتی با آن مواجه می‌شوند.

· برنامه‌های تبادلات نظامی (Military Exchange Programs):

این برنامه‌ها مبنای ایجاد درکی متقابل، عملیاتی، و تاکتیکی بین ارتش‌های کشورهای شرکت‌کننده است. شرکت در برنامه‌های تبادلاتی، میزان همکاری بین ارتش‌های دیگر را افزایش می‌دهد، به برطرف‌سازی دغدغه‌های هم‌پیمانان کمک می‌کند، و می‌تواند در هنگام عملیات‌های مشترک، نقشی حیاتی داشته باشد.

· تیم‌های تعاملی زنان (Female Engagement Teams):

این تیم‌ها اصولا متشکل از زنان سربازی هستند که وظیفه‌شان تعامل و ارتباط با جمعیت زنان موجود در مناطق عملیاتی‌ای هستند که در آنها تعامل مردان غریبه با زنان از لحاظ فرهنگی قابل‌قبول نیست.

· سامانه سرزمین فردی (Human Terrain System):

یک برنامه نظامی است که در سال 2006 و به منظور جمع‌آوری اطلاعات اجتماعی و فرهنگی در مناطق نظامی عملیاتی ایجاد گردید.

· تیم‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی (Military Information Support Teams):

گروه‌های نظامی 3 الی 8 نفره است که با بودجه مقر فرماندهی عملیات‌های ویژه آمریکا و به منظور حمایت، تقویت، و توسعه اقدامات دیپلماسی عمومی در سفارت‌خانه‌های آمریکا ایجاد شده است.

بهترین اقدامات

در بخش آخر این مقاله، توضیحاتی در خصوص بهترین اقداماتی که می‌توان برای اجرای بهتر دیپلماسی عمومی بکار برد ارائه شده است، از جمله:

· تفکیک اهداف استرتژیک و تاکتیکی

· درک مخاطب هدف

· آموزش

· ساخت پیامی مناسب

· صادق بودن

· منابع مناسب

· دیپلماسی عمومی، وظیفه همگانی

· اندازه‌گیری اثر و نه صرفا خروجی

· ایجاد و حفظ روابط

· بکارگیری قدرت فیزیکی به طور محتاطانه