به گزارش مشرق، مذاکرات هسته‌ای در 13 سال گذشته با فراز و فرودهای بسیاری روبرو بوده است. در گزارش زیر به بررسی روند 13 سال گذشته می‌پردازیم.

1381: مصاحبه مطبوعاتی یکی از اعضای سازمان منافقین در هتل ویلار واشنگتن؛ادعای فعالیت نظامی هسته‌ای ایران در نطنز و اراک/ سفر 2روزه البرادعی(مدیرکل وقت آژانس انرژی اتمی) به تهران و بازدید از نطنز و اراک

1382: تسلیم اظهاریه ایران به آژانس در مورد فعالیت‌های هسته‌ای/تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس در مورد فعالیت هسته‌ای ایران/آغاز مسئولیت حسن روحانی برای مذاکرات هسته‌ای/جلسه ایران و سه کشور اروپایی آلمان،انگلیس و فرانسه در تهران؛ بیانیه سعدآباد/پذیرش اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی توسط ایران/ تصویب قطعنامه شورای حکام؛ رفع موقت احتمال ارسال پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل/امضای توافق بروکسل، تعهد اروپا به عادی سازی پرونده در اجلاس ژوئن(خرداد-تیر1383) شورای حکام و پذیرش تعلیق قطعه سازی و مونتاژ سانتریفیوژها از سوی ایران

1383: اعلام پایان تعلیق قطعه سازی و مونتاژ دستگاه‌ها و تاکید بر ادامه پروژه‌های جاری/توافق پاریس/تصویب قطعنامه شورای حکام؛ رضایت ایران از آن

1384: مذاکرات روحانی با وزرای خارجه سه کشور اروپایی؛ در خواست دو ماه مهلت به اروپا جهت ارائه طرح جامع خود به تهران/آغاز مجدد فعالیت‌های مجتمع UCF اصفهان به دلیل پایان فرصت اروپا/ شروع به کار دولت احمدی نژاد و استعفای حسن روحانی از دبیری شورای امنیت ملی و آغاز دوران مذاکراتی علی لاریجانی در جایگاه دبیر شورای امنیت ملی/سخنان احمدی‌نژاد در مجمع عمومی سازمان ملل و واکنش تند غرب به آن؛ تهدید به ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل/قطعنامه شورای حکام و ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت/واکنش احمدی نژاد: 2000 قطعنامه منتشر كنيد؛ اگر دلتان با انتشار اين قطعنامه‌ها خوش مي‌شود. اگر با انتشار اين قطعنامه‌ها جشن مي‌گيريد، قطعنامه‌هاي بيشتر منتشر كنيد/دستور احمدی‌نژاد برای تعليق اجراي داوطلبانه‌ي پروتكل الحاقي

1385: صدور دو قطعنامه شورای امنیت با شماره‌های 1696 و 1737

1386: صدور قطعنامه‌های 1747 و 1803 از سوی شورای امنیت سازمان ملل/ملاقات لاریجانی و سولانا/استعفای علی لاریجانی از دبیری شورای امنیت ملی چند روز مانده به مذاکره لاریجانی و سولانا در «رم»/انتصاب سعید جلیلی به دبیری شورای امنیت ملی و آغاز دوران مذاکراتی او

1387: نخستین دور از گفت‌وگوهای ایران و گروه 1+5 در ژنو و بن بست مذاکرات/ صدور پنجمین قطعنامه شورای امنیت با شماره 1835

1388: اعلام ساخت تاسیسات فردو از سوی ایران/مذاکرات ژنو 2؛ بن بست دوباره

1389: طرح تبادل سوخن بین ایران،ترکیه و برزیل و به شکست کشاندن آن توسط آمریکا/صدور قطعنامه 1929 شورای امنیت/اعلام دستیابی ایران به تولید اورانیوم با غنای 20 درصد در نطنز/مذاکرات ژنو 3؛ مذاکرات بدون نتیجه/مذاکرات استانبول 1

1390:مسدود کردن دارایی های بانک مرکزی ایران و تحریم نفتی ایران از سوی اتحادیه اروپا/گزارش منفی آژانس و طرح مساله‌ای که جزییات ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران خوانده می‌شود

1391: بازگشت به مذاکرات در استانبول موسوم به استانبول 2/ ادامه مذاکرات ایران و گروه 1+5 در بغداد، مسکو و آلماتی

1392: مذاکرات آلماتی 2 در قزاقستان/پیروزی روحانی در انتخابات ریاست جمهوی/تغییر مذاکره کنندگان/انتقال مذاکرات از شورای امنیت ملی به وزارت خارجه؛ظریف رییس تیم مذاکره کننده/ملاقات وزرای خارجه ایران و آمریکا در نیویورک/سه دور مذاکره در ژنو و حصول توافق موقت ژنو و اجرای آن/آغاز مذاکرات برای دستیابی به راه حل جامع هسته‌ای/مذاکرات وین 1

1393: برگزاری 5 دور مذاکره در وین تا ضرب‌الاجل تعیین شده در 29 تیرماه/عدم دستیابی به توافق جامع و تمدید ضرب‌الاجل تا سوم آذر/مذاکره در نیویورک و مسقط و برگزاری مذاکرات وین6 بدون حصول توافق جامع و تمدید دوباره ضرب‌الاجل تا 10 تیر 94/ مذاکرات معاونان و وزرای خارجه ایران و آمریکا در ژنو، زوریخ،مونیخ/ادامه مذاکرات با 1+5 در سطح معاونین و کارشناسان



- توضیحی در مورد 6 قطعنامه‌ صادر شده علیه ایران از سال  1979 الی 2012 را در ادامه می خوانید؛

قطعنامه 1696
*از ايران مي‌خواهد بدون تاخير بيشتر گام‌هاي مورد درخواست شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در قطعنامه  GOV/2006/14 را كه براي اعتماد‌سازي نسبت به ماهيت منحصرا صلح آميز برنامه هسته‌يي‌اش و حل پرسش‌هاي باقي مانده ضروري است را بر دارد.
*تقاضا مي‌كند كه در اين چارچوب‌،‌ ايران تمامي فعاليت‌هاي مربوط به غني‌سازي و بازفرآوري از جمله تحقيق و توسعه را تعليق كند تا مورد راستي‌آزمايي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي قرار گيرد.
*در اين راستا پيشنهادات چين، فرانسه، آلمان، روسيه، انگليس و آمريكا را كه با حمايت نماينده‌ي عالي اتحاديه اروپا براي ترتيبات بلندمدت جامع حمايت مي‌شود و توسعه روابط و همكاري با ايران بر مبناي احترام دو‌جانبه و برقراري اعتماد بين‌المللي نسبت به ماهيت منحصرا صلح‌آميز برنامه هسته‌يي ايران را مجاز مي‌شمارد، صحه‌گذاري مي‌كند.
*از تمامي كشورها مي‌خواهد مطابق با اختيارات حقوقي ملي و قانوني‌شان و مطابق با حقوق بين‌الملل هشيار باشند و از انتقال هر گونه اقلام، مواد كالا و فن‌آوري كه مي‌تواند به فعاليت‌هاي مربوط به غني‌سازي و بازفرآوري و برنامه‌هاي موشكي بالستيك ايران مربوط شود، جلوگيري كنند.
*در صورتي كه ايران تا آن تاريخ به اين قطعنامه پايبند نباشد، آنگاه معيارهايي مناسب تحت بند 41 فصل VII(هفت) منشور سازمان ملل متحد را تصويب كند تا ايران را به پايبندي به اين قطعنامه و مطالبات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ترغيب كند و تاكيد مي‌كند كه در صورت لزوم اتخاذ چنين معيارهاي بيشتري، به تصميمات بعدي نياز خواهد بود.

قطعنامه 1737
با یادآوری قطعنامه 1696، (برخی) اقدامات تحت ماده 41 فصل هفتم منشور ملل متحد:
*کلیه کشورها می‌بایست اقدامات لازم به منظور ممانعت از عرضه، فروش یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم از سرزمینشان یا بوسیله اتباعشان یا با استفاده از کشتی‌ها و هواپیماهای تحت پرچم شان و یا استفاده و بکارگیری در راستای منافع ایران- اعم از اینکه منشاء آن در قلمروشان بوده یا نباشد- نسبت به کلیه اقلام، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوری که می تواند به فعالیت‌های مرتبط با غنی ‌سازی ، بازفرآوی یا آب سنگین ایران، یا به توسعه سیستم‌های پرتاب سلاح هسته‌ای کمک نماید.
*از تمامی کشورها می خواهد که نسبت به ورود ‌به یا عبور از خاکشان توسط افرادی که در فعالیتهای هسته ای حساس به اشاعه و یا توسعه سیستم های پرتاب سلاح هسته‌ای ایران دخیل هستند، مستقیما با آن ارتباط دارند و یا از آن حمایت می‌کنند، مراقبت جدی داشته باشند.
*در صورتی که گزارش مورد اشاره در بند 23 فوق نشان دهد که ایران به این قطعنامه پایبند نبوده، تدابیر مقتضی بیشتری بر اساس ماده 41 ازفصل 7 منشور سازمان ملل به منظور ترغیب ایران به پایبندی به این قطعنامه و تعهدات خود در قبال آژانس اتخاذ نماید و تاکید می‌کند در صورتی که تدابیر اضافی فوق نیاز شود، تصمیمات اضافی لازم خواهد بود.

قطعنامه 1747
با یادآوری‌ قطعنامه‌ شماره‌ 1696 و‌ 1737 و تأکید مجدد بر مفاد آنها. برخی از موارد این قطعنامه:
‌*تصمیم‌ می‌گیرد که‌ ایران‌ نباید به‌طور مستقیم‌ یا غیر مستقیم‌ از قلمرو خود یا به‌ وسیله‌ اتباع‌ خود یا با استفاده‌ از کشتی‌ها یا هواپیماهای‌ پرچم‌دار خود به‌ تأمین‌‌ فروش‌ و انتقال‌ تسلیحات‌ و مواد مرتبط اقدام‌ کند.
* تصمیم‌ می‌گیرد که‌ تمام‌ کشورها باید تامین‌ چنین‌ اقلامی‌ را از ایران‌ به‌ وسیله‌ اتباع‌ خود یا با استفاده‌ از کشتی‌ها یا هواپیماهای‌ پرچم‌دار خود چه‌ این‌ اقلام‌ از قلمرو ایران‌ نشئت‌ گرفته‌ باشند یا خیر‌ ممنوع‌ کنند‌.
‌*از تمام‌ کشورها درخواست‌ می‌کند که‌ با هوشیاری‌ ‌از تأمین‌‌، فروش‌ و انتقال‌ مستقیم‌ یا غیرمستقیم‌ هرگونه‌ تانک‌ رزمی، ‌خودروهای‌ رزمی‌ زرهی، ‌سیستم‌های‌ توپخانه‌ای‌ با کالیبر بزرگ‌‌، هواپیماهای‌ جنگنده‌، هلی‌کوپترهای‌ تهاجمی‌،‌ کشتی‌های‌ جنگی‌‌ موشک‌ها و سیستم‌های‌ موشکی‌ که‌ در فهرست‌ ثبت‌شده‌ سازمان‌ ملل‌ متحد درباره‌ تسلیحات‌ متعارف‌ برای‌ ایران مشخص‌ شده‌اند‌، از قلمروشان‌ یا به‌ وسیله‌ اتباعشان‌ یا با استفاده‌ از کشتی‌ها و هواپیماهای‌ پرچم‌دارشان‌ جلوگیری‌ کنند.
‌*از تمام‌ کشورها و مؤسسات‌ مالی‌ بین‌المللی، می‌خواهد که‌ وارد تعهدات‌ جدید‌ کمک‌ مالی‌ و وام‌های‌ اعطایی‌ به‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ نشوند به‌ استثنای‌ مقاصد انسانی‌ و بخش‌ توسعه‌‌
*از تمام‌ کشورها در خواست‌ می‌کند که‌ در مدت‌ شصت‌ روز از زمان‌ تصویب‌ این‌ قطعنامه‌ به‌ کمیته‌ درباره‌ گام‌های‌ برداشته‌ شده‌ از دیدگاه‌ اجرای‌ کارامد پاراگرافهای‌ دو‌، چهار‌، پنج‌‌، شش‌ و هفت‌ بالا گزارش‌ دهند‌.

قطعنامه 1803
با یادآوری قطعنامه‌های ‌١٦٩٦، ‌١٧٣٨ و ‌١٧٤٧، برخی از موارد قطعنامه براساس بند ‌٤١ فصل VII منشور سازمان ملل:
*از همه كشورها مي‌خواهد در خصوص ورود يا عبور افرادي كه در فعاليت‌هاي هسته‌اي حساس اشاعه يا توسعه سيستم‌هاي پرتابي سلاح هسته‌اي ايران دست‌اندركار بوده، مستقيما همكاري كرده‌اند يا از آن حمايت كرده‌اند، به و از قلمروشان هشياري و محدوديت به خرج بدهند.
*تصميم مي‌گيرد كه تدابير مشخص شده در پاراگراف‌هاي ‌١٢، ‌١٣، ‌١٤ و ‌١٥ قطعنامه ‌١٧٣7 بايد همچنين براي اشخاص و شركت‌هايي كه در ضميمه‌هاي يك و دو اين قطعنامه برشمرده مي‌شوند و هر شخص يا شركتي كه به نفع آنها يا به دستورشان كار كند و شركت‌هايي كه تحت مالكيت يا كنترل آنها باشد و اشخاص و شركت‌هاي مشخص شده به وسيله شورا يا كميته كه به اشخاص و شركت‌هاي معرفي شده در فرار از تحريم‌ها يا نقض شروط اين قطعنامه‌های ‌١٧٣٧ و ‌١٧٤٧ كمك مي‌كند، به كار رود.
* تصميم مي‌گيرد كه همه كشورها بايد تدابير ضروري را انجام دهند تا از تامين، فروش يا انتقال مستقيم يا غيرمستقيم از طريق قلمروشان يا به وسيله اتباع‌شان يا با استفاده از قايق‌ها يا هواپيماهاي پرچمدارشان يا براي استفاده در ايران يا به نفع ايران، چه منشاء آن در قلمروشان باشد و چه نباشد، جلوگيري شود.
*از همه كشورها مي‌خواهد نسبت به فعاليت‌هاي موسسات مالي در قلمروشان با تمامي بانك‌هايي كه اقامتگاهشان در ايران است به ويژه بانك ملي و بانك صادرات و شعبات آنها و موسسات تابعه آنها در خارج در راستاي جلوگيري از چنين فعاليت‌هايي كه به اشاعه فعاليت‌هاي حساس هسته‌اي يا توسعه سيستم‌هاي پرتابي سلاح هسته‌اي منجر مي‌شود، هشياري به خرج دهند.
*تحریم ‌١٨ فرد و ‌١٢ شركت.

قطعنامه 1835
شورای امنیت، با در نظرداشتن گزارش ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۸ مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص اجرای پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) و مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت (GOV/2008/38)، با تاکید مجدد بر پایبندی خود بر معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، تاکید می‌کند:
*با تایید بیانیه رئیس شورا در تاریخ ۲۹ مارس ۲۰۰۶ (S/PRST/2006/15) و قطعنامه ۱۶۹۶ شورای امنیت (مصوب ۳۱ اوت ۲۰۰۶)، قطعنامه ۱۸۳۷ (مصوب ۲۳ دسامبر ۲۰۰۶)، قطعنامه ۱۷۴۷ (مصوب ۲۴ مارس ۲۰۰۷) و قطعنامه ۱۸۰۳ (مصوب ۳ مارس ۲۰۰۸)
*با نظرداشت بیانیه سوم مارس ۲۰۰۸ وزیران خارجه چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس و ایالات متحده آمریکا، با حمایت نماینده ارشد اتحادیه اروپا  که بر رویکرد دووجهی در برخورد با برنامه اتمی ایران تاکید دارد.
*با تایید پایبندی شورای امنیت به چارچوبی که پیش‌تر برای حل مسئله هسته‌ای ایران مورد توافق قرار گرفته و با استقبال از تداوم تلاش‌ها در این زمینه.
*از ایران می‌خواهد که بدون وقفه به تعهداتش در قبال قطعنامه‌های فوق‌الذکر شورای امنیت عمل کند و خواسته‌های شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برآورده سازد.
*تصمیم گرفته است موضوع را همچنان زیر نظر داشته باشد.

قطعنامه 1929
با یادآوری و با تاکید مجدد بر مفاد قطعنامه‌های 1696،1737،1747،1803 و 1835، (برخی از) مفاد قطعنامه براساس بند ‌٤١ فصل VII منشور سازمان ملل:
*شورای امنیت بار دیگر تصریح می کند که طبق وظایف ایران تحت قطعنامه‌های پیشین برای تعلیق همه فعالیت‌های بازفرآوری، فعالیت‌های مربوط به آب سنگین و غنی‌سازی، این کشور نمی بایست ساخت هیچ گونه تاسیسات جدید غنی‌سازی اورانیوم، بازفرآوری و آب سنگین را آغاز کند و می بایست همه اقدامات عمرانی جاری در رابطه با تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم، بازفرآوری و آب‌ سنگین را متوقف سازد.
*شورای امنیت تصمیم می‌گیرد که همه کشورها ‌باید مانع از تامین و فروش مستقیم و غیرمستقیم هرگونه تانک‌های جنگی، ماشین‌های جنگی زرهی،‌ سیستم‌های دارای کالیبر سنگین، هواپیماهای جنگی، بالگردهای تهاجمی،‌ ناوها، موشک‌ها یا سیستم‌های موشکی که در زمره سلاح‌های متعارف [غیرهسته‌ای] ثبت شده در سازمان ملل هستند، تجهیزات مرتبط با آنها از قبیل قطعات یدکی و اقلامی که توسط شورای امنیت یا کمیته‌ پیگیری کننده قطعنامه 1737 (2006) [موسوم به "کمیته "] مشخص شده‌اند، از خاک این کشورها یا توسط اتباع و شخصیت‌هایی تحت حاکمیت قضایی این کشورها یا تحت کشتی‌ها یا هواپیماهای زیر لوای این کشورها حتی اگر در خاک این کشورها آغاز شده یا نشده باشد، به ایران شوند.
*شورای امنیت تصمیم می‌گیرد که ایران نباید هیچ یک از فعالیت‌های مربوط به موشک‌های بالستیکی را انجام دهد. موشک‌هایی که قادر به حمل و پرتاب سلاح های هسته‌ای باشند و از جمله پرتاب‌هایی که با استفاده از فناوری موشک بالستیک انجام می‌گیرد و این که کشورهای جهان می‌باید همه تدابیر لازم برای ممانعت از انتقال فناوری یا کمک‌های فنی به ایران در رابطه با این فعالیت‌ها را اتخاذ کنند.


منبع: شرق