گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاح‌طلب روز شنبه را با تمرکز خبری پیرامون مذاکرات هسته‌ای ایران و رد فعالیت زودهنگام انتخاباتی اصلاح‌طلبان آغاز کردند. از سوی دیگر موج حمایتی از خاطره‌گویی حجت‌الاسلام هاشمی‌رفسنجانی از مدیرمسئول روزنامه آرمان امروز تا خانواده هاشمی‌رفسنجانی ادامه دارد و این‌بار نوبت یاسر هاشمی است.
مدیرمسئول روزنامه آرمان‌امروز خاطرات هاشمی را «سند تاریخی»، محمد هاشمی آن را «مکتب» و یاسرهاشمی آن را «افتخار ایران» دانست. یاسر هاشمی خاطرات پدرش را بدون «خطا» توصیف کرد و دلیل آن را ذهن فعال ایشان دانست.
ارگان رسمی حزب مردم سالاری شنبه را با تیترهای «کار نگارش متن توافق هسته‌ای خوب پیش می‌رود» و «خدا حافظ آقا تیتر اول» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· مزایایی انتخابات استانی
روزنامه مردم سالاری در سرمقاله روز شنبه به طرح استانی شدن انتخابات پرداخته است؛ حسن رسولی در سرمقاله مردم سالاری مزایای این طرح را مناسب ارزیابی می‌کند و در همین راستا می‌نویسد «طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی از دوره پنجم مجلس همواره مطرح بوده است. این طرح نقش موثری در جهت ارتقای سطح نمایندگان مجلس و تقویت نهاد مجلس دارد. آنچه که از این طرح نصیب می‌شود این است که نامزدهای انتخاباتی در عین حالی که از حوزه‌های شهرستان‌ها، بخش‌ها و روستاها برمی‌خیزند اما در یک گستره وسیع‌تر یعنی استان در معرض رأی مردم قرار می‌گیرند.
با این جهت گیری اولاً دامنه رقابت‌های انتخاباتی مجلس که هم اکنون به استثنای مراکز استان‌ها و کلان شهرها متأثر از رقابت‌ها، مناسبات و حساسیت‌های طایفه‌ای و قومی‌است، تغییر ماهیت داده و متغیرهای تعیین‌کننده در رفتارهای انتخاباتی مردم و انتخاب شوندگان درباره مسائل، موضوعات و عوامل استانی و ملی شکل می‌گیرد. در نتیجه از یک سو نامزدهای توانمند، با مهارت و دارای قابلیت‌های بالا ترغیب و تشویق می‌شوند که به عنوان نامزدهای انتخاباتی به رقابت‌های مجلس ورود پیدا کنند و از سوی دیگر انتخابات در یک فضای آرام و کم تنش برگزار می‌شود و از آنجا که سبد انتخابی رای‌دهندگان نسبت به شرایط فعلی گسترده‌تر می‌شود، قدرت انتخاب مردم افزایش می‌یابد. با نگاهی به سابقه مجلس شورای اسلامی‌درمی‌یابیم که نمایندگان شهرهای بزرگ بویژه تهران تأثیر کیفی و تعیین‌کننده‌ای درهمه نه دوره مجلس داشته و کارگردانان و اداره‌کنندگان پیدا و پنهان مجلس بوده‌اند. در مقابل نمایندگان شهرستان‌ها بیشتر وقت خود را صرف پاسخگویی به مراجعات روزمره مردم حوزه انتخابیه خود می‌کنند.»
روزنامه ابتکار شنبه را به تیترهای «تصمیم کبری» و «این تیتر یتیم است» اختصاص داد.
· تصمیم‌های دشوار پایداری
روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود به واکاوی طرح انتخاباتی جبهه پایداری برای همگرایی با اصولگرایان یا ارائه لیست مستقل در انتخابات 94 پرداخته است. گروه سیاسی روزنامه ابتکار معتقد است که اظهارات اخیر آیت‌الله مصباح‌یزدی به معنای پافشاری بر مواضع گذشته است و احتمال وحدت در جریان سیاسی اصولگرایان به شدت خواهش یافته است.
گروه سیاسی روزنامه ابتکار معتقد است که یکی از دلایل واگرایی در این جناح سیاسی اختلاف بنیادین میان جبهه پایداری و شخص علی لاریجانی است و این اختلاف زمینه‌سازی تصمیم‌گیری مهم در میان زعمای اصولگرایی شده است، گروه سیاسی ابتکار نوشت «اصولگرایان با تشخیص چنین فضای قدرتمندی، مسلماً نگه داشتن لاریجانی را در همراهی با اصولگرایان به حضور جریانی مثل پایداری‌ها ترجیح می‌دهند و همین امر با تقویت لاریجانی باعث تضعیف جبهه پایداری در سوی مقابل شده است. لاریجانی از نظر سیاسی مورد تأیید مراجع تقلید، اعضای جامعه مدرسین، جامعه روحانیت و اکثریت جریان اصول گرایی است و از سوی دیگر، از مخالفان حضور مصباح در رأس جریان اصول گرایی به شمار می‌رود. رئیس مجلس اعتقاد دارد که وحدت در جریان اصول گرایی باید بدون حضور جبهه پایداری اتفاق بیفتد. وحدتی برپایه اعتدال و میانه روی، رئیس مجلس پایداری‌ها را نماد تندروی در کشور می‌داند. همین تغییرات باعث شده است تا مصباح یزدی ساز ناکوک خود با جریان اصولگرایی در سال 94 را همچون سال 92 دوباره کوک کند. به نظر می‌رسد ستاره اقبال وحدت اصولگرایی با آیت‌الله مصباح مطابق نخواهد افتاد.»
گروه سیاسی ابتکار واکنش جبهه پایداری به این اقدامات را در سه راه سیاسی با تصمیمی دشوار قلمداد کرد و در همین راستا نوشت «حال پایداری‌ها در مقابل خود سه راه می‌بینند. یا باید خود را زیر چتر جامعتین جا کنند و زعامت آن‌ها را بپذیرند که این موضوع با اظهارات آیت‌الله مصباح در دیدار اعضای این جبهه و نیز نگاه چهره‌ای مثل علی لاریجانی بعید به نظر می‌رسد. راه دوم زدن ساز استقلال و حضور مستقل در انتخابات است که رأی این جریان را در تقابل با دو قطب اصولگرایان و اصلاح‌طلبان بسیار ضعیف می‌کند و جایگاه فعلی این جریان را هم به خطر می‌اندازد. راه سوم اما، وحدت با جریان محمود احمدی‌نژاد و نزدیکانش است که خود را به شدت برای حضور دوباره در عرصه سیاسی کشور آماده می‌کنند. احمدی‌نژاد با اعتقاد به این که هنوز پایگاه رأی خوبی نزد مردم دارد، خود را مهیا کرده است که با محک زدن حمایت خویش از لیستی از نزدیکانش، شرایط را برای حضور دوباره در انتخابات ریاست جمهوری آماده کند. در این میان، قرار گرفتن در کنار احمدی‌نژاد برای پایداری‌ها – که خود زمانی از حامیان اصلی و جدی وی بودند – می‌تواند فرصتی برای این جریان باشد.»
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم‌تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «می‌مانم و بتهوون را عمومی می‌کنم» و «شغل‌های جدید در راه‌اند» اختصاص داده است.
· تغییر لحن هسته‌ای جلیلی
گروه سیاسی روزنامه اعتماد خبر از تغییر لحن مسئول سابق مذاکرات هسته‌ای می‌دهد. بالاخره سعید جلیلی سخنان غیر مستقیم را بر سکوت هسته‌ای ترجیح داد تا اختلاف نظر پیرامون پرونده هسته‌ای میان تیم سابق و فعلی مذاکره‌کننده نمایان گردد.
گروه سیاسی روزنامه اعتماد پیرامون در تغییر لحن سعید جلیلی بعد از بیست سفر استانی نوشت «سعید جلیلی برای نخستین بار نسبت به نتایج مذاکرات هسته‌ای واکنش نشان داد؛ واکنشی که اثبات مجددی است بر اختلاف نظر او با دولت یازدهم بر سر مذاکرات هسته‌ای، اختلافاتی که تا قبل از این هم چیز پنهانی نبود. مخصوصاً وقتی کار سعید جلیلی و حسن روحانی به رقابت بر سر کرسی ریاست‌جمهوری در خرداد ۹۲ کشید و در حالی که هنوز هیچ افقی برای دور جدید مذاکرات هسته‌ای پدیدار نشده بود، تقابل بین این دو و هوادارانشان بیشتر از هر چیز بر سر شیوه اداره مذاکرات با شش قدرت جهانی متمرکز شد. حالا سعید جلیلی «بیانیه لوزان» را در کنار «سند استراتژی امنیت ملی امریکا در سال ۲۰۱۵» آورده و می‌گوید که برای شناخت امریکایی‌ها مطالعه این دو مهم است، کشوری که او تاکید می‌کند به هیچ چیز جز افزایش قدرتش در دنیا نمی‌اندیشد.
جلیلی از آغاز سال ۹۳ تاکنون بیش از ۲۰ سفر به استان‌ها و شهرستان‌های کشور و تعداد زیادی سخنرانی در مراکز دانشگاهی و سیاسی پایتخت داشته است. سخنرانی‌هایی که در هیچکدام از آن‌ها اشاره‌ای مستقیم به موضوع مذاکرات ایران و ۱+۵ نمی‌شود. به این لحاظ سخنان اخیر جلیلی در دانشگاه خلیج فارس بوشهر هم از این نظر که نخستین موضع‌گیری او درباره جزییات تحولات هسته‌ای است و هم اینکه نگاه انتقادی‌اش را در این حوزه به رخ دولتی‌ها می‌کشد، جای تأمل دارد.
سخنرانی که کنایه‌های دیگری هم به مردان دیپلماسی حسن روحانی داشت. از جمله اینکه «اینکه برخی می‌گویند سیاست خارجی جای آرمان و ایدئولوژی و ارزش‌ها نیست، جای تعجب دارد، چرا که این موضوع از مباحث مفروض حتی در کشور امریکاست.» با این اظهارنظرها به نظر می‌رسد سعید جلیلی تصمیم دارد با تغییری محسوس در زمینه اظهارنظرهای قبلی‌اش، وارد بحث درباره جزییات مذاکراتی شود که احتمالاً تا دو ماه دیگر به نقطه‌های پایانی خود خواهد رسید؛ بحث‌هایی که بدون شک جنبه‌ای انتقادی نسبت به عملکرد ظریف و دیگر مردان دیپلماسی ایران خواهد داشت. چه آنکه او در بیست سفر استانی قبلی خود بیش از آنچه به موضوعات روز و جزییات تحولات سیاسی بپردازد، تنها مواضعی عمومی درباره گفتمان انقلاب اسلامی را مطرح کرده بود.»
روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «اس-300 را فعلاً تحویل نمی‌دهیم» و «میلیاردها می‌دهند تا منصبی بگیرند» اختصاص داد.
· فعالیت انتخاباتی زودهنگام نیست!
فعالیت‌های انتخاباتی زودهنگام از سوی برخی از اعضای دولت و جریان اصلاح‌طلب نشان می‌دهد که شوق تصاحب کرسی‌های بهارستان در بدنه این دو طیف بسیار زیاد است؛ اسحاق جهانگیری در کاخ سعدآباد از انتخابات بهارستان می‌گوید و اصلاح‌طلبان شورای راهبردی انتخابات تشکیل می‌دهند. گروه سیاسی روزنامه شرق در گفت‌وگو با محمدجواد حق‌شناس از اعضای حزب اعتماد ملی که هنوز عضو این حزب در شورای راهبردی انتخابات مشخص نشده است، به بررسی علل واکنش به فعالیت‌های زودهنگام انتخاباتی اصلاح‌طلبان پرداخت؛ حق‌شناس معتقد است که برنامه‌ریزی انتخاباتی زودهنگام نیست دیر هم شده است.
محمد جواد حق‌شناس در پاسخ به این سؤال که رقیب‌های سیاسی اصلاحات رفتار اصلاح‌طلبان را فعالیت زودهنگام می‌دانند، اظهار داشت «اساساً هرروز کار حزبی، برنامه‌ریزی است، اما حتی اگر بر اساس مدل ایران هم بحث کنیم، آغاز کار برای انتخابات مجلس دهم نه‌تنها زود نیست، بلکه دیر هم شده است. فردی که درباره زودهنگام‌بودن فعالیت سخن می‌گوید، اساساً یا از فضا دور است که بعید به نظر می‌رسد، یا اینکه می‌خواهد فضا را برای رقیب محدود کند. اگر نه از فردای انتخابات قبلی باید فعالیت برای این دور آغاز می‌شد. در همه‌جای دنیا این منطق سیاسی حاکم است اما در ایران، برخی دوستان می‌خواهند حوزه قدرت را انحصاری در اختیار داشته باشند و برای آن، توجیهات دلسوزانه ارائه می‌کنند درحالی‌که همه می‌دانیم، نیت واقعی آن‌ها چیست.»
سپس عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی پیرامون ضعف دولت در سیاست داخلی گفت «وزارت کشور وظیفه دارد به حوزه سیاست داخلی ورود کرده و نشاط سیاسی ایجاد کند. البته با حرف زدن و به‌به و چهچه‌کردن اتفاقی نمی‌افتد و نمی‌توانیم گرسنگی را با حرف رفع کنیم بلکه باید نان هم در سفره گذاشت. نمی‌توان از احزاب دعوت کرد اما امنیت فعالیت آنان را تضمین نکرد. باید از وزیر تشکر کنیم که موضوع پول‌های کثیف در انتخابات را مطرح کردند و انتظار این است برای ورود پرنشاط جامعه، نام کاندایدهایی که در انتخابات مجلس گذشته از فساد مشهور به پرونده بیمه خیابان فاطمی، پول قابل توجهی از محمدرضا رحیمی دریافت کردند، منتشر شود تا دستگاه‌های نظارتی و قضائی هم فعال‌تر وارد شوند و تکلیف مردم روشن شود تا در انتخابات آتی به این افراد نشان دهند جایی در مجلس ندارند.
فهرست افرادی که مرتضوی در زمان مسئولیت تأمین اجتماعی اعلام کرد ۱۵۰ نماینده از او پول گرفته‌اند، منتشر شود. بدون روشن‌شدن این تخلفات آشکار که نمی‌توان وارد دور تازه‌ای از انتخابات شد. رحیمی به‌خاطر اینکه چنین پولی را دریافت و توزیع کرده در زندان است اما کسانی که پول را گرفته‌اند نامشان روشن نیست.»
روزنامه آرمان امروز صفحه اول خود را به تیترهای «کار و رفاه» و «خبرهای خوب از هتل کوبورگ» اختصاص داد.
· خاطرات پدرم افتخار ایران است
موج حمایتی از خاطره‌گویی حجت‌الاسلام هاشمی‌رفسنجانی از مدیرمسئول روزنامه آرمان‌امروز تا خانواده هاشمی‌رفسنجانی ادامه دارد، مدیرمسئول روزنامه آرمان‌امروز خاطرات هاشمی را «سند تاریخی»، محمد هاشمی آن را «مکتب» و یاسرهاشمی آن را «افتخار ایران» دانست. یاسر هاشمی خاطرات پدرش را بدون «خطا» توصیف کرد و دلیل آن را ذهن فعال ایشان دانست.
گروه سیاسی روزنامه آرمان امروز در حاشیه یک جلسه رسانه ای این گونه از مدح یاسر هاشمی از خاطرات پدر می‌نویسد «فرزند آیت‌ا... هاشمی شائبه مستندنبودن خاطرات به‌دلیل در قید حیات نبودن طرف دیگری که از او یاد شده است، را رد کرد و گفت که بگذارید بار دیگر به شما بگویم که آقای هاشمی هر شب از سال 60 یک صفحه خاطره نوشتند و برخی افراد طبیعی است که دیگر در قید حیات نباشند. چند نفر از حاضران این نشست عنوان کردند که چرا آیت‌ا... هاشمی خاطراتی را درموعد مقرر خودش نمی‌گوید که بعدها تردید در آن ایجاد شود و یاسر هاشمی توضیح داد: طبیعی است که ایشان تمام خاطرات را بیان نمی‌کند. انتشار خاطرات از مدتی قبل شروع شده و هر سال یک جلد عرضه خواهد شد که امسال هم خاطرات سال 71 منتشر می‌شود. خاطرات را به‌روز منتشر و دستخط آقای هاشمی هم موجود است. فرزند آیت‌ا... هاشمی در بخش دیگری از این نشست درمورد راضی‌نبودن امام خمینی (ره) از بیان نقل‌قول از ایشان را اینگونه توضیح داد که مقام معظم رهبری از نزدیک بودن آقای هاشمی به امام (ره) صحبت کرده بودند و همین فرمایشات پاسخ به سؤال شماست. من دنبال اثبات خاطرات آقای هاشمی نیستم چون شکی در صحت آن نیست. اگر ایشان هر چهار روز یکبار خاطره می‌نوشتند، تردید در خطا قابل پذیرش بود اما هر شب خاطره می‌نویسند. خاطرات آقای هاشمی مستند است و شما هم اگر شکی در صحت آن دارید، خب می‌توانید استناد نکنید!»
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «آغاز همکاری تجاری ایران و قدرت‌های آسیا» و «وقت برخورد قضایی با مؤسسات مالی غیرمجاز است» اختصاص داد.
· فضاسازی دروغین با بیانیه جعلی
بیانیه جعلی واکنش‌های تندی به همراه داشت؛ انصار حزب الله گلستان انتشار بیانیه از سوی آنان مبنی بر عدم اجازه ورود سید حسن خمینی و ناطق نوری را رد کرد و آن را در راستای «شیطنتی حساب‌شده و فرار به سمت جلو با هدف انحراف افکار عمومی» دانست. با این وجود روزنامه دولتی ایران به گفت‌وگو با روزنامه ایران پرداخت و نوشت «استاندار گلستان درباره جوانب این حادثه به «ایران» گفت: معاون سیاسی – امنیتی استاندار در گزارشی به وزارت کشور، تمام جوانب مساله را به حوزه سیاسی امنیتی وزارت کشور توضیح داد. حسن صادقلو، با بیان اینکه در مسائلی از این دست باید اقتدار دولت به نمایش درآید، خاطرنشان کرد: دولت با تمام ظرفیت از تجمعات قانونی حمایت می‌کند، چنانکه از دو ماه قبل شخص وزیر کشور در جلسه استانداران، تاکید کرده و دستور دادند که باید امنیت تمامی تجمعات قانون برقرار شود، بویژه امنیت سخنرانی شخصیت‌های بزرگ کشور و نظام که حاج سیدحسن آقا نیز یکی از این شخصیت‌ها هستند و ما تداوم یاد و نام امام (ره) را در ایشان می‌بینیم. استاندار گلستان با اشاره به اینکه یک سند امنیتی با رویکرد پیشگیرانه در استانداری گلستان تدوین شده است که یکی از بخش‌های آن نیز همین موضوع است، تصریح کرد: در مواردی، افرادی در بحث‌های تشکیلاتی خود تهدیدی را عنوان کرده و حتی اطلاعیه‌هایی را نیز منتشر کردند که ما با صلابت به موضوع ورود کرده و مانع بروز هرگونه مشکلی شدیم.»