نگرانی آمریکا از افزایش قدرت سپاه و نیروی قدس در جهان/آیا ایران دارد دولت خودش را در عراق ایجاد میکند؟
روزنامه گاردین در تلاش برای تخریب وجهه اقدامات مثبت ایران در عراق مینویسد: عراق و امنیت آن بخش مهمی از بحثها درباره مذاکرات هستهای بین ایران و قدرتهای بزرگ دنیا را به خود اختصاص دادهاند. کشورهای حاشیه خلیج فارس میترسند که تهران به واسطه کاهش تحریمها کنترل خود را بر خاورمیانه افزایش داده و آن را تحکیم بخشد.
طبق بحثهای مطرح شده، هژمونی ایران بیش از همه بر عراق تاثیر خواهد گذاشت، جاییکه ایران به دنبال ایجاد دولتی مطابق با خواسته خودش است. حامیان این نظریه به افزایش قدرت شبهنظامیان شیعی مورد حمایت ایران که در حال جنگ با داعش هستند به عنوان نشانهای برای تلاشهای ایران برای ایجاد مدلی شبیه به حزبالله لبنان در عراق اشاره میکنند.
این دغدغهها درست اما غلوآمیز و حتی نابجا هستند. تاثیرگذاری ایران بعید است که باعث ایجاد دولتی در داخل دولت عراق شود. و این مساله ربطی به نتیجه مذاکرات هستهای ندارد.
بیشک قدرت نیروهای شبهنظامی شیعی در عراق در حال افزایش است و این مساله میتواند تنشهای فرقهای را افزایش دهد. اما، چیزی که بیش از همه بسیاری از سیاستمداران آمریکایی و عربی را در منطقه نگران کرده است افزایش تاثیرگذاری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و خصوصاً شاخه سپاه قدس آن است.
ژنرال پطرائوس فرمانده اسبق نیروهای آمریکایی در عراق در این باره گفت: اگر داعش از عراق بیرون رانده شود، نتیجه آن این خواهد بود که نیروهای شبهنظامی شیعی مورد حمایت ایران قدرتمندترین نیروی عراق میشوند. این مساله میتواند باعث تضعیف نیروهای امنیتی عراق و تهدیدی برای ثبات و حاکمیت عراق محسوب شود.
اما این مساله تمام واقعیت را به تصویر نمیکشد و تنها بیان یکجانبهای از واقعیت عراق است. عوامل مهم بسیاری در عراق وجود دارد که احتمال اینکه نیروهای شبهنظامی شیعی به نیروی تحت امر ایران تبدیل شوند را کاهش میدهد. اگرچه بسیاری از شیعیان عراق از ایران ثروتمند و موفق خوشحال میشوند، اما این حرف عجیبی است که آنها بخواهند که کشورشان تحت امر ایران قرار گیرد.
آخرین نمونه ملیگرایی عراقی در واکنش به سخنان علی یونسی مشاور حسن روحانی در امور اقلیتها بروز پیدا کرد. یونسی در سخنان خود گفته بود: در حال حاضر عراق نه تنها بخشی از تاثیرگذاری تمدنی ایران است، بلکه هویت، فرهنگ و پایتخت ایران نیز محسوب میشود و از آنجایی که جغرافیا و فرهنگ عراق و ایران از هم جداییناپذیر است، یا ما با هم میجنگیم و یا با هم به یک کشور تبدیل میشویم.
این سخنان یونسی نه تنها با محکومیت نمایندگان منتقد روحانی در مجلس ایران روبرو شود و حتی باعث شد تا وی به دادگاه ویژه روحانیت احضار شود، بلکه با واکنش تندی از جانب اهلتسنن و شیعیان عراق مواجه شد.
احمد الصافی سیستانی نماینده آیتالله سیستانی در واکنش به این اظهارات گفت: ما به کشور، هویت و استقلال خود افتخار میکنیم. اگرچه ما از برادران خود به سبب کمک در مبارزه با داعش سپاسگزاریم، اما این بدین معنی نیست که ما هویت و استقلال خود را نادیده خواهیم گرفت.
شیعیان عراق مشروعیت خود را در مبارزه با داعش از آیتالله سیستانی و فتواهای ایشان میگیرند. با توجه به قدرت احساسات ملیگرایانه تمامی مردم عراق و باور عمومی مردم عراق به آیتالله سیستانی به عنوان عامل اتحاد عراق، به نظر بعید میرسد زمانیکه داعش نابود شود، شبهنظامیان شیعی بتوانند دولتی موازی دولت عراق تشکیل دهند. اگر چنین مسالهای نیز اتفاق افتد، این نیروها حمایت آیتالله سیستانی را از دست خواهند داد و در نتیجه میلیونها شیعه عراق نیز دیگر از آنها حمایت نخواهند کرد.
ایران به راحتی میتواند یکی از همسایگانش را به خاطر حمایت از عربستان تنبیه کند
به گزارش بیزینس اینسایدر، در حالی که مذاکرات هستهای در جریان است، نیروی نظامی ایران در حال انجام مامموریتهای دیگری است: بازپسگیری شهر تکریت از دست نیروهای داعش و زورآزمایی با عربستان سعودی با حمایت از حوثیهای یمن.
حوثیها برای ایران بسیار مهم هستند زیرا آنها شیعیانی هستند که توسط مهمترین رقیب ایران مورد تهاجم قرار گرفتهاند.
بعد از هشت سال دفاع مقدس، این اولین مناقشهای است که ارزش هزینهکردن پول و منابع را دارد.
جالب است که افغانستان از عربستان در حمله به یمن حمایت کرد. این حمایت باعث شد که بسیاری در داخل افغانستان از این مساله انتقاد کنند. تقریباً تمامی تجمعات در داخل افغانستان این مساله را اشتباه خوانده و گفتند که افغانستان هنوز درگیر مشکلات بسیار است.
همچنین، اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان هم از زمان تصدی پست ریاست جمهوری بارها به عربستان سفر کرده است و در جریان ملاقاتهایی که با مقامات عربستانی داشته است از آنها به خاطر حمایتهایشان از گفتگوهای صلح در افغانستان تشکر کرده است.
در این اوضاع، افغانستان میتواند از جانب ایران به سبب حمایت از حمله سعودیها به یمن مورد شماتت قرار گیرد. ایران میتواند هم به لحاظ دیپلماتیک به کابل فشار آورد و هم بر خدمات زیرساختی پایه این کشور تاثیر بگذارد. ایران میتواند به طرق زیر افغانستان را تنبیه نماید:
تنشهای آمریکا - افغانستان: به رغم بهبود روابط بین تهران و واشنگتن، ایران میتواند ار این موقعیت استفاده کرده و خسارتی را به هر دو کشور وارد آورد. سفارت ایران در کابل اخیراً آرام بوده است و از هرگونه اظهار نظری که موجب جلب توجه رسانههای دنیا شود خودداری کرده است. آنها هنوز میتوانند بدون آنکه سر و صدایی به پا کنند خسارت زیادی از قبیل حمله به نظامیان آمریکایی را ایجاد نمایند.
الکتریسته و آب: انرژی چندین استان افغانستان خصوصاً استانهای واقع در غرب و جنوب غرب کشور از جانب ایران تامین میشود. استانهای هرات، فرح و نیمروز برق خود را از ایران تامین میکنند.
یکی از ابزار قدرت ایران برای تنبیه دولت افغانستان این است که قرارداد برق را به این دلیل که در این فصل کشور خودشان به آن نیاز دارد لغو کند. این مساله میتواند برای استانی مثل نیمروز به معنای قطع جریان برق کل استان باشد. از آنجاییکه هیج راهی برای انتقال برق از استان مجاور یعنی هیرمند وجود ندارد، این مساله میتواند برای دولت ائتلاف ملی افغانستان نوعی فاجعه محسوب شود.
آب رودخانه هیرمند به دریاچه سیستان در استان نیمروز میریزد و از آنجا وارد تالاب هامون میشود. اما ایران همین آب را تصفیه میکند و آن را به صورت متر مکعب به افغانستان میفروشد. این منبع اصلی آب آشامیدنی برای استان نیمروز است.
مهاجران: طبق آمار سازمان ملل، در حدود 950 هزار مهاجر افغانی ثبت شده در ایران زندگی میکنند.
ایران، عربستان و آمریکا را با ارسال کشتی کمک به یمن به چالش کشید
پایگاه تایم درباره اعزام کشتی ایران شاهد حامل کمکهای بشردوستانه ایران برای مردم یمن مینویسد: رسانهها گزارش دادند که یک کشتی ایرانی با هدف به چالش کشیدن محاصره بنادر یمن توسط عربستان و آمریکا وارد خلیج عدن شد.
کشتی ایرانشاهد 2500 تن کمکهای اولیه را حمل میکند و عازم بندر حدیده است که تحت کنترل حوثیهای یمن میباشد. این کشتی با پرچم حلال احمر ایران حرکت میکند و مسافران آن شامل پزشکان، خبرنگاران و فعالان ضدجنگ میباشند. عربستان سعودی قول داده است که نخواهد گذاشت که کشتی ایرانی در این بندر پهلو بگیرد.
چند وقت پیش هم از ورود یک کشتی دیگر ایرانی به آبهای یمن جلوگیری شده بود.
عربستان سعودی بسیار نگران افزایش نفوذ ایران در خاورمیانه است. ایران نفوذ خود را در لبنان، سوریه و عراق با کمک نیروهای نیابتی از قبیل حزبالله گسترانیده است.
این بار ایران از نیروی دریایی خود خواسته است تا از این کشتی حفاظت ویژه نماید. ارتش ایران هشدار داده است که اگر از ورود این کشتی به آبهای یمن ممانعت به عمل آید تلافی خواهد کرد. سردار مسعود جزایری یکی از فرماندهان سپاه پاسداران گفت: حاکمان جدید عربستان و آمریکا توجه کنند که اگر مانع ارسال کمک از جانب ایران شوند، جهنمی برای آنها ایجاد خواهیم کرد که نتوانند از آن فرار کنند.
سرنشینان این کشتی از به وجود آمدن هر گونه تنشی نگران نیستند.
مصاحبه با خوانندگان فراری
روزنامه گاردین درباره شرایط تولید کردن موسیقی در ایران مینویسد: اگر شما تولیدکننده موسیقی راک یا هیپهاپ هستید باید در ایران از جایی به نام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز بگیرید. اما زمانیکه که به این محل میروید میفهمید که برگزاری کنسرت در کره شمالی آسانتر از برگزاری کنسرت در ایران است.
موسیقیهایی از قبیل متال و هیپهاپ در ایران ممنوع میباشند و افرادی که هم مشغول تولید این نوع موسیقی هستند به صورت زیرزمینی فعالیت میکنند و از جانب پلیس در معرض خطر دستگیر شدن هستند. و اگر هم دستگیر شوند، عواقب بدی در انتظار آنها خواهد بود.
گاردین برای تخریب چهره ایران با اعضای یکی از این گروههای فراری سبک هیپهاپ مصاحبه کرده و مینویسد: این گروه که از ایران به ترکیه رفته است، به دنبال آن است تا در ترکیه کنسرت برگزار کند. گاردین در ادامه به نقل از خواننده این گروه نوشته است: خیلی عجیب است که برای رها بودن و انجام هر کاری که دوست داریم، مجبوریم کشور خود را ترک کنیم.
هدفی در شرق/ بازار داغ ایران تشنه کالاهای آلمانی
به گزارش اشپیگل، وقتی وزیر نفت ایران دیدارکنندهای را میپذیرد، لباس متداول انقلابیون ایران را به تن دارد: پیراهن با یقه باز و کت و شلوار تیره، ته ریش و بدون کراوات. یک تسبیح هم در دست چپش میچرخد.
منتها بیژن زنگنه از آن اصلاحطلبان ایران است که واقعاً قصد ایجاد تحولی در رابطه با غرب را دارد. به همین دلیل هم وزیر نفت در هفته گذشته که در برلین بود، برنامه بسیار فشردهای داشت.
او صبحانه را با نمایندگان مجتمع فولکس واگن و لینده صرف کرد، ظهر با دارندگان موسسات مالی متوسط و کارشناسان امور انرژی به بحث پرداخت و و برای زیگمار گابریل وزیر اقتصاد توضیح داد که توسعة بخش صنعت انرژی در ایران چه فرصتهای عظیمی ایجاد میکند.
این نمایندة دولت تهران شنوندگانی داشت که گفتههای او را به دقت به ذهن میسپردند. طبق برآورد همکاران گابریل، نیاز این کشور به سرمایهگذاری بالغ بر حدود صد میلیارد دلار در سال است. ایران باید زیرساختهای خود را نوسازی کند، از این رو به خودروهای جدید، ماشینآلات، لوازم دارویی و پزشکی نیاز دارد، به عبارت دیگر به کالاهایی که آلمان میتواند عرضه کند.
تا پیش از آن که تحریمهای علیه ایران در چهار سال پیش تشدید شوند، صادرات آلمان به ایران در سال چهار میلیارد یورو بالغ میشد. اگر تحریمها در سال آینده بتدریج لغو گردند، به گفتة کارشناسان این وزارتخانه حجم تجارت با ایران نیز بزودی از میزان فعلی به مراتب بیشتر خواهد شد.
زمان پیش میرود. تا شش هفته دیگر، در 30 ژوئن رئیس جمهور حسن روحانی و شرکای مذاکرهاش درصددند تا معاهدهای را در مورد برنامة هستهای ایران و لغو تحریمها امضا کنند که برای تندروهای تهران و نمایندگان کنگره در واشینگتن هم قابل قبول باشد. مشکل آمریکا از ایران بیشتر است. کنگرة آمریکا میتواند تا آخرین لحظه قضیه را بر هم بزند.
اما بزرگان اقتصاد در آلمان از هم اکنون به خیالپردازی افتاده اند. بانکداران بزرگ فرانکفورتی تماسهایی پنهانی با دولت تهران برقرار کرده اند که اقدام خطیری است. آنها از یک طرف نمیخواهند آمریکایی ها را عصبانی کنند و از طرف دیگر تجارت با ایران هنگامی به تحرک در می آید که گردش پول هم جریان داشته باشد.
در ولفسبورگ و اشتوتگارت هم مدیران شرکتها فعال شدهاند. فولکس واگن و دایملر می توانند اینگونه تصور کنند که در ایران هم به تولید خودرو بپردازند – بدین ترتیب که خودروهای ساخته شده را اوراق کنند و بعد قطعات را توی صندوق به ایران بفرستند تا در آنجا دوباره مونتاژ شوند. مزیت این نوع صادرات در آن است که این قطعات مشمول گمرک ورود خودرو نمیشوند. شرکت MAN که به فولکس واگن تعلق دارد همچنین در جستجوی وارد کننده برای فروش کامیون های خود در ایران می باشد.
زیمنس تماس خود با ایران را، حتی در سالهای سخت تحریم هرگز قطع نکرد . دفتر این شرکت در تهران همیشه باز بود. این مجتمع جهانی دقیقاً میداند که بازسازی ساختارهای صنعتی ایران، از تولید برق و تامین انرژی گرفته، تا توسعه جادهسازی و خط آهن و مدرنسازی شیوههای تولید چه فرصتهایی ایجاد میکند.
اما در این میان زنگنه، وزیر نفت ایران امید آن کسانی را به یأس تبدیل میکند که می خواستند از گسترش روابط با ایران استفاده کنند و نیازمندی خود به انرژی وارداتی از روسیه را کاهش دهند. دولت تهران بزرگترین منبع گاز و چهارمین ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد. منتها زنگنه میگوید که ساخت خط لوله برای انتقال گاز به اروپا گران تمام میشود. او مشتریان آینده اش را در قارة آسیا می بیند.
وزیر نفت با وجود این میگوید که شرکتهای آلمانی میتوانند از طریق ایران به بازارهای منطقه بطور مثال «به عراق، ترکمنستان، آسیای مرکزی، آذربایجان» راه پیدا کنند. .
حضور شرکتهای آلمانی در «نمایشگاه نفت ایران» که هفته گذشته در تهران برگزار شد نشان میدهد که آنها تا چه اندازه مشتاق آن هستند که از آنها هم دعوت به عمل آید. دانیل برنبک، رییس اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان چنین استدلال میکند: «دولت روحانی محکوم به موفقیت است». او می گوید اگر روحانی نتواند این تحول را به راه اندازد، مدت زیادی بر سر کار نخواهد ماند.
بدین ترتیب است که تمام کشور انتظار خاتمه یافتن مذاکرات در ماه آینده را میکشد. از جمله مهدی خواجه پور تاجر وسایل صنعت نفت که میگوید: ما داریم روزشماری میکنیم.خبرگزاری رویترز در گزارشی تحلیلی نوشت: ایران با به کارگیری قدرت دریایی خود به سخنان اخیر متحد عرب واشنگتن واکنش نشان میدهد.
ایران با کمک قدرت دریایی خود نشان میدهد که در برابر کشورهای عرب متحد واشنگتن مرعوب نمیشود.
بر اساس این گزارش، کشتیهای ایران چند روز قبل به سمت یک کشتی سنگاپوری که به سکوی نفتی ایران در خلیج فارس آسیب رسانده بود شلیک کردند.این حادثه مصادف با اطمینان دهی مجدد آمریکا به متحدان عرب خود مبنی بر اینکه منافع آنها با حصول توافق هستهای با تهران تهدید نخواهد گشت، شد.
این در حالی است که ایران در اقدامی حاکی از افزایش تنش با عربستان سعودی بابت یمن با انتقاد از کشورهای عربی آنها را متهم به بیمبالاتی و بیتوجهی در یمن و حمله به این کشور کرد. ایران همچنین با گسیل کشتی «شاهد» به دریای سرخ یمن خواست به نوعی ادعای نیروهای ائتلاف عربستان در مسدود کردن یک کشتی را بسنجد.
یک مقام رسمی ایرانی که به خاطر مسائل امنیتی نماش را افشا نکرد،در این باره گفت:« اقدام اخیر ایران در تنگه هرمز پیامی آشکار به عربستان سعودی مبنی بر این است که هیچ کشوری نباید نقش کلیدی ایران را در تنگه هرمز نادیده انگارد.»
این مقام ایرانی افزود: «چه اصولگرا، چه اصلاح طلب تمامی مقامهای ایرانی در باره تامین امنیت نفوذ ایران در منطقه اتفاق نظر دارند. آمریکا و متحدان عرب این کشور نباید انتظار داشته باشند که قدرت کلیدی منطقهای چون ایران بابت ارسال کشتی امدادرسانی به یمن و ادعای مسدود کردن آن سکوت اختیار کند.»
این منبع خبری در ادامه این گزارش تحلیلی نوشت: عملیات دریایی ایران ابعاد جدیدی را از تنش بین تهران و ریاض نشان میدهد. تحلیلگران نیز بر این باورند که ایران در حال تداوم نفوذ منطقهای خود است.
رویترز در خاتمه با تاکید بر عزم ایران در سنجش محدودیتهای فرارو به نقل از «ماکیل فرادل» مشاور اندیشکده «خطرات جهانی» مستقر در آمریکا نوشت: ایران درحال نمایش قدرت و عرض اندام در خلیج فارس است .این کشور در حال ارزیابی محدودیتهای موجود و فرارو در منطقه است.»
شش قدرت جهانی و تهران برای پایان دادن به اختلافات اتمی خود آمادگی دارند.
به گزارش پایگاه کامرسانت روسیه، بحران هستهای ایران رو به پایان است: دیروز در وین، دیدار مدیران سیاسی شش قدرت جهانی آغاز شد که طی آن قرار است، متن توافقنامه نهائی تصویب شود. منابع نزدیک به جریان مذاکرات خبر می دهند: احتمال دارد، کار تدوین سند زودتر از وقت موعد – اواسط ماه ژوئن به پایان برسد. انتظار می رود، در وین، «توافقنامه هسته ای قرن» منعقد شود. در روزهای اخیر، باراک اوباما، رئیس جمهور امریکا، یکی از موانع اصلی خارجی را از میان برداشت و حمایت مخالفان آشتی ناپذیر تهران – کشورهای پادشاهی حاشیه خلیج فارس را جلب کرد. در این میان، مخالفان توافق با ایران نیز آخرین برگ های برنده خود را روی میز گذاشتند: کنگره امریکا لایحه قانونی را که قانون گذاران را از حق رد توافقنامه آینده برخوردار می کند، تصویب کرد.
سرنوشت توافق با تهران که حل و فصل یکی از بحران های بسیار دشوار در زمینه امینتی را در پی خواهد داشت، در هفته جاری، در چندین میدان راهبردی – چه در اروپا و چه در امریکا - رقم زده شد. در وین، با میانجی گری اتحادیه اروپا، دیدار هماهنگ کننده شش قدرت جهانی (پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان) در سطح مدیران سیاسی آغاز شد. سرگی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه، به نمایندگی از سوی روسیه در وین حضور یافته است. مقدمات دیدار مدیران سیاسی، از روز سه شنبه، آماده شده بود، زمانی که عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، و هیلدا اشمیت، معاون رئیس سیاست خارجی، در پایتخت استرالیا حضور داشتند.
پیش از برگزاری این دیدار، سرگی ریابکوف اذعان داشت: مذاکرات «روند خوبی» پیدا کرده است. وی ابراز امیدواری کرد که در روزهای آینده، پیشرفت های جدیدی حاصل شود. دیروز، منبع دیپلماتیک ایران نیز به نوبه خود، با «مثبت» خواندن اوضاع حاکم در مذاکرات، بسیار خوشبینانه سخن گفت. به گفته وی، این امر میتواند شرایط را برای تدوین نسخه پیش نویس توافقنامه، پیش از وقت مقرره – اواسط ماه ژوئن فراهم سازد. پیش از این، طرفین توافق کرده بودند که تا قبل از 30 ماه ژوئن، توافقنامه مورد نظر با تهران منعقد شود.
رقابت مرسوم و آشتی ناپذیر کشورهای پادشاهی سنی با ایران شیعه، باعث نارضایتی شدید آنها از جریان تنشزدایی در روابط میان تهران و واشنگتن شده بود. سلمان، پادشاه عربستان سعودی، که امید خود به ناکام ماندن توافق در حال تدوین با ایران را از دست داده است، از مشارکت شخصی در اجلاس امریکا و شورای همکاری های دولت های عربی حاشیه خلیج فارس امتناع کرد. حمد، پادشاه بحرین، و پادشاهان عمان و امارات متحده عربی نیز از این اقدام رسمی وی پیروی کردند. در نتیجه، فقط دو نفر از جمع شش رهبر دعوت شده در دیدار کمپ دیوید حضور یافتند – امیران قطر و کویت (اعضای خانواده های سلطنتی به نمایندگی از سوی دیگر کشورها در اجلاس حضور یافتند).
اما، اجلاس کمپ دیوید که با خطر تبدیل شدن به یک جنجال آغاز شده بود، برای اوباما، رئیس جمهور امریکا، پایان خوشی را به همراه داشت. متحدان از این دیدار، تائید آمادگی برای دفاع از آنها، در صورت آغاز حمله از سوی ایران، بعد از امضای توافقنامه هسته ای آینده را انتظار داشتند و به این تایید نیز دست یافتند. در جریان برگزاری دیدار دو روزه و مذاکرات، باراک اوباما وعده داد، همکاری نظامی را با کشورهای پادشاهی حاشیه خلیج فارس گسترش دهد و بر شمار رزمایش های مشترک با این کشورها بیفزاید. در بیانیه رسمی گفته می شود که امریکا و شورای همکاری های کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس «در رابطه با تشکیل کار گروه در سطح عالی با هدف اتخاذ تدابیر لازم برای واکنش سریع» در جهت «اجرای عملیات ضد تروریستی، صلح بانی و یا برقراری ثبات در منطقه به توافق رسیده اند».
در پاسخ، تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، بیانیه اصلی باب طبع کاخ سفید را صادر کرد. در پایان مذاکرات وی خبر داد که «دولت های حاشیه خلیج فارس از حاصل شدن توافق با ایران در زمینه پرونده هستهای استقبال کرده اند».
آندری فدوراف، معاون سابق وزیر امور خارجه روسیه و مدیر مرکز مطالعات سیاسی، به نشریه «کامرسانت» گفت: «به احتمال زیاد، این حالت احتضار مخالفان با توافق با ایران است و ما در آستانه تشکیل جهان جدیدی قرار داریم: توافقنامه هستهای با تهران، زنجیرهای از تحولات ژئو سیاسی جدی را به همراه خواهد داشت. با توجه به چشمانداز تبدیل شدن ایران به بازیکن کامل و عضویت آینده این کشور در سازمان همکاریهای شانگهای، این شرایط، در وهله نخست، برای روسیه امکان تقویت چشمگیر محور آسیایی سیاست خود را به همراه خواهد داشت. بدین ترتیب، اوباما که مبتکر برنامه برقراری صلح با ایران بوده است، ابزارهای جدیدی در جهت مقابله با آن دست از تحریمهایی را در اختیار مسکو قرار خواهد داد که خودش مبتکر آنها بوده است».
گزینه هستهای به قوت خود باقی است
امید است توافق با ایران از رقابت برای دستیابی به بمب اتمی در خلیج [فارس] پیشگیری کند اما به نظر میرسد این راهبرد محکوم به شکست است.
پایگاه تاگس آنسایگر آلمان مینویسد: رقابت بین کشورهای سنی حاشیه خلیج [فارس] به رهبری عربستان سعودی و ایران شیعه هر روز بیش از پیش تهاجمیتر میشود و باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا را با مشکلی حل ناشدنی روبرو میکند: چگونه میتوان از رقابت برای دستیابی به بمب اتمی پیشگیری کرد؟ اوباما همواره دلایل مهمی برای مذاکرات هسته ای با تهران ذکر کرده است: اگر ایران سلاح های هسته ای در اختیار داشته باشد، به راه افتادن مسابقه تسلیحات هسته ای در منطقه اجتناب ناپذیر خواهد بود. در حال حاضر حتی اگر توافقی با ایران به دست آید، این کابوس می تواند به واقعیت تبدیل شود. قرار است تا 30 ژوئن بر سر این توافق با تهران مذاکره شود، اما با وجود پیشرفت های دیپلماتیک، عربستان سعودی و احتمالا برخی کشورهای دیگر "گزینه های هسته ای" خود را بررسی می کنند.
کشورهای خلیج فارس از یک سو نگران هستند که ایران در آینده منابع به مراتب بیشتری برای پیشروی های خود در منطقه به دست آورد، اشاره آنها به زمانی است که تحریم های نفتی و مالی برداشته شود. ایران در صورت امضای توافق نامه، چنین درخواست هایی خواهد داشت. رقبای تهران سیاست های منطقه ای تهران را تهاجمی می دانند و از دخالت این کشور در امور داخلی خود شکایت دارند.
آنها قدرت یافتن حوثیها در یمن و همچنین حوادث اخیر خلیج فارس را مهر تاییدی بر دیدگاههای خود میبینند. سپاه پاسداران انقلاب ایران به نشانه هشدار به کشتیهای تجاری در آبراههای بینالمللی شلیک کردهاند. علاوه بر این، در صورتی که ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی همچنان از پهلو گرفتن کشتی های ایران در بنادر یمن تحت کنترل شبه نظامیان حوثی جلوگیری کند، ایران آشکارا تهدید به جنگ کرده است. از سوی دیگر، کشورهای حاشیه خلیج [فارس] ایراد میگیرند که تهران طی مدت توافق اجازه غنیسازی اورانیوم و پژوهش درباره سانتریفوژها را خواهد داشت، امری که اسرائیل نیز به شدت با آن مخالف است.
هم اکنون سران کشورهای عرب شخصا انتقادات و اعتراضات خود را به اوباما اعلام کرده اند: عربستان سعودی طی نشست های واشنگتن و کمپ دیوید به رئیس جمهور آمریکا اطلاع داد که این کشور به هر گونه فنآوری که در اختیار ایران قرار داده شود، دست خواهد یافت. معنای آن این است: اگر تهران با وجود معاهده هستهای اجازه غنیسازی و تحقیقات بیشتر را در مورد برنامه هسته ای خود داشته باشد، پس ما هم می توانیم چنین کاری را انجام دهیم. توافق اصولی میان پنج قدرت دارای حق وتو در سازمان ملل و آلمان با ایران به واقع اجازه و امکان غنی سازی و تحقیقات هسته ای را فراهم میسازد، حتی اگر این اختیارات به شدت محدود بوده و تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی باشد.
آمریکا و امارات متحده عربی توافقنامه همکاری امضا کردهاند. در این توافق نامه ارائه کمک برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای قید شده است اما در این صورت باید امارات از فنآوری های حساس هسته ای صرف نظر کند. اگر چه اوباما اطمینان داده که آمریکا "کاملا متعهد به حفظ امنیت کشورهای حاشیه خلیج [فارس] بوده" و ارسال پیش از موعد سلاح های مورد نظر را وعده داده است.
اما او به شش کشور پادشاهی عضو شورای همکاری خلیج [فارس] وعده امضای معاهده دفاعی و یا گسترش دامنه چتر هسته ای آمریکا بر سر آنها را نداده است. با ارائه تعهد مشابه ای به کشورهای عضو ناتو، آمریکایی ها طی جنگ سرد موفق به جلوگیری از رقابت بر سر سلاح های هسته ای در اروپا شدند. تنها فرانسه و انگیس توانستند مجهز به سلاح هسته ای شوند.