گروه جنگ نرم مشرق- یکی از موارد مورد بحث در انتقال فرهنگ و سبک زندگی پدیدۀ «مد» است؛ مد واژه‌ای فرانسوی به معنای پیروی و الگوبرداری از هر سلیقه و روش خاصی است که در یک زمان معین میان بعضی افراد یک جامعه رواج عمومی پیدا می‌کند. این گزاره فرهنگی پس از جنگ جهانی اول وارد فرهنگ مردم ایران نیز گردید و شامل مواردی مانند مدل لباس و آرایش، لوازم منزل و... و حتی موارد غیرمادی مانند رفتارها، نحوۀ زندگی یا نگرش‌ها و... است.

مد با تغییر سلیقه و ذائقۀ (در بعضی موارد ناگهانی) افراد که البته متناسب با مدل یا کالاهایی که عرضه می‌شود، باعث گرایش غالب افراد به سبک خاصی از زندگی و استفاده از کالای خاصی می‌گردد.

با پیشرفت وسایل ارتباط جمعی مانند شبکه‌های اجتماعی، ماهواره‌ها و رسانه‌هایی از‌ این‌ قبیل، کسب اطلاعات و آگاهی مردم از جریان مد لباس، آرایش و سبک‌های زیبایی آنچنان رشد شتابانی گرفته که در چشم برهم زدنی همه از آخرین طرح‌های مُدیست‌های معروف پاریس یا نیویورک اطلاع پیدا کرده و پیروی می‌کنند؛ زیرا امروزه کانون تولید انواع مدها و الگوهای زیبایی جدید به طور عمده در آمریکا و برخی کشورهای اروپایی است و از آنجا به دیگر کشورها فرستاده می‌شود.

جوانان، پیروان اصلی مد

گرایش به مد کمابیش در میان افراد همه جوامع وجود دارد و در این میان، جوانان و به ویژه دختران بیش از دیگران به آن اهمیت می‌دهند و مُدگرا هستند، زیرا جوانان در این دوران از زندگی بیشتر بر زیبایی تمرکز دارند و حاضر هستند با صرف وقت و هزینه، تایید و تحسین دلچسب خود را به دست آورند.

بیشتر مدهای رایج میان جوانان ایرانی از الگوهای غربی و به خصوص کشور آمریکا پیروی می‌کند و به علت‌ تحت تاثیر قرار گرفتن رسانه‌های کشورهای مذکور، این جوانان خیلی به دنبال آنالیز مد رایج شده در نسبت با فرهنگ ملی، اعتقادی و حتی مبانی زیباشناسی نیستند و در خلا نبود نهاد‌های بومی مربوطه، تن به اکثر مدهای روز می‌دهند. برای نمونه می‌توان به استفاده از ساپورت به جای شلوار، استفاده از کلاه به جای روسری، پوشیدن مانتوهای جلو باز و... برای خانم‌های جوان و همچنین استفاده از شلوارهای جین پاره پاره، شلوارهای فاق کوتاه، شلوارهایی که موجب نمایان شدن لباس زیر می‌شود و... در آقایان جوان اشاره کرد.

البته نقش رسانه‌های فارسی زبان خارج نشین در مورد تشویق بیشتر جوانان در استفاده از مدهای مغایر فرهنگ مردم ایران را نیز نباید فراموش کنیم.

اکنون در منطقه غرب و جنوب غرب آسیا در کشورهای اسلامی شاهد جنگ‌های خونینی هستیم که توسط همان صاحبان اصلی سرمایه‌داری که مروج اصلی مد هستند، به راه افتاده است و حساسیت به کوچک‌ترین مسئله فرهنگی و اعتقادی در ایران که خطر این جنگ‌ها به آن نزدیک شده است، ضرورتی دوچندان پیدا کرده است.

انتشار نام «ریش داعشی»، بازی در زمین دشمن

در سال جدید میلادی طراحان مد آرایش سر و صورت مردان توجه خاصی به «ریش» داشتند و سعی کردند با الگو گرفتن و یک بازگشت به فضای دهه هفتاد میلادی، ریش بلند که در صورت پخش شده است را به عنوان مد در سال 2015 معرفی کنند. بسیاری از بازیگران هالیوودی و افراد مشهور در آمریکا نیز با ریش گذاشتن به ترویج این مدل کمک کردند.

در ایران نیز جوانان و حتی ورزشکاران و بازیگران به تبع الگو گرفتن از غربی‌ها، ریش بلند به صورت نامرتب را جزو آرایش جدید صورت خود انتخاب کردند که در فضای عمومی به خصوص در تهران این سیمای جدید زیاد مشاهده می‌شود. ریش گذاشتن به خودی خود عمل مذمومی نیست و در اسلام نیز بر روی این موضوع تاکید شده است اما مسئله اصلی فارغ از بررسی چرایی الگو گرفتن جوانان در هر زمینه‌ای از غربی‌ها، مسئله نام گذاری این مدل ریش به نام «ریش داعشی» در این روزها است.

باتوجه به حساسیت ضروری که در این ایام به آن اشاره شد، در حالی که گروه تروریستی «داعش» مثل یک ویروس در حال پیشروی در کشورهای مختلف منطقه مانند لیبی، سوریه، عراق، یمن، افغانستان، پاکستان و... است و جنایت‌های بی‌سابقه تاریخی که در این کشورها انجام داده و به مرزهای ایران در حال نزدیکی است، اسم«داعش» را به عنوان حتی نام یک الگوی آرایشی در ایران رایج کردن، امری بسیار مشکوک و اشتباه است.

در شرایط کنونی حس تنفر و تقابل از این گروه تروریستی باید بیشتر برای مردم تبلیغ شود، نه اینکه با عادی سازی نام «داعش» به خصوص در رسانه‌های داخلی با عناوینی مانند «..... ریش داعشی گذاشت» این عنوان را در میان جامعه رایج، و حس و نگاه مردم را نسبت به این اسم عادی و بی‌تفاوت کرد که این عمل، همان خواسته طراحان عملیات فرهنگی دشمن است تا در زمان لازم از این تغییر فرهنگی سواستفاده خود را انجام دهند.

«مد» شاید در بعضی موارد و زمان‌ها، انسان مدرن را از تکرار و دل‌زدگی بیرون می‌آورد اما در ذات خود این پتانسیل را نیز دارد که در مواقعی که صاحبان سرمایه و قدرت نیاز به تغییر سبک زندگی ما در جهت اهداف خود احساس کنند، از این پتانسیل بدون اینکه محسوس باشد، به خوبی استفاده می‌کنند و این وظیفه و رسالت بر گردن رسانه‌ها متعهد است که در بزنگاه، با آگاه‌سازی و هشدار به مردم و مسئولین، جلوی حرکت خزنده و بدون سر و صدای اینگونه عملیات‌های فرهنگی را بگیرند.