روزنامههای اصلاح طلب روز سهشنبه را با تمرکز بر فرجام برجام در وین و پایان 12 ساله مناقشه هستهای آغاز کردند؛ از سوی دیگر این روزنامهها «هشدار» حداد عادل مبنی بر عبرت اصولگرایان از مجلس ششم و «گلایه» حجتالاسلام مصباحیمقدم از رفتار جبهه پایداری به دلیل تغییر در روند تصمیمسازی جامعتین را به «اختلاف پایدار» و واگرایی در بدنه جریان سیاسی اصولگرایی تعبیر کردند.
ارگان رسمی حزب مردمسالاری سهشنبه را با تیترهای«جهان در انتظار اعلام نتایج ماراتن هستهای» و «به عنوان گواه به دادگاه میروم» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· به عنوان گواه به دادگاه میروم
احمدیمقدم قربانی شایعهها است؛ شایعههای از جنس انتقام. خبرهای از حضور سردار احمدی مقدم در جلسه دادگاه سعید مرتضوی داده شده بود اما وی به عنوان «گواه» در دادگاه حضور خواهد یافت.
گروه سیاسی روزنامه مردم سالاری در انعکاس این مطلب نوشت: «فرمانده سابق نيروي انتظاميدرمورد شکايت عبدالحسين روحالاميني مبني بر احضار وي به دادگاه گفت: روحالاميني براي کمک، من را به دادگاه احضار کرده و به عنوان گواه به دادگاه ميروم. سرتيپ پاسدار اسماعيل احمديمقدم در گفتوگو با ايرنا با بيان اينکه قضيه احضار شدنم به دادگاه را از طريق سايتهاي خبري مطلع شدم، افزود: از ديدگاههاي روحالاميني مطلع هستم. وي ادامه داد: مراحل رسيدگي به پرونده کهريزک در بخش انتظامي به پايان رسيده و تصورم اين است روحالاميني از اظهارات ما به عنوان گواه بهره ببرد. احمديمقدم گفت: تاکنون يکي دو مصاحبه درمورد پرونده کهريزک با خبرنگاران داشتهام.
فرمانده سابق نيروي انتظاميتصريح کرد: با خانواده روحالاميني جلسه داشتهام و آنان در جريان امور هستند. وي افزود: موضوع ما روشن است و هر زماني که دادگاه از من نظر بخواهد، اطلاعاتم را در اختيار دستگاه عدالت خواهم گذاشت. سعيد مرتضوي پس از پايان پنجمين جلسه دادگاه خود گفت: آقاي روحالاميني که پدر محسن روحالاميني يکي از کشتهشدگان ماجراي کهريزک پس از وقايع انتخابات سال 88 است شکايت جديدي را مطرح کرده و خواستار احضار سردار اسماعيل احمدي مقدم فرمانده سابق ناجا، سردار احمدرضا رادان جانشين سابق فرماندهي ناجا، سرتيپ دوم پاسدار عليرضا عليپور رييس سابق پليس امنيت عموميفرماندهي تهران بزرگ و والدين رامين پوراندرجاني پزشک بازداشتگاه کهريزک در جلسه بعدي دادگاه شده است.»
روزنامه ابتکار سهشنبه را به تیترهای «صندلیهای سبز پایتخت» و «نوبت پنالتی هستهای» اختصاص داد.
· جدال برای 30 کرسی تهران
روزنامه ابتکار در گزارشی به بررسی اهمیت 30 کرسی تهران در مجلس شورای اسلامی و رقابت سیاسی حاصل از آن پرداخته است. گروه سیاسی این روزنامه معتقد است که وجاهت و پشتوانه اجتماعی کرسیهای تهران از شهرستان ها بیشتر است به همین خاطر رقابت و وزن کشی سیاسی میان جریانات سیاسی در این حوزه انتخابیه با اوج خود خواهد رسید به نحوی که محمد رضا عارف از کسب 30 کرسی تهران خبر داده است.
گروه سیاسی روزنامه ابتکار در تحلیل شرایط حوزه انتخابیه تهران نوشت: «در مقابل امیدها و آرزوهای اصلاحطلبان، باید به یاد داشت که از 30 نماینده فعلی تهران، 28 نفر در لیست اصولگرا هستند و از این جمع فقط علی مطهری و علیرضا محجوب در لیستهای اصولگرایی قرار نداشتند. واضح است که همه این جمع 28 نفره اصولگرا نیز مشتاق ورود دوباره به مجلس هستند تا ترکیب مجلس هفتم، هشتم و نهم را در مجلس دهم تکرار کنند. البته در این میان حضور برخی چهرهها که گفته میشود به دلیل پروندههای دوره مدیریت خود در دولت احمدینژاد، محدودیتهایی برای حضور در انتخابات مجلس خواهند داشت در هالهای از ابهام است. با این حال علاوه بر این 28 نفر، چهرههای دیگری هم هستند که میخواهند شانس خود را برای انتخابات مجلس امتحان کنند. در این جمع گمانهزنیها از حضور اسدالله بادامچیان – عضو حزب موتلفه – حکایت دارد که البته اخیرا به جبهه پایداری نیز متمایل شده است. حسن غفوریفرد نیز دیگر عضو موتلفه است که اخیرا بسیار مورد بیمهری اصولگرایان قرار گرفته و شاید او را نیز در قامت برخی چهرههای شاخص اصولگرا که مستقلا به فعالیت سیاسی میپردازند – از جمله محمدباقر قالیباف، محسن رضایی و .... – در انتخابات مجلس با لیست مجزا ببینیم. نزدیکان احمدینژاد نیز در دو طیف انگیزه زیادی برای ورود به مجلس از خود نشان میدهند. یک گروه که همچنان با رئیسجمهوری سابق ارتباط دارند و این ارتباط را رد نمیکنند و در میان آنها میتوان از پروین احمدینژاد خواهر رئیسجمهوری سابق تا محمدرضا اسکندری و عبدالرضا شیخالاسلامی را دید. طیف دیگر شامل چهرههایی مثل فریدون عباسی دوانی، کامران دانشجو و .... میشود که در قالب تشکل تازه تاسیس یکتا – مشتمل از برخی وزیران و مدیران دولتهای نهم و دهم – ارتباط خود را با احمدینژاد رد میکنند، هر چند منتقد وی نیز محسوب نمیشوند.
زهراسادات مشیر استخاره همسر محمدباقر قالیباف و مشاور او در امور بانوان و محمدنبی رودکی نیز از چهرههای احتمالی کاندیداتوری مجلس دهم هستند، آن هم در شرایطی که به گفته نزدیکان قالیباف، وی برای انتخابات مجلس برنامه ویژهای دارد. محمدناصر سقای بیریا نیز شاخصترین عضو جبهه پایداری است که ممکن است به عنوان جایگزینی برای برخی کاندیداهای این جبهه که احتمالا امکان کاندیداتوری مجدد برای مجلس را نداشته باشند، وارد میدان شود. به هر حال به نظر میرسد اصولگرایان هم هرچند به احتمال زیاد با لیست واحد در تهران حاضر نمیشوند، اما تمام تلاش خود را خواهند کرد که کرسیهای پایتخت در مجلس به دست جریان رقیب نیفتد. باید منتظر ماند و دید پیروز دربی سیاست در تهران کدام جناح خواهد بود.»
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیمتای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «صبح توافق» و «در ماجرای فرودگاه قشم سه نفر بازداشت شدهاند» اختصاص داده است.
· هشدار حداد
«اختلاف پایدار» ترجیعبند همیشگی روزنامه اعتماد از وضعیت جریان اصولگرایی است. روزنامه اعتماد که در چند ماه گذشته مسئولیت پروژه القای عدم وحدت را برعهده گرفته است؛ هشدار حداد عادل را دستاویز مجدد برای نابسامانی سیاسی در اردوگاه سیاسی اصولگرایان قرار داده است.
گروه احزاب روزنامه اعتماد فرجام تکاپو برای همگرایی از سوی ریش سفیدان جریان رقیب خود را ناکام توصیف میکند و در ترسیم وضعیت اصولگرایان نوشت: «ماههاست كه در تلاشند تا با خوبي و خوشي اعلام كنند تنها يك ليست انتخاباتي ميدهيم و محور وحدتمان را پيدا كردهايم اما نه توانستند با قطعيت خبر از اجماع دهند و نه حتي معلوم شد چگونه ميخواهند به وحدت عملياتي برسند. اصولگرايان بعد از هزينههايي كه احمدينژاد روي دستشان گذاشت حالا بايد فكري به حال پايگاه اجتماعي متفرق و تحليل رفته خود بكنند اما هنوز نميتوانند يكصدا و همنوا با حاميانشان صحبت كنند. يكي از تكليف شرعي ميگويد، ديگري از صالح مقبول، يكي سكوت كرده و حزب راه مياندازد، ديگري هر روز در رسانههاست. عدهاي ميگويند محوريت با جامعتين است، عدهاي به دنبال نقش آيتالله مصباح هستند، ميان همه اين هياهوها به يكباره جامعه مدرسين حوزه علميه قم اعلام ميكند در فرآيند انتخابات مجلس نقش سياسي نخواهد داشت. هنوز اصولگراياني هستند كه دل در گرو احمدينژاد دارند و ماهي يكي دو بار در ولنجك او را ميبينند. همانها سر ميز مذاكره براي وحدت با موتلفه و ديگران مينشينند.
اين همه تنها يك پيام دارد و آن چيزي نيست جز سردرگمي كمنظير اصولگرايان. همين سردرگمي عجيب و بيسابقه است كه چنان تفرقي ايجاد كرده تا غلامعلي حداد عادل مدام بگويد بايد نگران بود. وقتي حداد دم از نگراني و دلشوره براي انتخابات ميزند معلوم ميشود كه احساس ناكامي احتمالي تا عميقترين لايههاي خوشبين اصولگرا هم رسوخ كرده است. آنها امروز در وضعيتي هستند كه نه محور وحدت خود را شناختهاند و نه در استانها توانستهاند ساز و كار مشخصي براي انتخاب كانديدا فراهم كنند. تنها به صورت مجمعالجزاير اصولگرا هر كدام كار خودشان را ميكنند. موتلفه با پايداري و ايثارگران نشست و برخاست ميكند، باهنر بين زمين و آسمان بازي با كارت لاريجاني يا فراموش كردن او مانده، يكتا تازه تاسيس شده و معلوم نيست چه ميخواهد و با كجا بسته، علي لاريجاني بيصدا مشغول هدايت مجلس و البته حزب رهروان است، پايداري ميان احمدينژاد و آيت الله مصباح دو شقه شده، موتلفه از ابتدا تاكنون و احتمالا تا روز انتخابات خود را مريد روحانيت مبارز و نه هيچ گروه ديگر عنوان ميكند. شوراي همگرايي اصولگرايان كه ابداع سيدرضا تقوي، رييس شوراي سياستگذاري ائمه جمعه بود در پيچ و خم وحدت ماند و نه توانست چتر خود را بر سر همه گروهها بكشد و نه حتي توانست همان جلسات نيمبند وحدت در سال ٩٣ را امسال ادامه دهد. با اين حال تقوي يكشنبه شب اصولگرايان را به ضيافت افطار دعوت كرد تا شايد مفري براي خروج از تفرقه فعلي بيابد.»
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیتر«توافق در قرنطینه» اختصاص داد.
· فرجام برجام
روزنامه شرق از آخرین تلاشها برای اتمام مذاکرات روایت میکند و مدعی است که لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران و متن قطعنامه شورای امنیت هنوز موضوع مذاکره است. در همین راستا خبرنگار اعزامی روزنامه شرق نوشت: «صبح دوشنبه همه خبرنگاران خود را برای گزارشکردن لحظات روز آخر ماراتن مذاکره هستهای ایران آماده میکردند، اما اظهارات صبحگاهی عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران بار دیگر وضعیت را پیچیده کرد.او گفت که قول امشب و فرداشب را نمیدهد. منظور او دوشنبه و سهشنبه شب بود. جملهای که تقریبا تمام معادلات را بههم میریخت.
جواد ظریف اگرچه یکشنبه گفته بود که هنوز کار داریم اما یک روز پیشتر اظهار امیدواری کرده بود که دوشنبه دیگر در وین نباشیم. عباس عراقچی صبح دوشنبه به شبکه خبر گفت: «مذاکرات به لحظات نفسگیر آخر رسیده، پیشرفتهای واقعا خوبی در این دو، سه روزه حاصل شده ولی هنوز مشکلاتی وجود دارد که تا حل نشود نمیتوانیم اعلام توافق کنیم.» او در حالی از باقیماندن مشکلات سخن میگفت که از اوایل شب یکشنبه تا حدود چهار صبح روز دوشنبه، جلسه معاونان ایران و اتحادیه اروپا طول کشیده و از صبح دوشنبه نیز مذاکرات معاونان و کارشناسی ادامه یافت. عراقچی و تختروانچی معاونان وزیر خارجه ایران و هلگا اشمید، معاون فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نگارش متن توافق را برعهده دارند. متن مورد نگارش قرار نیست در جایی امضا شود، این قرار اعضای ١+٥ و ایران از ابتدا بوده است.
یک کارشناس به «شرق» میگوید: این ویژگی چنین مذاکرهای است و به این دلیل که یک توافق بینالمللی نیست، نیازی به امضا ندارد». این توافق تنها از سوی طرفین اعلام خواهد شد. مقر سازمان ملل در وین نیز برای برگزاری مراسم اعلام توافق آماده شده و عکاسان برای پوشش این جلسه حضور خواهند یافت. بااینحال مجید تختروانچی، معاون وزیر خارجه ایران نیز میگوید: «ما در فاز آخر نوشتن متن نهایی هستیم». اگرچه همه از پیشرفت سخن میگویند اما هنوز توافق به دست نیامده است.»
روزنامه آرمانامروز صفحه اول خود را به تیترهای «عیدی هستهای در راه» و «جزئیات برنامه نفتی ایران در آمریکا» اختصاص داد.
· روزهای پساتوافق
سید علی خرم در یادداشت روزنامه آرمانامروز به تحلیل رخدادها پس از توافق هستهای پرداخته است؛ وی در این یادداشت در تلاش است که این سوال که «اكنون با فرض توافق بين ايران و گروه 1+5 در وين، نگرانيها به اين سمت و سو خواهد رفت كه آيا گذشت زمان قادر خواهد بود اين توافق را باطل نمايد؟» پاسخ بدهد.
سفير و نماينده دايم اسبق ايران در سازمان ملل متحد در همین راستا نوشت«تندروهاي آمريكايي با همبستگي با رژیم صهیونیستی و عربستان و برخي كشورهاي منطقه اميدوارند در اين 60 روز علل و اسبابي فراهم نمايند كه بتوانند برخي از توافقات و ازجمله رفع تحريم تسليحاتي ايران را ملغي سازند و در مقابل، اوباما به نظر ميرسد اطمينان دارد كه اگر مجلس سنا و مجلس نمايندگان آمريكا درصدد خدشه به توافقات وين برآيند، ميتواند با وتوي تصميمات آنها، حريم توافقات را محترم شمارد. مجالس سنا و نمايندگان آمريكا براي شكستن قدرت وتوي رئيسجمهور، نياز به دوسوم آراي مجلس خود دارند كه طبق برآوردهاي صورتگرفته چنين آمادگي در هيچ كدام از مجالس آمريكا وجود ندارد. لذا آقاي اوباما با خيال راحت ميخواهد اين 60 روز سپري شود و نتيجه توافقات را به شوراي امنيت سازمان ملل متحد ببرد و با صدور يك قطعنامه، قطعنامههاي قبلي مربوط به ايران را لغو کند.
اگر همهچيز طبق برنامه پيش رود، آنگاه توافق ميتواند نهايي و امضاشده تلقي شود و نوبت ايران خواهد بود كه به توافقات عمل نموده و صنعت هستهاي خود را بر آن اساس سامان مجدد دهد. چنانچه ايران در مدت زماني معهود به اين كار موفق شود، نوبت آژانس بينالمللي انرژي اتمي ميرسد كه با سفر به ايران تمام موارد تغييريافته را با توافقات تطبيق داده و به گروه 1+5 و شوراي امنيت گزارش دهد. آخرين مرحله، برداشتن تحريمها خواهد بود كه مقدمهاي براي شروع دوران اعتمادسازي خواهد شد. در آن دوره ايران اثبات خواهد کرد كه در چارچوب صلحآميز به فعاليت هستهاي ميپردازد و غرب هم راه همكاريهاي سياسي، اقتصادي و صنعتي با ايران را هموار خواهد نمود.»
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «بازداشت یک متهم پرونده دکل نفتی» و «گام آخر در مناقشه 12 ساله» اختصاص داد.
· پایداریها به دنبال محوریت آیتالله مصباح یزدی
مصباحیمقدم گلایه از رفتار یاران آیتالله مصباح یزدی دارد؛ وی معتقد است که پایداریها خواهان تغییر در روند تصمیمسازی جامعتین هستند و این اقدام به امر همگرایی ضربه وارد میسازد
در همین راستا گروه سیاسی روزنامه ایران نوشت«گره ای که 10 سال پیش در نظام همکاری اصول گرایان افتاد این بار در مسیر انتخابات مجلس دردسر ساز شده است. روز گذشته سخنگوی جامعه روحانیت مبارز از بروز پارهای اختلافها بر سر «محوریت» اصولگرایان خبر داد و اعلام کرد: «پایداری»ها در پی این هستند که به جای «محور» قرار گرفتن «جامعتین»، « سه آیتالله» یعنی آیتالله موحدی کرمانی، آیتالله محمد یزدی و آیتالله مصباح یزدی مبنا و فصلالخطابی این جریان را به عهده بگیرند. جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که به اختصار «جامعتین» خوانده میشوند، دو تشکل روحانی و سنتی اصولگرایان هستند که از دیرباز به عنوان یکی از قطبهای اصلی این جریان در انتخابات نقشآفرینی میکردند. آیتالله محمد یزدی، دبیرکلی جامعه مدرسین را برعهده دارد و بعد از درگذشت آیتالله مهدوی کنی، آیتالله موحدی کرمانی ریاست جامعه روحانیت مبارز را به عهده گرفت.
هرچند اکثریت احزاب و تشکلهای قدیمیتر اصولگرایان از جمله جبهه پیروان خط امام و رهبری همواره بر محوریت جامعتین تأکید داشته و دارند اما آن گونه که سخنگوی جامعه روحانیت مبارز اعلام کرد، طیف نوظهور جریان اصولگرا(پایداری ها) امروز بر این باورند که آیتالله مصباح یزدی نیز باید به دبیران کل جامعتین پیوسته و محوریت اصولگرایان را به عهده بگیرد. غلامرضا مصباحی مقدم در گفتوگو با خبرآنلاین تأکید کرد: برخی گروهها مانند جبهه پایداری تأکیدشان بر محوریت سه آیتالله است و بقیه به طور عمده بر محوریت جامعتین تأکید دارند. وی با تأکید بر اینکه «ما بنا را بر ائتلاف حداکثری گذاشتیم» ادامه داد: معنای ائتلاف حداکثری هم این است که هر چه تشکلهای اصولگرا بیشتر به هم نزدیک باشند و مواضعشان به هم نزدیک باشد، ما آن را مبنا قرار دهیم.
اگر در این بین برخی تشکلها مایل به ائتلاف نباشند نگران نیستیم و فرض را بر این میگذاریم که با ائتلاف حداکثری میتوانیم به نتایج خوبی برسیم. وی ادامه داد: جبهه پایداری در انتخابات مجلس نهم این احتمال را میداد که در نبود اصلاحطلبان، اگر دو گروه رقیب درون اصولگرایان تشکیل بدهند، خودشان برنده انتخابات میشوند. اما الان که حضور اصلاحطلبان در انتخابات قطعی است، دیگر چنین تحلیلی معنی ندارد و حالا به این نتیجه رسیدهاند که باید به جمع بپیوندند. اما سعیشان این است که الگوی خودشان را بتوانند حفظ کنند و به دیگران بقبولانند. »