به گزارش مشرق، نمایندگان مجلس با اشاره به نقاط قوت و ضعف جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای وین هر کدام در مبحثی جدا به بحث و گفتگو پرداختن که مشروح آن در ذیل می اید:

 نقوی‌حسینی: محدودیت در تحقیق و توسعه از نقاط منفی جمع‌بندی مذاکرات است

سیدحسین نقوی‌حسینی عضو کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه نباید به جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای نگاه صفر و صدی داشته باشیم، گفت: طبیعی است که جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای نقاط قوت و ضعفی دارد که نمی‌توان آن را به کلی خوب یا به کلی بد دانست.

وی با بیان اینکه خروج از فصل هفتم و تاکید بر لغو تحریم‌ها و به رسمیت شناختن اصل غنی‌سازی در خاک ایران از نقاط قوت جمع‌بندی مذاکرات هسته‌‌ای‌ است، تاکید کرد: در جمع‌بندی مذاکرات حق مسلم ملت ایران درباره غنی‌سازی در خاک ایران به رسمیت شناخته شده که این از دستاوردهای مهم جمع‌بندی مذاکرات هسته‌‌‌ای است.

نقوی‌حسینی در ادامه گفت: البته در جمع‌بندی مذاکرات شاهد زیادخواهی‌های طرف مقابل نیز بوده‌ایم. آنها درباره مسائل هسته‌ای با ایران مذاکره کرده‌اند و حق نداشتند درباره توان دفاعی ما ورودی داشته باشند؛ داشتن موشک‌های بالستیک حق ایران است و ایران این حق را برای خود محفوظ می‌داند، لذا اینکه آنها بخواهند در پی محدود کردن فعالیت‌‌‌های نظامی و دفاعی ایران باشند، قابل قبول نیست.

نماینده مردم ورامین در مجلس با اشاره به اهمیت تحقیق و توسعه در حوزه فعالیت‌های هسته‌ای، خاطرنشان کرد: محدودیت در تحقیق و توسعه از نقاط منفی جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای است، چرا که محدودیت در فعالیت‌های پژوهشی و تحقیق و توسعه با موازین حقوقی سازگار نیست.

عضو کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس تصریح کرد: متاسفانه در برخی موارد شاهد هستیم که طرف مقابل مواردی در جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای گنجانده که می‌توان از آن برداشت‌‌های مختلفی داشت، لذا توافق نهایی با 1+5 باید شفاف و صریح باشد.

 حقیقت‌پور: پذیرفتن محدویت‌های هسته‌ای از نقاط ضعف جمع‌بندی مذاکرات است

منصور حقیقت‌پور نایب رئیس کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به نقاط ضعف و قوت جمع‌بندی مذاکرات وین، گفت: براساس جمع‌بندی مذاکرات وین که از سوی وزارت امورخارجه نیز منتشر شده و برای بررسی‌های بیشتر تقدیم مجلس نیز شده، ما محدویت‌هایی را در حوزه هسته‌ای پذیرفته‌ایم.

وی با بیان اینکه پذیرفتن محدویت‌های هسته‌ای در جمع‌بندی مذاکرات وین جزو نقاط ضعف این مذاکرات است که باید در مجلس نیز مورد توجه نمایندگان قرار گیرد، افزود: براساس جمع‌بندی مذاکرات وین، جمهوری اسلامی ایران محدودیت‌هایی را در زمینه حجم غنی‌سازی، استفاده از سانتریفیوژها، تغییر در ساختار آب سنگین اراک پذیرفته که اینها نقاط ضعف این جمع‌بندی است.

نایب رئیس کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس به نقاط قوت جمع‌بندی مذاکرات وین اشاره کرد و گفت: خارج شدن پرونده هسته‌ای از ذیل فصل هفتم قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، برداشتن تحریم‌‌های اقتصادی، نفتی و پتروشیمی از نقاط قوت جمع‌بندی مذاکرات وین است.

حقیقت‌پور با بیان اینکه ما در مذاکرات هسته‌ای امتیازاتی دادیم و امتیازاتی نیز گرفتیم، تأکید کرد: باید این موضوع به دقت مورد بررسی قرار گیرد که میزان داده‌ها و ستانده‌های ما در این مذاکرات چه تناسبی با هم دارند.

وی جمع‌بندی مذاکرات وین را ایده‌آل جمهوری اسلامی ایران ندانست و افزود: یکی دیگر از نقاط ضعف جمع‌بندی مذاکرات وین محدودیت‌های ایجاد شده در زمینه تحقیق و توسعه است که بهتر بود تیم مذاکره‌کننده به آن توجه بیشتری می‌کرد.

نایب رئیس کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس در پایان با اشاره به اینکه جمع‌بندی مذاکرات وین نیازمند بررسی دقیق و موشکافانه است، خاطرنشان کرد: جمع‌بندی مذاکرات وین در کمیسیون ویژه بررسی "برجام" مورد بررسی قرار خواهد گرفت که قطعا نقاط ضعف آن را به مراجع ذیربط گزارش خواهیم داد.

 بخشایش: موضوع تحقیق و توسعه در جمع‌بندی مذاکرات مبهم است

احمد بخشایش عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، درباره نقاط ضعف و قوت توافقات وین و مذاکراتی که میان ایران و کشورهای1+5 انجام شده است، اظهار داشت: مذاکرات وین و توافقاتی که انجام شد، هم دارای نقاط ضعف است و هم دارای نقاط قوت، نه باید برجام را یک فتح الفتوح بدانیم و نه آن را به عنوان ترکمانچای دوم قلمداد کنیم.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم نقاط قوت این مذاکرات را برشمریم، با مقایسه دستاوردها و امتیازاتی که در این مذاکرات به دست آورده‌ایم در کنار امتیازاتی که از دست دادیم، خواهیم دید که این توافق یک "توافق بینابین" بوده است.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: دستاوردهای این توافق دستاوردهای خوبی بود که اگر بخواهیم آنها را برشمریم باید بگوییم، بیست و سه ماه مذاکره در نهایت به سرانجام رسید و یک آرامش روانی برای جامعه ایران به وجود آمد. دولت آقای روحانی، اولین شعارش این بود که پرونده هسته‌ای را به سرانجام برساند و این مسئله محقق شد. در درجه بعدی، وجهه تعاملی و صلح دوستی اسلام و ایران را در نظام بین الملل به نمایش گذاشتیم و این  این وجهه صلح دوستی و رحمانی ایران  به همه نشان داده شد.

بخشایش اضافه کرد: یکی دیگر از وجوه مثبت این توافق این است که برای اولین بار شورای امنیت در تاریخ فعالیتش، غنی‌سازی یک کشور را به رسمیت شناخت. هر چند امروز  19 هزار سانتریفیوژ را به 5 هزار رساندیم، اما این 5 هزار سانتریفیوژ ارزشش بسیار زیاد است زیرا حق غنی سازی ایران امروز در تمام دنیا به رسمیت شناخته می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: ایران هدفی را که از قبل تعیین کرده بود به دست آورد و غرب را مجبور به پذیرش خواسته‌های خود، مبنی بر حجم تولید و رسمیت غنی سازی کرد، این توافق در قالب یک قطعنامه به شماره 2231 به تصویب رسیده است؛ این قطعنامه، تمامی قطعنامه‌های تحریم را لغو می‌کند و در قالب یک قطعنامه جدید، جایگاه ایران را در روابط بین الملل ارتقا می‌دهد.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس تأکید کرد: اولین بار است که یک کشور ذیل فصل هفتم شورای امنیت، از ماده 41 و 42  بدون جنگ و کشتار خارج می‌شود، زیرا معمولا در فصل هفتم، کشورهایی که در آن قرار دارند، تهدیدگر صلح و جهان بین‌الملل شناخته می‌شوند، لغو تحریم‌ها بسیاری از مسائل را حل می‌کند. در جامعه ایران این تصور وجود دارد که تحریم‌ها لغو شده، این مسئله بیانگر این است که جامعه یک عامل استرسی و فشار روانی بر جامعه را حذف کرده که این برای بهبود شرایط فعلی جامعه بسیار مفید است.

وی با بیان آثار منفی این توافق تصریح کرد: آنچه که مطلوب ما بود را نتوانستیم به طور کامل به دست بیاوریم، توافق یعنی تعامل، یعنی بده بستان یعنی محدودیت‌پذیری که متاسفانه بعضی از اهداف و خطوط قرمز زیر پا گذاشته شد، تحقیق و توسعه در جمع‌بندی وین با کندی بیشتری پیش می‌رود و حتی آینده آن تا حدودی دچار ابهام است.

بخشایش ادامه داد: متاسفانه منطق بین الملل منطق زور است، چرا باید با غربی‌ها بر سر مسائل حیاتی خود صحبت کنیم، چرا آنها باید برای سانتریفیوژهای ما تصمیم بگیرید؟ حرف غربی‌ها تماما حرف زور است، مسائلی همچون  بازرسی از مراکز نظامی، مصاحبه با دانشمندان، یا همزمانی لغو تحریم‌ها با پذیرش اجرای قطعنامه، از نقاط ضعف این توافق به حساب می‌آید.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در پایان تاکید کرد: از نگاه امروز، مذاکرات و توافق انجام شده خوب است، اما باید آیندگان در این خصوص قضاوت کنند و عملکرد ما و غرب در سال های بعد ارزیابی شود.

 بیگدلی: شورای امنیت اولین بار غنی‌سازی را برای یک کشور به رسمیت می‌شناسد

علی بیگدلی استاد دانشگاه و کارشناس حقوق بین‌الملل، درباره نقاط قوت و ضعف تفاهم وین و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل گفت: توافق انجام شده در کل یک اقدام مثبت بود که اگر با همکاری دو طرف ادامه یابد دستاورد‌های خوبی متوجه ایران خواهد بود.

وی ادامه داد:  توافقات انجام شده، حق غنی‌سازی ایران را تایید می‌کند که این بسیار حائز اهمیت است، باید تاکید کنیم که برای نخستین بار در جهان شورای امنیت سازمان ملل، حق غنی‌سازی را برای یک کشور به این روش به رسمیت می شناسد.

این کارشناس حقوق بین الملل تصریح کرد: بحث تحریم‌ها یکی دیگر از مسائل مهم در این تفاهمات است، که اگر طبق گفته آقای ظریف سیر برداشتن تحریم‌ها ادامه یابد، نتایج مطلوبی در انتظار کشور خواهد بود، اما چند نکته وجود دارد که باید از دید حقوقی بررسی شود.

بیگدلی اضافه کرد: اگر بحث تحریم‌های تسلیحاتی ذیل ماده 41 آمده باشد، ایران با محدودیت‌های جدی در خصوص خرید و فروش تسلیحات نظامی به مدت 5 سال رو به رو خواهد بود، اما آقای ظریف گفته است، ما این محدودیت را داوطلبانه پذیرفته‌ایم و این پذیرش برای ایران تعهد آور نیست.

وی تاکید کرد: بحث نظارت‌ها هم دارای ابعاد مبهمی است که باید در عمل روشن شود، بازدید‌های سرزده طبق پروتکل الحاقی پیگری خواهد شد، طبق تفاهمات شورایی در نظر گرفته شده که ایران می تواند در صورت مخالفت، مرکز دیگری را جایگزین کند، این مسئله ارتباط مستقیم با بازگشت پذیری تحریم ها دارد، که اگر در مدت شش ماه تخلفاتی از ایران سر بزند، این تحریم‌ها اتوماتیک بازخواهد گشت.

این کارشناس حقوق بین الملل تاکید کرد: تفاهمات انجام شده در حوزه مکتوب یک بعد و در حوزه عمل یک بعد دیگر است، باید ببینم که طرف مقابل تا چه اندازه بر سر مسائل توافق شده پایبند خواهد بود، زیرا هر یک از موارد مطرح شده، اعم از بازرسی‌ها، بازگشت تحریم‌ها و تحریم‌های تسلیحاتی در مسیر آتی مشخص خواهد شد.

 فلاحت‌پیشه: جمع‌بندی مذاکرات وین به دنبال تضعیف عمق استراتژیک ایران است

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه کارشنان روابط بین‌الملل، با اشاره به نقاط قوت و ضعف جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای وین، گفت: بررسی نقاط قوت و ضعف مذاکرات هسته‌ای از این جهت مهم است که هنوز کار توافق تمام نشده و به نظر بنده نقاط قوت قابل تحکیم و نقاط ضعف قابل احیا و رفع است.

وی با بیان اینکه در بحث مذاکرات هسته‌ای مقوله "قدرت" مطرح است، نه مقوله "حق"، گفت: اگر قرار بر طرح مقوله حق بود پرونده ایران اصلاً نباید به شورای امنیت سازمان ملل می‌رفت؛ پرونده ایران به شورا رفت، چون بحث حق مطرح نبود و آنها براساس قدرت پرونده ایران را به ناحق به شورای امنیت فرستادند، لذا به نظرم در مرحله اجرا نیز بحث قدرت مطرح خواهد بود.

عضو سابق کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس با بیان اینکه قرار گرفتن ایران به عنوان "طرف" و نه "متهم" در کنار قدرت‌های بزرگ در مذاکرات‌ هسته‌ای از نقاط قوت جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای بود، تصریح کرد: ایران توانست به قرار گرفتن در کنار قدرت‌‌های بزرگ و استفاده از قدرت دیپلماسی در مذاکرات هسته‌ای دیگر نقش متهم را در مذاکرات نداشته باشد و به عنوان طرف مذاکره وارد مذاکرات شود که این از نقاط قوت مذاکرات است.

فلاحت‌پیشه با بیان اینکه ایران از فصل هفتم خارج نشده و محدودیت‌ها و اعمال تنبهی علیه ایران به دلیل قرار گرفتن ذیل فصل هفتم به حالت تعلیق درآمده است، اظهار داشت: اینکه اعمال تنبهی علیه یک کشور عضو ذیل فصل هفتم بدون جنگ و خونریزی تعلیق شده، در عرصه بین‌‌المللی بی‌سابقه است چرا که ایران با قدرت دیپلماسی توانست این معضل را حل کند.

وی گفت: قطعنامه‌های که علیه ایران صادر و اعمال شده بود با قدرت دیپلماسی به حالت تعلیق درآمد و حق غنی‌سازی که ایران به موجب آن به عنوان متهم شناخته شده بود نیز به رسمیت شناخته شد که این نیز از دستاوردها و نقاط قوت جمع‌بندی مذاکرات است.

این کارشناس روابط بین‌الملل درباره نقاط ضعف جمع‌بندی مذاکرات، گفت: متاسفانه هنوز موارد مطرح در بندهای 11 و 12 رفع نشده است؛ قرار است طبق چشم‌انداز 20 ساله ایران افق 1404 به عنوان قدرت اول منطقه مطرح باشد، اما در جمع‌بندی مذاکرات محدودیت‌های علیه عمق استراتژیک ایران که ایران به عنوان قدرت مطرح می‌کند، اعمال شده که متاسفانه باید گفت این محدودیت‌ها، فراهسته‌ای و اصولا هیچ ارتباطی به موضوع هسته‌ای ندارد و تنها عمق استراتژیک ایران را تا 10 سال آینده که برای ایران حیاتی است، هدف قرار داده است.

وی به بحث PMD و مقوله توان دفاعی ایران اشاره کرد و افزود: بحث PMD و توان نظامی ایران در آینده می‌تواند بهانه‌ای برای طرف غربی باشد تا از این طریق عمق استراتژیک ایران را که موجب خشمگینی دشمن شده، تضعیف کند.

فلاحت‌پیشه گفت: از سال 2001 آمریکایی‌ها وارد فاز نظامی در منطقه شدند و علت اصلی اینکه آنها نتوانستند اقدام نظامی علیه ایران کنند، عمق استراتژیک ایران بود که امکان مدیریت بحران را از طرف متجاوز گرفته و اجازه نمی‌دهد به هنگام بحران، متجاوز بتواند شرایط مدیریت کند، لذا آمریکایی‌ها در مذاکرات هسته‌‌‌ای تلاش دارند که نقطه قوت ایران که همان عمق استراتژیک است را به نقطه ضعف تبدیل کنند که در این زمینه لازم است مسئولان حساسیت لازم را داشته باشند.

این کارشناس روابط بین‌الملل تاکید کرد: در مجموع باید گفت آنچه در مذاکرات مطرح است تنها مقوله دیپلماسی نیست و مقوله قدرت موضوعیت دارد، لذا توصیه می‌کنم که مسئولان جمهوری اسلامی ایران قدرتی که بعد از انقلاب اسلامی با مقاومت و ایستادگی کسب کرده را پشتوانه دیپلماسی لبخند کرده و علاوه بر دپیلماسی، قدرت را وارد مذاکره کند.

 قنادباشی: ورود رسمی ایران به جمع دارندگان فناوری هسته‌ای از نقاط مثبت جمع‌بندی وین است

جعفر قنادباشی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین‌المللی، با اشاره به نقاط قوت و ضعف جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای وین، گفت: این مذاکرات طولانی و دشوار، هم دارای نتایج مثبت و هم دارای نتایج منفی بوده است.

وی ادامه داد: به رسمیت شناختن فناوری هسته‌ای ایران و ورود ایران به جمع کشورهای دارای فناوری هسته‌ای آن هم به طور رسمی، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این مذاکرات است، از طرفی بهانه‌های بسیاری که غرب سالیان سال بر اساس آنها دست به دشمنی، خصومت و تبلیغات سوء زده بود از میان رفت.

این کارشناس اظهار داشت: غرب سال‌ها می‌خواست که ایران را کشوری با چهره خشن و تروریستی نشان دهد که مذاکرات این چهره ترسیم شده را از بین برد. یکی دیگر از دستاوردهای این مذاکرات اثبات بی‌قانونی و فریبکاری غرب در مذاکرات است، زیرا شاهد هستیم از ابتدای مذاکرات دست به رجز خوانی زده‌اند، لذا فرصت مناسبی برای شناخته شدن و نشان دادن چهره اصلی و واقعی غرب چه به مردم داخل و چه به دولت های منطقه است.

قنادباشی درخصوص نکات منفی این مذاکرات گفت: این مذاکرات، ما را در معرض آسیب‌های جدیدی قرار می‌دهد، یکی از این آسیب‌ها، ایجاد فضای مطلوب غرب جهت اتهام زنی و بهانه جویی‌های جدید است، متاسفانه در قطعنامه نیز این مسئله وجود دارد که امیدواریم غرب حرف‌های خود را نقض نکند. متاسفانه تحریم‌ها در گرو جاگیری و اشکال تراشی زیر نظرات کارشناسان آژانس قرار گرفته است، آژانس هیچ‌گاه رأی عادلانه و درستی صادر نکرده و این مسئله بسیار نگران کننده است.

وی تاکید کرد: باید بدانیم که ما کشوری هستیم که جزو 20 کشور پرجمعیت جهان قرار داریم، از نظر وسعت نیز ما جزو کشورهای پنهاور جهان هستیم، از نظر توانمندی‌ها هم از کشورهای مطرح جهان هستیم، این‌ها نشان می‌دهد که نباید برای فعالیت‌های هسته‌ای خود از قدرت‌های بزرگ جهان اجازه بگیریم، قدرت‌های بزرگ به نوعی باج خواهی می‌کنند و این یک شرایط ناعادلانه جهانی است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در پایان تصریح کرد: انقلاب اسلامی باید از این مرحله عبور می‌کرد، یک انقلاب ضد استکباری ناگزیر است که هوشمندانه یک نرمش قهرمانانه داشته باشد، اگر این نرمش همیشگی باشد خطرناک است اما گاهی نرمش سبب رشد و تقویت می‌شود.

 مطهرنیا: عیوب جمع‌بندی مذاکرات وین از منظر واقعیت‌های سیاسی "کم" است

مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل سیاسی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، در ارزیابی خود از کلیات مذاکرات هسته‌ای اظهار داشت: وین جدای آنچه که در متن نوشته شده است و مزیت‌های مثبت و نقص‌هایی که ممکن است به عنوان ضعف این متن مدنظر قرار بگیرد، یک پیروزی درخشان در جهت ایجاد فضای مثبت جهت ورود ایران به نظام بین‌الملل با دکترین تعامل سازنده است که در سند چشم انداز 1404 بر آن تأکید شده است.

وی ادامه داد: اگر از این دریچه به وین بنگیریم، باید وین را یک امر شایسته و مثبت در تاریخ دیپلماسی و سیاست خارجی بدانیم که تأثیرات بسزایی را در لایه‌های مختلف سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برجای خواهد گذاشت.

این کارشناس مسائل سیاسی در پاسخ به این پرسش که جمع بندی وین به نفع ایران بوده است، گفت: آنچه به نفع می‌خوانیم یک امر مطلق است و باید به صورت نسبی به موضوع نگاه کرد؛ ایران دارای تعریفی در نظم منطقه‌ای و نظام بین‌الملل است که براساس این تعریف وزن می‌پذیرد و براساس وزن خود می‌تواند داشته‌ها و برداشت‌هایی از نظام بین‌الملل و امنیت جهانی برای خود فراهم کند.

مطهرنیا اظهار داشت: آنچه که می‌گوییم به نفع ایران است به این معنی است که بینیم ایران مناسب با قَدَر، منزلت و عیاری که در نظام بین‌الملل دارد آیا توانسته است در وین دستاوردهایی داشته باشد.

وی افزود: ایران توانسته است در چارچوب دیپلماسی به نتایج قابل قبولی برسد، همین یک نکته در برابر وزن سنگین 5 قدرت جهانی و ایالات متحده که ایران بتواند خود را از فصل 7 منشور سازمان ملل متحد خارج و به واسطه یک قطعنامه‌ای که نمی‌توان گفت برای ایران ایده آل است و قرار هم نیست همه چیز برای ایران ایده آل باشد، خارج شود، از منظر واقع گرایی سیاسی موفقیت چشم گیر و درخشانی است. اگر همین پیروزی را دولت دیگری به‌دست آورده بود، آن وقت جشن پیروزی برای آن گرفته نمی‌شد؟

این کارشناس مسائل سیاسی یادآور شد: باید تأکید کنم که باید هر نفعی و منافعی را نسبت به نفع برنده و منافع پذیرنده سنجید؛ ایران در برابر قدرت‌های جهانی و ابرقدرت جهان که 60 درصد قدرت را دارند، به تنهایی ایستاده و با منطق دیپلماسی توانسته است درصدهای بالایی از امتیازهای مورد درخواست خود به‌ویژه دستیابی به انرژی هسته‌ای صلح آمیز معطوف به غنی سازی در داخل ایران را به‌دست آورد؛ این هدفی بود که ایران از همان آغاز در پرونده هسته‌ای خود مشخص کرده بود و اکنون با بیرون آمدن از بند 41 و فصل 7 منشور سازمان ملل متحد با قطعنا‌مه‌ای از سوی شورای امنیت نه تنها توانسته است به انرژی صلح آمیز هسته‌ای دست یابد بلکه غنی سازی را در داخل کشور داشته باشد و در کنار آن بتواند خود را از فصل 7 منشور سازمان ملل با قطعنامه‌ای با 15 رأی اعضای سازمان ملل متحد داد، خود را خارج کند.

مطهرنیا درباره ضعف‌های جمع بندی مذاکرات وین گفت: اگر بخواهیم از منظر مطلق نگری و ایده آلیستی بنگریم، بی تردید می‌توان در متن ضعف‌هایی پیدا کرد؛ اما از منظر واقع نگری باید بگوییم نخستین بار است که دستگاه دیپلماسی ما کاری انجام می‌دهد که عیب‌های آن از نظر واقعیت‌های سیاسی و امر واقع سیاسی بسیار کم است.

وی با بیان اینکه مذاکرات وین مهمترین بخش‌های تاریخ ایران را در عرصه دیپلماسی به نمایش گذاشت، افزود: باید بپذیریم که پرونده هسته‌ای ایران نه یک پرونده مربوط به ایران بلکه پرونده‌ای در ارتباط با نظم و نظام بین‌المللی بود و از این جهت از گستره پُر پهنا برخوردار بود و ژرفا و ارتفاع مشخصی را به خود اختصاص می‌داد که گستره نظم منطقه‌ای و نظام بین‌المللی را تحت تأثیر خود قرار می‌داد.

این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: چه این مذاکرات با شکست روبه‌رو می‌شد و چه با موفقیتی که هم‌اکنون شاهد آن هستیم، در این امر تفاوتی وجود نداشت و هم اکنون نیز این اهمیت در باب پرونده هسته‌ای ایران به واسطه ژئوپلیتیک ایران و ایالات متحده آمریکا در نظم آینده جهانی وجود دارد و در آینده نزدیک و میان مدت وجود خواهد داشت.

مطهرنیا خاطرنشان کرد: ایران دارای کد ژئوپلیتیک مشخصی است که در قرن 21 میلادی اهمیتی وافرتر از قرن 20 میلادی پیدا خواهد کرد و آمریکا ابرقدرتی است که براساس سناریوهای موجود تنظیم شده در سال 1995 در اندیشکده رند خواهان حفظ قدرت خود در قرن بیست و یکم میلادی و افزایش سطح تأثیرگذاری خود بر امنیت جهانی در این قرن با کنترل آسیا و مرکزیت چین است؛ لذا ایران به عنوان اولویت استراتژیک آمریکا و هم پیمانان غربی و همراهان شرقی‌اش امروز مطرح است و نمی‌توان آن را نادیده انگاشت.

وی افزود: از این منظر باید بپذیریم که آنچه تحت عنوان پرونده هسته‌ای ایران مطرح شد، فقط پرونده هسته‌ای ایران نبود؛ بلکه پرونده‌ای برای نظم منطقه‌ای و نظام آینده بین‌الملل بود. نوهارتلند یعنی خلیج فارس و فلات ایران اولویت استراتژیک برای ایجاد امنیت نسبی بین‌المللی در تعارض‌های آینده جهانی است؛ لذا ایران از یک ژنوم ژئوپلیتیک قابل توجهی برخوردار است که با وجود فاصله بسیار زیاد سخت افزاری ایران با کشورهای پیشرفته جهان، امروز می‌تواند در کلوپ قدرت‌های جهانی قرار بگیرد.

این کارشناس مسائل سیاسی اظهار داشت: این ژنوم ژئوپلیتیک برخاسته از جغرافیای سیاسی و استراتژیک ایران است و انقلاب اسلامی توانسته به این ژنوم ژئوپلیتیک تزاید بخشد؛ مدیریت سیاسی بجا، بخردانه و آینده نگرانه می‌تواند آینده نگاری صحیح را در جلوی چشمان ایران ترسیم کند به گونه ای که بتواند براساس این تصویر مطلوب راه عبور خود در جهت دستیابی به اهداف و منافع بیشتر را ترسیم کند.