گروه بین‌الملل مشرق - «جنگنده‌های ارتش ترکیه‌ مواضع پ.ک.ک در استان دهوک اقلیم کردستان عراق را هدف قرار دادند» این خبری است که ده روز پیش مخابره شد. جنگنده‌های ترکیه‌ طی این حملات، اقدام‌ به‌ بمباران مناطق کوه‌ گاراو، متین، برواری، نهیل و ریکانیان از توابع منطقه‌ آمد، واقع دراستان دهوک اقلیم کردستان کردند و این اقدام موجب بروز ترس و نگرانی در میان ساکنین این مناطق شد. این بمباران‌ها مواضع حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) را هدف قرار داد و این در حالی بود که‌ دولت ترکیه‌ طی دو سال گذشته‌ با این حزب در آتش‌بس به‌‌سر می‌برد.
در اولین بمباران صورت گرفته، توپ‌خانه دوربرد و جنگنده‌های ارتش ترکیه به مدت دو ساعت اقدام به توپ‌باران و بمباران شدید مواضع پ.ک.ک در استان دهوک واقع در شمال اقلیم کردستان کردند.
این در حالی است که دولت ترکیه و پ.ک.ک طی دو سال گذشته در آتش‌بس به‌سر برده و مذاکرات صلح میان دو طرف آغاز گردید اما طرف کردی دولت ترکیه را به تعلل و وقت‌کشی در مذاکرات و بهره‌برداری سیاسی از آن متهم کرده و دولت ترکیه نیز طی روزهای گذشته با تروریست خواندن پ.ک.ک، این حزب را متهم به سوءاستفاده از اقدامات دولت در زمینه صلح کرده‌ و حمله به مواضع پ.ک.ک را اعلام کرد.
در پی اقدام جنگنده‌های ترکیه در بمباران مناطق مرزی اقلیم کردستان بخش بزرگی از زمینه‌های کشاورزی و باغ ها و مراتع روستاهای مرزی اقلیم دچار آتش سوزی شد.

در پی این بمباران‌ها بخش بزرگی از مزارع، باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی روستاهای دامنه کوه بیشون در این منطقه، دچار آتش‌سوزی شده است. این بمباران‌ها موجب وارد آمدن خسارات شدید به زیرساخت‌های منطقه و به ویژه تأسیسات توزیع برق شده و برق چندین روستای منطقه قطع و جنگل ها و مراتع منطقه دچار آتش‌‎سوزی شده است.

عادل مراد، رئیس شورای مرکزی اتحادیه میهنی کردستان (یکیتی) در واکنش به اقدام ارتش ترکیه در بمباران مناطق شمالی اقلیم کردستان که با عنوان عملیات ارتش علیه مواضع پ.ک.ک انجام می شود و موجب وارد آمدن خسارات شدید در این مناطق و کشته و زخمی شدن ساکنین منطقه‌ شده، گفت: نه نیروهای پ.ک.ک و نه حتی نیروی پیشمرگ اقلیم در مناطقی که ترکیه آن ها را هدف قرار می دهد حضور ندارند و در این مناطق فقط شهروندان عادی و غیرنظامیان حضور دارند و قربانی می شوند، اما با این حال تمام جهان در مقابل این بمباران ها سکوت کرده اند. (1)

عضو شورای رهبری (یکیتی) با تأکید بر ضرورت توقف بمباران ها از سوی ترکیه، گفت که لازم است اقلیم کردستان موضع شفاف و واضحی در مقابل این اقدامات ترکیه داشته باشد.
عادل مراد هم چنین خواستار واکنش آمریکا و دیگر کشورها به این بمباران ها و درخواست آن ها از ترکیه، برای توقف حملات هوایی به مناطق اقلیم کردستان شد.

اما وزارت خارجه ترکیه در بیانیه ای کتبی با اشاره به اخبار منتشر شده پیرامون کشته شدن شهروندان اقلیم کردستان عراق در اثر حمله جنگنده های ارتش ترکیه به مواضع پ.ک.ک در شمال عراق عنوان کرده است که ارتش ترکیه در خصوص عدم وجود شهروندان عادی در مکان هایی که تصمیم به بمباران گرفته است بسیار حساس عمل کرده و تمام جوانب را رعایت کرده است. بر اساس اطلاعات اولیه ای که مخابره شده است، کشته شدن شهروندان عادی صحت نداشته و در آن منطقه تنها اعضای شورای فرماندهی پ.ک.ک حضور داشتند.

در ادامه آمده است که وزارت خارجه ترکیه یک بررسی و تحقیق بسیار گسترده را آغاز کرده است و در این خصوص با مسئولین اقلیم کردستان عراق در همکاری نزدیک بوده و با آنان در تماس است. نتایج این تحقیقات در کوتاه ترین زمان ممکن در اختیار افکار عمومی قرار خواهد گرفت.

این بیانیه حاکی از آن است که مسئولین اقلیم کردستان عراق از حملات صورت گرفته رضایت داشته اند. در این باره ادعای خود را به اظهارات مسئولین این اقلیم مستند می کنم.
رئیس اقلیم کردستان عراق در تماسی تلفنی با نخست وزیر ترکیه از حملات اخیر ارتش این کشور علیه مواضع پ.ک.ک و داعش حمایت کرده است.
مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق در تماس تلفنی که با احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه در مورد حملات ترکیه به مواضع پ.ک.ک داشته اعلام کرده است که اقدامات ترکیه در منطقه خاورمیانه و در مقابله با گروه های تروریستی و تصمیمات این کشور در این خصوص را تأیید کرده و از آن حمایت می کنیم.

یکی از سیاست مداران کرد نزدیک به پ.ک.ک در اقلیم کردستان هم از وجود هم پیمانی میان حزب دموکرات کردستان (پارتی) و دولت ترکیه در حملات اخیر آنکارا به مواضع پ.ک.ک در اقلیم خبر داده است.

«فایق گلپی» نماینده پیشین پارلمان کردستان و رئیس مشترک سابق حزب راه حل دمکراتیک (از احزاب اقماری پ.ک.ک در اقلیم) اعلام کرده است که میان پارتی و ترکیه برای حمله به پ.ک.ک هم پیمانی و هماهنگی وجود دارد.

در مقابل این موضع گیری، حیدر العبادی، نخست وزیر عراق در اظهاراتی ضمن محکوم کردن حمله جنگنده های ارتش ترکیه به خاک اقلیم کردستان عراق عنوان کرده است که حمله ارتش ترکیه به خاک اقلیم کردستان عراق یک اقدام خطرناک است که می تواند به تنش ها در عراق دامن زده و تمامیت ارضی این کشور را نقض کند.

این موضع گیری در حالی است که وزارت خارجه ترکیه در بیانیه ای کتبی به مواضع کشور عراق در خصوص بمباران جنگنده های ترکیه علیه مواضع پ.ک.ک در اقلیم کردستان عراق واکنش نشان داد و اعلام کرد: «حکومت مرکزی عراق تاکنون اقدامی عملی برای جلوگیری از حملات تروریستی از خاک عراق علیه ترکیه صورت نداده است و بارها نظامیان پ.ک.ک از خاک عراق جهت حمله و اقدامات نظامی در خاک ترکیه استفاده کرده اند. رفتاری که حکومت عراق در قبال مبارزه ترکیه با پ.ک.ک اتخاذ کرده است به هیچ عنوان قابل قبول و قابل درک برای ترکیه نیست به خصوص این که عراق به تعهدات خود در خصوص تأمین امنیت مرزها عمل نکرده و یک سوم از خاک سرزمینش در اشغال نیروهای تروریست است و توانایی کنترل مرزهای خود را ندارد».
 
نماینده حزب دمکرات کردستان (پارتی) در مجلس عراق نیز بمباران روستاهای اقلیم کردستان توسط هواپیماهای ترکیه را نقض عرف‌های بین‌المللی و حقوق بشر خوانده است.

«اشواق جاف» در بیانیه‌ای نوشته است که حل اختلافات بین دولت ترکیه و حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) که با جنایت کاران داعش جنگیده و پیروزی‌هایی به دست آورده که در تاریخ به ثبت رسیده، نباید از طریق قتل بی‌گناهان به بهانه‌های واهی انجام گیرد. به درخواست‌های پ.ک.ک نباید با کشتن آنان پاسخ داد، بلکه پاسخ به این درخواست‌ها باید از راه‌های گفت وگو که یکی از اصول حقوق بشر و عرف‌های بین‌المللی است، صورت پذیرد.

عضو کمیسیون روابط خارجی مجلس نمایندگان عراق نیز علت سکوت دولت اقلیم کردستان در برابر حملات هوایی ترکیه به مواضع پ.ک.ک در داخل اقلیم را حفظ منافع نفتی اربیل- آنکارا دانسته است.
رزاق الحیدری گفته است که مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان معتقد است حملات هوایی ترکیه علیه مواضع حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) مسئله‌ای گذرا است و به‌زودی پایان خواهد یافت و نیازی به تنش با آنکارا که نفت اقلیم را به خارج صادر می‌کند، نیست. حیدری افزوده است که به‌رغم این سکوت بارزانی، تظاهرات گسترده‌ای در استان سلیمانیه علیه ترکیه و حملات آن به مواضع پ.ک.ک که نقض حاکمیت عراق است، صورت گرفته است.

اما در این بین موضع آمریکایی ها نیز شنیدنی است. مقامات آمریکایی می گویند ارتباطی بین توافق ترکیه و این کشور بر سر تشدید حملات مشترک علیه داعش و از سرگیری حملات آنکارا علیه نیروهای حزب کارگران کردستان ترکیه وجود ندارد.
برت مک گورک، نماینده ویژه باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در ائتلاف ضد داعش در واکنش به حملات ترکیه در صفحه تویتر خود نوشته است که هیچ ارتباطی میان توافق ترکیه و آمریکا بر سر مشارکت ترکیه در جنگ علیه داعش و تشدید حملات به داعش و از سرگیری حملات ترکیه به پ.ک.ک وجود ندارد.

بن رودز، سخنگوی کاخ سفید نیز در مصاحبه با خبرنگارن گفته است که البته ما پ.ک.ک را یک سازمان تروریستی می دانیم. ترکیه حق دارد علیه مواضع تروریست¬ها اقدام کند. ما اقدامات این کشور را علیه داعش ارج می گذاریم.

ایالات متحده آمریکا می گوید ترکیه حق دارد در مقابل حملات تروریستی شورشیان کرد از خود دفاع کند. هم چنین سخنگوی کاخ سفید حملات اخیر پ.ک.ک در ترکیه را محکوم کرده است. آلیستر باسکی ترکیه را یکی از متحدان عضو ناتو آمریکا خوانده است.
باسکی افزوده است که پ.ک.ک باید تروریسم را محکوم کند و گفت وگو با دولت ترکیه را برای پیش برد روند صلح از سر بگیرد؛ بنابراین آمریکا پ.ک.ک را یک گروه تروریستی می داند اما سوال این داستان این جاست که واقعاً ترکیه چرا تغییر موضع 180 درجه ای در قبال پ.ک.ک از خود نشان داده است؟
نماینده حزب دموکرات کردستان (پارتی) در مجلس عراق گفته است که حملات هوایی ترکیه به مواضع کردها در سوریه و عراق برای خشنودی گروه جنایت کار داعش انجام می گیرد.

ماجد شنگالی گفته است که ترکیه از خلال حملات هوایی خود علیه مواضع کردها در سوریه و عراق می خواهد رضایت گروه تروریستی داعش را از خود کسب کند.

سری ثریا اوندر سخنگوی هیئت امرالی در روند مذاکرات صلح نیز طی اظهارتی ضمن تأکید بر این که حکومت حال حاضر ترکیه یک حکومت موقت است، عنوان کرده است که عملیات صورت گرفته در اقلیم کردستان عراق یک عملیات صرفاً نظامی نیست. در واقع این عملیات یک عملیات سیاسی علیه سربازان ترکیه به دستان خود سربازان ترکیه است. اکنون یک حکومت موقت، تاریخ سیاسی و تمام تمایلات دموکراسی خواهانه در ترکیه را نادیده گرفته و اقتداری را تشکیل داده است که هزینه های جبران ناپذیری بر جامعه ترکیه وارد خواهد آورد. در واقع حکومت موقت ترکیه برای این که اقتدار را از دست ندهد جنگ را آغاز کرده است.

وی در ادامه اظهارات خود با انتقاد شدید از احمد داووداوغلو، نخست‌وزیر ترکیه تصریح کرده است که تاریخ این موضوع را ثبت خواهد کرد. کسانی که باعث شدند تا داوود اوغلو این عملیات نظامی را آغاز کند وی را حداکثر تا 6 ماه آینده به نحوی کنار خواهند گذاشت که نامش در تاریخ نیز باقی نماند.

هم چنین صلاح الدین دمیرتاش، رئیس مشترک حزب دموکراتیک خلق ها در اظهاراتی با اشاره به حملات ارتش و حکومت ترکیه به مواضع پ.ک.ک عنوان کرده است که تمام حملات هوایی جنگنده های نیروهای هوایی ترکیه، عملیات زمینی ارتش ترکیه و عملیاتی که در رسانه ها و خبرگزاری های نزدیک به حکومت آغاز شده است در واقع هدف مشترکی دنبال می کنند و آن حذف کردن حزب دموکراتیک خلق ها در انتخابات زودهنگامی است که دولت ترکیه برای تشکیل آن توافق کرده است.

طبق قانون ترکیه اگر حزبی بر خلاف امنیت ملی اقدامی انجام دهد؛ این حزب غیرقانونی شمرده شده و ارای این حزب نیز بین احزاب دیگر پخش شده بنابراین اردوغان با اکثریت آرا دیگر نه به ائتلاف احتیاجی دارد و نه دیگر خبری از انتخابات مجدد است. 

وی در ادامه اظهارات خود تاکید کرده است که این توطئه آن قدر ساده است که هر انسانی با نگاه عمیق به تحولات اخیر در ترکیه متوجه آن خواهد شد. رئیس مشترک حزب دموکراتیک خلق ها خاطرنشان کرده است که حملات به کمپ های پ.ک.ک در اقلیم کردستان بلافاصله بعد از حمله تروریستی به سوروچ صورت گرفت. در واقع این تلاش مشترک دولت و ارتش ترکیه برای مخفی کردن حمله تروریستی به سوروچ و جهت دادن به افکار عمومی ملت ترکیه است. حکومت موقت ترکیه برای این که اقتدار را از دست ندهد جنگ را آغاز کرده است.

اما توجیهات دولت ترکیه در نوع خود بی نظیر است و اهداف این حملات را آشکارتر می کند. از جمله یالچین آکدوغان، معاون نخست وزیر ترکیه در اظهاراتی اعلام کرد: ما مخالف منحل کردن حزب سیاسی در ترکیه هستیم ولی کسانی که به گروه های تروریستی دل گرم هستند و آشکارا به آن اعتراف می کنند و نه تنها ترور را محکوم نکرده بلکه آن را تشویق می کنند و با آنان همکاری می کنند در مقابل قانون باید جواب گو باشند. اکنون نیز برخی ها اظهار نظر می کنند که روند مذاکرات صلح از سرگرفته شود؛ این در حالی است که کسانی که خواهان از سرگیری روند مذاکرات صلح هستند با دشمنان این روند همکاری می کنند. 

وی در ادامه سخنان خود با اشاره غیرمستقیم به حزب دموکراتیک خلق ها عنوان کرد: از تک تک آنان حساب پس خواهیم گرفت. اقداماتی که دولت ترکیه آغاز کرده است و روندی که در مقابل پ.ک.ک آغاز شده است یک روند موقت نیست. این روند ادامه پیدا خواهد کرد تا زمانی که همه درس عبرت بگیرند. در جایی که هرج ومرج باشد هیچ کس توان زندگی کردن ندارد. در تظاهرات کوبانی همه جا را ویران کردند. بعد از آن قول داده بودند که تظاهرات ضدحکومتی برگزار نخواهند کرد. بارها قول دادند و بر سر حرف خود نماندند. ترکیه در حال عبور کردن از یک آتش بزرگ است. (2)

در نهایت امر ترکیه نباید از عوارض این قصه تلخ غافل باشد؛ هم چنان که مشاور امنیت اقتصادی دولت اقلیم کردستان در خصوص تأثیر منفی ادامه درگیری ها بین عناصر مسلح حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) و ترکیه بر اقتصاد منطقه خاورمیانه هشدارداده است.
«بیوار خنسی» با هشدار در خصوص تأثیر منفی ادامه رویارویی ها بین عناصر مسلح پ.ک.ک و نیروهای نظامی ترکیه بر اقتصاد منطقه خاورمیانه، از طرفین خواسته است که برای حل مشکلات خود از راه‌های مسالمت آمیز تلاش کنند.

خنسی با اشاره به این که انفجار خط لوله نفت بین اقلیم کردستان و بندر جیهان ترکیه توسط پ.ک.ک تأثیر منفی بر روند صادرات نفت اقلیم گذاشته، افزوده است که ادامه عملیات مسلحانه در مناطق مسکونی و دارای تأسیسات اقتصادی، زیربنایی و کشاورزی خسارات زیادی به شهروندان وارد می کند.

منابع
(1) http://www.rojname.com/index.kurd?nuce=2091839
(2) http://tnews.ir/news/E6AF45684098.html