به نظر می‌رسد که آقای روحانی باید در مواجهه با منتقدان دولت سعه‌صدر داشته باشند و از توصیه مشاوران رسانه‌ای امین نسبت به «محتوای» سخنان و همچین «شان» و «جایگاه» ریاست‌جمهوری استفاده کنند چون صیانت از جایگاه مقام دوم نظام نباید به جدال‌های «جناحی» تقلیل یابد.

گروه سیاسی مشرق - «معنا ندارد رسانه‌ای برای همیشه حاشیه امنیت داشته باشد و یا به جای اطلاع‌رسانی، نقش پلیس مخفی را نیز ایفا کند و شما از محتوای آن آگاه شوید که فردا چه کسی بازداشت خواهد شد و کجا تعطیل می‌شود و یا آبروی چه کسی ریخته خواهد شد»[1]، «اشکالی ندارد که کسی با پول شخصی خود رسانه‌ای راه بیندازد و مدام از دولت انتقاد کند، اما چه کسی اجازه می‌دهد که با پول مردم و از محل بیت‌المال علیه حاکمیت و دولت منتخب، فضای تخریبی ایجاد شود»[2] سخنان حجت‌الاسلام روحانی در مراسم گشایش نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها بود که با برافروختگی چهره از عصبانیت بیان شد. اظهارات بسیار تند رییس‌جمهور در قبال رسانه‌های جمعی ناظران سیاسی را در شوک فرو برد که چرا این چنین در افتتاحیه نمایشگاه مطبوعات مورد انتقاد قرار گرفتند و رئیس جمهور از چه یا از کجا عصبانی است؛ این رخداد در حالی اتفاق افتاد که شعار منتخب امسال نمایشگاه مطبوعات «نقد منصفانه، پاسخ مسئولانه» انتخاب شده بود اما گویا رییس دولت یازدهم پاسخ مسئولانه خود را در روایت انتقاد به مطبوعات می‌دیدند.

آیت‌الله آملی لاریجانی در جلسه مسئولان عالی قضایی به انتقاد از «محتوا» سخنان حجت الاسلام روحانی پرداختند و در همین راستا اظهارداشتند: «رئیس جمهور محترم دو سه عبارت را به کار بردند از جمله اینکه قوه‌قضاییه باید مأمن جامعه باشد و اگر نمک سالم باشد، هر چیزی اشکال داشته باشد می‌توان جلوی آن را گرفت اما اگر نمک فاسد شود کار بسیار سخت می‌شود، باید پرسید مقصود از این جملات شرطی چیست آن هم در حالی که این جملات در مورد قوه مجریه هم کاربرد دارد و می‌توان گفت اگر قوه‌مجریه فاسد شود، اگر دولت فاسد شود و اگر رئیس‌جمهور فاسد شود کار سخت می‌شود. اگر مقصود این است که القا کنیم قوه‌قضاییه این طور شده است که افترا است و اگر غیر از آن باشد اهانت است، چرا باید دستگاهی را که مشغول خدمت به مردم است و با وجود تنگناهای شدید و مشکلات متعدد بودجه و امکانات، در طول سال ۱۵ میلیون پرونده را رسیدگی می‌کند مورد عتاب و خطاب وهن آمیز قرار دهیم و مستمسکی برای بدخواهان.»[3]

از سوی دیگر حجت الاسلام صدیقی در نماز جمعه پیرامون خدشه به «جایگاه حقوقی» و «شان رییس‌جمهور» با این سخنان بیان داشتند: «در پایان خطبه‌ام یک موعظه دردمندانه به آقای رئیس‌جمهور دارم، آقای رئیس‌جمهور در افتتاحیه نمایشگاه مطبوعات مطالبی را گفتند که نیش داشت، از چه کسی دفاع می‌کنید و به چه کسی حمله می‌کنید؟ کسی که در رأس دستگاه اجرایی قرار دارد و بعد از مقام معظم رهبری عالی‌ترین مقام کشور محسوب می‌شود نباید با مسائل با عصبانیت برخورد کند، نباید نیش‌دار صحبت کند، باید ادبیات این فرد مؤمن شادکن باشد. حیف است که فرد (رئیس‌جمهور) در برابر بیگانگان رعایت ادبیات و همه جوانب را بکند اما در حمله به خودی‌ها، به مؤمنین، متدینین و خدمتگزاران کشور طور دیگری صحبت کند، حیف است آقای رئیس‌جمهور در حصار جریان خاصی قرار گیرد، ما این نوع ادبیات را در شأن یک رئیس‌جمهور نمی‌بینیم[4]

دامنه گلایه‌ها به یاران سیاسی رییس‌جمهور هم رسید؛ اصلاح‌طلبان نیز سکوت خود را شکستند و از ادبیات حاکم بر صحبت‌های حجت‌الاسلام حسن روحانی نسبت به مطبوعات گلایه کردند؛ عباس عبدی با عبارت‌های کنایه‌آمیز سخنان روحانی را «غیر دیپلماتیک» دانست و نوشت: «از حیث ادبیات و لحن به نظر من لحن و ادبیاتی که برای بیان این گزاره‌ها انتخاب شد، دیپلماتیک نبود.» این فعال اصلاح‌طلب در ادامه نوشت: «همان‌طور که در مذاکرات با کشورهای دیگر از لحن دیپلماتیک استفاده می‌کنیم، به طریق اولی در داخل هم می‌توانیم از چنین لحنی استفاده کنیم. البته ممکن است لحن فوق از سوی نیروهایی که در سطوح پایین‌تر سیاسی هستند به کار رود، ولی وقتی که به سطوح بالا می‌رسد، معلوم نیست که عواقب آن خوشایند باشد.»[5]

از سوی دیگر، محمد عطریانفر از اعضای شورای مرکزی اصلاحات و از افراد اصلی حمایت‌کننده روزنامه‌های زنجیره‌ای اظهار داشت: «نسبت به برخی اظهاراتی که می‌تواند حاوی برخی انتقادات به یک نشریه خاص باشد را خیلی درشان ریاست جمهور نمی‌دانم از فحوای فرمایشات جناب آقای روحانی که مورد استقبال بسیاری از رسانه‌های مظلوم دو دهه اخیر هم قرار گرفت اینگونه استنباط می‌شود مخاطب گفته‌های ایشان در نمایشگاه همان نشریاتی هستند که نمایشگاه را امسال تحریم کردند... اما آن موارد که احتمالاً تعریض خاص به نشریه خاص دارد را خیلی درشأن ریاست محترم جمهور نمی‌دانم. فکر می‌کنم بیشتر باید این نقش را هیئت نظارت بر مطبوعات یا نهادهای مسئول و قضایی و عرفی ایفا کنند.»[6]

الیاس حضرتی ازفعالان سیاسی - رسانه‌ای اصلاحات، بر نکته مهم «مشورت» ناصواب مشاوران رسانه‌ای رییس‌جمهور پیرامون چگونگی بیان انتقادات از روزنامه‌های منتقد دولت دست گذاشت و اظهار داشت: «من جای رییس جمهور بودم اصلاً وارد چنین بحث‌هایی نمی‌شدم. سطح آقای رییس جمهور بالاست. در مورد چنین مسایلی وزیر ارشاد هست و حتی وزیر ارشاد هم لازم نیست وارد چنین موضوعاتی شود. معاونانش هستند. معاون مطبوعاتی در گزارش‌هایی که می‌دهد یا مصاحبه‌هایی که می‌کند، انتقاد کند. حرف بزند. به هر حال، این موضوعات در حد معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد است. اصلاً ورود شخص آقای رییس جمهور به حیطه تندشدن حتی گله کردن از نشریاتی که پرچم مخالفت با رییس جمهور را دارند؛ درست نیست. اگر من مشاورشان بودم به ایشان می‌گفتم که وارد این حیطه نشود.»[7]

به نظر می‌رسد که آقای روحانی باید در مواجهه با منتقدان دولت سعه‌صدر داشته باشند و از توصیه مشاوران رسانه‌ای امین نسبت به «محتوای» سخنان و همچین «شان» و «جایگاه» ریاست‌جمهوری استفاده کنند چون صیانت از جایگاه مقام دوم نظام جمهوری اسلامی نباید به جدال‌های «جناحی» و «سیاسی» تقلیل یابد.


[1] - http://www.president.ir/fa/90412

[2] - همان

[3] - http://jahannews.com/vdchiknkw23nm-d.tft2.html

[4] - http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13940822000228

[5]-«محتوا، لحن، اثربخشی»؛ عباس عبدی، هفته‌نامه صدا، 23 آبان 1394، صفحه 50

[6]- «صیانت از حقوق مطبوعات به دوش ریاست جمهوری است»، محمد عطریانفر، هفته‌نامه صدا، 23 آبان 1394، صفحه 51

[7]- «تحریم نمایشگاه اقدامی به ضرر نظام بود»، الیاس حضرتی، هفته‌نامه صدا، 23 آبان 1394، صفحه 55