گروه سیاسی مشرق - فعل و انفعالات سیاسی و اولویت دادن به موضوعات و مواضع، مناسبات و گرایشات یک نهاد و سازمان را به خوبی مشخص میکند. واکنش و پیام حسن روحانی رئیسجمهور کشورمان در مورد دو حادثه تروریستی یکی در فرانسه و دیگری در لبنان در همین زمینه قابلتحلیل است.
واکنش سریع روحانی به حادثه تروریستی فرانسه بعد از واکنش دیرهنگام به حادثه تروریستی در لبنان که پنجشنبه شب رخ داد آن هم با دو تأخیر پس از تذکر رسانهها، ازجمله موارد حساسی است که در سیاست خارجی و نوع نگاه ما به خارج تأثیرگذار است. این در حالی است که حمله تروریستی در منطقه شیعهنشین ضاحیه لبنان بیش از 40 کشته و 200 تن زخمی بر جای گذاشت و قطعا شائبهای که در این میان بدون پاسخ رها شده است، وجود اجبار برای روحانی در ارسال پیام تسلیت به مردم لبنان است زیرا وی باید به نوعی از انتقاد رسانه ها و افکار عمومی رها شود لذا تصمیم بر این شده است که حتی با تأخیر هم که شده به ملت و شیعیان لبنان تسلیت بگوید تا نگویند رییس جمهور مدافع اروپاییان و بی توجه به همسایگان و شرکای منطقهای در خط مقاومت است. [1]
به هر جهت به لحاظ زمان وقوع حادثه نیز به نظر میرسد اولویت در ارسال پیام با لبنان بوده است اما در ارسال پیام این اولویتبندی به درستی لحاظ نشده است.
تنها با نگاهی به رویکرد این دو کشور در قبال ایران و همچنین جایگاه سیاسی که این کشورها درزمینهٔ منافع و سیاست خارجی کشورمان در سطح جهان و منطقه دارند میتوان بهوضوح متوجه شد که چنین اولویتبندی در سیاست خارجی چقدر راه بهغلط رفتن است.
فرانسه در زمان مذاکرات هستهای یکی از کشورهایی بود که در اتحاد با کشورهای مرتجع عربی خلیجفارس به کارشکنی پرداخت و از حصول توافق هستهای در برههای از مذاکرات جلوگیری کرد.
ماجرای تحریمهای این کشور علیه ایران و خروج نابهنگام شرکتهای خودروسازی فرانسوی از کشورمان که ضربه شدیدی به صنعت خودروسازی کشورمان زد[2] و همچنین موضوع خونهای آلوده به ایدز که دستهای لوران فابیوس، وزیر خارجه این کشور در آن آلوده است و اولین بار از این طریق این بیماری هولناک به کشورمان بهطور کاملاً مرموزی وارد شد، از مسائل مهمی است که مردم ایران آنها را بهراحتی فراموش نخواهند کرد. [3]
پناه دادن به تروریستها ازجمله کار ویژههای مقامات فرانسه است. فرانسه به محل امن و ایمنی برای منافقین و همچنین عناصر گروهک داعش که دستشان به خون افراد بیگناهی از ایران و سایر کشورهای اسلامی آغشته، تبدیلشده است. فرانسه یکی از اولین کشورهایی بود که منافقین را حمایت و اقدامات تروریستی آنان را نادیده گرفت. [4]
البته این کشور خود در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران یکی از حامیان اصلی صدام حسین معدوم بود و در تجهیز ارتش عراق علیه کشورمان از هیچ کوششی فروگذاری نکرد و در این راستا حمایت از منافقین که در دست صدام داشتند نیز چندان موضوع عجیبی از سوی مقامات دولت فرانسه تلقی نمیشود.
از سوی دیگر، فرانسه یکی از کشورهایی است که در مورد داعش و گروههای تروریستی مختلف در سوریه نظر مخالفی ندارد و داعش را دولت اسلامی و عناصر آن را پیکارجو میخواند و فرانسوا اولاند و لوران فابیوس مطرح کردهاند که این گروههای تروریستی بنابر منافع آنها که ساقط کردن حکومت بشاراسد است، میجنگند. این درحالی است که آنها اذعان میکنند که بعضی از عناصر تروریستی داعش در سوریه، فرانسوی هستند و نظر به حمایت آنها برای مقابله با بشار اسد دارند.
همچنین قبل از اینکه سفر رئیسجمهور ایران به فرانسه به سبب حادثه تروریستی اخیر لغو شود ماجرای سرو شراب در ضیافت ناهار بین روسای جمهور ایران و فرانسه سروصدایی ایجاد کرد که بسیار جالبتوجه است.[5]
به
گفته رسانههای فرانسوی، مقامات ایرانی خواستهاند سر میز ناهار شراب سرو نشود.
فرانسویها گفتهاند نه، ولی میشود سر صبحانه صحبت کرد. اما ایرانیها گفتهاند
صبحانه بهاندازه کافی محترمانه نیست.
فروش تسلیحات مختلف به همسایگان ایرانی در پس پروژه ایرانهراسی که غرب به راه انداخته نیز از جمله این موارد عملکرد ضد ایرانی فرانسه است.
این درحالی است که حزبالله لبنان در خط مقدم محور مقاومت در مقابل تروریستهای داعش قرار دارد و همواره بهعنوان سد راه گروههای تروریستی تکفیری در منطقه عمل کرده و در سوریه نیز بهطور مستقیم به مقابله با گروههای تروریستی رفته و اقدامات مثبت و قابلتوجهی در این زمینه از سوی حزبالله انجامگرفته است.
از سوی دیگر، با توجه به اینکه کشورمان بهعنوان قطب شیعیان در جهان شناخته میشود، بایستی نسبت به وقایعی که در کشورهای شیعه و اسلامی اتفاق میافتد با نگاه ویژهتری مسئولان امر بنگرند. در این راستا نیز ارسال پیام به کشور غربی که نهتنها عملکرد مثبتی در مقابله با تروریسم ندارد بلکه در تجهیز و ارسال آنها به سوریه اقدام میکند بسیار جای تأمل دارد.
درصورتی رئیسجمهور کشورمان به مقامات فرانسه پیام تسلیت میفرستد که فرانسویها چه در ماجرای شراب و چه در مسائل مختلف سعی در تحقیر و شکستن اقتدار ایران داشتهاند و متأسفانه این موضوعات درحالی که هیچگاه از مقامات ایرانی عذرخواهی و دلجویی نکردند ادامه دارد و همین امر سبب گستاخی آنان در ایجاد رابطه بعضا تحقیرآمیز در قبال ایران شده است. به هر جهت به نظر میرسد که در مواجهه و ارتباط با این کشورها بایستی با نیمنگاهی به وقایع و تاریخ عبرتآموز تعاملات کشورمان و با سایر حکومتها و همچنین سیاستهای جمهوری اسلامی عمل کرد تا بعضا چنین رفتارهای متناقضی که منافع چندانی را عاید کشورمان نمیکند، رخ عیان نکند.