رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه اهمیت رعایت قانون در برگزاری انتخابات گفت: قانون و قانون‌گرایی بر همه امور مقدم بوده و طبیعی است که در کشوری با جمعیت 70 میلیون نفر اختلاف سلیقه و نظر در همه سطوح وجود داشته باشد.
وی بیان کرد: وجود این اختلاف نظرها اگر با صمیمیت، صفا و همدلی و همبستگی همراه باشد می‌تواند موجب تکامل باشد، همچنین امیدوار هستیم که مردم و مسئولان اجرایی و نظارتی در این انتخابات جز قانون به هیچ چیز دیگری توجه نکرده و قوانین را مد نظر قرار دهند و این مسئله مورد تأکید است که نباید اجازه داده شود گرایش‌های حزبی و گروهی در تصمیم‌گیری‌ها اثر بگذارد.
آیت‌الله یزدی تأکید کرد: امیدواریم که این انتخابات حماسه جدیدی باشد و شاهد حضور اکثریت مردم در پای صندوق‌های رأی و حضوری پرشورتر در مقایسه با انتخابات‌های گذشته باشیم.
رئیس مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه انتخابات خبرگان از حساسیت بیشتری برخوردار است، تصریح کرد: این حساسیت در انتخابات‌کنندگان و انتخابات‌شوندگان وجود دارد و برای انتخاب‌شوندگان شرایطی ذکر شده که این شرایط در متن قانون آمده است.
وی بیان کرد: برای انتخاب‌شوندگان قوانین خاصی وجود دارد و طبعاً در دوره اول قوانین به تصویب شورای نگهبان و حضرت امام(ره) رسیده است و در دوره‌های بعدی خود خبرگان اصلاحیه‌هایی داشته‌اند و در اصلاحیه اخیر نیز تعداد اعضای خبرگان رهبری ثابت شد.
آیت‌الله یزدی با بیان اینکه تأیید اجتهاد کار مشکل و فنی است، گفت: در یک نظام حکومتی مرجع قانونی تعیین مسئولیت‌هایی که با جان، مال و نأموس مردم سر و کار دارد مشخص شده است و کسانی که در خارج نظام مسئولیت رسمی ندا شته حق ندارند در ارتباط با مسئولیت‌هایی که مربوط به عامه مردم است اظهار نظر کنند.
وی گفت: مسئله علمیت کسانی که در انتخابات خبرگان می‌خواهند داوطلب شوند به یکی از مسائل روز تبدیل شده است و در جراید، روزنامه‌ها، پایگاه‌های اطلاع‌رسانی و... در ارتباط با افراد اظهارنظر می‌کنند و هر روز به اشکال مختلف به این مسئله پرداخته شده و اینگونه تصور می‌کنند که می‌توانند فقهای شورای نگهبان را در مضیقه قرار دهند.
رئیس مجلس خبرگان رهبری با اشاره به سنت حوزه مبنی بر صدور اجازه اجتهاد از سوی مراجع تقلید در گذشته بیان کرد: اعتبار اجازه اجتهاد در حدی بوده که نوشته است و این نوشته برای عموم مردم نیست.
وی بیان کرد: در قانون آمده است که احراز شرایط انتخاب‌شوندگان به عهده فقهای شورای نگهبان است و در خصوص درجه اجتهاد تأکید شده که این اجازه مربوط به فقهای شورای نگهبان است.
آیت‌الله یزدی گفت: در مسئله اثبات علمیت و اجتهاد اظهارنظرهایی در گوشه و کنار و در رسانه‌ها مطرح می‌شود، صریحاً عرض کنم که این سخنان اعتبار قانونی ندارد و نمی‌توان به آن اتکا کرد و از مسائلی است که اختصاص به فقهای شورای نگهبان دارد. مثلاً در مورد فردی اعضای جامعه مدرسین، روحانیت مبارز و... هم تأیید کنند که فرد مجتهد است اعتبار قانونی ندارد و آنچه که اعتبار قانونی دارد تشخیص فقهای شورای نگهبان است.
وی ادامه داد: البته تشخیص شورای نگهبان اینگونه نیست که در بن‌بست باشد و نسبت به برگزاری امتحان اقدام شد و بر اساس امتحان تکلیف افراد معین می‌شود و وقتی که نتیجه امتحان در جلسه شورای نگهبان بررسی و تأیید شد که فرد حداقل اجتهاد را دارد آن اجتهاد از نظر قانونی اعتبار دارد و اظهارات متفرقه ارزشی ندارد.
وی افزود: یکی از راه‌های دیگر این است که فقهای شورای نگهبان شناخت نسبت به فردی داشته باشند و این شناخت در نتیجه گفت‌وگو، مطالعه نوشتارها، شرکت در جلسات درس و... حاصل می‌شود و باز هم در جلسه شورای نگهبان این مسئله با استدلال مطرح می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرد.
عضو فقهای شورای نگهبان با بیان اینکه مصوبات شورای نگهبان با اکثریت رأی اعضا یعنی چهار نفر تأیید می‌شود، گفت: راه دیگر این است که فرد از رهبری حکمی داشته باشد که مقتضای طبیعی حکم این است که فرد در درجه اجتهاد قرار دارد و حکم مقام معظم رهبری به مسئولیتی که آن مسئولیت مستلزم اجتهاد بوده تأییدکننده اجتهاد است.
وی بیان کرد: اینکه مجتهد یا مرجع تقلیدی اجتهاد فردی را تأیید کند حرف ایشان محترم است ولی اعتبار قانونی ندارد و با تأیید یک مرجع تقلید نمی‌توان قانون را کنار گذاشت، قانون می‌گوید اجتهاد باید به تأیید فقهای شورای نگهبان برسد.
آیت‌الله یزدی تصریح کرد: به عنوان یک طلبه تربیت شده حوزه علمیه قم از بزرگان حوزه علمیه می‌خواهم که قانون رعایت شود، این تأیید درجه اجتهاد برای دریافت وجوهات و... محترم است ولی از نظر قانونی اعتبار ندارد.
وی تأکید کرد: به صراحت عرض می کنم فقهای شورای نگهبان در هیچ شرایطی و زیر هیچ فشاری حاضر نیستند که نظری غیر از وظیفه قانونی بیان کنند. فقهای شورای نگهبان غیر از قانون هیچ مسئله دیگری را قبول ندارند. نمی‌گوییم بزرگان و مجتهدان اجازه اجتهاد را به شاگردان خودشان ندهند ولی آن اجازه اجتهاد برای کارهای متعارف حوزوی خوب است و برای امور قانونی باید مسیر قانونی طی شود.
عضو فقهای شورای نگهبان بیان کرد: ممکن است که این همزمانی در برگزاری دو انتخابات روی دیگری سایه بیندازد و توصیه می‌کنم که مردم به هر دو انتخابات توجه کامل داشته باشند و به نمایندگان مجلس و خبرگان رأی دهند.
وی گفت: جامعه مدرسین نیز فهرستی را تهیه کرده‌اند که امیدواریم در همکاری با روحانیت مبارز تهران فهرست مشترکی داشته باشد و مردم به فهرستی که تهیه‌کننده آن یعنی جامعه مدرسین به عنوان یک نهاد شناخته شده رأی دهند. جایگاه جامعه مدرسین و روحانیت مبارز مشخص است و توصیه می‌شود که مردم ما به آن فهرست توجه خاص داشته باشند.
آیت‌الله یزدی با اشاره به اینکه مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی تفاوت عمده‌ای با یکدیگر دارند، تصریح کرد: مجلس شورای اسلامی برای مسائل جاری کشور کار می‌کند ولی مجلس خبرگان کلید اسلامیت نظام را در دست دارد و تز مخصوصی که امام خمینی(ره) طرح کردند یعنی تز ولایت‌فقیه که کلید آن در دست مجلس خبرگان رهبری است.
وی گفت: وظیفه اولیه مجلس خبرگان تعیین رهبری و مراقبت از بیان شرایط و خصلت‌های مقام معظم رهبری است و این اهمیت خاصی که مجلس خبرگان دارد شاید کمتر از سوی عامه مردم مورد توجه قرار گیرد. اگر می‌خواهیم اسلامیت و نظر امام و رهبری را رعایت کنیم باید به این مجلس توجه بیشتری داشته باشیم که امیدواریم که خیر و صلاح اسلام و مسلمین پیش بیاید.