گروه بین‌الملل مشرق- دیروز رئیس‌جمهور آمریکا در نخستین بازدیدش از مساجد آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری‌اش، از همه آمریکاییان خواست تا دیگر از این پس تعصب‌های ضداسلامی و صدمسلمانان را به ذهن و روح خود راه ندهند. وی که در سالن جامعه اسلامی بالتیمور سخن‌ می‌گفت، در باره لزوم تساهل مذهبی نسبت به مسلمانان گفت:«حمله به یک باور، حمله به همه باورهای ماست. باید مصرانه در محکوم‌کردن سخنان تنفرزا بکوشیم... هیچ‌کدام از ما نباید در برابر رفتارهای تعصب‌آمیز، تماشاگر باشد».

اوباما که پیشتر از چند مسجد در سفرهای خارجی‌اش به جنوب غرب یا جنوب‌شرق آسیا بازدید کرده بود، از جامعه اسلامی بالتیمور به خاطر مواضع روشنگرانه در برابر گرو‌ه‌های تندرو مانند داعش که باورهای دینی خود را به صورت «شدیداً تحریف‌شده» درآورد‌ه‌اند، تشکر کرد. اوباما گفت درک‌ می‌کند که مسلمانان چه کار سختی در برائت‌جستن از رفتارهای برخی هم‌کیشان خود دارند در حالی که سایر گروه‌های قومی و مذهبی با چنین چالشی روبرو نیستند. همین ژوئن سال گذشته میلادی بود که 9 نفر از سیاه‌پوستان مسیحی در یک کلیسا واقع در جنوب کارولینا هدف یک جوان با نام دیلان روف قرار گرفتند و انگشت اتهام بسیاری به سمت مسلمانان چرخید.

اوباما در این سخنرانی که حدود 43 دقیقه به طول انجامید با اشاره به مسلمانان حاضر گفت:«شما فقط مسلمان یا فقط آمریکایی نیستید. بلکه مسلمان آمریکایی هستید... حتی اگر جهان متوجه این مسأله نباشد و از شما بخواهد بین باورهای دینی و میهن‌پرستی یکی را انتخاب کنید». او رشد «مؤلفه‌های افراط‌گرایانه» را که موجب سوءتعبیر از متون اسلامی به صورت یک ایدئولوژی خشن شده است و مسلمانان بیگناه را به خاطر «یک اقلیت ناچیز تندرو» به کام مرگ می‌کشد، محکوم کرد. همین جامعه بالتیمور، سال گذشته دوبار مورد تهدید قرار گرفت.

باراک حسین اوباما که در مبارزات انتخاباتی‌اش مورد هجوم تبلیغات رقیب در مورد احتمال مسلمان‌بودنِ‌ او قرار گرفت، با مسلمانان آمریکا همدردی کرد: «ما مردم، یک خانواده آمریکایی هستیم و هرگاه بخشی از این خانواده احساس کند که درجه دو،‌ جداافتاده یا مورد هجوم است، این خدشه‌ای در بنیان ملت ما است» و این در حالی است که «مسلمانان یکی از منعطف‌ترین و میهن‌پرست‌ترین گروه‌‌ها هستند که جامعه آمریکا به خود دیده است».

رئیس‌جمهور آمریکا پیش از سخنرانی‌اش، میزگردی با رهبران اسلامی در جامعه بالتیمور داشت. این مرکز اسلامی با عضویت حدود 3000 مسلمان، علاوه بر مسجد، شامل یک مدرسه، اردوگاه تابستانی و درمانگاه است. ابتهاج محمد، نخستین زن مسلمان آمریکایی که در المپیک پیش‌رو با حجاب اسلامی شمشیر خواهد زد، در این جلسه حضور داشت.

دانلود

رئیس‌جمهور آمریکا در نطق سالیانه خود در کنگره نیز به اظهار نظر در مورد اسلام هراسی پرداخته و تأکید کرد که «آمریکاییان مسلمان، دوستان ما، همسایگان ما،‌ همکاران ما، قهرمانان ورزشی ما و بله، حتی در قامت سربازان ارتش ما قرار دارند».


آمدی اما حالا چرا؟

سخنان اوباما و اقدامش در شرایطی صورت گرفته که درگیری‌ها با گروه‌‌های تکفیری در جهان اسلام افزایش یافته و همزمان با آن، مواجهه با مسلمانان و گروه‌های اسلامی به یکی از محورهای مناظرات انتخاباتی در آمریکا تبدیل شده است. از تندروترین نامزد جمهوری‌خواه،‌ دونالد ترامپ تا یکی از منعطف‌ترین سیاستمداران دموکرات یعنی اوباما، این روزها مشغول موضع‌گیری در مورد این موضوع هستند.

شاهد انتخاباتی‌بودنِ سخنان اوباما، صحبت‌های جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید است که سه‌شنبه از تبلیغات «برخی جمهوری‌خواهان جهت به‌‌انزواکشاندن جامعه قانون‌مدار و میهن‌پرست مسلمانان آمریکا» انتقاد کرد و گفت: «این مسأله موجب وهن بسیاری از آمریکاییان است که این‌گونه تاکتیک‌های بدبینانه و تنفرزای سیاسی را در تقابل مستقیم با ارزش‌هایی می‌دانند که ما در این کشور گرامی می‌داریم. من فکر می‌کنم رئیس‌جمهور در پی فرصتی است تا این نکته را روشن کند». فرصتی که ارنست به آن اشاره کرد، احتمالاً همین دیدار اوباما از مسجد و جامعه اسلامی بالتیمور بوده است.




این اولین جدال اوباما با ترامپ نیست. ترامپ در نوامبر سال گذشته میلادی به هوادارانش خبر داد که در صورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری، قطعاً یک پایگاه داده برای مهار مسلمانان در آمریکا تأسیس می‌کند. ماه بعد او پا را پیش‌تر نهاد و تقاضا کرد هر چند به صورت موقت، از ورود مسلمانان به آمریکا جلوگیری شود. اوباما در صریحترین واکنش به این پیشنهادات، پیش از سخنرانی سالیانه در کنگره و در مصاحبه با خبرنگار Today گفت:«خودتان پاسخ مرا می‌دانید. اگر پیروز شد بیاید با هم در مورد این پیشنهاد صحبت کنیم. آنجا خواهم گفت که چه مسئولیتی در این زمینه احساس می‌کنم». این سخنان هم به نوعی نقد دیدگاه‌‌های تندروانه ترامپ و امثال او بود و هم اشاره‌ای به این مسأله که او نمی‌تواند پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری شود.

اوباما ادامه داد:«در هر حال من کاملاً مطمئنم که اکثریت غالب آمریکایی‌ها هوادار سیاستی هستند که امیدهای ما را افزایش دهد، نه هراس‌ ما را، و به همکاری بیانجامد نه جدایی، شامل راه‌حل‌های ساده‌لوحانه و فرافکنانه نباشد بلکه از تنش‌ها کاسته و به آنچه از مشکلات و راه‌حل‌ها برای آیندگان به جا می‌گذاریم، توجه کند».

البته رخداد دیگری که همزمان در جامعه آمریکا در جریان است، افزایش سه‌برابری تهدید و آزار مسلمانان آمریکا در سال گذشته به دلیل تبلیغات فراگیر و اخبار رسانه‌ای پیرامون حملات تروریستی مسلمانان تندرو به دیگران در کشورهای غربی،‌ از پاریس فرانسه تا سن‌برناردینو آمریکا است. پژوهش‌ یکی از پرفسورهای دانشگاه ایالتی کالیفرنیا مؤید این مطلب است.


دیدار اوباما بیشتر انتخاباتی جلوه می‌کند اگر بدانیم جرج دبلیو بوش نیز دقیقاً 6 روز پس از حادثه 11 سپتامبر و در حین راه‌انداختن دو جنگ فراگیر در افغانستان و عراق، در مرکز اسلامی واشنگتن حضور پیدار کرد. اما اکنون روشن شده که موج اصلی اسلام‌هراسی دقیقاً بعد از آن حوادث و در پی تبلیغات وسیع آمریکا برای حضور نظامی در منطقه به بهانه تهدیدهای جهانی ناشی از گروه‌‌های اسلامی به ویژه القاعده و طالبان شکل گرفت.



شکی نیست که باورهای برخی فرق اسلامی دست‌آویز مناسبی برای گروه‌ها تندرو جهت تبدیل اسلام به یک ایدئولوژی خشن و تروریستی است اما در این نیز تردیدی وجود ندارد که هم عمده این گروه‌های تندرو در کشورهایی پایگاه دارند که دارای بیشترین روابط راهبردی با آمریکا هستند،‌ یعنی پاکستان و عربستان، و هم عمده تبلیغات علیه اسلام به بهانه حضور این گروه‌‌های ظاهراً مسلمان توسط کشوری پشتیبانی می‌شود که متحد اصلی آمریکا در منطقه است، یعنی رژیم صهیونیستی. بنابراین بدون شک یکی از متهمان ردیف اول در شکل‌گیری افراط‌‌گرایی اسلامی، سیاست‌های دولت آمریکا به ویژه در چند دهه اخیر است.


منابع: