مجموعه «آخرین روزهای زمستان» ساخته محمدحسین مهدویان - که نخستین ساخته سینمایی این فیلمساز با نام «ایستاده در غبار» نیز عنوان بهترین فیلم جشنواره سی و چهارم فیلم فجر را از آن خود کرد - در 10 قسمت 50 دقیقه ای از اول تا 11 خرداد هر روز به جز هفتم خرداد ساعت 18 از شبکه مستند پخش می شود.
مرور زندگی شهید حسن باقری در یک مستند تحسین شده
این مجموعه روایت زندگی شهید حسن باقری با نام واقعی غلامحسین افشردی از جوان‌ترین فرماندهان ایران در دوران جنگ ایران و عراق است که در هنگام شهادت سمت قائم‌مقامی فرمانده نیروی زمینی سپاه را برعهده داشت.
در این مجموعه مستند داستانی مهدی زمین‌پرداز (در نقش حسن باقری)، مجتبی شفیعی (در نقش احمد متوسلیان)، ابراهیم امینی (در نقش محسن رضایی) ، سعید میرزایی (در نقش رحیم صفوی) و سهیل بابای ی (در نقش محمد برادر شهید باقری) ایفای نقش کرده‌اند.
پخش اولین مستند دیجیتال آنامورفیک ایران
«پیله و پروانه» مستندی است که یک قسمت 30 دقیقه ای یکشنبه 2 خرداد ساعت 17:30 به عنوان اولین مستند دیجیتال آنامورفیک ایران روی آنتن می رود.
داستان این مستند با ورود یک دانشجو به دانشگاه تربیت پاسدار امام حسین(ع) آغاز می شود و تا فارغ التحصیلی او ادامه می‌یابد. «پیله و پروانه» نخستین فیلم سینمای ایران در قالب دیجیتال آنامورفیک محسوب می‌شود.
یک قسمت 16 دقیقه ای از مجموعه «بیمارستان صحرایی» با نام «پیرمرد و دریا» برای پخش در روز یکشنبه 2 خرداد ساعت 20:30 در نظر گرفته شده است.
جنگ تحمیلی هشت ساله عرصه نبردی نابرابر بود که دشواری راهبردها و تدابیر در سطوح و ابعاد مختلف را مضاعف می ساخت. در این حال، همچنان که در عرصه نظامی نبوغ فرزندان انقلابی بر خیل ادوات جنگی دشمن غلبه می یافت؛ در عرصه پشتیبانی رزم نیز بیمارستانهای صحرایی به تدریج راه خویش را باز می یافتند. در این مستند سیر تحول و چگونگی عملیاتی شدن این بیمارستان های صحرایی به تصویر درآمده است.
«اسماعیل به روایت هاجر» اثر دیگری است که در یک قسمت 60 دقیقه ای دوشنبه 3 خرداد ساعت 15 پخش می شود.
این مستند بیان حقایق و واقعیاتی است از حماسه آفرینی و مقاومت بانوانی که در روزهای ابتدای جنگ در شهر خرمشهر با کمترین امکانات در مقابل خصم بعثی ایستادند و شجاعانه از آب و خاک این مرز و بوم دفاع کردند.
شهید مرتضی آوینی یک سال قبل از شهادتش در سال ۱۳۷۱، مصاحبه‌ای را با همین بانوان انجام داده است که به دلیل شهادت او، تصاویر آن مصاحبه هیچ وقت پخش و دیده نشد. کارگردان «اسماعیل به روایت هاجر» در تحقیقات خود تصاویر این مصاحبه را پیدا کرده و با فاصله زمانی 22 ساله به سراغ همان بانوان رفته و مستند را تکمیل می کند.
مستندی از ماجرای چاپ عکس شهدا روی تی شرت
«قهرمان من» ساخته علی خسروی در یک قسمت 15 دقیقه ای دوشنبه 3 خرداد ساعت 20:30 در جدول پخش شبکه مستند قرار دارد و درباره جوان 20 ساله ای به نام «امید سیفی» است که در اقدامی مبتکرانه، عکس شهدا را روی تی شرت چاپ می کند و با فروش این تی شرت ها یک کار فرهنگی انجام می دهد.
روشنگری های ابراهیم خدابنده روی آنتن
«اسیر در زنجیر دروغ» مستندی از سخنان ابراهیم خدابنده است که در یک قسمت 75 دقیقه ای دوشنبه 3 خرداد ساعت 21:45 پخش می شود.
ابراهیم خدابنده از اعضای با سابقه و فعال سازمان مجاهدین خلق در حوزه بین المللی بوده که در بحبوحه جنگ امریکا و عراق در مرز سوریه دستگیر و به ایران آورده شده است. این مستند از جنایات فرقه رجوی و گروهک تروریستی منافقین پرده برداشته و از همکاری این گروه با صدام حسین می گوید.
روایتی از «جستجو برای مفقودین جنگ»
شبکه مستند در مجموعه «تماشا» نیز 3 قسمت 20 دقیقه ای از مستند «جستجو برای مفقودین جنگ» با عناوین برگ شناسایی، چهره‌ها و شناسایی را روی آنتن می برد. این مستند به کارگردانی مرتضی شاملی به مجموعه جستجوهایی که کمیته مفقودین نیروهای مسلح برای یافتن اثر و نشانی از گمشدگان از افراد نظامی و غیر نظامی در جنگ بوده است می پردازد.
در روز سوم خرداد همچنین مستند «این سه زن» ساخته علی خسروی با موضوع حضور زنان در روزهای دفاع مقدس ساعت 17:45 روی آنتن می رود.
این مستند شامل خاطرات زنانی است که در دوران حمله عراق به خرمشهر دخترانی جوان بودند که با دردهای مردم شهر خود و سرزمینشان وجه اشتراک داشتند، فارغ از بعد جنسیت هر چه در توان داشتند گذاشتند و با پایمردی برای نجات حتی یک نفر تلاش کردند. مژده اون باشی ، صباح وطن خواه و کشور نجار زنانی هستند که حالا پس از گذشت سالها دوباره پا در کوچه های خاطرات تلخ و غمناک خرمشهر گذاشته اند و به توصیف آن روزهای سرشار از اندوه و خون و آوارگی می پردازند.
تصاویری ناب از خرمشهر در پنج قسمت جدید «سیمرغ»
همچنین مجموعه دیدنی «سیمرغ» نیز در این ایام چند قسمت جدید آماده پخش دارد که تصاویری ناب از سال 1363 است و به گزارشی درباره یکی از کارمندان شهرداری خرمشهر و نظر او در مورد شهر و جنگ، مصاحبه با فریدون دشتی نژاد پور شهردار آن سال خرمشهر و تصاویری از وضعیت آن سالهای شهر، تصاویری دیده نشده در مصاحبه با یکی از مسئولین شهری که در حال مرمت و بازسازی مزار شهدا در شهر خرمشهر است و سخنان حماسی یکی از رزمندگان جنگ با لباس رزم در خرابه های به جا مانده از یورش خصمانه رژیم بعثی به شهر خرمشهر اختصاص دارد.
همچنین تصاویری دیده نشده از وضعیت شهر خرمشهر پس از آزادی این شهر و تصاویری از فعالیت رزمندگان در این شهر پس از آزادی، تصاویری از گزارشگر صدا و سیما در کنار مسجد جامع این شهر که مشغول ضبط گزارشی تصویری از وضعیت فعلی آن بوده، گزارشی خبری از وضعیت این شهر پس از آزادی، بیان خبری یکی از گزارشگران جنگ مبنی بر چرایی تخریب بیش از اندازه شهر خرمشهر پس از سقوط و اشغال توسط مزدوران بعثی، بخشی از مستند «آزادی خرمشهر» تولید شده در سال 1362 و مصاحبه‌ای با فرمانده دلاور و شهید عزیز «محمد جهان آرا» فرمانده سپاه خرمشهر در قالب مجموعه «سیمرغ» روی آنتن می رود که جزئیات بیشتر و زمان دقیق پخش این آثار اعلام خواهد شد.