کسانی از خارج از ایران این ادعا‎ها را مطرح می‎کنند که ایران حقوق اهل سنت را نادیده می‎گیرد، من خودم از اهل سنت هستم و در همین نظام مسئولیت دارم. ما اهل سنت فرماندار داریم و اکثر مسئولان ما در منطقه بومی هستند. در سطح کلان مسئولیت‎‎های اجرایی هم کسانی از اهل سنت هستند. مهم‌تر از همه منصب قضاوت است.

به گزارش مشرق، دکتر عابد نقیبی، مدرس دانشگاه، پژوهشگر و محقق در امور مذاهب و از روحانیون اهل تسنن است.
 
وی که از اهالی کردستان است، پیرو مذهب شافعی است و سال‎‎ها عمر خود را در راه تحقیق و پژوهش در حوزه مذاهب اسلامی و شناخت جریانات انحرافی مدعی اسلام صرف کرده است. کتاب‎‎هایی از ایشان در موضوع جنبش‎‎های تندروی اسلامی در کردستان، وسطیت در اسلام و نقدی بر آرا و افکار وهابیت به چاپ رسیده است که حاصل سال‎‎ها تحقیقات وی و شرکت و همکاری در همایش‎‎ها و کنفرانس‎‎های علمای اسلامی در ایران و کشور‎های مسلمان منطقه بوده است.
 
شناخت دقیق وی از جریانات تکفیری منطقه و ایران باعث شد تا در این گفت‎وگو بجز جنبه‎‎های اعتقادی به ابعاد سیاسی فعالیت‎ گروه‎‎های تکفیری در ایران نیز بپردازیم.

ابتدا می‎خواستیم تعریف و تحلیل شما از شخصیت ماموستا‎های شهید شیخ‎الاسلام و برهان ‎عالی را بدانیم؟

این دو عالم، دو شخصیت علمی و شاخص استان کردستان و مورد احترام مردم و دیگر علما بودند. این دو سال‎‎ها در حجره‎‎های سنتی اهل سنت تدریس کردند و بسیاری از علمای امروز کردستان در کلاس‎‎های درس این دو حاضر شده‌اند و تلمذ کرده‌اند.

ماموستا شیخ‎الاسلام یک ویژگی بسیار بارز دیگر هم داشت که به‎عنوان یک شخصیت مردمی شناخته می‎شد و به همین خاطر در چند دوره‎ای که نامزد خبرگان رهبری شد با رای اکثریت به‎عنوان نماینده انتخاب شد.

استاد برهان‎ عالی هم یک شخصیت ادیب و متبحر در علوم معقول و منقول بود و کسانی که امروز در فقه امام شافعی صاحب‌نظر هستند، اکثرا از شاگردان استاد برهان‎ عالی بوده‎اند.

 شهادت این دو شهید ضربه سنگینی برای علمای کردستان در حوزه علم و فقاهت محسوب می‎شود، زیرا سال‎‎ها طول می‎کشد تا بتوانیم دوباره بزرگانی نظیر این دو را داشته باشیم.

گروهی که مسبب ترور این دو عالم بزرگ بودند، خودشان را از اهل سنت می‎دانند. نظر شما در این رابطه چیست؟


امروز چه بخواهیم و چه نخواهیم، بحث گروه‎‎های تکفیری منتسب به اهل تسنن شده است، اما ما علمای اهل سنت باید اعلام کنیم که این‎‎ها واقعا اهل سنت نیستند و هیچ ارتباطی با مذهب سنی ندارند، چراکه هیچ‎گاه این اعمال مورد تایید فقهای اهل سنت نبوده است.

من خودم اهل سنت و شافعی مذهب هستم و اتفاقا یک روز در باب ذبح شرعی از دیدگاه حضرت امام شافعی مطالعه می‎کردم که وقتی نظرات امام شافعی را با تفکرات تکفیری‎‎های امروز مقایسه می‎کردم، برایم جالب بود. البته برخی می‎گویند تندروی اسلامی، که به‎نظر من اساسا این واژه غلط است و کسی که مسلمان باشد اصلا تندرو نیست، چراکه پیامبر بزرگ اسلام (ص) فرموده‎اند که بهترین اعمال در میانه‌روی است و لذا این واژه تندروی اسلامی که اخیرا وارد ادبیات سیاسی شده است اساسا غلط است.
 
حضرت امام شافعی در مورد ذبح شرعی یک گوسفند که می‎خواهد در راه خدا قربانی شود، اول می‎فرماید که این حیوان نباید مریض باشد و همچنین نباید نقصانی داشته باشد. بعد می‎فرماید زمانی که می‎خواهید حیوان را به‎صورت شرعی ذبح کنید، نباید جلوی چشمان حیوان چاقو را تیز کنید و بعد باید حتما قبل از ذبح به حیوان آب داده شود، روبه قبله باشد، با بسم‎الله ذبح انجام شود و چندین مورد دیگر که فقط برای یک گوسفند گفته شده است.

حالا ما می‎بینیم که این گروه‎‎های تکفیری درحالی‎که خودشان را مسلمان می‎دانند و خودشان را از اهل سنت می‎شمارند، انسان را آتش می‎زنند! درحالی‎که عذاب یک موجود زنده با آتش فقط مختص خداست و هیچ انسانی حق انجام این کار را ندارد.

این‎ها بدون محاکمه در یک دادگاه صالحه و بدون آنکه جرم شخص ثابت شود، اقدام به کشتن وی می‎کنند. درحالی‌که در اسلام اصل بر برائت است و جرم هیچ‌کس ثابت نمی‎شود، مگر اینکه در دادگاهی صالح محاکمه شود. برخی کسانی که به‎دست همین تکفیری‎‎ها کشته می‎شوند حتی از جرم خودشان اطلاعی ندارند.

 
تقریبا همه تروریست‎‎هایی که مرتکب این اقدامات می‎شوند، انگیزه‎‎هایی در رابطه با اختلافات تشیع و اهل تسنن را مطرح می‎کنند و موارد توهین به مقدسات را بهانه این اقدامات می‎دانند، به‎نظر شما این اختلافات از کجا نشأت می‎گیرد؟

اول بگویم تحقیقاتی که من سال‎‎ها در این حوزه انجام داده‎ام نشان می‎دهد که این گروه‎‎ها نظیر داعش بدون شک وابسته به سرویس‎‎های جاسوسی صهیونیست‎‎ها و مستکبران هستند و قصد دارند تا با این کار اسلام ناب محمدی (ص) را از بین ببرند.

هم‎اکنون در کشور آلمان بیشترین مسلمان را داریم، در شهر اسلو در کشور نروژ، بیشتر از 100 مسجد داریم، این مساجد به شکل سنتی و اسلامی همراه با مناره نیستند، اما بالاخره وجود بیش از 100 خانه برای انجام فرائض دینی مسلمانان نشان از بیداری اسلامی در اروپا دارد.

امروز اندیشه‎‎های انقلاب اسلامی ایران و رهبری حضرت امام خامنه‎ای منشأ گسترش اسلام و اسلام‎گرایی در غرب است. همچنین باید توجه داشته باشیم که امام خامنه‎ای، رهبر ایران هیچ‎ تفاوتی میان اهل سنت و تشیع قائل نشده است و حتی ایشان فتوا دادند که توهین به مقدسات اهل سنت، از جمله توهین به همسران رسول‎الله (ص) حرام شرعی است. این فتوا یک فتوای سیاسی نبود، بلکه یک فتوای شرعی بود.

 ایشان در طول سفری که به استان کردستان داشتند، فرمودند کسانی که میان اهل تسنن و اهل تشیع ایجاد تفرقه می‎کنند، چه آگاهانه و چه ناآگاهانه، این‎ها مزدور دشمن هستند. ایشان در سالروز ارتحال حضرت امام (ره) هم فرمودند که تشیعی که از انگلیس اداره شود و برنامه می‎گیرد از لحاظ ما تشیع نیست.

 سوال من این است که امروز شبکه‎‎های ماهواره‎ای که علیه مذهب فعالیت می‎کنند با کدام پول فعالیت می‎کنند. کسی که کمی فکر کند و فقط کمی شعور داشته باشد، می‎داند که یک‎ ساعت پخش برنامه در ماهواره‎ چه میزان هزینه دارد، خب این هزینه‎‎ها از کجا تامین می‎شود؟!

همین عبدالمالک ریگی بعد از دستگیری در اعترافاتش در جواب این سوال که تو چرا از عملیات‎هایت و از سر بریدن‎‎ها و ترور‎ها فیلم می‎گرفتی و پخش می‎کردی، می‎گوید اگر من این فیلم‎‎ها را پخش نمی‎کردم، پول به من نمی‎دادند! خب این نشان می‎دهد که پشت این اقدامات اعتقاد نیست و فقط پول انگیزه این جنایت‎هاست.

امروز هم اهل سنت واقعی از اندیشه تکفیری مبراست و نسبت به خاندان رسول گرامی اسلام (ص) و نسبت به اهل‎بیت (ع) ارادت کامل و عملی دارد. نشانه‎اش هم این است که هیچ خانواده‎ای در میان اهل تسنن وجود ندارد که اسامی مبارک حسن، حسین، علی، فاطمه و زهرا را بر روی بچه‎‎های خود نگذارد. این همان ارادت عملی است.

من به‎عنوان یک پژوهشگر حوزه تقریب مذاهب اعلام می‎کنم که این‎ها هیچ بویی از اسلام واقعی نبرده‎اند و در واقع ادامه ‎دهنده راه امثال مستر همفر‎ها هستند که جاسوس انگلیس در کشور‎های اسلامی بود و هدفشان فقط ایجاد اختلاف میان مسلمانان است، زیرا غربی‎‎ها برای ایجاد اختلاف میان مسلمانان بسیار تلاش کردند که نمونه‎‎های آن تهاجم فرهنگی، حمله مسلحانه به دانشمندان در ایران و دیگر کشور‎های اسلامی، جنگ تحمیلی و بسیاری موارد دیگر بوده است.

 
اینکه این گروه‎‎های تکفیری ادعا می‎کنند جمهوری اسلامی ایران فقط به تشیع بها می‎دهد و همین مساله را نیز به‎عنوان یکی از بهانه‎‎های مقابله با نظام ایران عنوان می‎کنند، به‎نظر شما چقدر صحت دارد؟
 
اگر منصفانه قضاوت کنیم می‎بینیم که ادعای کاملا غلطی است که برخی می‎گویند جمهوری اسلامی هدفش فقط ترویج تشیع است، مگر جمهوری اسلامی سال‎‎ها از مردم فلسطین دفاع نکرده و نمی‎کند، مگر مردم فلسطین اهل تسنن نیستند؟ حتی اقلیت تشیع هم در فلسطین نیست. دفاع ایران از مسلمانان بوسنی و هرزگوین هم همین‎طور بود، آنجا هم همه مسلمانان از اهل سنت بوده‎اند.

هر جای دنیا اعم از یمن، سوریه، عراق و دیگر کشور‎ها اگر به مسلمانی ظلم شده، جمهوری اسلامی بدون توجه به اینکه اهل تسنن هستند یا تشیع به آن‎ها کمک کرده است. همین اواخر که داعش به پنج کیلومتری اقلیم کردستان عراق رسیده بود به گفته خود مسئولان اقلیم و به گفته خود آقای مسعود بارزانی، اگر جمهوری اسلامی ایران نبود، نه سلیمانیه‎ای بود و نه اربیل و نه اقلیم کردستان.

من در تحقیقاتم به این مسئله برخوردم که در همان زمان آقای بارزانی ابتدا با آمریکایی‎‎ها تماس می‎گیرد و می‎گوید که داعشی‎‎ها به اربیل رسیده‎اند و کمک می‎خواهد که به گفته خودش هیچ جوابی دریافت نمی‎کند. اما وقتی با مسئولان ایرانی تماس گرفته بود به او گفته بودند که شما فقط امشب خودتان را حفظ کنید و ما فردا صبح اول وقت به کمک شما می‎آییم و کمک هم کرد و اقلیم را نجات داد.

در دوران بمباران شیمیایی حلبچه در سال 1991 که سیل آوارگان وارد ایران شد، جمهوری اسلامی بود که کمک کرد. آن زمان من خودم مسئول یکی از اردوگاه‎‎های عراقی بودم در منطقه پیرانشهر، اردوگاهی در بارین‎آباد که 10 هزار خانوار را در خود جای داده بود، من در آنجا دیدم که جمهوری اسلامی به این آوارگان کُرد چه خدمات ارزنده‎ای کرد. این‎ها در تاریخ ماندگار است و هیچ‎کس نمی‎تواند آن را انکار کند.

امروز هم کسانی از خارج از ایران این ادعا‎ها را مطرح می‎کنند که ایران حقوق اهل سنت را نادیده می‎گیرد، من خودم از اهل سنت هستم و در همین نظام مسئولیت دارم. ما اهل سنت فرماندار داریم و اکثر مسئولان ما در منطقه بومی هستند. در سطح کلان مسئولیت‎‎های اجرایی هم کسانی از اهل سنت هستند.

مهم‌تر از همه منصب قضاوت است. در اسلام مهم‎ترین شرط برای قاضی این است که عادل باشد، ما در جمهوری اسلامی قضات زیادی از اهل سنت داریم که هم‎اکنون قضاوت می‎کنند. پس تشیع در جمهوری اسلامی اهل سنت را عادل می‎داند که منصب قضاوت را به آن‎ها سپرده است. من امیدوارم که با روشنگری‎‎های علمای اهل سنت این مسائل و واقعیت‎‎ها برای مردم و خصوصا جامعه اهل سنت ایران گفته شود.

امروز دورتادور ایران در آتش جنگ و ناامنی قرار دارد و اینجا در ایران در آرامش کامل شیعه و سنی در کنار هم زندگی می‎کنند و این را هم مدیون شهدای انقلاب اسلامی هستیم. در میان این شهدا هم از تشیع داشته‎ایم و هم از اهل تسنن که از جمله می‎توانم به شهید شهرکندی، ماموستای شهید یوسف فتایی، شهید ذوالفقاری، شهید شیخ‎رشید، ماموستای شهید برهان ‎عالی و شیخ‎الاسلام اشاره کنم که بسیاری از آن‎ها از روحانیون اهل سنت بوده‎اند و برای این انقلاب جان خود را فدا کردند. خود ما خیلی وقت‎‎ها از سوی گروه‎‎های تکفیری تهدید شده‎ایم و واقعا از خدا می‎خواهیم که شهادت را نصیب ما کند.

الحمدالله امروز به کوری چشم دشمنان نظام اسلامی، اهل سنت با پای پیاده به زیارت نجف و کربلا می‎روند، امروز اهل تسنن در کنار برادران شیعه در صف مدافعین حرم قرار گرفته‎اند. دیگر چقدر دلیل بیاوریم تا بفهمیم که عقاید تکفیری‎‎ها هیچ ارتباطی با اهل سنت واقعی ندارد.

من در تحلیلی خواندم که یکی از برنامه‎‎های آمریکای جنایت‎کار از الان تا 30 سال آینده ایجاد کردن جنگ مذهبی است و مطمئن باشید که موفق نخواهند شد زیرا که علما و نخبگان و دانشمندان اهل سنت مردم را روشن خواهند کرد و واقعیت‎‎ها را برای مردم خواهند گفت.

از نظر شما تفاوت این تکفیری‎‎ها که امثال ماموستا برهان ‎عالی و شیخ‎الاسلام را ترور کردند با جریان داعش چیست؟ آیا اساسا تفاوتی بین این دو قائل هستید؟

کسانی که این دو استاد بزرگوار را ترور کرده‎اند هم از نظر ما داعشی بودند و هیچ تفاوتی با داعش نداشته‎اند. خداوند می‎فرمایند که فلسفه قصاص ادامه حیات است. یعنی اگر قصاص نباشد، دیگر زندگی بشریت در تهدید قرار می‎گیرد. اگر قرار باشد که یک نفر به ناحق قتل انجام دهد و بعد آزادانه در اجتماع بگردد و قصاص نشود، ادامه حیات برای انسان‎‎ها خیلی دشوار خواهد شد.

من اعترافات این افراد را که این دو ماموستای بزرگوار را به شهادت رساندند در رسانه‎‎ها دیدم و خواندم. از آن‎ها پرسیده شده بود که ماموستا شیخ‎الاسلام عضو مجلس خبرگان رهبری بوده و به ادعای شما جرمش همکاری با حکومت بوده است، اما چرا ماموستا برهان ‎عالی را ترور کردید؟ ایشان فقط یک مدرس بوده و گناهی نداشته است، آن‎ها در جواب گفته بودند که چون عالم و باسواد بود و ما در برابر صحبت‎‎های ایشان دلیل نداشته‎ایم و ایشان با استدلال اندیشه‎‎های ما را نقد می‎کرد. خب ببینید این مسئله خیلی عجیب است که این‎ها وقتی نمی‎توانند با ادله و قرآن و حدیث جواب بدهند، دست به ترور می‎زنند.

 این تکفیری‎‎ها به‎لحاظ اعتقادی هم ادعا‎های خلافی مطرح می‎کنند، آن‎ها نه اعتقادی به زیارت قبور داشتند و نه به ثواب فاتحه برای مردگان؛ بنده که خودم اهل سنت هستم، وقتی تاریخ اسلام را مطالعه می‎کنم می‎بینم که مثلا در زمانی که خشکسالی شده است، اصحاب پیامبر (ص) توسل می‎کنند به عموی پیامبر، فقط به‎خاطر اینکه باران ببارد، آیا این توسل نیست؟ وقتی پیامبر بزرگوار اسلام در جنگ احد برای زیارت قبور شهدای احد می‎رود و با اهل قبور صحبت می‎کند و خطاب به آن‎ها می‎فرماید که آیا با چشم خود دیدید که آنچه من به شما گفتم دروغ نبود؟ بهشت را خودتان دیدید؟ من می‎پرسم این صحبت‎‎های پیامبر (ص) چه معنایی دارد؟ آیا این قبرپرستی است؟ به هر حال اهل سنت در طول تاریخ به زیارت قبور اعتقاد داشته است و ادعا‎های تکفیری‎‎ها هیچ پایه و اساس واقعی ندارد و این حرف‎‎ها فقط اهانت محض به اهل تسنن است