وی افزود: روستا بر خلاف تصور آنهایی که از لحاظ شرایط زندگی، روستا را متفاوت با شرایط شهری و توسعه و تعالی علمی، فناوری و فرهنگی را بین روستا و شهر متفاوت میبینند و به این نتیجه می رسند که برای کار،اشتغال، درآمد بیشتر، دستیابی به علم و دانش، امکانات سلامت درمان باید هجرت را به سمت شهرها و یا به یک تعبیر دیگر به حاشیه شهرها برگزینند این تصور هم تصور نادرستی است و هم بار مسئولیت سنگینی را بر دوش ما میگذارد.
رئیسجمهور با بیان اینکه روستاییان پایهها و ریشههای اصلی زندگی اجتماعی هستند، تصریح کرد: شهرهای ما هم ریشه در روستاهای گذشته داشتهاند، روستا را همواره ما با ویژگی فرهنگی، صداقت، امانت، راستگویی، شهامت، شجاعت، مقاومت و وطندوستی، مرزبانی میشناختیم و میشناسیم.
روحانی تأکید کرد: روستاییان را به عنوان جامعه تولیدگر که بار مسئولیت بزرگ تولید کشاورزی و صنایع دستی را بر دوش خود دارد میشناختیم و میشناسیم و همچنین روستاییان را به عنوان مدافعان غیور از مرزهای جمهوری اسلامی ایران و همچنین از مرزها و فرهنگهای اعتقادی این سرزمین، مدافعان در دوران نهضت انقلاب اسلامی و غیورمردان جنگجو مبارز در هشت سال دفاع مقدس میدیدیم و میبینیم و میشناسیم.
روحانی بیان کرد: واقعیت آن است که ما باید به مشکلات روستاها و عشایر توجه کنیم و اگر به مشکلات آنها توجه نشود به مفهوم سرآغاز مشکلات شهرها هم میباشد، حاشیهنشینی شهرها که امروز یک معضل بزرگ برای شهرهای بزرگ به شمار میرود و همچنین بسیاری از آسیبهای اجتماعی یا از حاشیهنشینیها نشأت میگیرد و یا از عدم اشتغال و بیکاری آغاز می شود که مربوط به عدم توجه به شرایط زندگی روستاییان است.
وی ادامه داد: روستایی به خوبی میداند محیط روستا از محیط شهر از لحاظ فرهنگی و مهربانیها، ارتباطها، پیوندهای اجتماعی به مراتب بهتر است، روستایی به خوبی میداند که شرایط زیست محیطی، آب و هوا در روستا از شهرها مناسبتر است، روستایی به خوبی میداند که غذای سالم و محصولات سالم در روستا آمادهتر است تا شهرها، روستایی ویژگیها و مزایای روستا را میداند پس چرا از روستا به شهر و حاشیه شهر مراجعت میکند و باید به این سوال پاسخ دهیم.
رئیسجمهور ادامه داد: دولت یازدهم بار سنگینی را بر دوش خود نسبت به روستاها احساس میکند و من اشاره میکنم که در این سه سال و چند ماه دولت یازدهم تمام تلاش خود را برای توسعه روستایی برداشته است اما در عین حال تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد، این فاصله برای حراست از روستاها، حفظ فرهنگ روستایی، حفظ تولید در روستا، جلوگیری از مهاجرت، رفع مشکلات آینده شهرها به جد باید مورد توجه همه دولتمردان باشد.
روحانی تأکید کرد: ما باید مشکلات روستاییان را حل و فصل کنیم، البته اینکه ما در سه سال گذشته به طور منظم محصولات کشاورزیمان دامی و ... رو به افزایش بوده و در سال جاری از لحاظ محصول گندم به خودکفایی رسیدیم این به معنای حرکت روستاهای ما در جهت تولید و حرکت به سمت توسعه کشاورزی و توسعه اقتصادی است.
وی افزود: اینکه شرایط آموزش و پرورش در روستاهای ما بهتر شده، اینکه شرایط بهداشت و درمان در روستاهای ما بهتر شده و اینکه وضع آب و برق و ارتباطات در روستاها بهتر شده اینکه شرایط مسکن و شرایط بازسازی مسکن شرایط بهتری را یافته به معنای آن است که دولت در حد توان همه امکان خود را برای توسعه روستاهای کشور و شرایط زندگی عشایر به کار گرفته است.
وی یادآور شد: اینکه ما در آمار امروز میبینیم جمعیت روستاییمان کمتر از 30 درصد است این به معنای تأسف و به معنای ادامه مهاجرت از روستاها به شهرها است.
رئیس جمهور تأکید کرد: ما باید کاری کنیم که مهاجرت روستا به شهر متوقف و مهاجرت معکوس در آینده آغاز شود اما برای این کار ما باید مشکلات روستایی را حل و فصل کنیم.
روحانی ادامه داد: مشکلات روستایی را اگر در چند فصل ببینیم فکر میکنم برای برنامهریزی و راه حل آن هم آسانتر خواهد شد. امیدوارم در این سرشماری اخیر نفوس و مسکن که با مشارکت همه مردم، روستاییان و عشایر انشاءالله به تحقق خواهد رسید بتواند این آمار و ارقام زمینه بهتری را برای برنامهریزی آینده در اختیار همه ما قرار دهد. به همین دلیل مسئله سرشماری و آمار برای برنامهریزی و ماهها و سالهای آینده این کشور بسیار حائز اهمیت است.
وی با طرح این سوال که روستایی به چه علت به شهر نگاه میکند، خاطرنشان کرد: یک بخش به دلیل خدماتی است که در شهر بهتر و با کیفیت بیشتر و حتی در بعضی شرایط ارزانتر در اختیار روستایی قرار میگیرد. این خدمات گاهی خدمات بهداشتی و درمانی است و گاهی خدمات آموزشی و همچنین گاهی سایر خدمات است که در اختیار روستایی قرار میگیرد.
رئیسجمهور افزود: روستایی به ناچار به دلیل اینکه بسیاری از کارهای اداری در شهر انجام میشود ناچار است به شهر مراجعه کند که ما باید بتوانیم از طریق دولت الکترونیک و اتصال شبکههای ارتباطی به روستا سفر روستا به شهر را کم و کمتر کنیم.
رئیسجمهور افزود: گاهی روستایی برای مایحتاج عمومی خود به شهر مراجعه میکند. حتی در زمینه محصولات کشاورزی و باغی، در برخی روستاها شرایط اینچنین است. علتش چیست که میتواند دلایل مختلف را ذکر کرد و یکی از آن دلایل بیآبی و کمآبی است. همچنین یکی از دلایل مهم آن تخریب زمینها است، ما باید شرایط رفاهی را برای روستاییانمان آماده کنیم. باید مسئله آب و خاک و حراست از جنگل و مرتع و استفاده درست از آب و رودخانه و آبزیان برای روستاییان آماده کنیم و راهی جز این وجود ندارد. خاک و آب به عنوان بزرگترین سرمایه روستاییان ما است. البته معادن، مراتع و جنگل هم جزء سرمایهها است اما آب و خاک در رأس این امور است و باید حفاظت شود.
رئیسجمهور تصریح کرد: ما در دوران سالهای خشکسالی هستیم و ممکن است این خشکسالیها هم ادامه پیدا کند،در سال گذشته در برخی استانها شرایط ریزش رحمتهای آسمانی به نسبت خوب بود گرچه نسبت به متوسط بلندمدت کمتر از حد انتظار بود، ما باز هم امسال و سالهای آینده احتمالا با این مشکلات مواجه خواهیم بود. نه تنها ما بلکه بسیاری از کشورهایی که از نظر بارش رحمت الهی وضع خوبی داشتند در دو سه سال اخیر با مشکلاتی روبهرو شدند. پس ما باید از موجودیمان به خوبی و به درستی و با دقت و بهینه استفاده کنیم و راه دیگری ندارد.
روحانی افزود: البته این بحث مطرح است که آب دریاها را شیرین کنیم و به فلات قارهها سرازیر کنیم. همچنین این بحث مطرح است که آب از کشورهای دیگر بخریم و وارد کشور کنیم و همه این راهها در سر جای خودش دنبال میشود اما اساس آن است که از آب به خوبی و به درستی استفاده کنیم که در این زمینه قدمهای خوبی برداشته شده است. به غیر از طرحهای مهمی که در کشور برای مهار آبها داریم و انشاءالله در سال آینده بخشی از آن به بهرهبرداری میرسد و ادامه هم مییابد در دولت یازدهم ما شاهد 17 سد در کشور بوده و هستیم که امسال 10 سد از آن افتتاح خواهد شد که از این 10 سد 6 سد آن افتتاح شده و 4 سد نیز تا پایان امسال به بهرهبرداری میرسد.
رئیسجمهور ادامه داد: افتتاح این سدها قدم بزرگ برای حفاظت از آبهای جاری و روان در کشور به شمار میرود، برای اینکه شبکههای آبیاری و زهکشی در کشور مورد توجه قرار بگیرد ما در طول این دولت تا پایان امسال 135 هزار و 636 هکتار شبکه آبیاری و زهکشی اجرا شده و اجرا خواهد شد و تا پایان سال شبکههای اصلی به بهرهبرداری میرسد و همچنین 21 هزار و 988 هکتار شبکه آبیاری و زهکشی فرعی اجرایی خواهد شد. این شبکه به معنای بهرهبرداری درست و صحیح از نعمت بزرگ الهی یعنی آب برای کشاورزی است که عمده مصرف آب ما هم در زمینه کشاورزی است.
روحانی ادامه داد: با اجرای این طرحها 70 هزار اشتغال برای روستاییان ایجاد خواهد شد که یکی از مشکلات اساسی ما در روستا مسئله کار، اشتغال و درآمد است. البته من قبول ندارم که روستا منحصر باشد صرفا به کشاورزی، کشاورزی یک پایه اصلی در کار روستایی است. البته باید به سمت کشاورزی صنعتی به جای سنتی حرکت کنیم و در آن جهت نیز صنعت کشاورزی را دنبال کنیم چرا که ما هم کشاورزی صنعتی میخواهیم و هم صنعت مواد غذایی و صنعت کشاورزی میخواهیم. همچنین صنایع متوسط و کوچک در روستاها باید رونق پیدا کند و هم خدمات گردشگری در روستاها باید رونق یابد. بنیاد مسکن که این کار را در زمینه مسکن بر دوش دارد باید یک بخش از برنامهریزیاش را متمرکز کند که معماریهای سنتی روستایی پرجاذبه برای گردشگر حراست و حفاظت شود. نمیتوانیم بگوییم در روستا فقط کشاورزی، دامداری و باغداری باشد نه اینطور نیست. بلکه باید از خدمات هم استفاده شود. در روستاهای ما امروز جوانان با استعداد و تحصیلکرده و تحصیلات فراوان وجود دارد.
وی یادآور شد: علت اینکه ما تلاش میکنیم اینترنت را به روستاها ببریم که مثل اینکه بعضیها خیلیها خوشحال نیستند از این مسئله و فکر میکنند اینترنت کالای شهری است و چرا به روستا برود برای اینکه برخی از اشتغال جوانان تحصیلکرده ما و حتی توانمندی بیشتر علمی و فرهنگی آنان در سایه سیستم ارتباطات و اینترنت امکانپذیر است که در این زمینه خواهم گفت قدمهای بسیار خوبی برداشته شده است.
وی بیان کرد: ما در زمینه آب در سال گذشته و امسال قدمهای خوبی برای مجتمعهای آبرسانی و رساندن آب شرب سالم به روستاها که یکی از وظایف بزرگ دولت، انقلاب و وظیفه ملی ما است که روستاییان از آب سالم استفاده کنند که امروز با همه تلاشهایی که شده 72 درصد از جمعیت روستایی ما از آب شرب سالم استفاده میکنند که تا پایان سال 94 ، 37 هزار و 952 روستا در کشور با جمعیت بیش از 20 میلیون نفر در پوشش خدمات آبرسانی قرار گرفتند.
وی ادامه داد: در سال جاری و در سال آینده و تا پایان عمر دولت یازدهم این روند ادامه خواهد داشت و هزار و 500 مجتمع آبرسانی را برای 19 هزار روستا در دست اجرا داریم که در سال جاری 811 مجتمع برای 15 هزار و 40 روستا در دست اقدام داریم و اینها همه برای این است که روستاییان بتوانند از آب شرب سالم استفاده کنند و البته اقدامات دیگری هم در روستاها باید انجام شود و همچنین بتوانیم از طریق آب موجود کشاورزی را توسعه دهیم و درآمد روستایی را اضافه کنیم.
رئیسجمهور تأکید کرد: اگر میخواهید روستایی در روستا بماند باید درآمدش افزایش پیدا کند و راه دیگر نداریم. اگر ببینند روستایی در داخل روستا درآمدی دارد که در شهر کنارش به دو برابر آن درآمد میرسد هر چه ما بگوییم، هجرت شروع میشود.خود روستاییان هم بمانند اما فرزندانشان نمیمانند و هجرت میکنند پس ما باید درآمد روستایی را اضافه کنیم و این استفاده درست از آب و رساندن برق به روستا که از سال 92 تا پایان شهریور 95 حدود یک هزار و 661 روستا برقدار شدند و در سال جاری مجموعا 580 روستا در دستور کار وجود دارد که امیدواریم طبق برنامه تا پایان سال بتوانیم 2 هزار و 19 روستا را برقدار کنیم که در مجموع 56 هزار و 631 روستا در کشور برقدار خواهند بود.
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: امروز بیکاری و عدم اشتغال یک معضل بزرگ برای سراسر کشور ما است، بنده از روز اول دولت و هم در دولت و همچنین به مسئولان بلندپایه کشور و در سخنرانیها گفتهام بزرگترین مشکل کشور در سالهای آینده موج بیکاری است، تمام چیزهایی که میگوییم و تمام معضلاتی که میشماریم و آسیبهای اجتماعی که میگوییم ریشهاش عمدتا به مسئله بیکاری برمیگردد، بیکاری یعنی بیماری روانی، طلاق، آسیب اجتماعی، جرم، آلودگی و ... و همه چیز از بیکاری آغاز میشود، امسال برای اولین بار که تاکنون بیسابقه بوده بیش از یک میلیون و 200 هزار نفر متقاضی شغل بودهاند و وارد صحنه اشتغال شدهاند که شغل به دست بیاورند. مگر توان ما چقدر است برای اشتغال؟ ما حتما با این امکانات نمیتوانیم، باید یک حرکت بزرگ شروع شود و باید سرمایههای داخلی و خارجی جذب و رونق ایجاد شود و باید دعواهای کودکانه در این کشور خاتمه پیدا کند.
وی تأکید کرد: باید رسانههای ما از دروغ، اتهام، اختلاف و ایجاد تفرقه، جناحبندیهای غیر ضرور دست بردارند؛ دولت برای ثبات وزیر عوض نکند، آن روزنامههای بداخلاق و سایتهای بداخلاق میگویند چرا دولت چسبیده است به این وزرا و آنها را عوض نمیکند و وقتی هم که دولت میرود تغییری ایجاد میکند همان بداخلاقها میگویند چرا دارند تغییر میدهند، برادر عزیز من، کشور هدفش توسعه و تعالی است، دولت هدفش خدمت به جامعه و مردم است. در راه خدمت گاهی نیاز به تثبیت مدیر و گاهی نیاز به تغییر مدیر است. اینجور نیست که ما در یک شرایط واحد باشیم اما بنده میخواهم به نکته دیگری اشاره کنم. همه ما باید به فکر معضل اصلی کشور یعنی عدم اشتغال و بیکاری نسل جوان و تحصیلکرده و به ویژه زنان و دختران باشیم، متأسفانه آمار بیکاری دختران و زنان بالاتر از مردها و پسران جوان است.
روحانی ادامه داد: برای نسل جوان مان باید به فکر اشتغال باشیم، اشتغال مشکل اصلی است و باید پیشنهاد، راهحل دهیم و انتقاد کنیم و به جای حرفها که هیچ ارزشی ندارد و ذهن مردم را مشوش میکند، همه باید دست به دست هم دهیم و برادر و یاور هم باشیم و انشاءالله کشور را احیا کنیم.
وی تصریح کرد: برای اینکه روستاهای ما در مسئله اشتغال شاهد یک حرکت مناسب باشند ستاد اقتصاد مقاومتی خدمت مقام معظم رهبری پیشنهاد کرده که یک میلیارد و 500 میلیون دلار از صندوق توسعه برای اشتغال روستاییان اختصاص پیدا کند که اگر انشاءالله این مبلغ از صندوق اختصاص پیدا کند برای اشتغال روستاییان ما شاهد یک حرکت بزرگ برای اشتغال روستاها خواهیم بود و این مسئله میتواند به تولید، صنایع دستی، صنایع کوچک و متوسط و کشاورزی، مدرنسازی آبیاری و دامداری و باغداری و محیط زیست و جذب گردشگر کمک کند و انشاءالله همه شما در مسیر آبادسازی ایران اسلامی موفق شوید.