به گزارش مشرق، هفته آینده مردم آمریکا پای صندوقهای رأی میروند تا بین دو نامزد اصلی یعنی «دونالد ترامپ» و «هیلاری کلینتون» یک نفر را به عنوان چهل و پنجمین رئیسجمهور این کشور انتخاب کنند.
رئیسجمهور در جریان فرآیندی انتخاب میشود که از جهات مختلف میتوان آن را طولانیترین و پیچیدهترین انتخابات ریاستجمهوری در جهان دانست.
این فرآیند از ماهها قبل ابتدا با انتخابات مقدماتی دو حزب اصلی آغاز شده، با مناظرات انتخاباتی ادامه یافته و روز 18 آبان به ایستگاه آخر میرسد. در این انتخابات، از سیستم انتخاب غیرمستقیم استفاده شده و مردم به جای رأی به نامزدها، به «انتخابگرها» (الکتور) رأی میدهند و رأی این افراد که هریک نمایندگی نامزدی خاص را دارند، نهایتا رئیسجمهور را مشخص میکند.
در ادامه به برخی از سوالات رایج در مورد سیستم انتخابات آمریکا پاسخ داده شده است:
مجمع انتخاباتی (الکتورال کالج) چیست؟
هر چهار سال یکبار، رأیدهندگان آمریکایی پای صندوقهای رأی میروند و یک کاندیدا را برای ریاستجمهوری و یک نفر را نیز برای معاونت رئیسجمهور بر میگزینند. مجمع انتخاباتی یا همان «الکتورال کالج» از 538 نماینده تشکیل شده که بر اساس آرای آنها رئیسجمهور و معاون رئیسجمهور در آمریکا مشخص میشوند.
زمانیکه رأیدهندگان آمریکایی روز سهشنبه پای صندوقهای رأی میروند، انتخاب میکنند که کدام کاندیدا میتواند آرای نمایندگان ایالت آنها در این مجمع را از آن خود کند.
کاندیدایی که اکثریت آرای نمایندگان در مجمع انتخاباتی یعنی 270 رأی از 538 رأی را از آن خود کند، رئیسجمهور آمریکا خواهد شد. رقم 538 مجموع 435 نماینده مجلس نمایندگان، 100 سناتور مجلس سنا و 3 نماینده مجزا که به «واشنگتن دی. سی» اختصاص داده شده، میباشد.
عملکرد مجمع انتخاباتی به چه صورت است؟
تمامی 50 ایالت آمریکا و «واشنگتن دی سی» تعدادی نماینده در مجمع انتخاباتی یا همان الکتورال کالج دارند که به نسبت بزرگی هر ایالت تعداد آنها نیز متغیر است.
کالیفرنیا، به عنوان بزرگترین ایالت، 55 نماینده در مجمع انتخاباتی دارد، در حالی که وایومینگ و واشنگتن دی سی هر یک تنها سه نماینده دارند.
در مجموع تعداد 538 نماینده در مجمع انتخاباتی وجود خواهند داشت که هر کاندیدا برای پیروزی نهایی در انتخابات آمریکا باید اکثریت آرای این تعداد یعنی حداقل 270 رأی را از آن خود کند، به عبارتی نصف به علاوه یک رأی را.
مردم آمریکا عملا به نمایندگان مجمع رأی میدهند، نه به خود کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری. نمایندگان مجمع انتخاباتی معمولا مقامات ایالتی، یا چهرههای مهم حزبی هستند که معمولا نیز نام آنها روی برگه اعلام نمیشود.
تعداد نمایندگانی که هر ایالت در مجمع انتخاباتی خواهد داشت نیز برابر با کرسیهای آن ایالت در مجلس نمایندگان و مجلس سنای کنگره است.
بسیاری از ایالتهای آمریکا پیش از برگزاری انتخابات کاملا مشخص است که به کدام کاندیدا گرایش دارند اما در این میان چندین ایالت با آراء نامشخص و البته اثرگذار نیز وجود دارند که در چند انتخابات اخیر آراء کاملا متفاوتی داشتهاند. رأی نهایی این ایالتها بر نتیجه نهایی انتخابات بسیار اثرگذار است.
چه اتفاقی خواهد افتاد اگر هیچ کس اکثریت آراء مجمع انتخاباتی را بدست نیاورد؟
چنانچه هیچ یک از کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری در آمریکا نتواند اکثریت آراء الکتورال را از آن خود کند، انتخابات به مجلس نمایندگان کنگره آمریکا کشیده خواهد شد. در این شرایط، کاندیداها باید خود را برای بدست آوردن رأی تک تک ایالتها آماده کنند. فردی که اکثریت ایالتها را از آن خود کند در انتخابات پیروز شده است. این فرایند برای انتخاب معاون رئیسجمهور نیز مشابه است، مگر اینکه مجلس سنا انتخاب دیگری داشته باشد.
آیا یک کاندیدا میتواند در آراء مردمی اقلیت را کسب کند اما اکثریت آراء مجمع انتخاباتی را بدست آورد؟
بله، یک کاندیدا ممکن است در آراء مردمی بازنده باشد اما اکثریت آراء مجمع انتخاباتی را از آن خود کند. این اتفاق در سال 2000 برای «جرج دابلیو بوش» افتاد. وی نتایج آراء مردمی را به «ال گور» با 51 درصد واگذار کرد اما موفق شد با بدست آوردن اکثریت 271 رأی به 266 رأی در مجمع انتخاباتی رئیسجمهور آمریکا شود.
چه زمانی مجمع انتخاباتی آرای خود را اعلام میکنند؟
نمایندگان هر ایالت در مجمع انتخاباتی روز دوشنبه بعد از دومین چهارشنبه ماه دسامبر دیدار میکنند. آنها در این زمان آراء خود را اعلام میکنند و این آراء به رئیس مجلس سنا ارائه میشود؛ شخصی که نتایج این آراء را در تاریخ 6 ژانویه در برابر هر دو مجلس کنگره قرائت میکند.
اهمیت مجمع انتخاباتی از چه نظر است؟
مجمع انتخاباتی رئیسجمهور و معاون رئیسجمهور آمریکا را تعیین میکند. سیستم مجمع انتخاباتی، آمریکا را با دیگر سیستمهای جهان که در آن برنده اکثریت آراء به طور خودکار رئیسجمهور میشود، کاملا متمایز ساخته است. این فرایند به اصطلاح «انتخاب غیرمستقیم» مورد نقد بسیار و تلاشهای مکرر برای اصلاح نیز قرار گرفته است، اگرچه اجزاء این فرایند بر این اساس کنار یکدیگر چیده شده تا حقوق ایالتهای کوچکتر را نیز تأمین سازد و به همین دلیل به عنوان بخش مهمی از دموکراسی فدرالیستی آمریکایی مطرح است.
ایالتها با آراء نامشخص و اثرگذار کدامند؟
اصلی ترین ایالتها با آراء نامشخص و سرنوشت ساز در انتخابات امسال، فلوریدا، اوهایو و پنسیلوانیا هستند. دیگر ایالتهای سرنوشتساز نیز عبارتند از ویسکانسین، نیوهمپشایر، مینهسوتا، آیوا، میشیگان، نوادا، کلورادو و کارولینای شمالی.
که آراء این ایالتها به سه بخش دسته بندی میشود:
1. ایالتهای بسیار مهم و تعیین کننده
در دورههای اخیر انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، آراء الکتورال فلوریدا و اوهایو نتیجه نهایی انتخابات را مشخص کرده است. سومین و هفتمین ایالت بزرگ آمریکا به ترتیب با 29 و 18 نماینده در مجمع انتخاباتی که همواره آراء مردمی در آنها تا اعلام نتیجه نهایی آراء بارها بین دو کاندیدا تغییر کرده است.
این دو ایالت همچنین تقریبا بهترین رکورد انتخاب رئیسجمهور در 5 دهه گذشته را نیز از آن خود کردهاند. از سال 1960 به این سو، نتایج انتخابات در ایالت اوهایو نمایانگر نتایج کلی در تمامی انتخابات بوده است. در حالی که در همین مدت زمان نتایج رأیگیری در ایالت فلوریدا نیز به جز در یک مورد بازتاب نتایج در کل آمریکا بوده است.
بنابراین، جای تعجبی ندارد که آقای ترامپ و خانم کلینتون زمان و منابع بیشتری را به ایالتهای اوهایو و فلوریدا اختصاص دهند.
2. ایالتهای حیاتی برای ترامپ
بنا به تغییرات جمعیتی در آمریکا و نیز عدم محبوبیت ترامپ، ایالتهایی که زمانی در تسخیر جمهوریخواهان بودند، در حال حاضر و در سال 2016 در دسترس دموکراتها هستند.
باراک اوباما در سال 2008 میلادی، از زمان جیمی کارتر به این سو نخستین دموکراتی بود که توانست برنده انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ایالت کارولینای شمالی باشد. اما در سال 2012 میلادی این ایالت به میت رامنی جمهوریخواه رأی داد و در حال حاضر و در انتخابات سال 2016 میلادی نیز به نظر میرسد که رأی نهایی این ایالت به ترامپ یا کلینتون هنوز مشخص نیست.
کاندیدای حزب دموکرات امیدوار است تا آراء ایالتهای آریزونا، جورجیا و میسوری که همگی طی دو دهه اخیر به جمهوریخواهان رأی دادهاند را نیز از آن خود کند.
با توجه به واقعیتهای موجود به نظر می رسد که ترامپ قادر نیست در انتخابات سال 2016 آراء این ایالتها را کسب کند.
3. ایالتهای متمایل به ائتلاف اوباما
باراک اوباما هم در سال 2008 و هم در سال 2012 میلادی، آراء مجمع انتخاباتی را با اختلاف بسیار زیاد از آن خود کرد و این نتیجه نیز از طریق آراء ایالتهای مهم و تعیینکنندهای نظیر آیوا و پنسیلوانیا میسر شد.
وی همچنین توانست ایالتهایی با تنوع نژادی نظیر کلورادو و نوادا را نیز از آن دموکراتها کند.
در نهایت، اوباما از محبوبیت خود در میان رأیدهندگان حومه نشین نیز استفاده کرد تا آراء نهایی ایالتهایی نظیر ویرجینیا و کارولینای شمالی را از آن دموکراتها گرداند.
خانم کلینتون نیز امیدوار است آراء کلورادو، پنسیلوانیا و ویرجینیا را داشته باشد در حالی که آراء ایالتهای آیوا و نوادا هنوز بین دو کاندیدا یکسان است.
وی همچنین در ایالت نیوهمپشایر که در تمامی دورههای انتخاباتی به جز سال 2000 به کاندیدای دموکرات رأی داده بود، با چالشی دشوارتر از حد انتظار مواجه است.