به گزارش مشرق، در روزهایی که سخن از آزادسازی موصل و پاکسازی عراق از عناصر تروریستی و تکفیری‌ها در صدر اخبار جهان قرار گرفته است، بار دیگر رشادت‌ها و جانفشانی‌های رزمندگان مقاومت که در صحنه جهاد با دشمنان اسلام در جبهه‌ها حاضر شدند و با خون خود مانع پیشروی تروریست‌ها شدند، مرور می‌شود. شهدا، جانبازان و رزمندگان عراقی که با شجاعت در صحنه مبارزه خوش درخشیدند و رؤیای خوش تصرف عراق را برای تکفیری‌ها به کابوس مرگ تبدیل کردند.
گروه داعش در 9 ژوئن 2014 (19 خرداد 1393) به شمال عراق حمله کرد و شهر موصل و برخی از مناطق این کشور را اشغال کرد و پس از آن، اماکن مقدس به ویژه مساجد و آرامگاه‌های مقدس را تخریب کرد. نیروهای داعش آرامگاه‌های یونس پیامبر، جرجیس، شیث پیامبر و بقعه یحیی بن زید در حومه شهر کوفه را منفجر کردند. حکومت عراق برای مقابله با تروریست‌ها بسیجی مردمی را در کنار ارتش تشکیل داد.
عملیات آزادسازی موصل، پایتخت خودخوانده گروه تروریستی داعش در عراق، از 26 مهر 1395 و با مشارکت ده‌ها هزار تن از نیروهای ارتش و پلیس عراق و با همراهی نیروهای داوطلب مردمی و پیشمرگه کُرد آغاز شد و نیروهای عراقی بعد از حدود 100 روز شرق موصل را به‌طور کامل آزاد کردند. نیروهای عراقی عملیات آزادسازی بخش غربی موصل را از یکم اسفند 1395 شروع کردند و این عملیات همچنان ادامه دارد. "حیدر العبادی" نخست‌وزیر عراق روز پنجشنبه هشتم تیرماه 96 از پایان گروه تروریستی داعش در عراق خبر داد. نیروهای مبارزه با تروریسم عراق در این روز مسجد النوری، گلدسته الحدباء و السرجخانه در موصل قدیم را آزاد کردند.
گروه‌های مقاومت متعددی با شاخه نظامی از زمان حکومت صدام و رژیم بعث در عراق یا بعدتر در زمان حمله آمریکا به عراق در گوشه و کنار این کشور یا در کشورهای مجاور همچون ایران و سوریه تشکیل شدند. اما با حمله تکفیری‌ها به عراق و فتوای جهاد مرجع تقلید عراق، شکل سازمان یافته‌ای تحت لوای بسیج مردمی با عنوان الحشد الشعبی یافت که داوطلبان مردمی زیادی را برای دفاع از مقدسات اسلامی و شرکت در خط مقاومت جذب کردند. اینکه بسیج مردمی عراق چگونه و با چه تفکراتی آغاز شد؟ و گروه‌های مقاومت مختلف در گوشه و کنار کشور عراق با نیروی ایمان و اعتقاد مردم چگونه شکل گرفت و چطور با اتحاد و یکپارچگی در مسیر جهاد توانستند بر دشمن تکفیری غالب شوند؟ همان چیزیست که در این نوشتار به آن پرداخته می‌شود.
الحشد الشعبی
بسیج مردمی عراق (به عربی: الْحَشْدُ الشَّعْبی) مجموعه نیروهای شبه‌نظامی داوطلب عراقی که در سال 1394 شمسی و 2015 میلادی برای مقابله با حملات داعش به شهرهای عراق سازمان‌دهی شدند. در زبان عربی «حشد» به معنای جماعت، گروه و جمعیت است و «شعب» نیز در عربی معاصر به معنای گروهی از مردم با مشترکاتی خاص است. این اصطلاح امروزه برای نیروهای بسیج مردمی در عراق به کار می‌رود. این سازمان، در پاسخ به دعوت دولت عراق و آیت الله سیستانی مرجع شیعه، در نجف، در قالب نیرویی نظامی در کنار ارتش تشکیل شد.
پایه‌گذاری الحشدالشعبی در عراق، سه مرحله داشته است:
دستور نخست وزیر: نوری مالکی نخست وزیر وقت عراق که فرماندهی نیروهای مسلح را نیز بر عهده داشت، طی حکمی فرمان تشکیل بسیج مردمی عراق برای رویارویی با تهدید داعش و جلوگیری از حمله به بغداد را صادر کرد.
فتوای آیت الله سیستانی: سه ماه پس از شروع فعالیت الحشد الشعبی، آیت الله سیستانی مرجع شیعه در نجف به وجوب کفایی جهاد، فتوا داد و از همه کسانی که توانایی جنگیدن داشتند، دعوت کرد، در کنار نیروهای ارتش به مقابله با داعش بپردازند. این فتوا از یکسو نقش بسزایی در ترغیب مردم به پیوستن به الحشد الشعبی داشت و از سوی دیگر به آن، مشروعیت بخشید. به گفته الحسینی رئیس شورای بسیج مردمی عراق صدها هزار تن از مجاهدان عراقی پس از فتوای حضرت آیت الله سیستانی به بسیج پیوستند.
مشروعیت قانونی: در سال 2015 هیئت وزیران عراق تصویب کرد که سازمان الحشد الشعبی، سازمانی رسمی و مرتبط با نخست‌وزیر باشد. لذا این نیرو به صورت رسمی، بخشی از ساختار نیروهای مسلح عراق محسوب و وابسته به فرمانده کل نیروهای مسلح شد.
ترکیب طوایف دینی در الحشد الشعبی: عمدتاً ساختار و بدنه نظامی حشد شعبی را شیعیان عراق تشکیل می‌دهند اما برخی عشایر سنی عراق از استان صلاح‌الدین، استان نینوا و استان انبار، افراد فیلی که یارسان هستند و مسیحیان عراقی نیز به آن ملحق شدند. قومیت‌های مختلف این کشور اعم از از عرب، کُرد و ترکمن نیز عضو الحشد الشعبی هستند.
فالح فیاض فرمانده الحشد الشعبی، ابو مهدی مهندس معاون فرمانده و احمد اسدی، سخنگوی رسمی الحشد الشعبی است. حشدالشعبی شامل بیش از 42 تیپ است. برخی از گروه‌های سازمان دهی شده و مسلح عضو حشدالشعبی :
- سازمان بدر
- عصائب اهل الحق
- کتائب حزب الله
- قوات الشهید الصدر
- حرکة النجباء
- سرایا السلام
- سرایا الجهاد
- لواء علی الاکبر
- سرایا العتبات
- کتائب سیدالشهداء
- کتائب التیار الرسالی
- سرایا الخراسانی
- سرایا عاشوراء
- قوات وعدالله
- فرقة العباس القتالیه
مناطق عملیاتی آن‌ها عموما بغداد، بابل، دیالی، صلاح الدین، انبار، الکرمه از توابع شهر فلوجه در انبار است. بسیج مردمی عراق تا پایان سال 2015 بیش از 4 هزار شهید و 8 هزار زخمی داشته است. از نظر تعداد داوطلبان، استان بصره بیشترین سهم را داشته است.
اهم فعالیت‌های نظامی الحشد الشعبی: شکستن محاصره سامرا و آمرلی، آزادسازی جرف الصخر(که بعدها به جرف النصر شهرت یافت)، بیجی، جنوب موصل، فلوجه و مناطقی در استان صلاح الدین و الانبار. شرکت در عملیات‌های مهمی از جمله «لبیک یارسول‌الله»
الحشد الشعبی تا پایان سال 2015 یعنی پس از حدود 550 روز از تأسیس خود، 19 شهر عراق را آزاد و امنیت 52 راه مواصلاتی میان شهرها را برقرار کرده است. مساحت مناطق آزاد شده 17500 کیلومتر مربع (یک سوم مناطق تحت اشغال داعش) است.