سرویس جهان مشرق - از بطن فتوای جهاد کفایی آیت الله سید «علی سیستانی»، مرجع عالی قدر شیعیان عراق، پس از یورش غافلگیرانه دهم ژوئن سال ۲۰۱۴ میلادی «داعش» به مناطق عمده ای در غرب عراق و سقوط شهر «موصل»، مرکز استان «نینوی» به دست این گروه، نیروی مردمی عظیمی به نام «الحشد الشعبی» پای به عرصه میدانی و امنیتی عراق گذاشت که نقش بسزایی در مبارزه با تروریسم تکفیری و آزادسازی مناطق اشغال شده توسط داعش از جمله شهر موصل ایفا کرد.

آنچه «الحشد الشعبی» خوانده شد، نیرویی متشکل از ده ها سریه، کتیبه و گردان از مناطق و طوایف مختلف عراق بود که به فتوای مرجعیت عالی دینی عراق لبیک گفته، راهی میدان مبارزه با دشمن تکفیری و حامیان آن شدند.

به این ترتیب، جامعه جهانی در حالی برای اولین بار شاهد مقاومت مردمی منسجم و یکپارچه ای از سوی عراقی ها در برابر دشمنی خطرناک به نام داعش بود که سال هاست، گروه های مقاومت مردمی در این کشور در گمنامی و به دور از جنجال های تبلیغاتی و رسانه ای به امر خطیر مقاومت در برابر متجاوزان و اشغالگران مشغول اند.

اگر قرار باشد، فهرستی از این گروه ها ارائه دهیم، بی شک «کتائب سید الشهداء» از جمله این گروه ها خواهد بود که در حال حاضر در دو جبهه عراق و سوریه به مبارزه با تروریسم تکفیری داعش مشغول است.

گروه مقاومت مردمی موسوم به «کتائب سید الشهداء» یا «گردان های سید الشهدا» فعالیت خود را در سال ۲۰۰۳ میلادی پس از حمله نظامی آمریکا و متحدین غربی این کشور به عراق و سرنگونی رژیم بعث آغاز کرد.

یکی از اشتباهات متداول رسانه ای آن است که این گروه را زیر مجموعه نیروهای الحشد الشعبی قلمداد کرده ‌اند که این موضوع اشتباه است، کتائب سید الشهداء به صورت مستقل فعالیت می‌ کند و از طیف گروه های داوطلب عراقی برای مبارزه با داعش به شمرده می شود که با الحشد الشعبی عراق همکاری و هماهنگی دارد، اما از آن دستور نمی‌ گیرد.

شکل گیری و آغاز فعالیت

ریشه های شکل گیری و آغاز فعالیت کتائب سید الشهداء به ۴ ماه پیش از سقوط رژیم بعث در این کشور باز می گردد که با نام «کتائب حزب الله» عراق وارد میدان مبارزه با اشغالگران آمریکایی شد.

اولین عملیات این گردان ها بیست و سوم اکتبر سال ۲۰۰۳ میلادی با حمله به خودرو «هامر» حامل نظامیان آمریکایی در منطقه «البلدیات» رقم خورد.

کتائب حزب الله در آن مقطع زمانی متشکل از چندین کتیبه مقاومت شیعی همچون کتائب ابو الفضل العباس، کتائب کربلاء، کتائب زید ابن علی، کتائب علی الاکبر، کتائب السجاد و غیره بودند که بدون هماهنگی و به صورت مستقل و جدای از یکدیگر مبارزات جهادی خود را دنبال می کردند.

این وضعیت تا بیست و یکم آگوست سال ۲۰۰۷ میلادی ادامه داشت تا اینکه در این تاریخ کتائب حزب الله با انتشار بیانیه ای از ادغام گردان های در حال فعالیت تحت لوای این کتائب را اعلام کرد تا از آن پس مبارزه با نظامیان آمریکایی و هم پیمانانش در عراق را با تاکتیک ها و تکنیک های مختلف نظامی مانند بمبگذاری خودروهای نظامیان آمریکایی و حملات خمپاره ای به مقرها و پایگاه های اشغالگران ادامه دهد.

در آن زمان کانون تمرکز و پایگاه مردمی کتائب شهرک «صدر» در بغداد و مناطق علی غربی، علی شرقی در استان میسان و العمارة و نجف اشرف بود.

اولین تحول در عملیات نظامی کتائب حزب الله سال ۲۰۰۶ میلادی رخ داد، هنگامی که این نیرو به سلاح «کاتیوشا» و سپس قناصه و موشک های پدافند هوایی مجهز شد.

تسلیح کتائب حزب الله به موشک های «اشتر» در سال ۲۰۰۸ میلادی دومین تحول عملیاتی و میدانی این گروه شمرده می شود تا در پی آن پایگاه های نظامی آمریکا آماج حملات موشکی این کتائب قرار گیرند. مهمترین حمله موشکی صورت گرفته در این مقطع زمانی هجدهم نوامبر ۲۰۰۷ میلادی رخ داد و طی آن یگان موشکی کتائب حزب الله با ۱۴ فروند موشک یکی از پایگاه های نظامی آمریکایی ها در عراق را هدف گرفت

عملیات متعدد نظامی این گروه علیه نظامیان آمریکایی و مخالفت صریح آن با امضای توافقنامه امنیتی – راهبردی بین عراق و آمریکا و صدور بیانیه ای به تاریخ بیست و چهارم نوامبر سال ۲۰۰۸ میلادی که در آن نسبت به پیامدهای تصویب این توافقنامه به پارلمان عراق هشدار داده بود، اعلام تبعیت صریح و آشکار این گردان ها از حضرت آیت الله «خامنه ای» (مد ظله) به عنوان تبعیت از ولایت ولی فقیه و هماهنگی بسیار نزدیک با جمهوری اسلامی ایران که در بیانیه های متعدد منتشر شده از سوی این گروه از جمله بیانیه مورخ بیست و سوم ژوئن سال ۲۰۰۹ میلادی، واشنگتن را واداشت تا ۱۰ روز بعد در تاریخ دوم ژوئیه سال ۲۰۰۹ کتائب حزب الله عراق را در لیست گروه های تروریستی این کشور درج کند که با استقبال این کتائب مواجه شد.

کتائب حزب الله عراق مبارزه با اشغالگران آمریکایی را تا خروج نظامیان این کشور ادامه دادند. با خروج آخرین نظامی آمریکایی از عراق این گردان ها با انتشار بیانیه ای به تاریخ یکم ژانویه سال ۲۰۱۲ میلادی خروج نظامیان آمریکایی از عراق و پایان اشغال نظامی این کشور توسط آمریکایی ها را پیروزی بزرگی برای ملت و مقاومت عراق قلمداد کردند.

جدایی از کتائب حزب الله و تشکیل کتائب سید الشهدا

با آغاز بحران سوریه و ورود آن به مرحله حمل سلاح و عملیات نظامی که با هجوم صدها گروه تروریستی با نام های مختلف از جمله گروه های تکفیری همچون «جبهه النصره» و «داعش» و در ادامه حمله به اماکن مقدس از جمله مرقد مطهر حضرت «زینب» (س) همراه گردید، کتائب حزب الله عراق اگرچه در کنار دیگر گروه ها و گردان های مقاومت به جمع مدافعان حرم در منطقه «زینبیه» دمشق ملحق شد، اما خیلی زود دامنه مبارزات خود را گسترش داده، مبارزه با گروه های تروریستی در سوریه را در کنار ارتش این کشور آغاز کرد.

بیست و یکم فوریه سال ۲۰۱۳ میلادی برخی منابع خبری عراق طی پوشش مراسم گرامی داشت دومین سالگرد خروج نظامی آمریکا از عراق توسط کتائب حزب الله، از جدایی برخی چهره های بارز این گردان ها و تشکیل گروهی جدید به نام «کتائب سید الشهداء» خبر دادند.

رسانه های عراقی مدعی شدند، دلیل این جدایی ظهور برخی چهره های جدید در کادر رهبری و فرماندهی کتائب حزب الله بود که موجب به حاشیه رانده شدن چهره های قدیمی این گروه و سرانجام جدایی آنها از کتائب شد.

در حالی که رسانه های خارجی دلیل این جدایی را ظهور برخی افکار و گرایش های افراط گرایانه در کادرهای فرماندهی و رهبری کتائب حزب الله عنوان کردند که با گرایش های میانه و معتدل برخی چهره های این کتائب در تعارض قرار داشت و از آنجا راه حلی برای این اختلاف نظر بین این رهبران و فرماندهان یافت نشد، لذا جدایی برخی از چهره های گردان ها از پیکره اصلی را به دنبال داشت.

با جدایی سه چهره بارز کتائب حزب الله به نام های «ابو مصطفی الشیبانی»، «أبو مصطفی الخزعلی» و «هاشم ابو الاء الحمدانی» گروه مقاومت جدیدی به نام «کتائب سید الشهداء» را بنیان نهادند. در حالی که ناگفته نماند، پس از تشکیل کتائب سید الشهداء «ابو مهدی المهندس» بر فعالیت های آن اشراف و نظارت دارد.

در این بین از برخی منابع نقل شده است که پایه و اساس گروه های مقاومت عراقی نمود یافته در کتائب حزب الله کسی جز شهید «عماد مغنیه»، فرمانده برجسته حزب الله لبنان نبوده و ابو مهدی المهندس، رهبری و هدایت این کتائب و اشراف و نظارت بر عملکرد آنها را عهده دار بوده است.

ابوآلائی دبیرکل گردان های سیدالشهداء

«حسن خاقانی»، مسئول تبلیغات جنگی و روابط بین الملل کتائب سید الشهداء در معرفی این نیرو آن را یادگار مدرسه «امام خمینی» (ره)، رهرو مقام معظم رهبری (مد ظله) و دانش آموخته مکتب سردار «سلیمانی» معرفی می کند.

مهمترین عرصه فعالیت کتائب سید الشهداء به گفته مسئول تبلیغات جنگی و روابط بین الملل کتائب، عرصه جهاد و مبارزه است، اما این به معنای غافل ماندن از تحولات جاری در عرصه سیاسی عراق نیست که از اهمیت و حساسیت بسیاری برخوردار است.

بنابر اظهارات حسن خاقانی، کتائب سید الشهداء در عرصه سیاسی نیز تلاش کرده، حضور و فعالیت داشته باشد، اگرچه به دلیل تمرکز بر میدان جهاد و مبارزه حضوری پر رنگ و جدی نبوده، با این نتایج به دست آمده، نتایجی رضایت بخش بود، به گونه ای که با ۳۰ هزار رای ریخته شده به صندوق های این گردان ها، موفق به کسب یک کرسی طی انتخابات گذشته در پارلمان عراق به نمایندگی حاج «فالح خزعلی» شد.

علاوه بر فعالیت در عرصه های سیاسی و میدانی، کتائب سید الشهداء با توجه به اصل مهم ایجاد آگاهی و بیداری در جوامع بشری و روشنگری فکری و اعتقادی در طیف های مختلف جامعه عراق فعالیت های فرهنگی، اعتقادی و اجتماعی را با تاسیس موسساتی مانند موسسه فرهنگی «وثق» آغاز کرد.

همچنین کتائب سید الشهداء دارای شبکه های رسانه ای جهت نشر و اشاعه فرهنگ سید الشهدا و شهادت است. چون مهمترین هدف این گردان ها حضور فعال در تمام عرصه ها از جمله عرصه فرهنگی و اعتقادی است.

فرماندهی کتائب سید الشهداء که هم در عراق و هم در سوریه فعالیت دارد، برعهده حاج «أبو مصطفی الشیبانی» است. شمار رزمندگان و اعضای این گردان ها ۳ تا ۴ هزار نفر تخمین زده می شود که ۴۰۰ نفر از آنها در سوریه حضور و فعالیت دارند.

مشارکت در عملیات شکست حصر شهر «آمرلی»، در استان «صلاح الدین» که بیش از ۸۰ روز در محاصره داعش بود، از جمله عملیات های این گردان ها در مبارزه با تروریسم تکفیری داعش در عراق شمرده می شود.

این گردان ها همچنین حضور و مشارکت فعالی در عملیات بزرگ آزادسازی موصل، به ویژه عملیات پاکسازی مرزهای مشترک بین عراق و سوریه داشتند و در همین منطقه بود که هفتم ماه آگوست گذشته بمب افکن های آمریکایی با استفاده از موشک های هوشمند و سیستم توپخانه «هیمارس» اقدام به بمباران شدید یکی از مراکز استقرار کتائب سید الشهداء در منطقه «العکاشات»، واقع در نزدیکی مرز جنوب غربی عراق با منطقه مرزی «التنف» سوریه کردند که در اثر آن ۴۰ تن از رزمندگان این گردان ها به شهادت رسیده و ۳۰ نفر دیگر زخمی شدند.

حمله ای که اگرچه آمریکایی ها تلاش کردند، آن را غیر عمد و سهوی جلوه دهند، اما تمام شواهد و مستندات به دست آمده از عمدی بودن آن حکایت دارد، از جمله اینکه گروه تروریستی تکفیری داعش با انتشار تصاویری، از حمله هم زمان این گروه به مواضع نیروهای دولتی عراق در همان منطقه خبر داده بود.  

در پی این حمله خونین کتائب سید الشهداء عراق در بیانیه ای ضمن اشاره به  اینکه مسئولیت مستقیم این حمله متوجه آمریکا می باشد، تاکید کرد که این حمله نیروهای آمریکایی قطعا از سوی نیروهای مردمی بی پاسخ نخواهند ماند و این گردان ها برای بررسی این حمله و پاسخ مناسب به آن نشست مشترکی با فرماندهان نیروهای مردمی برگزار می کند.

با اعلام شهادت «محسن حججی» به دست تکفیری های داعشی کتائب سید الشهداء همچنین با صدور بیانیه ای تاکید کرد که انتقام خون شهید حججی و خون های شهدای این کتائب را از داعش خواهد گرفت.

در عمل به این وعده کتائب سید الشهداء روز سی ام مرداد ماه گذشته با انتشار بیانیه ای از عملیات ویژه در عمق البادیه الشام به خونخواهی شهدا از جمله شهید «محسن حججی» خبر داد.

در این بیانیه آمده بود که پهپادهای کتائب سید الشهداء ادوات و مواضع تروریست های تکفیری داعش در بیابان های شرق سوریه را در عملیاتی منحصر به فرد و ویژه و پس از رصد تحرکات دقیق تکفیری ها هدف قرار دادند. این عملیات به خونخواهی شهادت جمعی از رزمندگان کتائب سید الشهداء و شهادت مظلومانه محسن حججی انجام شد و ما در کتائب سید الشهداء مجددا بر عزم راسخ خود برای هدف قرار دادن مواضع و مخفیگاه های تروریست های تکفیری و تعقیب بازماندگان آنها تا آخرین نفر تاکید می کنیم و این رویه را تا پیروزی کامل بر تروریست ها و حامیان آمریکایی و صهیونیستی آنها ادامه می دهیم.

«کتائب حضرت رقیه»(س) شاخه کتائب سید الشهداء در سوریه به شمار می رود که از سپتامبر سال ۲۰۱۳ میلادی در جبهه مبارزه با تروریسم تکفیری و حمایت و دفاع از مقدسات اسلامی در سوریه حضور و فعالیت دارد.

پراکندگی جغرافیایی - عملیاتی این گردان ها عمدتا شهر «دمشق» و به طور مشخص بخش قدیمی دمشق نزدیک به مسجد «الأموی» که نقل است، سر مبارک و مطهر حضرت سید الشهداء، امام حسین (ع) در این مسجد به خاک سپرده شده و در جوار بارگاه حضرت رقیه، دخت خردسال آن حضرت را در برمی گیرد.

به این ترتیب، مهمترین محور عملیاتی «کتائب حضرت رقیه» منطقه ای ممتد از قلعه دمشق تا دروازه شرقی دمشق است. به جز دمشق، این گردان ها در جبهه عملیاتی حومه شمالی استان «درعا» نیز حضور و فعالیت دارند.

عملیات آزادسازی «الشیخ مسکین»، در حومه دمشق در ماه دسامبر سال ۲۰۱۴ میلادی از مهمترین عملیات هایی است که کتائب حضرت رقیه در سوریه در آن مشارکت و حضور فعال داشت.