به گزارش مشرق، جنازه داعش بر خرابههای موصل دفن نشده، بینالنهرین آبستن فتنهای جدید است؛ فتنهای که به جای دین، اینبار قومیت را بهانه کرده تا ستونهای استقلال کشوری مستقل به لرزه درآید. مذاکرات هیئت کردی با مقامهای بغداد تا آخرین ساعات دیروز به نتیجه نرسید و با ادامه اصرار رهبران اقلیم بر همهپرسی، سه کشور عراق، ترکیه و ایران از دیروز اقدامات مهارکننده خود را برای کاهش اثرات ویرانکننده آن شروع کردند. تا آخرین ساعات دیروز همچنان برخی منابع کردی احتمال میدادند که همهپرسی به تعویق بیفتد، ولی مسعود بارزانی، رئیس منطقه اقلیم سوار بر احساسات قومی مصرانه گفت: «تحت هر شرایطی همهپرسی را برگزار خواهیم کرد».
رئیس اقلیم کردستان بعد از چند روز کش و قوس سرانجام عصر دیروز با برگزاری کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که همهپرسی را در اقلیم برگزار خواهد کرد. مسعود بارزانی از به پایان رسیدن شراکت اقلیم با بغداد خبر داد و گفت: «همهپرسی گام اول در نقشه راه استقلال و جدایی از عراق است.»
ساعتی بعد از کنفرانس مطبوعاتی بارزانی، نخستوزیر عراق نیز با برگزاری یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که بغداد هرگز همهپرسی جدایی را به رسمیت نخواهد شناخت. العبادی از مقامات منطقه کردستان عراق انتقاد کرد و گفت که به رغم اینکه منطقه کردستان یک چهارم نفت عراق را دریافت میکند ولی حقوق کارمندان منطقه را پرداخت نکرده است. نخستوزیر عراق تأکید کرد که نباید اموال عمومی در کردستان ملک برخی افراد و مسئولان باشد. العبادی مسئولان کردستان را فاسد دانست و از مردم کردستان خواست بپرسند نفتی که در این مدت فروختهاند به کجا رفته است؟ نخستوزیر عراق ادامه داد: مسئولان منطقه کردستان روزانه 900 هزار بشکه نفت یعنی نزدیک به یک چهارم نفت تولیدی عراق را در اختیار دارند و بهرغم اینکه حقوق کارمندان در کردستان را کاهش دادهاند، چرا از پرداخت آن عاجز هستند؟» العبادی گفت که دولت عراق هرگز نتایج همهپرسی جدایی را به رسمیت نخواهد شناخت. نخستوزیر عراق افزود که مشکلات منطقه کردستان داخلی بوده و ربطی به بغداد ندارد. العبادی خاطرنشان کرد که دولت مرکزی عراق هرگز شهروندان کرد خود را تنها نخواهد گذاشت و بغداد مخالف فرقهگرایی است. وی گفت که عراق متعلق به همه عراقیها است و دولت این کشور اجازه نخواهد داد ملک کسی باشد و هرگونه که خواست و بدون اینکه حسابی پس دهد، رفتار کند.
با اعلام برگزاری همهپرسی، ایران بنا به درخواست دولت عراق، مرزهای زمینی و هوایی ایران را به روی اقلیم کردستان بست و منابع عراقی هم از شروع اعمال محدودیتهای مشترک عراق، ترکیه و ایران در برابر همهپرسی خبر دادند. روز شنبه هیئتی از نمایندگان اقلیم کردستان عراق برای گفتوگو با فؤاد معصوم، رئیسجمهوری عراق، وارد بغداد شده بود ولی بر اساس آخرین خبرهایی که دیروز منتشر شد، این مذاکرات به نتیجه نرسید. هرچند مسعود بارزانی در جدیدترین موضعگیری خود گفت: «همهپرسی آخر دنیا نیست و مذاکرات جدی پس از همهپرسی آغاز خواهد شد» ولی مقامهای عراقی مصرانه اعلام کردند که بغداد پس از 25 سپتامبر (امروز) هیچ گفتوگویی با اربیل نخواهد داشت. مقامات اطلاعاتی و امنیت عراق که نامشان فاش نشده به پایگاه «المدار» در لندن گفتهاند که طی چند روز گذشته طرحی در بغداد، آنکارا و تهران مورد بررسی قرار گرفته که براساس آن، اقلیم کردستان تحت محدودیتهای شدید مالی و اقتصادی عراق، ترکیه و ایران قرار میگیرد. این تحریمها در پایان روز 25 سپتامبر یعنی روز برگزاری همهپرسی استقلال به اجرا گذاشته میشود. رئیس ستاد مشترک ارتش عراق که از روز شنبه به آنکارا رفته بود، درباره تحریمهای اقتصادی مقابل اقلیم و همکاری بغداد- آنکارا در بستن مرزها و اقدام بغداد برای قطع مناسبات تجاری با اقلیم کردستان گفتوگو کرده است. این دو مقام در دیدار خود بر اهمیت حفظ تمامیت ارضی عراق و وحدت سیاسی آن و مبارزه مشترک علیه گروههای تروریستی و در رأس آنها داعش و نیروهای حزب کارگران کردستان تأکید کردند. ییلدریم نخستوزیر ترکیه با تأیید اقدامات مشترک عراق و ترکیه گفته که آنکارا مجازاتهای اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک علیه اقلیم کردستان عراق اعمال خواهد کرد.
ترکیه همچنین شدت رزمایشهای نظامی در مرز با عراق را افزایش داد. ، به گفته ییلدریم، دو طرف ترکی و عراقی تصمیم گرفتند گروه ویژه بحران تشکیل دهند تا لحظه به لحظه و به طور دائمی درباره همه اقدامات مراحل بعدی درباره بحران همهپرسی کردستان با هم مشورت و تبادل آرا داشته باشند. پارلمان ترکیه هم با تمدید یکساله مأموریت نیروهای نظامی این کشور در عراق و سوریه موافقت کرده تا فشار بر همهپرسی کردستان عراق را افزایش دهد. رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا نیز در گفتوگوی تلفنی با حیدر العبادی نخستوزیر عراق، مخالفت با همهپرسی جدایی اقلیم کردستان عراق را اعلام و بر حمایت این کشور از دولت مرکزی در بغداد تأکید کرد.
ناآرامی در اقلیم
دیروز در آستانه 25 سپتامبر، تنشها در اقلیم تشدید شد. در کرکوک، در اثر انفجار یک بمب دستساز هشت عضو نیروی پیشمرگه کشته و زخمی شدند. سفارت امریکا در عراق در بیانیهای به اتباع کشور خود در عراق از وقوع ناآرامیهای احتمالی در جریان برگزاری همهپرسی اقلیم کردستان عراق هشدار داده و یک منبع عراقی نیز در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سومریه عراق گفت: «دستوری از طرف یک ایست و بازرسی وابسته به پیشمرگهها مبنی بر مسدود شدن جاده مواصلاتی موصل - اربیل و توقف اعطای مدارک ویژه به کسانی که اربیل را به سمت موصل ترک میکنند، صادر شده است.» با تشدید ناآرامیها در کرکوک، جنبش النجبای عراق از نخستوزیر این کشور خواست در کرکوک حالت فوقالعاده اعلام کند. النجباء اعلام کرده است: «دولت مرکزی عراق باید حافظ هیئت دولت باعث و اقدامات لازم و بازدارنده را در ارتباط با بارزانی و افراد نزدیک به وی انجام دهد.»
در انتظار حمایت اسرائیل
مشاور مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق گفت که آنها به حمایت و کمک رژیم اسرائیل چشم دوختهاند. به گزارش تسنیم به نقل از شبکه تلویزیونی الجزیره قطر، «ویزیت رابینا» نویسنده سایت «انآرجی» با میرزا دینای مشاور بارزانی ملاقات کرد، کسی که چشمانتظار حمایت و کمک اسرائیل در ساختن کشور آینده آنها (کردها) است. میرزا دینای گفت: لازم است که اسرائیل به حمایت از کردها ادامه دهد و «ما در تلاش برای کسب حمایت ملت یهود و دولت اسرائیل هستیم و تمایل داریم که به ما در ایجاد یک کشور دموکراتِ سکولار نظیر دولت اسرائیل – که به ادعای دینای - جواهر خاورمیانه است، کمک کند». روزنامه «ینی شفق» ترکیه در گزارشی نوشت: تلآویو در نظر دارد در درجه اول عراق و سپس سوریه را به دنبال همهپرسی تقسیم کند. اگر اسرائیل به این هدف دست یابد، به «سرزمین موعود» دست خواهد یافت. «ینی شفق» مینویسد: «در حالی که در کمپینهای بارزانی پرچمهای اسرائیل به اهتزار درمیآید و سرودش خوانده میشود، اسرائیل به دنبال «سرزمین موعود» میرود».
***
مرزهای هوایی ایران با اقلیم کردستان مسدود شد
به درخواست دولت مرکزی عراق، کلیه پروازهای ایران به مقصد فرودگاههای سلیمانیه و اربیل و همچنین پروازهای عبوری از فضای کشورمان از مبدأ اقلیم کردستان متوقف شد. به گزارش ایسنا، کیوان خسروی، سخنگوی شورای عالی امنیت ملی با اشاره به برگزاری جلسه فوقالعاده شورای عالی امنیت ملی که صبح دیروز به منظور بررسی درخواست دولت مرکزی عراق در خصوص انسداد مرزهای کشورمان با اقلیم کردستان برگزار شد، اظهار داشت: با توجه به مؤثر واقع نشدن تلاشهای سیاسی خیرخواهانه کشورمان و اصرار مسئولان اقلیم کردستان برای برگزاری رفراندوم در این منطقه با درخواست دولت مرکزی عراق مرزهای هوایی ایران بر روی پروازهایی که مبدأ آن اقلیم کردستان است مسدود شد. وی افزود: بر اساس این تصمیم کلیه پروازهای ایران به مقصد فرودگاههای اقلیم کردستان نیز متوقف شده است. خسروی خاطرنشان کرد: تصمیمهای عجولانه برخی مسئولان اقلیم کردستان ضمن محدود کردن قدرت بازیگری و گفتوگوی سازنده کردها در حاکمیت عراق، امنیت مردم کرد، کشور عراق و منطقه را با چالشهای جدی مواجه خواهد کرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی پیش از این اعلام کرده بود، ایران به طور قطع صرفاً، دولت واحد، یکپارچه و فدرال عراق را به رسمیت میشناسد. وی مشروعیت معابر و گذرگاههای مرزی جمهوری اسلامی ایران با مناطق اقلیم کردستان عراق را صرفاً به دلیل وجود اقلیم به عنوان بخشی از عراق یکپارچه عنوان کرد و اظهار داشت: جدایی اقلیم کردستان از دولت مرکزی عراق به معنای مسدود شدن تمامی معابر و گذرگاههای مشترک مرزی خواهد بود. شمخانی در بخش دیگری از اظهارات خود با اشاره به وجود توافقات نظامی و امنیتی میان ایران و اقلیم کردستان عراق خاطر نشان کرد: جدایی اقلیم کردستان از خاک عراق به مفهوم پایان یافتن تمامی این توافقات خواهد بود و پس از آن ایران در چارچوب تأمین امنیت مرزهای مشترک در رویکرد خود برای مقابله با حضور و فعالیت ضدانقلاب ایرانی که در مناطقی از کردستان عراق تردد دارند به صورت جدی تجدیدنظر و با شیوههای کاملاً متفاوت نسبت به گذشته رفتار خواهد کرد.
منبع: روزنامه جوان