سرویس فرهنگ و هنر مشرق - هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر توسط روابط عمومی این جشنواره طی روزهای گذشته معرفی شد. محمود اربابی، احمد امینی، پوران درخشنده، مجید رضابالا، سیدجمال ساداتیان، حسین کرمی و محمدهادی کریمی اعضای هیات انتخاب این دوره از جشنواره خواهند بود و انتخاب آثار راه یافته به جشنواره را برعهده خواهند گرفت.
سالهاست منتقدان جشنواره فیلم فجر به نحوه عملکرد این جشنواره انتقاداتی را مطرح میکند و مهمترین پرسش هر ساله منتقدان، درباره هیات انتخاب فجر است. هیات انتخاب در حالی معرفی شده که دبیر جشنواره فیلم فجر پیش از این اتفاق خبری، وعده حذف هیات انتخاب را داده بود. در حالیکه 2 ماه به جشنواره فیلم فجر باقی مانده است، ناگهان اعضای هیات انتخاب معرفی میشوند، هیاتی که اعضای برگزیدهاش رویکردهای جشنواره فیلم فجر را به خوبی مشخص میکند.
آخرین فیلم به نمایش درآمده از سرکارخانم پوران درخشنده «زیر سقف دودی» ، با استناد به شعار فیلمساز درباره اثرش، ظاهرا باید درباره موضوع طلاق عاطفی باشد. اما تنها مولفه نمایشی که در اثر مذکور نمودی ندارد، همان مسئلهای است که فیلمساز ادعایش را دارد. فیلم نه قصهای دارد، نه کارگردانی منحصر به فردی. در واقع زیر سقف دودی پایانی برای دوران فیلمسازی پوران درخشنده است. کارنامه سرکار خانم درخشنده، دقیقا مثل کارنامه سینمایی دکتر محمد هادی کریمی، کارنامه بسیار خنثی و بیمسئلهای است.
در واقع فیلمسازانی که برای هیات انتخاب و داوری انتخاب میشوند،متوسط یا زیرمتوسط هستند. فیلمسازان متوسطی که مشغول ساخت سریالهای خنثی در سیما هستند و فیلمی برای حضور در شرکت مسابقه رقابت جشنواره فجر ندارند، برای انتخاب و داوری در فجر برگزیده میشوند. فیلمسازانی مثل محمدحسین حقیقی، محمدعلی نجفی، خسرو سینایی، رسول صدرعاملی، عبدالله اسفندیاری، احمدرضا معتمدی، محمدرضا بزرگنیا، سیروس الوند، کیومرث پوراحمد، سعید حاجی میری، داریوش فرهنگ، عبدالحسن برزیده، مرتضی رزاق کریمی، سیامک شایقی، حبیب کاوش، حجت الله سیفی، عزیزالله حمیدنژاد، مصطفی شایسته، مهدی صباغزاده، محمدحسین لطیفی، مازیار میری، بهنام بهزادی علیرضا شجاع نوری، شهرام اسدی، محمدرضا هنرمند، یدالله صمدی، فرهاد توحیدی، مجتبی راعی، محسن شاه ابراهیمی، دقیقا کارکردی مشابه با سه فیلمساز برگزیده در لیست هیات انتخاب دارند. فیلمسازان (اعم از کارگردان، فیلمنامهنویس) ناکامی که طی سالهای اخیر آثاری ساختهاند که استاندارهای داوری در جشنواره فجر را نداشته، اما در هر سالی که فیلم نساختهاند، در لیست هیات داوران و هیات انتخاب قرار گرفتهاند.
اما گونه دیگری از اعضای هیات انتخاب، مدیران شورایی هستند. محمدابراهیم صلواتی فرد، مجید رضابالا، محمدعلی حسیننژاد، حسین کرمی، بهمن حبشی، مجتبی مشیری، جعفر صانعی مقدم، جلیل عرفان منش، حسین ترابی، ، مسعود ترقی جاه و حتی محمدمهدی حیدریان در ادوار مختلف به عنوان اعضای هیات انتخاب و داوری برگزیده میشوند.
ترکیب اعضای هیات انتخاب افقهای جشنواره فجر را کاملا مشخص میکند که جشنواره فیلم فجر تقریبا گرفتار یک روال کاملا اداری است و با انتخاب افراد معین و مشخص در داوری و انتخاب است. اتفاقی که به شکل بیسابقهای طی چند سال اخیر، بروز بسیار پررنگی در نحوه داوری فجر دارد.
ارتقاء فجر با این ترکیب هیات انتخاب و برگزیده شدن فیلمسازانی که آثارشان با اقبال مردم و منتقدان همراه نیست، قطعا خبر از یک جشنواره بدون کیفیت خواهد داد و افقهای داوری پر انتقاد را به مخاطبان جشنواره نشان میدهد. با برگزیده شدن متخصصنماها که عضوثابت شوراهای فیلمنامه هستند، یا فیلمسازان متوسطی که فیلم ساختن و نساختنشان جریان اصلی سینما را تغیر نخواهد داد، جشنواره فیلم فجر در یک پیشبینی خوشبینانه همان مسیر کلیشهای سابق را طی خواهد کرد. پرسش پایانی این است آیا هیات انتخاب میتواند مستقل از شوراهای نظارتی فرمایشی، افق موثری را برای جشنواره فیلم فجر معین کند؟!