سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷:۳۰ با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
انقلاب کفشدارها یا «انقلاب پابرهنگان»
روایت جدید چپ‌ها از بهمن ۵۷؛ چه کسی انقلاب کرد!؟
«نعمت‌الله فاضلی»، از اساتید اصلاح‌طلب، طی مقاله‌ای در ویژه‌نامه نوروزی مجله نسیم بیداری ادعا کرده است که مستضعفان و پابرهنگان، عاملین اصلی انقلاب اسلامی نبوده‌اند!
او در این باره می‌نویسد: انقلاب اسلامی در واکنش به خواسته‌های روستاییان و تقاضاهای گروه‌های فرودست فرهنگی جامعه نبود، بلکه در واکنش به خواسته‌های طبقه متوسط شهری صورت گرفت.
فاضلی می‌افزاید:
البته این طبقه به نوعی صدای طبقات فرودست را هم نمایندگی می‌کرد؛ به این معنا که در نتیجه رشد و ارتقای ارزش‌های آزادی‌خواهانه و حقوق بشری در میان تحصیل کردگان و دانشگاهیان و مبلغان فرهنگ، آنها رسالت دفاع از خواست‌ها و نیازهای گروه‌های فرودست را پذیرفتند. اگرچه پس از انقلاب این طبقه متوسط شهری کنار گذاشته شد و آنچه آنها نمایندگی‌اش را داشتند یعنی ارزش‌ها و نگرش‌های طبقات فرودست، بیشتر در صحنه سیاسی کشور، گفتمان انقلاب اسلامی را توسعه داد، اما خود روستاییان و دهقانان و کارگران نبودند که زمینه‌ساز انقلاب اسلامی شدند، بلکه طبقه متوسط شهری به ویژه طبقه متوسط فرهنگی شهری بود که از درون انقلاب زندگی روزمره دوران پهلوی‌ها سر برآورد.
*اظهارات فاضلی مسبوق به سابقه است و پیش از این کسان دیگری از اصلاح‌طلبان نیز گفته‌اند که انقلاب اسلامی کار «طبقه متوسط» بود نه «مستضعفان و پابرهنگان و کوخ‌نشینان»!
برای مثال، حوالی ۴ سال قبل بود که سعید معیدفر، دیگر استاد اصلاح‌طلب نیز در یک یادداشت از این نوشت که انقلاب سال ۵۷ ثمره خیزش و خواست «طبقه متوسط» بود و آنها پیشگامان انقلاب بوده‌اند. [۱]
این اظهارات در حالیست که درباره انقلاب اسلامی دو نکته وجود دارد که اظهر من الشّمس است و هیچ مورّخ و شاهد و سندِ دوست یا دشمنی نیست که آنها را تکذیب کند...
نخست آنکه بر خلاف اظهارات فاضلی، انقلاب اسلامی ایران نه تنها در دامن متدینین و مستعضفین و محرومان شکل گرفت بلکه بر اکتاف آنها نیز حمل شد تا به پیروزی رسید.
به سخن دیگر اینکه مشقّات و هزینه‌های انقلاب اسلامی نیز همانطور که امام راحل نیز تأکید داشتند با محرومین و پابرهنگان بود.
چه اینکه مستضعفین دلایل زیادی از جمله محرومیت برای مبارزه با شاه داشتند، اسلام‌خواهی مستضعفین دلیل بنیادی آنها برای مبارزه براندازانه با طواغیت بود و مهمتر از همه اینکه علمدار انقلاب اسلامی یعنی امام خمینی، مستظهر به تحرکات اکثریت عمومی مردم و متدینین بود نه چیز محدود و کوچکی به نام طبقه متوسط آن دوران!
نکته دوم نیز آنست که طبقه متوسط در دوران پهلوی (و نه امروز) خصائل ویژه‌ای داشت.
اولا طبقه متوسط در آن دوران به شدت تُنُک بود و مثل امروز، اکثریت مردم ایران به لحاظ درآمدی جزو آن نبودند. و این تنک بودن نیز آنرا از هرگونه کنش یا واکنش مؤثری دور می‌داشت.
ثانیاً معاریف برآمده از طبقه متوسط آن دوران همچون روشنفکران غیر مذهبی، هنرمندان و نویسندگان کراواتی و تحلیلگران سیاسی کافه‌نشین نیز نه تنها در هیچ بخشی از تاریخ بروز و حدوث انقلاب اسلامی نقشی نداشته‌اند بلکه حتی در معارضه با رژیم طاغوت نیز نقشی نداشتند و کسی اساساً آنها را به مخالفت با شاه نمی‌شناسد.
شاهد مثال آنکه محمد قوچانی، فعال اصلاح‌طلب و مشاور رسانه‌ای رئیس‌جمهور روحانی، چند سال قبل در یک یادداشت تأکید کرد که اگر شاه به حرف‌های امثال «مهندس بازرگان» گوش داده بود و پیشنهادهای اصلاحی او را می‌پذیرفت؛ انقلاب اسلامی اساساً رخ نمی‌داد! [۲]
به این مسئله نیز باید توجه داشت که مطالبات قشر متوسط آن دوران، نه تنها پیش از بهمن ۵۷ که پس از بهمن ۵۷ نیز با انقلاب اسلامی در تعارض و تضاد بود و مثلا تظاهرات زنان بی حجاب در اعتراض به تأکید انقلاب اسلامی و مقامات آن بر «حجاب اجباری» که در اوایل پیروزی انقلاب رخ داد، شاهدی بر این مثال است.
انگاره آقای فاضلی به حدی مغلوط و ناصحیح است که شاید همین میزان توضیح هم برای آن ضروری نبود اما با این وجود، به نظر می‌رسد که ادامه یافتن این خط در تقطیع و استحاله تاریخ انقلاب اسلامی، می‌تواند مضرّات بزرگی را شامل حال کشور و نسل‌های آتی نظام جمهوری اسلامی ایران کند.
***
درس عجیب سریال پایتخت برای یک بازیگر ناامید!
«مهدی پاکدل»، بازیگر سینما و تئاتر و از سلبریتی‌های حامی رئیس‌جمهور روحانی که با هشتگ «تا ۱۴۰۰ با روحانی» فعالیت انتخاباتی داشته است، به تازگی با انتشار عکسی از جمع بازیگران سریال پایتخت در اینستاگرام خود نوشت:
«در این روزهایی که از در و دیوار خبرها و اتفاقات ناامیدکننده و گاهی تلخ به گوش آدم میرسه، از خبر درگذشت استاد ابراهیم جعفری، استاد بهرام زند و بی‌ثباتی قیمت ارز و غیره، تنها اتفاقی که دل مردم را شاد می‌کرد و دوباره یادمون می‌انداخت که میشه در سخت‌ترین شرایط هم مهربان بود، شما پایتختی‌ها بودید. دست مریزاد. مسیرتان هموار و دل‌تون تا همیشه روشن که دل مردم رو شاد کردین.»
*من‌باب کنایه باید اشاره کرد اسباب خرسندی است که سریال پایتخت همزمان با التهاب بازار ارز از سیمای ملی پخش شد تا امثال آقای پاکدل به جای عذرخواهی از مردم بابت حمایت از پروژه «تَکرار می‌کنم»، هشتگ «تا ۱۴۰۰ با روحانی» و توضیح پیرامون ناصحیح بودن کارشان، به درس‌ها و یادآورده‌های خود از این سریال بپردازند.
مسئله عجیب دیگر نیز ناامیدی آقای پاکدل است... (کلیدواژه‌ای که اصلاح‌طلبان هم چندماهیست بر آن تأکید دارند!)
اگرچه التهاب بازار ارز از نظر برخی کارشناسان و از نظر دولت محترم رخداد مقبولی نیست اما بحران منجر به ناامیدی هم تلقی نمی‌شود.
کما اینکه اقتصاد ایران هم‌اکنون به گواه صندوق بین‌المللی پول در رتبه هجدهم جهان قرار دارد، ضریب جینی یا همان شاخص عدالت ما از آمریکا هم بالاتر است، شاخص امید به زندگی در ایران -که مسئله امنیت روانی ناشی از شرایط جزو مؤلفه‌های اصلی آن است- به گواه بانک جهانی به ۷۶ سال رسیده (این شاخص در کشوری مثل آمریکا ۷۹ سال است) و مشکلی هم در زمینه تفریح و غذا و امنیت در ایران اسلامی وجود ندارد.
درباره اینکه درس و یادآوری اصلی سریال پایتخت «مهربانی» بود یا «امنیت و امید در ایران اسلامی»! نیز بایستی قضاوت را به مخاطبان محترم واگذار کرد... د.
گفتنیست، مهدی پاکدل که پیش از این و در جریان سقوط هواپیما در یاسوج نوشته بود: «ما به تلخی عادت کردیم... باز هم تسلیت... باز هم... یاسوج، سقوط، تسلیت، سانچی، پلاسکو، زلزله، خشکسالی، برف، دلار، زندگی، امید، معدن یورت، گرد و غبار، ایران، استعفا»! [۳] به تازگی از کشور فرانسه بازگشته است.
او در جریان سفر به این کشور اروپایی، با قراردادن عکس زیر در اینستاگرام خود، از پاریس با عنوان «شهر هنر» یاد کرده بود.
پاکدل پس از این سفر به ایران بازگشت. او در ایران زندگی می‌کند...
***
تلگرام آچمز شد
«آقا» حریم خصوصی مردم را امن‌تر کرد
مقام معظم رهبری، روز دوشنبه گذشته در قسمتی از بیانات خود در دیدار با تنی چند از مدیران نظام اسلامی، با اشاره به مباحث این روزها درباره پیام‌رسان‌های نوین داخلی، ضمن ابراز خرسندی از تبدیل شدن مطالبه ایجاد پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی داخلی به مطالبه‌ای عمومی، گفتند:
مسئولان باید امنیت و حریم داخلی مردم و کشور را حفظ کنند. تعرض به امنیت و حریم داخلی مردم «حرام شرعی» است و نباید انجام شود.
رهبر انقلاب اسلامی تصریح کردند: متصدیان کار در دستگاههای دولتی و قضایی مراقبت کنند تا حریم داخلی زندگی مردم و اسرار آنها محفوظ بماند.[۴]
*درباره فتوای مقام معظم رهبری دانستن این نکته ضروریست که نظام اسلامی ۴۰ سال است که این فتوا و البته حاقّ و محتوای آن را در قبال مردم ایران، نصب‌العین خود قرار داده است.
مسئله‌ای که در فرمان مشهور ۸ ماده‌ای امام راحل خطاب به قوای کشور در زمینه حفظ حقوق و حریم افراد جامعه نیز جلوه‌گر شده بود. [۵]
نمایه این رویکرد آنست که در فرهنگ عمومی ایران و در میان مردم نیز احتمال خاصی در زمینه ورود حکومت به منصه‌های شخصی مردم وجود ندارد و مثلا ایرانی‌ها هیچگاه این احساس و گمان را ندارند که تلفن‌های آنها بصورت عمومی در معرض شنود است. چون نظام اسلامی بنای این قبیل کارها را ندارد و متّصف به چنین رفتارهایی هم نیست.
در مسئله پیام‌رسان‌ها هم باید دانست که نظام اسلامی در تلگرام نیز حافظ حریم خصوصی مردم بود و هست اما تأکید عقلای کشور مبنی بر خردمندانه نبودن استفاده از تلگرام بر این معنی ابتنا دارد که اطلاعات شخصی مردم نباید در معرض دید غریبه و دشمن باشد.
در اینجا لازم به توضیح است، شبهه‌ای که طی هفته‌های اخیر توسط برخی عناصر معلوم‌الحال مبنی بر قصد دستگاههای امنیتی کشور برای دسترسی به اطلاعات متنی مردم! مطرح شد در حالیست که برای دستگاههای امنیتی کشورمان دستیابی به اطلاعات موجود در پیام‌رسان‌های خارجی هم کار دشواری محسوب نمی‌شود و حتی یکی از ساده‌ترین اقدامات اطلاعاتی به شمار می‌رود.
فلذاست که تأکید این دستگاه‌ها در کنار عقلای کشور بر لزوم انسداد پیام‌رسان خارجی تلگرام، صرفا از آن جهت است که مردم امنیت بیشتری احساس کنند و دشمن نسبت به ایران اسلامی دچار بسط ید در عرصه اطلاعات عمومی مردم نشود.
***
۱_ http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=۱۳۹۳۱۱۱۷۰۰۰۷۸۴