گروه فرهنگ و هنر مشرق - آیین رونمایی از کتاب «الف لام خمینی» نوشته هدایت‌الله بهبودی به همت مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی با حضور مؤلف و حجج‌اسلام علی‌اکبر ناطق نوری، مصطفی پورمحمدی و رسول جعفریان در پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری برگزار شد.
حجت‌الاسلام ناطق نوری در این مراسم طی سخنانی اظهار داشت: من کتاب «نهضت امام خمینی» نوشته حجت‌الاسلام حمید روحانی (زیارتی) را خواندم و کتاب‌هایی که در مورد تاریخ انقلاب نوشته می‌شود جسته و گریخته می‌خوانم و شاید به عنوان طلبه‌ای کوچک که در انقلاب نقش داشته‌ام، کتاب‌ها را با وقایعی که خودم از نزدیک شاهد بوده‌ام تطبیق می‌دهم.
وی افزود: حجت‌الاسلام رسول جعفریان در سخنرانی که پیش از من داشتند اشاره‌ای به نامه امام به مرحوم وزیری داشتند، چون بنده و آقای زیارتی در حوزه علمیه در زمان طلبگی هم مباحثه بودیم که بر سر پرونده‌ای من دستگیر شدم و آقای زیارتی فرار کردند و به نجف رفتند و با حضرت امام برگشتند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: آقای زیارتی از نجف نامه‌ای برایم فرستادند و عنوان کردند من دارم درباره نهضت امام کتاب می‌نویسم، یک نامه‌ای را امام خدمت وزیری نوشتند برو آن نامه را برای من پیدا کن و من چون در رفسنجان منبر می‌رفتم و به منزل عموی حجت‌الاسلام پورمحمدی می‌رفتم، به او تلفن کردم و موضوع را گفتم، گفتند داماد آقای وزیری دوستم است، به او تلفن زدم و موضوع تو را به آنها گفتم و گفتند برو آنجا و نامه را بگیر.
وی افزود: آقای وزیری روحانی و منبری بود اما تمام درآمد خود را صرف احداث کتابخانه‌ای کرد و من منزل او رفتم و داماد ایشان مادرخانمش را صدا زد و گفتند کتاب خاطرات آقای وزیری را بیاور و کتاب در بقچه‌ای پیچیده شده بود و کتاب را آوردند و آقای وزیری کتابی را خدمت مراجع و روحانیون می‌داد تا آنها خاطرات خود را در آن بنویسند و به امام نیز این کتاب را دادند و در آن کتاب از هر دری سخنی نوشته بود.
ناطق نوری گفت: اما امام نامه‌ای که نوشتند شبیه اعلامیه‌اش بود که نشان‌دهنده عظمت امام بود و این نامه دو ـ سه سال بعد از رضاخان و در سلطنت محمدرضا نوشته شده است و در این نامه امام نقل به مضمون نوشته بودند: قیام برای خدا نیست که یک فردی بیشعور بر سرنوشت کشور حاکم شود، قیام برای خدا نیست که به ساحت امام صادق(ع) توهین شود و قیام نشود و در پایین نامه نوشتند آقای محترم بهتر نبود به جای اینکه از علما خاطرات جمع می‌کردی همه علما را جمع کرده و برای خدا قیام می‌کردی؟
وی با بیان اینکه نوشتن برای امام سخت است، گفت: امام شخصی جامع و جمع اضداد بود و در امتداد معصومین و امیرالمؤمنین بود، همانطور که امیرالمؤمنین در مقام قضاوت قاطع بود در مقام عبادت مثل مارگزیده به خودش می‌پیچید.کتاب آقای بهبودی قلم روان و زیبا دارد و خیلی پیازداغ آن را زیاد نکرده است و سعی کردند به ابعاد وجودی امام بپردازند.
ناطق نوری سپس به ذکر چند خاطره پرداخت و گفت: نوفل نوشاتو خدمت امام رسیدم و عرض کردم جوانان خواسته‌ای از من داشتند، فرمودند چه بود؟ گفتم جوانان گفتند که نیروهای ارتشی از خانه‌ای صدای الله‌اکبر بشنوند به سمت خانه شلیک می‌کنند و اجازه بدهید این جوانان چند تا از تانک‌هایی را که در شهر هست، منفجر کنند. امام فرمود نمی‌توانم و وقتی دید من قانع نمی‌شوم، گفت فردا بیا تا تأمل کنم و جواب شما را بدهم.
وی افزود: من در دلم خوشحال شدم که توانستم نظر امام را جلب کنم، فردا خدمت رسیدم امام باز گفت خیلی فکر کردم اما نمی‌توانم زیرا این سربازان و نظامیان فرزندان ما هستند، من آن زمان از این جمله امام منقلب شدم. زمانی که انقلاب پیروز شد مجاهدین خلق شعار انحلال ارتش می‌دادند که امام با انحلال ارتش مخالفت کرد و بعد از پیروزی انقلاب به ارتشی‌ها گفت سر کار خود برگردید.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: زمانی که امام در مدرسه علوی حضور داشتند صبح‌ها آقایان به ملاقات امام می‌آمدند و خانم‌ها عصر. در هر دیداری چندین ملاقات‌کننده غش می‌کردند و چون خانم بودند و چادر بر سر داشتند ما نگران مسائل امنیتی شدیم که نکند یکی از افراد ضد انقلاب در بین خانم‌ها نفوذ کند و با یک نارنجکی عملیات تروریستی انجام دهد و من چون جرأت نداشتم این مسئله را به امام بگویم خدمت امام رسیدم و گفتم در ملاقات‌ها که با خانم‌ها دارید تعداد زیادی از آنها از حال می‌روند که برای ما سخت است، مدیریت کنیم. این وضعیت را اگر اجازه بدهید خانم‌ها نیایند که امام گفتند شما خیال کردید که اعلامیه من و شما انقلاب را پیروز کرد؟ همین افراد بودند که انقلاب را به پیروزی رساند.
وی ادامه داد: در همان روزها دو نفر آمدند و به من گفتند که می‌خواهیم خصوصی با شما صحبت کنیم و در این صحبت‌ها به من گفتند که امام را سحر کردند و ما نگرانیم! با اینکه اعتقادی نداشتم گفتم که این را خدمت امام بگویند و امام گفتند که به آنها بگو من خودم باطل‌السحر هستم!
حسینی‌پور مدیرعامل خانه کتاب در ابتدای این خانه طی سخنانی کوتاه اظهار داشت: در سالی که به نام چهلمین سال انقلاب اسلامی مزین شده است توفیق شد کتاب «الف لام خمینی» را رونمایی کنم. حضرت امام فردی بود که زمانی شرق و غرب عالم به دست سرمایه‌داری و کمونیست بود نگاه سیاسی جدیدی را عرضه کرد.
وی افزود: این نگاه مبتنی بر فقه است و اگر قصد داریم شخصیت امام را بررسی کنیم فیلسوف و معلمی بزرگ است و نباید نگاه ما به امام یکجانبه باشد.
حجت‌الاسلام مصطفی پورمحمدی طی سخنانی گفت: ازامام صحبت کردن فرصت خوبی است شخصیت امام به حق روح‌الله و مانند درخت پایدار و طیبه بود که ریشه در زمین داشت.
وی با اشاره به اینکه شخصیت نظری امام فوق‌العاده بود، گفت: امام یک فیلسوف تمام عیار بود، شخصیت صاحب مسلک در عرفان بود و کتاب‌هایی که امام نوشتند کتاب‌های علمی است که کسی می‌خواهد آن را بخواند نیاز به استاد دارد. امام حوزه گسترده نظری را در خود تجمیع کرده است. آنچه که امام را امام ساخت حوزه عملی بود امام با مردمش، خدا و خودش صادق بود.
پورمحمدی گفت: امام را تازه باید شناخت و برای شناختش باید در مسیر امام‌شناسی حرکت کرد.
وی ادامه داد:کتاب آقای بهبودی قلم روان و پرکششی دارد و من که از شش تا هفت سالگی به اسم و نام ام محشور بودم این کتاب را تبرق کردم نتوانستم کتاب را زمین بگذارم با توجه به مشغله فراوانی که داشتم ۱۰ تا ۱۵ روزه کتاب را تمام کردم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: کتابی را به عنوان ۲۰ تغییر در ۵۰ سال گذشته در حال خواندن آن هستم که به تازگی ترجمه شده و در آن مطابق آمار ثابت شده است سیر نزولی بی‌دینی و کفر در دنیا با سرعت در حال انجام است.
حجت الاسلام رسول جعفریان مورخ و از مولفان حوزه دین و تاریخ اسلام ادامه داد: بعد از انقلاب چندین مؤسسه تاریخی ایجاد شد تا تاریخ انقلاب را تدوین کند برخی از این مؤسسات تحلیل رفتند و برخی فعال هستند.
وی افزود: در این مؤسسات مرکز اسناد انقلاب اسلامی با فرازونشیب‌ها کار خود را ادامه می‌دهد و مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر به مدیریت موسی حقانی به کار خود ادامه می‌دهد. از دیگر مؤسسات مطالعات و پژوهش‌های سیاسی سال‌ها است که مشغول به کار است که حوزه هنری نیز باید به این لیست اضافه کرد.
جعفریان ادامه داد: افرادی مانند هدایت‌الله بهبودی از افرادی هستند که در این مؤسسات فعال است و کارهای خوبی را انجام داد اما دانشگاه آنچنان که باید و شاید به این حوزه‌ها نیامدند.
وی افزود: البته کارهای تاریخی در خارج از کشور نیز در حال انجام است و از قدیم استادهای تاریخ به ما می‌گفتند ۷۰ تا ۸۰ سال باید بگذرد تا پدیده‌ها تاریخی شوند و در حوزه تاریخ بررسی شوند اما الان مبانی گذشته با مبانی حال حاضر متفاوت شده و فرق می‌کند.
جعفریان گفت: بهبودی نویسنده کتاب «الف لام خمینی» می‌گوید من دلداده انقلاب بودم و وقتی دلدادگی است شاید مسائل آنچنان که باید و شاید پرداخته نشده است.
این محقق و تاریخ‌پژو ادامه داد: وقتی تاریخ را سیاسی می‌نویسیم نسل کمتر می‌پذیرند چون مثل گذشته دلداده آن مبانی نیستند. اخیراً یک فردی تاریخ جنگ را می‌نوشت و خطاها را می‌گفت و برخی انتقاد می‌کردند البته واقعاً دشمن نبود و دانشگاهیان نقدهای او را پذیرفتند.
وی گفت: در دوره صفویه کتاب «عالم‌آرای عباسی» کتاب بسیار خوبی است و در دوره قاجار نیز یکی دو کتاب بسیار خوب داریم اما در پهلوی اول و دوم در تاریخ‌نویسی ضعیف شدیم.
جعفریان افزود: کتاب بهبودی ادامه سنتی است که حجت‌الاسلام سید حمید روحانی (زیارتی) در تاریخ‌نویسی بعد از انقلاب شروع کرده است. اما با ارجاعات بهتری کتاب تاریخ امام نیست بلکه تاریخ انقلاب با محوریت امام است. در سنت تاریخ‌نویسی دانشگاه‌ها افرادی مانند اقبال و زرین‌کوب به سمت علمی‌تر شدن تاریخ‌نویسی رفتند اما هنوز با روش‌های روز دنیا فاصله داریم و در تاریخ‌نویسی نیازمند آموزش و تمرین داریم.
وی گفت: سبک زندگی‌نامه‌نویسی ما تراجم قدیم است و امیدوارم آقای بهبودی بتواند از این کتاب زندگی‌نامه‌ای دربیاورد.
جعفریان افزود: این کتاب سند محور است که کار خوبی است اما یادداشتی از امام در سال ۱۳۰۸ داریم که هنوز امام ازدواج نکرده و اگر به این سندها خوب نگاه کنیم هسته فکری امام نیز مشخص می‌شود.
وی گفت: امام با شیخ‌فضل‌الله نوری در ضدیت با غرب همراه بود اما بعد از انقلاب مثل نائینی فکر کرد و قانون اساسی تفکیک قوا را پذیرفته بود.
هدایت‌الله بهبودی نویسنده این کتاب طی سخنانی بسیار کوتاه گفت: نمی‌دانم چون من از عقب‌نشینی تاریخ هراسان می‌شوم و همچنین با فراموشی هویت ملی برای همین اسم این کتاب را «الف لام خمینی» گذاشتم.