به گزارش مشرق، بسیاری از مقامات سیاسی و حزبی ترکیه با انتشار خبر آغاز عملیات ترکیه در سوریه و تجاوز به مناطق شرق فرات٬ از رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و نظامیان این کشور حمایت کردند و حتی سران احزاب مخالف اردوغان همچون کلیچدار اوغلو و آکشنر نیز در مجموعه حامیان جای گرفتند. اما همچنان که پیشبینی میشد٬ این عملیات هم در داخل ترکیه و هم خارج از این کشور نیز مخالفینی دارد.
موضعگیری حزب دموکراتیک خلقها
همچنان که انتظار میرفت٬ حزب دموکراتیک خلقها یا ه.د.پ٬ به عنوئان یکی از نهادهای اقماری پ.ک.ک و حزبی که در مجلس ملی ترکیه 62 کرسی در اختیار دارد٬ در برابر اقدام اردوغان موضعگیری کرده و با آن مخالفت کرد. علاوه بر سزایی تملیی و پروین بولدان دو هربر همارز این حزب٬ برخی از نمایندگان دیگر حزب هم در فضای مجازی و به ویژه در تویتر و یوتیوب٬ به طور گسترده٬ اقدام ترکیه را محکوم کردند.
بیشتر بخوانید:
تعداد کشته و زخمیها از آغاز عملیات ترکیه در سوریه چقدر است؟
تبانی واشنگتن و آنکارا بر سر تمامیت ارضی سوریه
علاوه بر نهادهای اقماری پ.ک.ک٬ برخی از روشنفکران٬ تحلیلی گران و روزنامهنگاران مخالف اردوغان نیز٬ علیه مداخله نظامی کشورشان در سوریه٬ موضع گرفتنهاند.
مصطفی بالبای از نمایندگان حزب جمهوری خلق در مجلس و از نویسندگان روزنامه جمهوریت٬ بر این باور است که ترکیه در سوریه٬ سیاستهای غلطی را در پیش گرفته و در میانه باتلاق٬ گرفتار شده است. همچنین خانم یازگولو آلدوغان از دیگر تحلیلگران این روزنامه بر این باوراست که خائن نامیدن انسانهای صد جنگ٬ یک فریب و خدعه بزرگ است که توسط رسانههای وابسته به آکپارتی به کار گرفته میشود. حسن جمال٬ از تحلیلگران مخالف اردوغان نیز در آخرین مقاله خود به این موضوع اشاره کرده که لازم است روشنفکرتان و طرفدراان دموکراسی با تمام توان و بدون ترس از دست دادن منافع فردی٬ با جنگ مخالفت کنند. فاتیح آلتایلی تحلیلگر خبرترک نیز اعلام کرده که این جنگ می تواند یک بار دیگر ترکیه را به شرایط فوق العاده امنیتی بازگرداند. فهیم تاشتکین از روزنامه نگاران آشنا به حوزه سوریه نیز معتقد است که این عملیات٬ میتواند یک بار دیگر خطر داشع را زنده کند و ترکیه را در شرایط دشواری رقار دهد. همچنین مراد صابونجی معتقد است که دونالد ترامپ یک انسان بیمار و خودشیفته است و بهترین کار ان است که ترکیه وقت خود را با او تلف نکند و به جای آن٬ با کردها مذاکره کند.
ماجراهای سناتور گراهام و ترامپ
شاید تاکنون٬ هیچکدام از سناتورهای آمریکایی به اندازه لیندزی گراهام جمهوری خواه٬ با مسائل سیاسی ترکیه درگیر نشدهاند.
اردوغان یک بار در ترکیه میزبان گراهام شد و او را به عنوان مهمان به یک کنسرت پیانو هم برد تا نشان دهد تا چه اندازه برای این شخص و موقعت سیاسی او٬ اهمیت قائل است. او همچنین در سفر اخیر خود به نیویورک٬ تلاش کرد تا در دیداری خصوصی با گراهام٬ اصطلاحا او را تحویل بگیرد. اما این اقدام هم موجب آن نشد که این جمهوریخواه منتقد ترامپ٬ در برابر ترکیه سکوت کند.
گراهام در روزهای اخیر٬ چندین پیام تویتری در مورد عملیات موسوم به چشمه صلح منتشر کرده و در آخرین پیام خود به این موضوع اشاره کرده که اگر ترکیه در یک بازه زمانی طولانی و بیش از سه ماه٬ به این عملیات پایان ندهد و غیرنظامیان را از بین ببرد٬ او به اتفاق دیگر رفقایش در کنگره آمریکا٬ طرح تحریم تسلیحاتی ترکیه را بر روی میز خواهند گذاشت.
جو بایدن هم که ظاهرا سودای رقابت با ترامپ را در سر میپروراند٬ چراغ سبز ترامپ به ترکیه را خیانت به متفقین آمریکا در جنگ با داعش نامیده است. او بدون آن که از کُردها اسم بیاورد٬ اعلام کرده که با این اقدام٬ آمریکا٬ به عنوان یک کشور غیرقابل اعتماد شناخته خواهد شد.
اروپاییها و اعراب چه میگویند؟
اردوغان٬ پیش تر در گفتگوبا خبرنگاران کشورش ادعا کرده بود که دو کشور اروپایی انگلیس و فرانسه٬ از اقدام ترکیه برای سرکوب نیروهای شبه نظامی موسوم به ی.پ.گ٬ از ترکیه حمایت خواهند کرد. اما این دو کشور به اتفاق آلمان٬ با پیامهایی با الحان متفاوت٬ با عملیات شرق فرات٬ مخالفت کردند.
وزیر امور خارجه آلمان٬ اقدام ترکیه را به شدت محکوم کرد٬ امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه با آن مخالفت کرد و وزیر امور خارجه انگلیس نیز٬ ترجیح داد٬ صرفا ابراز نگرانی کند. اگر چه این کشورها تلاش کردهاند مساله را به شورای امنیت سازمان ملل متحد بکشانند اما دست کم تجارب پیشین در مورد عربستان سعودی و یمن نشان داده که چنین تدابیری٬ چندانکارساز و اثرگذار نیست.
در گفتگوی تلفنی بین برهم صالح رئیس جمهور عراق و عبدالفتاح سیسی رئیس جمهور مصر نیز قرار بر این شد که به درخواست مصر٬ اتحادیه عرب در این مورد تشکیل جلسه دهد. همچنین «انور قرقاش» وزیر مشاور در امور خارجی امارات متحده عربی با انتشار توئیتی در واکنش به آغاز حمله ترکیه به شمال سوریه تاکید کرد که تمامیت ارضی کشورهای عربی در معرض تهدید است.
تاثیر مخالفتها بر عملیات ترکیه
اگر چه مخالفین عملیات مداخلهجویانه ترکیه در شرق فرات٬ اقدامات نظامیان تحت فرمان اردوغان را غیرانسانی و غیرحقوقی خواندهاند اما تابلوی حقیقی و شرایط بر روی ارض واقع سوریه٬ نشان دهنده این است که مانعی جدی بر سر راه پیشروی ترکیه وجود ندارد. تاکنون هیچ کدام از کشورهای منطقه و جهان٬ موضع مخالف قاطعانهای در برابر عملیات نظامی ترکیه در شرق فرات اتخاذ نکردهاند و بعید است که این عملیات٬ منجر به تشکیل یک اجماع منطقهای و جهانی در برابر ترکیه شود.
چنین به نظر میرسد که ترکیه قصد دراد مدافعین کُرد وابسته به پ.ک.ک راز مناطق شرق فرات بیرون براند و مخالفین اسد را به جای آنها مستقر کند و ممکن است این روند٬ نیاز به حضور طولانی مدت نیروهای ترکیه در خاک سوریه داشته باشد.