به گزارش مشرق، در شرایطی که بیش از شش سال از عمر دولت موسوم به تدبیر و امید صرف برجام ،پسابرجام و مذاکره با اروپا وآمریکا و ... شده و همین وضعیت نیز اقتصاد کشور را به شدت معطل کرده و ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخلی اقتصاد را به حالت رکود برده است تعدادی از فعالان اقتصادی با انتقاد از این رویکرد معتقدند می‌توان با حمایت از تولید داخلی به رونق محصولات ایرانی کمک کرد.

بیشتر بخوانید:

«FATF» فاز جدید معطل‌گذاشتن اقتصاد +فیلم

ثبات خوبی در اقتصاد کشور حاکم شده است

حبس لوایح کلیدی جنگ اقتصادی در وزارت اقتصاد

در دولت روحانی تورم کالاهای خوراکی ۸ برابر شد!

تولیدات قربانی سیاست‌های وارداتی

یک تولید کننده صنایع چرمی می‌گوید ما در سالهای اخیر با افت شدید فروش مواجهیم این در حالی است که تولیدات ما قابل رقابت با مشابه خارجی است ولی به دلیل عدم حمایت دولت و سیاستهای وارداتی با مشکل افت فروش روبرو هستیم.

وی با اشاره به سال رونق تولید ادامه می دهد مگر امسال به نام رونق تولید نامگذاری نشده پس چرا دولت باز هم به دنبال واردات کالاهای مشابه خارجی است با شعار و بنر که مشکل حل نمی‌شود باید دولت در عمل از کالاهای تولید داخلی حمایت کند.

این فعال اقتصادی در توضیح بیشتر این موضوع گفت: چگونه است که ما برای تهیه مواد اولیه باید مشکلات متعدد ارزی و غیره داشته باشیم ولی وارد کننده به سادگی ارز دریافت کرده و اقدام به واردات می کند و یا بحث مالیات  خیلی به تولید کننده فشار می‌آورد همچنین موضوع دریافت مجوزها نیز زمان زیادی از تولید کننده می‌گیرد که دولت با حل این مسائل می‌تواند مشکلات تولید را تا حد زیادی کم کند و در عمل به حمایت از کالای ایرانی بپردازد.  

او می افزاید اغلب تولید کننده ها اگر شرایط کسب و کار بهبود یابد می‌توانند با همین امکانات داخل کشور تولیدات مطلوب و با کیفیتی روانه بازار کنند به شرطی که شرایط رقابت با مشابه خارجی از سوی دولت رعایت شود و حداقل تعرفه واردات در این مساله به نفع تولید داخلی تغییر کند.

چند سال قبل وضع بهتر بود

 بهمنی، فعال صنعت شیرآلات نیز با اشاره به شرایط نامناسب فروش این صنعت، به خبرنگار ما گفت: وضعیت فروش در حال حاضر خیلی خوب نیست در حالی که ما چند سال قبل فروش خوبی داشتیم.

وی ادامه داد: من قبلا راننده شوفر بودم بعد به این صنعت آمدم؛ اما الان می‌گویم ای کاش ماشین خود را نگهداشته بودم، حداقل روی ارزشش می‌آمد، الان که برای بیکار نبودن فرزندانم به این عرصه آمدم می‌بینم که نه تنها آن ها در معرض بیکاری هستند، بلکه هزینه آن ها را هم نمی توانم بدهم!

این فعال صنعت شیرآلات افزود: اگر یک روز دو میلیون فروش کنیم جشن می‌گیریم، چون خریداری وجود ندارد، خیلی از فعالان این صنعت، کار را رها کردند و رفتند، ما هم می‌خواهیم برویم؛ من حاضرم این سرمایه ام را گرو بگذارم و با آن وامی بگیرم تا با فرزندانم بروم شهرستان!  

در ادامه، مهدی‌زاده، همکار وی نیز اظهار داشت: پنج سال پیش با الان قابل مقایسه نیست، واقعا زمان احمدی نژاد وضع بهتر بود. الان وضع تولید خیلی خراب شده، یکی از ابرقدرت های صنفی ما کار را رها کرد، یکی دیگر مشغول مسافر کشی شد.

هرچند گفته های این دو فعال صنف شیرآلات به خوبی نشان می دهد اوضاع صنایع ساختمانی در حال حاضر نامناسب است اما سراغ بقیه صنف های مرتبط هم رفتیم تا بیش از این درباره شرایط اقتصادی این کسب و کارها به قول رئیس جمهور همه پرسی کنیم.

بر همین اساس، سخاوت فر، به نمایندگی از یک شرکت تولیدکننده کاشی به خبرنگار ما گفت: وضع بازار نسبت به شش سال پیش افت داشته، ساخت سازها کم شده و تورم افزایش یافته است. اینها به یکدیگر وصل هستند یعنی اگر قرار است سازنده ای ساختمان بسازد باید در نهایت از ما
کاشی بخرد.

وی ادامه داد: بازار به طور کلی بازار قوی ای نیست خیابان هم نسبت به شش سال پیش خلوت تر است، شش سال پیش تا همین الان که صبح است، ۱۰ فاکتور زده بودیم اما امروز از ابتدای کارمان تا الان هیچ فاکتوری نزدیم! دلیل این رکود نیز تورم یکسال اخیر است.

مشکل از سیاست های اشتباه است

همچنین فشارکی، تولیدکننده دیوار و سقف کاذب اظهار داشت: در شش سال گذشته شاهد افزایش قیمت های شدید و رکود در فروش بودیم؛ در کل هرچه جلو آمدیم وضع بدتر شده است، هرچند رقم فروش افزایش یافته اما بخاطر گرانی‌ها بوده و سودها کم شده است.

وی با بی‌اعتنایی به نظر رئیس جمهور در خصوص رفراندوم گفت: تا وقتی ثبات در سیاست گذاری نباشد یعنی یا نمی خواهند این مملکت درست شود یا بلد نیستند؛ ما همیشه تحریم بودیم، اینکه بگوییم وضع اقتصاد بخاطر تحریم اینگونه شده مسخره است، مشکل از سیاست‌های اشتباه دولت است که ما را به شرایط فعلی کشانده است.

این تولیدکننده دیوار و سقف کاذب اضافه کرد: ما خیلی از اجناس را می توانیم تولید کنیم اما دنبالش نرفتیم؛ الان کارگر من لیسانس دارد، منشی من فوق لیسانس دارد اما به چه دردی می خورد؟ در حال حاضر عده ای برای کار مراجعه می‌کنند، اما نمی توانم پاسخ مثبت بدهم؛ اگر وضع کاسبی من خوب باشد  این اتفاقات رخ نمی دهد.

فشارکی ادامه داد: من که کارفرما هستم دخلم با خرجم نمی‌خواند، بقیه که جای خود دارند. اغلب افرادی که من از اینجا بیرون کردم هنوز بیکارند. مسئولین  و دولت باید پشت مردم باشند تا مردم پشت آن ها باشند. اگر من ورشکست شوم هیچ‌کسی نمی گوید دستت را می گیرم. وی افزود: هزینه ها بالا رفته و کاسبی مناسب نیست، در حقیقت ما آلوده کار هستیم که رها نمی کنیم وگرنه این شرایط، شرایط معمولی ای نیست. کاهش قیمت دلار هم با وجود اثری که در کاهش قیمت ها داشته، اما به کاسبی کمکی نکرده است.

یکی از همکاران این تولید کننده دیوار و سقف کاذب نیز گفت: مجموعه تولیدی ما که مجموعه بزرگی است مشتری چندانی ندارد، دلار هم که پایین آمده اوضاع تغییری نکرده است. قبلا پشت درها ۱۰ تا ۱۵ مشتری می ایستاد اما الان اینگونه نیست.

حفظ اشتغال در گرو مبارزه با قاچاق

همچنین یک تولید کننده محصولات چوب هم در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: بازار نوسانات مختلفی دارد، مثلا با نوسان دلار تغییر می‌کند، ما نسبت به سایر بازارها وضع بهتری داریم اما نسبت به سرمایه و انرژی ای که می‌گذاریم نه. به گفته وی، سود خالص او نسبت به شش سال پیش تغییری نکرده و دخل و خرج هم همان گونه است. با این حال، تقاضای دکوراسیون حدود ۲۰ درصد کاهش داشته است. در حال حاضر بازار خوابیده است البته اگر نقدینگی بیشتری وارد بازار شود از پتانسیل ها استفاده بیشتری خواهد شد.  

یک فعال لوازم خانگی هم می گوید:در صنعت لوازم خانگی که امروز در کشور ما برای ۱۰۰ هزار نفر در آن اشتغالزایی شده است، حجم گردش مالی بالغ بر ۳۰ هزار میلیارد تومان است که فقط ۴۰ درصد آن داخلی است و این شرایط سبب شده تا برخی برندهای لوازم خانگی که روزی افتخار کشور ما بودند، با آسیب‌های جدی مواجه شوند در حالی که با مبارزه قاچاق در این زمینه و خرید کالاهای ایرانی می‌توانیم شاهد حفظ اشتغال در کشور باشیم.

سیاست انتظار از غرب موجب معطلی اقتصاد شده است

واقعیت این است که همان‌طور که در سخنان فعالان اقتصادی نیز مشخص بود مشکلات اقتصادی در حال حاضر بزرگ‌ترین دغدغه موجود در کشور است.

در حقیقت، با وجود توفیقات اندک دولت در زمینه مدیریت نرخ ارز و التهابات روانی، تحریم ها دیگر توانی برای مقابله بیشتر ندارند -موضوعی که حتی پایگاه های خبری مانند رویترز و بلومبرگ نیز به آن اذعان کردند- با این وجود، باز هم نمی توان منکر مشکلات عدیده ای که بر سر راه تولید قرار دارد شد وبه عبارتی تولید کشور با تحریم داخلی روبروست.

علت اصلی مشکلات هم، این است که تولید کشور شاخصه هایی دارد که اصلا ارتباطی با رویکرد سیاست خارجی و نگاه به بیرون ندارد، به عنوان نمونه، اتخاذ سیاست های پولی و مالی نامناسب یا بی توجه به شاخص فضای کسب و کار و مواردی از این قبیل، مشکلات کنونی را ایجاد و یا تشدید کرده اند.

رشد اقتصادی ایران براساس آمار صندوق بین المللی پول، برای سال ۲۰۱۹ حدود منفی ۱۰ درصد بوده که تقریبا یکی از بدترین رکورد های رشد منفی پس از انقلاب است. سال گذشته نیز مرکز آمار از رشد منفی ۴.۹ درصدی اقتصاد خبر داده بود که کنار هم گذاشتن این دو آمار نشان می دهد اقتصاد ایران در دو سال گذشته حدود ۱۵ درصد کوچکتر شده است.

این در حالی است که در همین سالها ما می‌توانستیم با رویکرد توجه به تولید داخلی این آمارهای منفی را به حداقل برسانیم ولی سیاست التماس به غرب سبب شد تا بسیاری از سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی رغبتی برای سرمایه گذاری و یا کار تولیدی نداشته باشند چرا که همواره سیاست انتظار دولت از غرب موجب توقف و یا کندی کارهای اقتصادی شده است .

تنها راهکار تولید ملی است

به عبارتی راهی جز افزایش تولید ،پیش روی اقتصاد ایران باقی نمانده است، افزایش تولید نیز در واقع مقوله‌ای وابسته به شرایط داخلی کشور است.

به همین دلیل انتظار می رود دولت با تغییر رویکرد اشتباه خود که معطل شدن برای تصویب برجام، عدم تحریم آمریکا، اینستکس و... بوده، به خود بیاید و به جای تلف کردن وقت، به تولید کمک کند؛ موضوعی که کاملا امکان پذیر است و حتی تجربه مشابهی در همین روزهای اخیر برای آن وجود دارد.  

چنان‌که بررسی‌ها نشان می‌دهد تعداد زیادی از کارخانه‌های تولیدی در سراسر کشور با اقدام به موقع قوه قضائیه از خطر تعطیلی عبور کرده و یا به مدار تولید بازگشته‌اند. سید ابراهیم رئیسی هفته گذشته در سفری یک‌روزه به استان آذربایجان شرقی، طی بازدیدی سرزده در کارخانه ماشین ‌سازی تبریز حاضر شد و ضمن بازدید از بخش‌های مختلف این کارخانه، با تعدادی از کارگران و مدیران آن‌که به دلیل خصوصی‌سازی با مشکلات جدی مواجه شده بود دیدار و گفت‌وگو کرد. وی در نشست خبری پایان سفر یک‌روزه خود با اشاره به دیدار خود از کارخانه ماشین‌سازی، گفت: «توانمندسازی بخش خصوصی وظیفه اصلی دولت است و قوه قضائیه نیز تاکنون ۵۰۰ کارخانه را در سطح کشور احیا کرده و به چرخه تولید برگردانده که از این تعداد ۳۲ کارخانه مربوط به استان آذربایجان شرقی است.»

بر همین اساس، تجربه موفق قوه قضاییه نشان می دهد اگر دولت هم کمر همت را ببندد و وارد میدان شود تا تولید رونق پیدا کند، مسلما شرایط تولید از این وضع خارج خواهد شد و دیگر شاهد گلایه تولیدکنندگان نخواهیم بود، چراکه با بهبود اوضاع و شرایط اقتصادی رضایت خاطر مردم فراهم می‌شود.

رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار اخیر خود با دانش آموزان فرمودند: «بنده اوّل سال این را به ملّت ایران عرض کردم که کلید حلّ مشکلات اقتصادی کشور و مسائل اقتصادی کشور، مسئله تولید است؛ بنده اقتصاددان نیستم، این حرف اقتصاددان‌ها است، اجماعیِ همه اقتصاددان‌ها است. بعد از آن هم که ما شعار سال را اعلام کردیم، هر کسی از صاحب‌نظران اقتصادی که در  روزنامه‌ها و در فضای مجازی و غیره حرف زدند، همین را تأیید کردند، گفتند که رونق تولید، کلید حلّ مشکلات اقتصادی کشور است.»
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود فرمودند: «به انتظار دیگران و خارجی‌ها نمی‌شود ماند برای رفع مشکلات کشور، بلکه این انتظار ضربه می‌زند به پیشرفت اقتصادی کشور. یک مدّتی منتظر بمانیم به خاطر برجام؛ یک مدّتی منتظر بمانیم به خاطر اینکه ببینیم آیا رئیس ‌جمهور آمریکا آن مهلت سه ماه سه ماه را که در قراردادِ برجام متأسفانه گذاشتند -وِیوِر-(۶) تمدید می‌کند یا نه؛ [یعنی] وِیورِ رئیس ‌جمهور آمریکا تمدید میشود یا نمی‌شود؛ یک مدّتی معطّل بمانیم برای اینکه ببینیم برنامه فرانسوی‌ها و رئیس ‌جمهور فرانسه [چه میشود]، خب همه‌اش شد انتظار؛ در حال وجود انتظار، سرمایه‌گذار اقتصادی سرمایه‌گذاری نمی‌کند، تکلیفش معلوم نیست، فعّال اقتصادی تکلیفش معلوم نیست، خود این انتظار کشور را به رکود و عقب‌ماندگی می‌کشانَد. چقدر انتظار بکشیم؟»