به گزارش مشرق، چند سال پیش در یادداشتی در مورد دلایل بحران سوریه نوشتم که اصلی‌ترین دلیل شاید وحشت بسیاری از کشورها از انتقال خط لوله گاز و نفت ایران از عراق و سوریه به سواحل مدیترانه باشد. خط لوله‌ای که می‌توانست علاوه بر رفع نیاز اروپایی‌ها، باعث شکوفایی اقتصادهای این کشور شده و ترکیه را هم از دایره انتقال خطوط لوله انرژی خارج کند. سوری‌ها میزان وابستگی قطر و سعودی و همچنین ترکیه به امریکا را می‌دانستند و بر این باور بودند که در صورت موافقت با طرح‌های جایگزین، در روز مبادا آنها دچار مشکل خواهند شد، اما از قبل خط لوله نفت و گاز ایران درآمد خوبی داشتند.

رئیس‌جمهور ترکیه نیز بارها و بارها در مناسبت‌های گوناگون و حتی در گفت‌وگو با مقامات دولت سابق امریکا که بخش‌های عمده‌ای از آن رسانه‌ای شد و ما هم کار کردیم، می‌گفت نباید اجازه داد ایران از طریق سوریه به دریای مدیترانه متصل شود، در این مورد اردوغان حتی دیدارهایی نیز با سفیر رژیم صهیونیستی در آنکارا داشت. او برخلاف آنچه به‌دروغ و نفاق تبلیغ می‌کند روابط بسیار گرمی با تل‌آویو داشته و دارد. با این حال، عبدالباری عطوان درباره مصاحبه اخیرا منتشر شده رئیس‌جمهوری سوریه با راشاتودی در یادداشتی نوشت: «اسد در جواب ۳۰ سؤال مجری اطلاعات مهمی ارائه کرد اما ما به چهار نکته می‌پردازیم که برای اولین بار بر زبان اسد جاری شدند:

اول اینکه اسد به شکل قاطع یکی از مواردی را که همگی آن را دلیل بحران می‌دانستند تکذیب کرد و آن انتقال خط لوله گاز قطر از طریق سوریه و ترکیه به اروپا برای رقابت با گاز روسیه بود. او برای اولین بار فاش کرد که یک خط لوله نفت و گاز وجود داشت که یکی از دلایل جنگ علیه سوریه بود اما این خط لوله گاز قطر از جنوب به شمال نبود بلکه یک خط لوله ایران از شرق به غرب بود و اینکه خط لوله نفت از طریق عراق و بعد سوریه و به دریای مدیترانه منتقل می‌شد و موافقت سوریه با ایجاد این خط لوله همان چیزی است که موجب جنگ شد. مساله‌ای که این نکته را تأیید می‌کند این است که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از جمله قطر و عربستان پیشنهاد ده‌ها میلیارد دلاری به سوریه برای دور کردنش از ایران دادند. حتی حمد بن جاسم، نخست‌وزیر اسبق قطر اذعان کرد که هدیه ۱۵ میلیارد دلاری را به عنوان بخش اول به اسد برای قطع روابط با ایران پیشنهاد داده بود و به نظر می‌رسید که آمریکا پشت پیشنهاد بوده باشد.

دوم اینکه اسد تأکید کرد که آمریکایی که از داعش حمایت و در قاچاق نفت سوریه از طریق خاک ترکیه و کردستان عراق به این گروه کمک کرد شمال شرق سوریه را به خاطر نفت و گازش اشغال نکرده چراکه به نفت و درآمدهایش نیازی ندارد بلکه برای استفاده از این منطقه و منابعش به عنوان برگ برنده و باج خواهی در مذاکرات آتی آنجا را اشغال کرده است.

سوم اینکه اسد تأکید کرد که اگر ارتش سوریه به ادلب حمله کند بازپس‌گیری این استان زمان زیادی به طول نمی‌انجامد و دلیل تعلل ارتش سوریه فرصت دادن به غیرنظامیان برای ترک مناطق آنجاست اما جبهه النصره به آن‌ها اجازه نمی‌دهد ادلب را ترک کنند و می‌خواهد از آن‌ها به عنوان سپر انسانی استفاده کند.

چهارم اینکه بشار اسد پیش‌بینی نمی‌کند که روند بازسازی به زودی آغاز شود نه فقط به دلیل محاصره آمریکا بلکه به این دلیل که آمریکا سرمایه‌گذاری هر شرکت اروپایی یا آمریکایی در این روند را منع کرده و آن‌ها را به تحریم تهدید می‌کند. برای همین روند بازسازی به صورت تدریجی و با تکیه بر منابع انسانی خود سوریه خواهد بود. وی تأکید کرد که به هیچ وجه به کشوری که علیه سوریه باشد اجازه مشارکت در روند بازسازی داده نمی‌شود و فرصت بزرگتر برای کشورهای دوست و شرکایشان مثل چین، روسیه و ایران است.

هیچ شکی نیست که نکته اول مربوط به خط لوله نفت و گاز ایران مورد توجه تمامی پژوهشگران و مورخان بحران سوریه و تحولات منطقه است چراکه تمامی نظریه‌های سابق را دگرگون کرد و آن‌ها را از ریشه از بین برد. چه بسا این مساله نشان دهد که ایران و تمامی هم‌پیمانانش برای ممانعت از تغییر نظام تمام توان مالی و انسانی خود را به کار گرفته‌اند. سوریه همچنان قربانی توطئه‌ای است که آمریکا نقشه آن را ترسیم کرد و نقش‌ها را بین شرکت کنندگان در این توطئه چه اعراب و چه اروپایی توزیع کرد و شاید تحرکاتی که علیه ایران وجود دارد و عقب‌نشینی آمریکا از برجام به خاطر اسرائیل اظهارات اسد را تأیید کند چراکه رسیدن نفت و گاز ایران به سواحل مدیترانه تمامی معادلات قدرت و ثروت را با هم دگرگون خواهد کرد.

منبع: کانال تلگرامی اخبار سوریه