سرویس جهان مشرق - اواسط شهریورماه سال گذشته (۱۳۹۷) روزنامه نیویورکتایمز آمریکا گزارشی جنجالی را تحت عنوان «من بخشی از مقاومت درون دولت ترامپ هستم [۱] » منتشر کرد که محتوای آن به شدت علیه دونالد ترامپ بود. البته جنجالی بودن گزارش به هیچ عنوان ارتباطی با محتوای آن نداشت، چراکه پیش از این گزارش صدها گزارش و حتی چندین کتاب مفصل درباره عجایب و غرایب شیوه حکومتداری ترامپ منتشر شده بود؛ آنچه گزارش نیویورکتایمز را جنجالی میکرد، نویسنده ناشناس آن بود که ظاهراً یکی از مقامات ارشد دولت خود ترامپ بود. مهمترین ادعایی که در گزارش نیویورکتایمز مطرح شده بود این بود که یک «حلقه مقاومت» درون کابینه ترامپ شکل گرفته و اعضای آن وظیفه خود میدانند که از اتخاذ تصمیمها و سیاستهای فاجعهبار توسط دونالد ترامپ جلوگیری کنند. نویسنده گزارش سپس نوشته بود که خودش هم یکی از اعضای این حلقه است. جزئیات گزارش سال ۲۰۱۸ نیویورکتایمز را در گزارش مشرق از اینجا بخوانید.
نیویورکتایمز با انتشار این تصویر در گزارش خود آمریکا را در حال سقوط و چند نفر را در حال نجات این کشور نشان داده بود (+)
در همینباره بخوانید:
انتشار این مقاله عصبانیت شدید و واکنشهای مثل همیشه توئیتری ترامپ را در پی داشت که ضمن خائن و «بیوجود» خواندن نویسنده، از نیویورکتایمز خواست تا هویت او را فاش کند. نه تنها این اتفاق هرگز رخ نداد، بلکه ۲۸ آبان امسال (اندکی بیش از یک سال بعد) کتابی تحت عنوان «یک هشدار [۲] » به قلم همان نویسنده یعنی «ناشناس: یک مقام ارشد دولت ترامپ» در ۸ فصل و ۲۵۹ صفحه منتشر شد که به شکل مفصلتری اوضاع غریب داخل دولت ترامپ را توصیف میکند. در ادامه این گزارش به بررسی بخشی از مهمترین نکات این کتاب خواهیم پرداخت.
جلد کتاب «یک هشدار» به قلم «ناشناس: یک مقام ارشد دولت ترامپ» (+)
یکی از دیگر کتابهای مشهور با موضوع اوضاع داخلی دولت ترامپ، «آتش و خشم: درون کاخ سفیدِ ترامپ [۳] » نوشته «مایکل وولف» است. بخشهایی از این کتاب را میتوانید در کتابخانه مشرق یا از طریق لینکهای انتهای همین گزارش بخوانید.
تصمیم زودهنگام کابینه به «خودقتلعام شبانه»
مقدمه «یک هشدار» با این نقلقول از دوایت آیزنهاور، رئیسجمهور سابق آمریکا، آغاز میشود:
اینجا در آمریکا، ما نوادگان خونی و روانی انقلابیون و شورشیان هستیم؛ مردان و زنانی که جرأت کردند با دکترین پذیرفتهشده مخالفت کنند. خدا کند ما به عنوان وارثان آنها، هرگز مخالفت صادقانه را با تخریب خائنانه اشتباه نگیریم.
سپس مقدمه کتاب اینگونه آغاز میشود:
دولت دونالد جی. ترامپ به عنوان یکی از تنشآلودترین دولتها در تاریخ آمریکا به خاطر سپرده خواهد شد. تاریخنگاران آینده بیثباتی رئیسجمهور در تصمیمگیری و همچنین تقلاهای داخلی کابینهای را ثبت خواهند کرد که مجبور بود با این بیثباتی دستوپنجه نرم کند. خواهند نوشت که مشاوران رئیسجمهور به این نتیجه رسیدند که وی برای تصدی این سِمت نامناسب است... طی رسوایی واترگیت، مقامات کلیدی دولت در اعتراض به فعالیتهای نامناسب پرزیدنت ریچارد نیکسون استعفا کردند. مطبوعات نام این اقدام آنها را «قتلعام شنبهشب» گذاشتند. آنچه کسی نمیداند این است: هنوز دولت ترامپ به نیمه خود نرسیده بود که مشاوران ارشد و مقامات کابینه دست زدن به اقدام مشابهی را بررسی کردند که میشد نام آن را «خودقتلعام شبانه» گذاشت؛ استعفای دستهجمعی به منظور جلب توجه به سوءرفتارها و رهبریِ دمدمیمزاجانه ترامپ. این نظریه کنار گذاشته شد از ترس اینکه نکند وضعیتی پیشاپیش بد، بدتر بشود. [استعفای دستهجمعی انجام نشد]، اما وضعیت به هر حال بدتر شد. ساعات دیروقت یک روز عصر بود که به طور کامل درباره اوضاع رو به وخامت [در دولت و کشور] به خودم آمدم؛ زمانی که از دست رفتن یک مرد خوب ماهیت واقعی یک مرد آشفته را به نمایش گذاشت. همان روز عصر بود که نهایتاً به نوشتن این کتاب منجر شد.
منظور نویسنده از «یک مرد خوب» «جان مککین» سناتور جمهوریخواه و یکی از جنگطلبترین سیاستمداران آمریکایی است که نویسنده کتاب با اشاره به زندگی او و مخصوصاً اسارتش در جنگ ویتنام، او را یک «قهرمان ملی» معرفی میکند. مشرق پیش از این در گزارشی مفصل درباره زندگی جان مککین و به ویژه داستان اسارتش در ویتنام توضیح داده است که این گزارش را میتوانید از اینجا بخوانید. همچنین مشرق پس از مرگ جان مککین (که نویسنده کتاب «یک هشدار» آن را «از دست رفتن یک مرد خوب» توصیف کرده) نیز زندگینامه کاملتری از او را خدمت مخاطبان محترم ارائه کرد که این گزارش را میتوانید از اینجا بخوانید.
در همینباره بخوانید:
›› پشت پرده پیگیری ماجرای دستگیری سربازان آمریکایی توسط سپاه
بچه ۱۲ ساله در برج مراقبت
سایر بخشهای کتاب «یک هشدار» نیز تصویری ترسناک را از دونالد ترامپ ارائه میدهند و او را فردی ظالم و بیعرضه و خطری علیه ملتی توصیف میکنند که وی برای رهبری آنها انتخاب شده است [۴] . نویسنده تشریح میکند که ترامپ چگونه از یک بحرانِ خودساخته به درون بحران خودساخته بعدی میافتد، «مانند کودکی دوازدهساله در یک برج مراقبت پرواز، دکمههای دولت را فشار میدهد بدون آنکه بداند این دکمهها چه کار میکنند، بیتفاوت نسبت به هواپیماهایی که روی باند با هم برخورد میکنند و پروازهایی که مستأصل شدهاند، اما جرأت نشستن در فرودگاه را ندارند.»
«یک هشدار» که با واکنش شدید ترامپ و سخنگوی کاخ سفید نیز مواجه شده، مطالعه شخصیتشناختی کاملی از ترامپ است؛ از جایگاه اخلاقیات در رفتارهای وی گرفته تا عمق قدرت درک وی از واقعیتهای پیرامونش، که به اعتقاد نویسنده بر اساس مشاهدات و تجربیات ترامپ است نه مثلاً بر اساس اصول علمی یا اطلاعاتی که مشاوران و معاونان در اختیار او قرار میدهند. نویسنده ناشناس کتاب همچنان مدعی است که بسیاری دیگر از مقامات فعلی و سابق دولت ترامپ نیز با او همعقیده هستند.
کدام اعضای کنونی و سابق کابینه و کدام اعضای خانواده ترامپ با توصیفات کتاب «یک هشدار» درباره او همعقیدهاند؟ (+)
اگرچه پس از جدیتر شدن روند استیضاح ترامپ در مجلس نمایندگان آمریکا، بسیاری از مقامات سیاسی و دولتی در آمریکا اکنون مقابل کنگره درباره رفتارها و شیوه مدیریتی ترامپ شهادت دادهاند، اما این «مقام ارشد دولتی» در کتابش از بیان جزئیات در برخی موارد خودداری کرده تا هویتش مخفی بماند و در دفاع از تصمیم خود مبنی بر عدم افشای هویتش مینویسد:
تصمیم گرفتهام که این کتاب را ناشناس منتشر کنم، زیرا مسئله درباره من نیست. مسئله «ما» هستیم. مسئله این است که ما میخواهیم رئیسجمهورمان چگونه تصویری را از کشورمان منعکس کند؛ و محور بحث هم باید همین مسئله باشد. بعضیها این تصمیم را «بزدلی» خواهند نامید. من نه احساساتم از این اتهام جریحهدار میشود و نه ابایی دارم از اینکه اسمم را پای انتقاد از پرزیدنت ترامپ بنویسم. چهبسا این کار را هم انجام بدهم، به وقتش.
هشدار وزارت دادگستری آمریکا درباره «یک هشدار»
پیشبینی نویسنده درست هم از آب درآمد و «استفانی گریشام» دبیر مطبوعاتی کاخ سفید پس از انتشار «یک هشدار» این کتاب را یک «اثر تخیلی» و نویسنده ناشناس آن را «بزدل» توصیف کرد:
بزدلی که این کتاب را نوشته، نام خود را روی آن نگذاشته است، چون مطالب این کتاب چیزی نیست جز دروغ. نویسندگان واقعی با مخاطبان خود ارتباط برقرار میکنند تا آنچه نوشتهاند مورد راستیآزمایی قرار بگیرد، اما این شخص در مخفیگاه پنهان شده و بنابراین تحقق ابتداییترین ملزومات برای تبدیل شدن به یک نویسنده واقعی را درباره خودش غیرممکن کرده است. خبرنگارانی که تصمیم میگیرند درباره این یاوهگویی مزخرف بنویسند، باید اخلاق خبرنگاری را رعایت کند و این کتاب را همانگونهای پوشش بدهند که هست: یک اثر تخیلی.
برخی مقامات کاخ سفید همچنان تلاش دارند توصیفات چندین و چندباره درباره شخصیت دونالد ترامپ را انکار کنند (+)
پیش از این، وزارت دادگستری آمریکا بیش از دو هفته قبل از انتشار این کتاب، به کمپانی منتشرکننده آن یعنی «هاچت» و همچنین «مت لاتیمر» و «کیت اوربان» نمایندگان نویسنده «یک هشدار» هشدار داده بود [۵] که مقام ناشناسی که اقدام به نوشتن این کتاب کرده، ممکن است مرتکب تخطی از «توافقنامه عدم افشای اطلاعات» شده باشد. البته کمپانی «جاولین» که نمایندگی نویسنده کتاب را به عهده دارد در پاسخ به این هشدارها دولت را متهم به تلاش برای پرده برداشتن از هویت این مقام ارشد دولت ترامپ کرده است.
«یک هشدار» به سرعت تبدیل به یکی از پرفروشترین کتابهای غیرداستانی شد (+)
چنانکه پیشتر هم اشاره شد، نویسنده «یک هشدار» در مقاله نیویورکتایمز نوشته بود که یک گروه از مقامات ارشد در داخل دولت ترامپ مانند سدی عمل میکنند که نمیگذارد تصمیمات نسنجیده ترامپ به کشور آسیب برساند. با این حال، وی در کتاب جدیدش اصلیترین ادعای گزارش قبلیاش را زیر سؤال برده و مینویسد:
من در مورد «مقاومت بیصدا» در دولت ترامپ اشتباه میکردم. مقامات غیرمنتخب دولت و منصوبان در کابینه هرگز قصد آن را نداشتند که دونالد ترامپ را در درازمدت به سوی مسیر صحیح هدایت کنند یا شیوه بدخیم مدیریت او را اصلاح نمایند. او همان کسی که هست، هست [و همینگونه باقی خواهد ماند].
هنوز مشخص نیست این مقامی که میگوید «ارشد» است، واقعاً چه اندازه «ارشد» است (+)
فحاشو زنستیز نژادپرست
نویسنده کتاب تعریف میکند که مقامات ارشد دولت ترامپ هر روز صبح «با وحشت تمام» از پیامهای دیوانهواری از خواب بیدار میشوند که رئیسجمهور شب قبل در توئیترش منتشر کرده است. در کتاب میخوانیم:
مانند این میماند که سپیدهدم وارد خانه سالمندان شوید و ببینید عموی پیرتان دارد بدون شلوار در حیاط از اینطرف به آنطرف میدود و در اعتراض به غذای کافهتریا با صدای بلند فحش میدهد، در حالی که پرستاران نگران آسایشگاه تلاش میکنند او را بگیرند. در آن لحظه، همزمان هم مات و متحیر میشوید، هم خندهتان میگیرد، و هم خجالت میکشید. [وضعیت صبحهای کاخ سفید هم همینگونه است] با این تفاوت که عموی شما احتمالاً «هر روز بدون استثنا» این کار را انجام نمیدهد، حرفهایی که میزند برای عموم مردم پخش نمیشود، و بعد از اینکه شلوارش را پایش کرد مجبور نیست رهبری دولت آمریکا را به دست بگیرد.
بسیاری از توصیفات «یک هشدار» منطبق بر توصیفاتی است که «مایکل وولف» در کتاب «آتش و خشم» آورده است (+)
کتاب توضیح میدهد که ترامپ چگونه در پشت پرده، حرفهای زنستیزانه و نژادپرستانه میزند. درباره رفتارهای تحقیرآمیز ترامپ درباره زنان آمده است:
من [بارها] در سکوتی آزاردهنده نشستهام و به حرفهای او درباره ظاهر یا عملکرد زنها گوش دادهام. [ترامپ] درباره آرایش آنها اظهارنظر میکند. با وزن [و چاقی و لاغری] آنها شوخی میکند. از لباس تنشان انتقاد میکند. محکم [و استوار] بودن زنان درون و اطراف حلقه داخلی خودش را زیر سؤال میبرد. و از کلماتی مانند «شیرینم» و «عسلم» برای خطاب قرار دادن زنان فرهیخته و متخصص استفاده میکند. این دقیقاً همان رفتاری است که نباید از یک رئیس در محیط کار سر بزند.
بخشی از کتاب «آتش و خشم» که روش ترامپ برای برقراری رابطه با همسران دوستانش را توضیح میدهد (جزئیات بیشتر) (+)
نویسنده در توصیف نژادپرستی ترامپ هم تعریف میکند که وی در یکی از جلسات در دفتر کارش در کاخ سفید ادای لهجه اسپانیولی را درآورده و در انتقاد از مهاجرانی که از مرز مکزیک وارد آمریکا میشوند گفته است:
این زنهایشان میآیند داخل کشور با هفتهشتتا بچه. میگویند: «اوه، لطفاً کمکم کنید! شوهرم من را ول کرده، رفته!» اینها به هیچ دردی نمیخورند. هیچ کاری برای کشور ما نمیکنند. حداقل اگر با یک شوهر میآمدند، میتوانستیم آن شوهر را بگذاریم در مزرعه ذرت بچیند یا یک کار دیگری بکند.
گریههای یک کودک مهاجر در مرز آمریکا؛ تصویری که شهرت جهانی پیدا کرد و سیاستهای بیرحمانه مهاجرتی ترامپ را افشا کرد (جزئیات بیشتر) (+)
در همینباره بخوانید:
›› انتقال شبانه کودکان مهاجر در آمریکا از پرورشگاه به بیابانهای تگزاس
›› عرق جبین یا زنان کانادایی؛ ثروت دونالد ترامپ از کجا آمده است؟
جانشین ترامپ به فکر کلهپا کردن ترامپ؟
نویسنده کتاب برای آنکه استدلال کند چرا معتقد است ترامپ توانایی رهبری آمریکا در صورت بروز یک بحران بزرگ بینالمللی را ندارد، توضیح میدهد که وی چگونه گوشش به گزارشهای اطلاعاتی و امنیت ملی بدهکار نیست. این مقام ارشد کاخ سفید گمانهزنی میکند که رقبای خارجی ترامپ، او را یک «بیعرضه سادهلوح» میدانند که مستعد چاپلوسی است و به راحتی فریب میخورد. در «یک هشدار» درباره واکنش رئیسجمهور آمریکا به قتل «جمال خاشقجی» خبرنگار واشینگتنپست توسط مأموران سعودی در ترکیه در سال ۲۰۱۸ آمده است که ترامپ به مشاورانش گفته ایستادن مقابل محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، واکنش احمقانهای به این اتفاق خواهد بود. ترامپ توضیح داده است: «میدانید وارد شدن به این دعوا چهقدر احمقانه است؟ نفت تا بشکهای ۱۵۰ دلار هم خواهد رسید. خدایا. عجب احمقِ [فحش رکیک] باید باشم که چنین کاری بکنم!»
در همینباره بخوانید:
›› قتل جمال خاشقجی و «مأموریت غیرممکن» ترامپ برای نجات شاهزاده جنایتکار
کتاب جنجالی «یک هشدار» حاوی برخی ادعاهای حیرتانگیزی هم هست که البته تلاشی برای اثبات آنها نشده است. به عنوان نمونه، نویسنده ادعا میکند اگر اکثریت اعضای کابینه حاضر میشدند ترامپ را با استفاده از متمم بیستوپنجم قانون اساسی (ناظر بر عزل رئیسجمهور در صورت اثبات عدم توانایی او در عمل به وظایف ریاستجمهوری) از قدرت برکنار کنند، آنوقت «مایک پنس» معاون اول رئیسجمهور هم از این اقدام حمایت میکرد. این ادعا در حالی مطرح میشود که مایک پنس یکی از متهمان اصلیای بود که گمان میرفت نویسنده ناشناس گزارش سال گذشته نیویورکتایمز باشد. طبق قانون اساسی آمریکا در صورتی که رئیسجمهور به هر دلیلی قادر به ادامه تصدی سِمت خود نباشد، معاون اول او به طور خودکار رئیسجمهور خواهد شد. با این وجود، خود پنس پس از اطلاع از این ادعای نویسنده، آمادگیاش برای عزل رئیسجمهور را انکار کرد، کتاب «یک هشدار» را «منزجرکننده» توصیف نمود و به خبرنگاران گفت: «من در تمام مدتی که معاون اول بودهام، هرگز [در گفتوگوهای کابینه] حرفی از متمم بیستوپنجم نشنیدهام. و دلیلی هم نداشته که بشنوم.»
«مایک پنس» (چپ) معاون اول ترامپ است و اگر رئیسجمهور آمریکا به هر دلیلی عزل شود، او رئیسجمهور خواهد شد (+)
ترامپ تلوتلو میخورد، حرف نامفهوم میزند و از کنار هم چیدن اطلاعات عاجز است
یکی از موضوعات پرتکرار در سراسر کتاب، بیتوجهی ترامپ به مرزهای قانون است. نویسنده در جایی با اشاره به برخی گزارشها درباره پیشنهادهای رئیسجمهور آمریکا به دستیارانش درباره اعطای عفو، مینویسد ترامپ فرمانهای عفو ریاستجمهوری را مانند «کارتهای بینهایت «از زندان آزاد شوید» در بازی مونوپولی» میدانست. یا مثلاً وقتی دادگاههای فدرال علیه برخی سیاستهای ترامپ رأی دادند (از جمله فرمان سال ۲۰۱۷ موسوم به «فرمان مهاجرتی ترامپ [۶] » یا «ممنوعیت سفر مسلمانان» که از ورود اتباع برخی کشورهای اسلامی به آمریکا جلوگیری میکرد)، رئیسجمهور آمریکا شروع به یاوهگویی در اینباره کرد و حتی از وکلای کاخ سفید خواست تا پیشنویس لایحهای را برای ارسال به کنگره آماده کنند که تعداد قضات فدرال را کاهش دهد. ترامپ در اینباره میپرسد: «میتوانیم «از شر» این قاضیها خلاص شویم؟ بیایید از شر این قضات [فحش رکیک] خلاص شویم. به نظرم واقعاً [نه فقط تعداد آنها باید کم بشود، بلکه] یکیِ آنها هم زیاد است.»
نویسنده «یک هشدار» مانند برخی دیگر از نویسندگانی که به توصیف اوضاع داخلی دولت ترامپ پرداختهاند، تشریح میکند که رئیسجمهور آمریکا همواره از این میترسد که کودتاهایی علیه او در حال شکلگیری باشد؛ و به کارمندانی که یادداشتبرداری میکنند مشکوک است. در بخشی از کتاب آمده است که ترامپ طی یکی از جلسات، سر دستیاری که تند و تند در حال نوشتن در دفترش است، فریاد میزند: «چه کار [فحش رکیک] میکنی؟ داری یادداشت [فحش رکیک] برمیداری؟» دستیار هم عذرخواهی میکند و دفترش را میبندد.
بسیاری از توصیفات «یک هشدار» منطبق بر توصیفاتی است که «مایکل وولف» در کتاب «آتش و خشم» آورده است (+)
نویسنده ناشناس «یک هشدار» همچنین درباره صلاحیت ترامپ برای ریاستجمهوری هم توضیح میدهد و او را فردی بیپروا توصیف میکند که روی تواناییهای فیزیکی و ذهنی بدن خود کنترل کامل ندارد. این مقام ارشد دولت آمریکا البته اذعان میکند که صلاحیت اظهارنظر درباره توان ذهنی رئیسجمهور را ندارد، اما همچنین هشدار میدهد:
تنها چیزی که میتوانم به شما بگویم این است که افراد عادیای که حتی مدت کوتاهی را در کنار دونالد ترامپ میگذرانند، نسبت به آنچه که مشاهده میکنند احساس ناخوشایندی دارند. او تلوتلو میخورد، کلماتش را نامفهوم ادا میکند، دچار سردرگمی میگردد، به سرعت آزرده میشود و از کنار هم چیدن اطلاعات عاجز است؛ نه گاه و بیگاه، بلکه اغلب اوقات همینگونه است. کسانی که غیر از این میگویند، دارند دروغ میگویند؛ یا به خودشان و یا به این کشور.
کتاب «آتش و خشم: درون کاخ سفیدِ ترامپ [۷] » به قلم «مایکل وولف» خبرنگار شناختهشده آمریکایی، یکی از جنجالیترین کتابهایی است که تا کنون درباره شخصیت، رفتار و مدیریت دونالد ترامپ در کاخ سفید منتشر شده است. بخشهایی منتخب از این کتاب را میتوانید در کتابخانه مشرق یا از طریق لینکهای زیر بخوانید:
◄ درون کاخ سفیدِ ترامپ: از زنبارگی با همسران دوستان تا خیانت پسرش به آمریکا
◄ راز موهای «خاص» رئیسجمهور آمریکا چیست؟
◄ ترامپ یک «الدنگ عوضی» است که از عهده ریاستجمهوری برنمیآید