به گزارش مشرق، سال ۹۸ برای ورزش ایران، سال عجیب و غریبی بود. سالی که انتخابی المپیک ۲۰۲۰ مهمترین برنامه ای به شمار می رفت که حضور و کسب سهمیه توکیو آن هدف اصلی محسوب می شد اما در متن و حاشیه این ماراتن سنگین و طاقت فرسا، اتفاقاتی غیرقابل پیش بینی به وقوع پیوست که ورزش ایران را کاملا تحت الشعاع خود قرار داد. در این ماراتن بزرگ و طولانی، ورزش ایران گاهی خندید و گاهی گریست، گاهی موفق بود و گاهی ناکام، برخی رشته ها موفقیت را تجربه کردند و برخی ناکام بودند تا سالی عجیب و لبالب از اتفاقات را شاهد باشیم. البته، روند حرکتی به گونه ای بود که امیدها را برای بازی های المپیک روشن کرده بود که با تاخیر یک ساله در برگزاری، باید منتظر بود.
بیشتر بخوانید:
طع همکاری با کولاکوویچ تصمیمی عاقلانه بود
مرور رویدادهای سال نشان می دهد، ورزش ایران چه روزهای تلخ و شیرینی را در یک سال پرهیاهو پشت سر گذاشته اما آماده بود تا روزهای طلایی و موفقی را در بازیهای ۲۰۲۰ توکیو به ثبت برساند که با تعویق ناگهانی، این برنامه فعلا به تعویق افتاده است. اگر بیماری کرونا نبود، ورزش ایران با خیزی که در سال ۹۸ داشت، می توانست ۹۹ را طلایی و به یاد ماندنی کند.
والیبال؛ صعود آسان به المپیک با رویای سکو
سال ۹۸ برای والیبال یک سال پرماجرا بود. سالی که بعد از قریب به یک سال بلاتکلیفی، این فدراسیون سرانجام رئیس خود را شناخت. محمدرضا داورزنی که بیش از دو دهه ریاست این فدراسیون را بر عهده داشت، صندلی مدیریت والیبال را با صندلی معاونت ورزش حرفه ای وزارت ورزش تاخت زد؛ بازگشتی که آقای رئیس، آن را برای اجرای ماموریت صعود به المپیک تعبیر کرد.
والیبال بعد از حضور نوبرانه در المپیک ریو ۲۰۱۶، برای المپیک ۲۰۲۰ برنامه های فراوانی داشت و یکی از کاندیداهای اصلی حضور در توکیو بود اما حدفاصل این ۴ سال اتفاقات عجیب و ریز درشت از تغییر سرمربی گرفته تا نابسامانی در مدیریت سبب شد تا از هدف خود دور بماند و سرانجام به زحمت جواز صعود را بگیرد.
شاگردان ایگور کولاکوویچ برای حضور در میدان بزرگی به نام المپیک دو تورنمنت پیش‌روی خود داشتند؛ اولی در روسیه و دومی در چین. بعد از توقف در سد روسیه، شاگردان کولاکوویچ یک شانس دیگر داشتند. سروقامتان ایران با قهرمانی در قهرمانی آسیا به انتخابی المپیک در قاره کهن راه پیدا کردند؛ رقابت‌هایی که به میزبانی جیانگمن چین برگزار شد.
ایران در مرحله مقدماتی این رقابت‌ها با تیم‌های چین‌تایپه، قزاقستان و چین همگروه بود و مسابقات را آرام آغاز کرد. ملی‌پوشان والیبال با وجود اینکه هیچ بازی تدارکاتی پیش از حضور در این مسابقات نداشتند، اما در دو بازی اول مقابل چین تایپه و قزاقستان به هماهنگی رسیدند و با پیروزی قاطعانه برابر چین میزبان، بدون واگذاری حتی یک ست به مرحله نیمه‌نهایی صعود کردند. اتفاقی که البته قابل پیش بینی به نظر می رسید اما در نیمه نهایی ورق برگشت. حریف ایران در مرحله نیمه‌نهایی کره‌جنوبی بود که بالاتر از استرالیا صعود کرده و حریف ایران شده بود. کار در بازی نیمه‌نهایی برای ایران گره خورد و چیزی نمانده بود که تمام تلاش‌های ریز و درشت اهالی این رشته از بین برود. چشم‌بادامی‌ها ایران را تحت فشار قرار دادند و چه بسا اگر مصدومیت مصلحتی کاپیتان تیم ملی و ایجاد وقفه در جریان بازی نبود، حالا باید به دنبال دلایل ناکامی تیم ملی می‌گشتیم، اما در نهایت ورق برگشت و ایران در یک دیدار نفسگیر و فرسایشی با نتیجه ۳-۲ بر حریف غلبه کرد و راهی فینال شد. اتفاقاتی که پیش از فینال رخ داد، سبب شد تا ملی‌پوشان با انگیزه مضاعف وارد میدان شدند. شاگردان کولاکوویچ در فینال مقتدرانه ظاهر شدند و اجازه خودنمایی به حریف ندادند و ۳ بر صفر چین را مقابل چشم هوادارانش شکست دادند. دیوار چین در جیانگمن فرو ریخت و همای سعادت روی شانه ملی‌پوشان ایران نشست؛ به این ترتیب بلندقامتان ایران بلیت پرواز به المپیک ۲۰۲۰ توکیو را قطعی کردند و حالا خود را در جمع مدعیان می‌بینند.
با وجود این صعود نفسگیر، حالا همه از والیبال انتظار درخشش در توکیو را دارند. تجربه گرانقمیت حضور در المپیک قبلی و تیمی که استخوان بندی اصلی اش تغییر نکرده و با چند جوان بااستعداد تجهیز شده، این توقع را بوجود آورده که والیبال در المپیک بتواند طلسم شکن شده و روی سکو برود. آنچه یکی از اهداف رئیس فدراسیون نیز محسوب می شود. اهالی این رشته هنوز تابلوی داخل اتاق داورزنی را فراموش نکرده‌اند؛ تابلویی که در بخش اهداف مدنظر فدراسیون، حضور روی سکوی المپیک نوشته شده بود. هدفی که البته تحقق آن دشوار است؛ یک ماموریت غیرممکن.
بسکتبال؛ معجزه آسمانخراش ها پای دیوار چین
در سالی که گذشت، دو رشته تیمی ما جواز صعود به المپیک را دریافت کردند و هر دو در چین به این موفقیت رسیدند تا سرزمین چشم بادامی ها، محل آرزوهای ایران لقب بگیرد.
بسکتبال برای صعود به المپیک مسیر دشواری را پیش رو داشت. مسیر سهمیه از جام جهانی چین و مصاف با غول ها می گذشت. بسکتبال ایران در چند سال اخیر در تورنمنت های مختلف عملکردی را از خود به جای گذاشته بود که با استناد به آن، رسیدن به المپیک رویایی دور دست به نظر می رسید. ایران در مرحله گروهی جام جهانی با پورتوریکو، تونس و اسپانیا همگروه بود و معضل کلیشه ای تعویض برد با باخت باز هم دوباره در این تورنمنت بزرگ گریبان ما را گرفت. در بازی نخست برابر پورتوریکو عالی آغاز کردیم و حتی از حریف نزدیک به ۲۰ امتیاز پیش افتادیم اما بسان تمام بازیهای مهم اخیر در ثانیه های پایانی کم آوردیم و با نتیجه ۸۱ به ۸۳ باختیم. مسابقه دوم برابر تونس نماینده آفریقا آسانترین بازی آسمانخراشها محسوب می شد اما زیر سایه سنگین شکست در بازی نخست، تیم بی روحیه ایران بازی را با نتیجه ۶۷ بر ۷۹ باخت تا شانس صعود به مرحله دوم از بین برود. در دیدار آخر گروهی، اسپانیا یکی از مدعیان جام که صعود خود را قطعی ساخته بود، تیم دوم خود را به زمین فرستاد و ایران نیز بازی را بهتر آغاز کرد تا جایی که حریف شوکه شد. این ایران بود که نیمه نخست را با برتری به رختکن رفت اما مثل همیشه در پایان بازنده بود و با نتیجه ۶۵ بر ۷۳ بازی را واگذار کرد تا با ۳ شکست تلخ و بدون برد مرحله گروهی را به پایان ببرد.
بعد از ناکامی در صعود به مرحله دوم جام جهانی، امید خیلی ها برای المپیکی شدن دوباره تیم ملی به مو بند شده بود. باید خیلی از عوامل دست به دست هم می داد تا این مهم برای بسکتبال ایران محقق می شد. ایران نخستین پیروزی خود را در جام جهانی در این مرحله با نتیجه ۷۱ بر ۶۲ برابر آنگولا کسب کرد اما برای صعود نیاز به یک معجزه بود، به خصوص که رقیب اصلی یعنی چین میزبان هم در بدترین حالت، شرایط بهتری داشت اما در حساس ترین روز جام جهانی برای بسکتبال ایران، همه اتفاقات به نفع ما رقم خورد؛ تونس مقابل آنگولا پیروز شد، نیجریه که با توجه به برد تونس شانس صعود به المپیک را داشت، برای غلبه بر چین انگیزه بیشتری گرفت و در عین ناباوری میزبان را در خانه خود زمینگیر کرد و در نهایت ایران هم با اختلاف امتیازی بالاتر از آنچه نیاز داشت، با نتیجه ۹۵ بر ۷۵ فیلیپین را شکست داد تا معجزه رقم خورده و ایران به المپیک صعود کند و سومین حضور ایران در فستیوال ۵ حلقه ای رقم بخورد.
المپیک ۱۹۴۸ انگلستان اولین حضور بسکتبال در این میادین بود که با سهمیه وایلدکارت انجام شد اما تیم ملی اولین حضور با کسب سهمیه را در المپیک ۲۰۰۸ پکن تجربه کرد و بعد از ۱۲ سال در همین شهر و برای دومین بار سهمیه را گرفت تا پکن به نوعی شهر آرزوهای بسکتبال باشد.
برای توکیو ۲۰۲۰ بسکتبال ایران شانسی برای حضور به مرحله پایانی و احیانا سکو ندارد اما هدفگذاری فدراسیون برای تیم ملی صعود از مرحله گروهی و حضور در دور دوم است؛ اتفاقی که اگر شکست در ثانیه های پایانی دست از سر ایران بردارد، می تواند محقق شود و یک نتیجه ایده آل برای آسمانخراش ها رقم بخورد. آنچه نسل طلایی بسکتبال ایران استحقاق آن را دارد؛ تیمی پرستاره با یک پایان بندی جذاب.
هندبال؛ دبل ناکامی
هندبال مصداق عینی واژه «بازنده بزرگ» است. هندبال در سالی که گذشت دو ناکامی تلخ و بزرگ را تجربه کرد؛ ابتدا در قهرمانی آسیا و انتخابی جام جهانی و چند هفته بعد در انتخابی المپیک. ناکامی های تلخی که با پتانسیل این رشته نتیجه معکوسی دارد. رشته ای که در سالیان اخیر رنگ ثبات و آرامش را به خود ندیده و از منظر سازماندهی و لجستیکی و حتی توجه و حمایت با بقیه رشته های توپی از جمله بسکتبال و والیبال فاصله زیادی دارد. تغییر پیاپی مدیران و عدم ثابت مدیریتی بی تردید بزرگترین لطمه را به هندبال زده. رشته ای که همیشه بدترین مدیران بر آن ریاست کرده اند و نتیجه همین رویکرد غلط، عقب ماندگی هندبال است.
هندبال از منظر نیروی انسانی بی تردید بهترین وضعیت را میان رشته های توپی حتی در قیاس با فوتبال داراست؛ حضور یک دو جین ملی پوش در تیم های اروپایی ثابت می کند از منظر کیفی و کمی از شرایط فوق العاده ای سود می برد اما در طول این سالها هرگز از این پتانسیل بی نظیر و باکیفیت استفاده نشده و به جای موفقیت، تنها ناکامی را تجربه کرده.
در سال جاری این ناکامی در دو جبهه تکرار شد؛ انتخابی المپیک و انتخابی جهانی. تیمی که بعد از یک دوره آزمون و خطا با مربیان متوسط و گمنامی چون عرفان اسماعیلاگیچ، رافائل کاستلو، بوروت ماچک و ناکامی در بازیهای آسیایی جاکارتا، سرانجام روی به گزینه داخلی آورد و علیرضا حبیبی یکی از مربیان خوشنام داخلی و اعضای ثابت کادر خارجی ها در چند سال اخیر را به عنوان سرمربی انتخاب کرد. این تصور وجود داشت که یک مربی ایرانی که روزمه روشن و شفافی در هندبال دارد و سالها در کنار ملی پوشان بوده، می تواند بهتر تیم را جمع کرده و بیشترین راندمان و کیفیت را از ستاره های پرشمار هندبال بگیرد. ستاره هایی که هر کدامشان برای گارانتی یک برد در مارکت آسیا کافی به نظر می رسیدند و حبیبی آمد تا از این جمع، یک کلونی با کیفیت بسازد. اما خروجی کار همانی نبود که انتظار می رفت. تیم ملی در انتخابی المپیک و انتخابی جام جهانی با دو ترکیب نسبتا متفاوت به میدان رفت و در هر دو ناکام ماند. دو ناکامی که البته کمیت یکسان اما کیفیت متفاوتی داشت.
در انتخابی جام جهانی تیم ایران با ترکیبی جوانتر و استفاده کمتر از لژیونرها در تایلند به میدان رفت و در نهایت به جمع ۴ تیم برتر نرسید و از رسیدن به جام جهانی بازماند. همین سبب شد تا هندبال تمامی انرژی خود را معطوف به انتخابی المپیک در قطر کند و با ساز و برگ بیشتر و ترکیب کاملتری به دوحه برود اما اینجا هم به رغم همه امیدواری ها نتیجه نگرفت و ناکام ماند تا ثابت شود هیچگاه ستاره ها یک کلونی موفق و برنده را نمی سازند و برای موفقیت نیاز به ثبات، پشتیبانی و برنامه ریزی است؛ آنچه هندبال در تمام این سالها از آن محروم بوده و نتیجه اش همین ناکامی های سریالی است.
کشتی؛ رئیس جدید، عصر جدید
کشتی در سال کهنه، عصر جدیدی را آغاز کرد. بعد از دوران پرماجرای رسول خادم و استعفای چندباره، سرانجام کشتی از بلاتکلیفی خارج شد و با برگزاری انتخابات علیرضا دبیر را به عنوان رئیس جدید خود شناخت. او با وعده های فراوان بر مسند قدرت تکیه زد اما هنوز برای ارزیابی و تفسیر اندکی زود است.
تداوم همکاری با بنا و محمدی شاید مهمترین تصمیم رئیس جدید در فاصله یک سال مانده به المپیک بود تا دو تیم با آرامش به کار خود ادامه داده و به اهداف خود فکر کنند.
بعد از انتخابات، کشتی روزهای پرترافیکی را تجربه کرد و کشتی گیران در ۲۰ رقابت برون مرزی و شش رقابت بین المللی داخلی شامل رقابت های جهانی رده های سنی نوجوانان، جوانان، امید و بزرگسالان در رشته های آزاد، فرنگی، آلیش زنان و مردان، رقابت های کشتی آزاد و فرنگی بزرگسالان قهرمانی آسیا، رقابت های بین المللی کشتی آزاد و فرنگی روز جهانی کودک در رده سنی نونهالان، رقابت های کشتی آزاد و فرنگی جام باشگاه های جهان و رقابت های بین المللی کشتی آزاد و فرنگی جام تختی شرکت کردند نتیجه آن کسب ۸۰ مدال طلا، ۴۵ مدال نقره و ۱۰۶ مدال برنز و همچنین ۳ عنوان قهرمانی جهان شامل: رقابت های آلیش بانوان قهرمانی جهان (برای اولین بار)، رقابت های کشتی فرنگی نوجوانان جهان و رقابت های کشتی فرنگی امیدهای جهان؛ ۴ عنوان نایب قهرمانی جهان شامل: رقابت های کشتی آزاد نوجوانان جهان، رقابت های کشتی فرنگی جوانان جهان، رقابت های کشتی آزاد امیدهای جهان و رقابت های آلیش مردان جهان و ۲ عنوان سومی جهان شامل: رقابت های کشتی آزاد نوجوانان جهان و مسابقات کشتی آزاد بزرگسالان جهان بود.
در این میان تیم ایران توانست ۳+۳ سهمیه المپیک در قهرمانی جهان در قزاقستان کسب کند که مهمترین دستاوردش در سال ۹۸ به شمار می رود. حاصل حضور تیم های ملی آزاد و فرنگی بزرگسالان در جهانی قزاقستان کسب ۳ سهمیه المپیک در کشتی آزاد توسط رضا اطری، حسن یزدانی و یدالله محبی و ۳ سهمیه المپیک در کشتی فرنگی توسط محمدعلی گرایی، علیرضا نجاتی و امیر قاسمی بود. همچنین تیم آزاد پس از ۳ سال با کسب عنوان سومی به روی سکوی تیمی بازگشت و ۳ پله صعود نسبت به سال گذشته داشت. تیم فرنگی نیز با کسب عنوان چهارمی نسبت به رقابت های سال گذشته ۷ پله صعود کرد.
وزنه برداری؛ بیم و امید
وزنه برداری در ۹۸ سال متفاوتی را تجربه کرد. مهمترین تورنمنت برای ما، جهانی پاتایا ۲۰۱۹ بود که ایران با ترکیبی متفاوت و جوان راهی شد و نتیجه ای جالب کسب کرد. در تورونمنتی که جوان ها و گمنام ها درخشان بودند اما مدعیان و نامداران ناکمی را تجربه کردند.
مسابقات با مدال تاریخی حافظ قشقایی در ۵۵ کیلو آغاز شد و وزنه بردار جوان در دسته ۵۵ کیلوگرم موفق شد مدال نقره را بر گردن بیاویزد تا بعد از ۴۰ سال در سبک وزن صاحب مدال شویم. در ادامه باز هم جوانان خوش درخشیدند و علی میری در دسته ۸۹ کیلو برنز دوضرب و نقره مجموع را کسب کرد. در ۹۶ کیلو و در حالی که کیانوش رستمی دوباره اوت کرد و سریال ناکامی هایش ادامه یافت، ایوب موسوی برنز گرفت. در ۱۰۲ کیلو رضا دهدار جوان و باانگیزه تنها طلای ایران را در حرکت دوضرب کسب کرد و در ۱۰۹ کیلو نیز علی هاشمی ناکام بود. در دسته فوق سنگین علی دادرس اوت کرد و داوودی هم به مقامی بهتر از دهمی نرسید.
در پایان این رقابت ها و در شرایطی که ایران سال گذشته با ۸ وزنه بردار به عنوان سومی جهان رسیده بود، تیم برخواه با ۱۰ وزنه بردار در سال ۲۰۱۹ عنوان چهارمی را کسب کرد. اگر کیانوش رستمی در ۹۶ کیلو و علی دادرس در فوق سنگین اوت نکرده بودند، ایران می توانست روی سکو برود، اما با این دو اوتی پایین تر از چین، بلاروس و کره جنوبی قرار گرفت. وزنه برداری ایران در رده بندی نیز مدالی با ۶ مدال رتبه ششم را از آن خود کرد.
نکته جذاب وزنه برداری در این مسابقات حضور نوبرانه و تاریخی تیم زنان بود که برای نخستین بار رخ داد. تیم ایران با ۴ وزنه بردار و با ترکیب پوپک بسامی، ابریشم ارجمند خواه، الهام حسینی و پریسا جهانفکریان در رقابت های قهرمانی جهان حضور یافت؛ حضوری که بیشتر تابوشکن بود و برای کسب تجربه صورت گرفت.
در سالی که گذشت، مهمترین اتفاق در وزنه برداری مصدومیت سهراب مرادی رکورددار و قهرمان جهان و المپیک بود. وی در حالی که دوران نقاهت را سپری می کرد، زیر وزنه ۲۰۰ کیلوگرم رفت و با آسیب دیدگی شدید از ناحیه کتف روبرو شد. سهراب برای درمان به کلینیک مجهز هانوفر رفت و عمل جراحی را انجام داد و همین سبب شد تا رقابتهای جهانی پاتایا را از دست بدهد. سهراب اما در انتهای سال بعد از قریب به ۶ ماه دوری در مسابقات غرب آسیا در امارات بالاخره روی تخته رفت تا استارت خود را برای المپیک زده باشد. هر چند که تعویق قهرمانی آسیا، سرنوشت وزن ۹۷ کیلوگرم ایران در المپیک را در پرده ای از ابهام قرار داده است اما بی شک از بخت های طلایی ایران در توکیو خواهد بود.
ووشو؛ تاریخسازی در شانگهای
ووشو در سال ۹۸ مثل همیشه در در مسیر افتخارآفرینی و موفقیت گام برداشت اما مهمترین دستاورد این رشته، تاریخ سازی در رقابتهای قهرمانی جهان در خاک چینی ها به عنوان متولی و پدر این رشته بود.
پانزدهمین دوره قهرمانی بزرگسالان جهان با حضور نمایندگان ۱۰۲ کشور در شهر شانگهای چین برگزار شد. در پایان این رقابت‌ها، ایران در بخش ساندا (زنان و مردان) با کسب ۸ مدال طلا و ثبت موفقیتی چشمگیر، برای دومین دوره متوالی به عنوان قهرمانی دست یافت و چین که مهد این رشته محسوب می‌شود را در خانه‌اش شکست داد. چین با ۶ طلا، یک نقره و یک برنز به عنوان دومی دست یافت و ویتنام با یک طلا، ۲ نقره و ۲ برنز سوم شد.
دفاع از عنوان قهرمانی، کسب ۸ مدال طلا از ۸ فرصت و از پیش روی برداشتن چین، بر ارزش‌های قهرمانی تیم ایران افزود. در مجموع ۲ بخش ساندا و تالو تیم ملی ووشوی ایران با ۹ مدال طلا، ۲ نقره و یک برنز به عنوان نایب قهرمانی رسید. چین با ۱۴ طلا، یک نقره و یک برنز اول شد و هنگ‌کنگ با ۵ طلا، ۴ نقره و یک برنز به مقام سومی دست یافت.
این بهترین نتیجه تاریخ تیم ملی ووشوی ایران از نظر مدال آوری در مجموع ۲ بخش زنان و مردان در مسابقات جهانی محسوب می‌شود. در روزهای پایانی سال نیز با اعطای حکم معاونت ورزش قهرمانی وزارت ورزش و جوانان به مهدی علی نژاد، وی به طور کامل از ووشو جدا شد و خسروی به عنوان سرپرست این فدراسیون حکم گرفت تا دوران پرافتخار رئیس پیش و معاون فعلی در این ورزش پایان پذیرد. دورانی که قطعا آن را باید عصر طلایی ووشو قلمداد کرد.
تکواندو؛ نمره قبولی
تکواندو در سال ۹۸ رویدادهای بسیاری را پیش‌رو داشت و علی‌رغم مشکلاتی که بر سر راهش قرار داشت، توانست نمره قبولی بگیرد. کسب ۶ عنوان قهرمانی، ۳ نایب قهرمانی و ۱۶۰ مدال رنگارنگ دستاورد در سال کهنه بود اما بی تردید نقطه عطف کارنامه، کسب ۲ سهمیه المپیک بود.
دومین دوره مسابقات هنرهای رزمی ۲۰۱۹ در دو بخش پومسه و کیوروگی (تیمی مشترک) شهریورماه در کره جنوبی برگزار شد که تیم اول رقابتهای تیمی جواز حضور در مسابقات آزمایشی بازیهای المپیک ۲۰۲۰ توکیو را بدست می‌آورد و با قهرمانی ایران، تکواندو موفق شد برای نخستین بار سهمیه تیمی المپیک را کسب کند.
در ادامه، فینال مسابقات گرندپری ۲۰۱۹ در آذرماه با حضور ۱۲۸ تکواندوکار برتر جهان از ۴۲ کشور در مسکو روسیه برگزار شد و با توجه به اینکه سهمیه‌های المپیک را مشخص می‌کرد برای هر تکواندوکاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود و در نهایت ۲ سهمیه تکواندو ایران برای حضور در المپیک ۲۰۲۰ در این رقابت‌ها قطعی شد و آرمین هادی‌پور و میرهاشم حسینی موفق شدند دو المپین تکواندو لقب بگیرند.
همچنین با رسمی شدن حضور رشته پاراتکواندو در بازیهای پارالمپیک توکیو، مهدی پوررهنما و اصغر عزیزی با توجه به رنکینگ بالای خود سهمیه بازیهای پارالمپیک ۲۰۲۰ را کسب کردند تا ایران در نخستین دوره این رویداد بزرگ با دو نماینده به مصاف رقبایش برود.
کاراته؛ شاهکار طولانی
کاراته سال پرترافیک و سنگینی را تجربه کرد. با توجه به فرمول عجیب و طاقت فرسای فدراسیون جهانی برای کسب سهمیه المپیک، کاراته کاها برای کسب سهمیه مجبور بودند تا در تمامی رقابتهای لیگ جهانی حضور پیدا کرده و مبارزه کنند. یک مسیر ماراتن گونه و فرسایشی که با انتقادات فراوانی روبرو شد اما کاراته هر کجا که رفت، با دست پر بازگشت و در این ماراتن طولانی، از کلمبیا گرفته تا امارات، از پاریس گرفته تا اتریش دست پر بیرون آمد که نتیجه آن کسب ۴ سهمیه المپیک توکیو بود تا کاراته موفقترین رشته رزمی ما در سالی که گذشت، باشد.
بعد از شیوع ویروس کرونا در روزهای پایانی سال، رقابتهای لیگ جهانی مراکش و مادرید لغو شد و بدوین ترتیب با تصمیم فدراسیون جهانی و موافقت کمیته بین المللی المپیک لیگ جهانی کاراته وان سالزبورگ، به عنوان آخرین مرحله رقابت های انتخابی المپیک در نظر گرفته شد تا کاراته ایران از طریق رنکینگ موفق به کسب ۲+۲ سهمیه (۲ سهمیه مردان و ۲ سهمیه بانوان) شود. در نهایت با توجه به امتیازات کاراته کاها در رنکینگ، بهمن عسگری در وزن ۷۵-، حمیده عباسعلی در وزن ۶۱+، سارا بهمنیار ۵۵- و سجاد گنج زاده در ۷۵+ موفق به کسب سهمیه المپیک شدند. ضمن اینکه ذبیح الله پورشیب کاپیتان کاراته ایران نیز با توجه به امتیازاتش در رنکینگ موفق به کسب سهمیه شد اما به دلیل ادغام دو وزن در یک وزن نمی تواند به توکیو برود.
بدین ترتیب با اعلام رنکینگ نهایی در مجموع ایران به همراه ایتالیا با ۴ سهمیه پس از ترکیه با ۵ سهمیه بیشترین سهمیه از طریق رنکینگ کسب کرد.
بوکس؛ پیشرفت حلزونی و نامتوازن
بوکس در سال ۹۸ روزهای پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشت. در ابتدای سال در قهرمانی آسیا در تایلند شرکت کرد که نتایج نومیدکننده به همراه اکبر احدی سبب شد تا فدراسیون به صرافت تغییر کادر فنی بیفتد. از همین رو احدی برکنار و سکان هدایت تیم ملی به علیرضا استکی سپرده شد. مهمترین تورنمنت در سال کهنه با سرمربی جدید حضور در انتخابی المپیک در روزهای پایانی سال در اردن بود که ایران توانست دو سهمیه از کارزار دشوار امان کسب کند.
در این رقابت‌ها، ۱۵۱ بوکسور از ۳۵ کشور قاره‌های آسیا و اقیانوسیه در بخش مردان حضور پیدا کرده بودند و بوکس ایران با ترکیب امید احمدی‌صفا، دانیال شه‌بخش، اشکان رضایی، سجاد کاظم‌زاده، سیدشاهین موسوی، احسان روزبهانی، طوفان شریفی و ایمان رمضان‌پور، راهی اردن شد و در نهایت توانست توسط دانیال شه‌بخش و سیدشاهین موسوی به دو سهمیه دست پیدا کند. شاید اگر داوران اندکی عادلانه تر قضات می کردند امید احمدی‌صفا نیز می توانست سهمیه بگیرد.
بوکس ایران در دوره گذشته تنها موفق به کسب یک سهمیه شد که احسان روزبهانی در مسابقات حرفه‌ای به دست آورد و کسب دو سهمیه نشان دهنده پیشرفت حداقلی است. اگرچه نباید فراموش کنیم که ناکامی غیرمنتظره احسان روزبهانی کاپیتان تیم ملی و باتجربه هایی مثل سجاد کاظم زاده و عدم راهیابی حتی یکی از بوکسورها به فینال نکات منفی محسوب می شدند که ثابت کرد برای رسیدن به روزهای طلایی گذشته راه درازی در پیش دارد.
بوکس و کاراته می‌توانند اوایل سال آینده در آخرین مرحله گزینشی که در سطح جهانی و به میزبانی پاریس برگزار می‌شود، سهمیه خود را افزایش دهند که البته کار بسیار سختی در پیش خواهند داشت و بعید به نظر می رسد که بتوانند سهمیه های بیشتری را کسب کنند.
سیامند رحمان؛ ...و ناگهان خداحافظ
درگذشت ناگهانی سیامند رحمان ابرقهرمان پاراوزنه برداری ایران شوک بزرگی بود که کسی آن را باور نداشت. مردی که پولاد سرد هیچگاه حریفش نشد اما دست اجل اجازه نداد تا افسانه هرکول در تاریخ ورزش دنیا تداوم داشته باشد.
پسرک خندانی که در شهر کوچک اشنویه در نخستین روز سال ۶۷ چشم به جهان گشود و در همان عنفوان کودکی به فلج اطفال مبتلا شد، قوی تر از آن بود که معلولیت و پولاد سرد سد راه او باشد. مرگ او هرگز باورکردنی نبود. اینکه با آن جثه آهنی، پولاد را چون موم در دستانت نرم کنی و چمدان چمدان مدال به سینه بزنی اما ناگهان قلب لاکردار تصمیم بگیرد از حرکت بایستد و شوکی را به جامعه ورزش جهان وارد کند. آخر چه کسی است که بتواند ۳۱۰ کیلو را با یک حرکت بالای سر ببرد و بعد از مهار یک مشت وزنه بی رحم، سوار بر ویلچر بخندد و دنیا را زیبا کند؟
درگذشت ناگهانی او شرنگ تلخی بود که داغ آرزوی ثبت یک رکورد جاودانه و دست نیافتنی همراه با طلای خوشرنگ توکیو ۲۰۲۰ را بر دل ورزش ایران و البته جهان گذاشت. سیامند رحمان در اول فروردین ماه سال ۱۳۶۷ در اشنویه از شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی چشم به دنیا گشود. پسرکی که فرزند سوم خانواده‌اش به شمار می رفت و به طور مادرزادی دچار معلولیت از ناحیه پا بود.
سیامند رحمان در سال ۱۳۷۸ برای نخستین بار به اردوی وزنه برداری معلولین ایران دعوت شد و سریال مدالهایش را آغاز کرد. در بازیهای پارالمپیک لندن ۲۰۱۲ با مهار وزنه ۲۸۰ کیلوگرم توانست رکورد وزنه برداری پارالمپیک در فوق سنگین را به میزان ۱۵ کیلوگرم ارتقا دهد و به عنوان رکورددار پارالمپیک نام خود را ثبت کند. در بازیهای پارالمپیک ریو ۲۰۱۶ سیامند در اقدامی عجیب و هیجان انگیز با مهار وزنه ۳۱۰ کیلوگرم همه رکوردهای جهانی را شکست و حدنصابی باورنکردنی را ثبت کرد. نفر دوم در این مسابقات وزنه ۲۳۵ کیلوگرمی را مهار کرده بود.
وی علاوه بر طلای پارالمپیک لندن ۲۰۱۲ و پارالمپیک ریو ۲۰۱۶، ۵ طلا و یک نقرهٔ رقابتهای پاراوزنه برداری قهرمانی جهان را نیز کسب کرد. وی همچنین ۳ نشان زرین از بازیهای پاراآسیایی گوانگجو ۲۰۱۰، اینچئون ۲۰۱۴ و جاکارتا ۲۰۱۸ به‌دست آورد.
سیامند رحمان در سال ۲۰۱۷ به عنوان برترین ورزشکار پارالمپیکی سال برگزیده شد. پسرکی که با توانایی بالای خود با وجود محدودیت جسمانی همواره خنده‌رو بود و از او به عنوان هرکول خندان نامبرده می‌شد.
در نهایت در یکی از روزهای سرد اسفند قلب او در زادگاهش اشنویه ناگهان از حرکت ایستاد تا ورزش ایران و جهان را در شوکی عظیم فرو رود. جای خالی این ابرقهرمان دوست داشتنی تا ابد در ورزش خالیست.
سایر رشته ها
در سایر رشته ها نیز روزهای پرفراز و نشیبی را تجربه کردیم. دو رشته تیراندازی ایران در سال ۹۸ روزهای خوبی را تجربه کردند و با هدفگیری به سیبل المپیک توانستند چند بار به هدف بزنند. تیراندازی البته از همتای کماندارش بسیار موفق تر بود و توانست ۶ سهمیه در رقابتهای آسیایی و جهانی کسب کند و مثل همیشه زنان در این رشته موفقتر از مردان بودند. نجمه خدمتی، فاطمه کرم‌زاده، آرمینا صادقیان، هانیه رستمیان، جواد فروغی و مهیار صداقت المپین های تیراندازی در ۹۸ بودند. در مقابل در تیر و کمان میلاد وزیری سهمیه المپیک گرفت.
شمشیربازی مثل تمامی سالهای اخیر به روند صعودی خود ادامه داد و با موفقیت در سریال جام جهانی توانست از طریق رنکینگ ۳ سهمیه انفرادی توسط مجتبی عابدینی، علی پاکدامن، محمد رهبری و یک سهمیه تیمی کسب کند. رشته ای که در ریو ۲۰۱۶ تا لبه تاریخسازی و کسب مدال پیش رفت و حالا همه به مدال شمشیربازی در توکیو ۲۰۲۰ دل بسته اند.
در دوومیدانی روزهای عجیبی داشتیم. دوومیدانی در سال پرحاشیه خود تنها دو سهمیه قابل پیش بینی توسط احسان حدادی قهرمان و رکورددار پرتاب دیسک آسیا و حسن تفتیان رکورددار دوی سرعت ایران کسب کرد و در رزوهای پایانی انتخابات آن با حضور نصفه و نیمه اعضای مجمع برگزار شد تا بلکه از روزهای بلاتکلیفی و دربه دری خلاص شود اما با وجود پیروزی افشین داوری، وزارت ورزش چند روز بعد این انتخابات باطل اعلام کرد تا روزهای بلاتکلیفی باز هم ادامه پیدا کند.
در دوچرخه سواری روزهای تاریک و ناکامی را تجربه کردیم و این رشته با مدیریت خسرو قمری کماکان در پیست ناکامی رکاب می زند. رشته ای که روزگاری در آسیا کلکسیونی از مدال های رنگارنگ را کسب می کرد، در سال گذشته در قهرمانی آسیا یک ناکام محض بود و هیچ دستاوردی نداشت تا تنها دلخوش به یک سهمیه المپیک باشد.
