به گزارش مشرق، حسینعلی امیری متولد استان کرمانشاه است، در سالهای پایانی دبیرستان و با شروع جنگ عازم مناطق جنگی میشود و تحصیل خود را غیر حضوری ادامه میدهد. امیری موفق میشود که مقطع فوق لیسانس حقوق را در شیراز به پایان رسانده و سرانجام از دانشگاه آزاد علوم تحقیقات مدرک دکتری تخصصی در رشته حقوق عمومی را دریافت کند.
امیری از جمله قضاتی است که تقریباً همه مناصب قضایی را از جمله دادیاری تحقیق، دادیاری اظهار نظر، دادیاری ناظر زندان، دادیاری سرپرستی، معاونت دادستان، جانشینی دادستان، دادستان عمومی، دادستانی انقلاب، رییس دادگاه عمومی، قائم مقام رئیس کل دادگستری استان، رییس شعبه دادگاه تجدید نظر استان، رییس کل دادگستری در چند استان و مستشار دیوانعالی کشور و معاونت رییس قوه قضاییه و ریاست سازمان ثبت اسناد و املاک کشور را تجربه کرده است.
بیشتر بخوانید:
علیزاده طباطبایی: رفتار رئیس دولت یازدهم و دوازدهم همواره مغرورانه بوده است
امیری در سال 1386 برای اولینبار از سوی سید محمود شاهرودی رئیس وقت قوه قضاییه به مجلس هفتم معرفی شد و توانست با کسب آرای موافق نمایندگان مجلس به جمع حقوقدانان شورای نگهبان بپیوندد. او در سه ساله دوم دوره پنجم و سه سال اول دوره ششم تا تیرماه 1392 به مدت 6 سال عضو این شورا بود.
امیری اکنون معاون پارلمانی رئیس جمهور ایران است. او در این دولت پیشتر در وزارت کشور سخنگوی این وزارتخانه نیز بوده است.
وی دارای دکترای تخصصی حقوق عمومی و نیز تحصیلات حوزوی است.
برای گفتوگوی تفصیلی به دفتر وی در محله بهارستان رفتیم؛ او از جمله چهرههای دولتی است که همواره پاسخ خبرنگار و رسانه را میدهد، با روی گشاده روبروی دوربین مینشیند و میخواهد که مراعات وقت را بکنیم.
از او درباره رابطه مجلس دهم و دولت سوال پرسیدیم که اینگونه جواب داد: در مجموع آنچه همواره مشاهده شده است و در ادوار مختلف مجلس نیز سابقه داشته، تنظیم روابط این دو قوه بر پایه اصول تعاون و همکاری بوده است. این موضوع در مورد دولت و مجلس دهم نیز ساری و جاری بود. رابطه دولت و مجلس بر اساس منویات مقام معظم رهبری درخصوص تعامل شایسته میان قوا، شکل گرفته و ادامه داشته است. و تمام تلاش هردو قوه در راستای همافزایی و هماهنگی در جهت رفع مشکلات مردم علی الخصوص مشکلات معیشتی و نیز مسائل اصلی نظام بوده و رابطه خوبی میان دو قوه برقرار بوده است.
امیری درباره نحوه برکناری رضا رحمانی از وزارت صنعت و اینکه گفته میشود محمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهور عامل این جدایی بوده است نیز میگوید: شخصا شائبههای مطرح شده را به جا نمیدانم. ریاست محترم جمهوری بر اساس اختیارات محوله به ایشان در قانون، حق دارند همکاران خود را بر اساس نظرات و سیاستهای همسو با مصلحت کشور و نظام عزل و نصب نمایند در خصوص آقای رحمانی نیز از این اختیارات استفاده شد. طبیعتا در شرایط جاری کشور بویژه در وضعیت ناشی از همهگیری بیماری کرونا، موضوع معیشت مردم، وضعیت اقتصادی و نوسانات قیمتها، تغییرات و تحولات اساسی را در تمام کشورهای دنیا ضروری مینمود و کشور ما نیز از این موضوع مستثنی نبود. که بحمدالله با تدبیر ریاست محترم جمهوری این موضوع نیز به نحو شایستهای مدیریت شد. تصمیم آقای رییس جمهور یک عقبه چندین ماهه داشت.
وی درباره حمایت و نوع تقدیر مقامهای دولتی بخصوص حسن روحانی از علی لاریجانی پس از پایان دوران نمایندگی و ریاست وی بر مجلس نیز گفت: نمایندگان مجلس در هر پست و جایگاهی نمایندگان ملت میباشند. لذا حتی در صورت وجود جریان حمایت از ریاست مجلس به عنوان یکی از سه ضلع قوای سهگانه نظام جمهوری اسلامی، این امر کاملا در جهت منافع ملی بوده و هست. جایگاه دولت و مجلس به عنوان دو قوه از قوای سهگانه نظام مقدس جمهوری اسلامی، ایجاب میکند که در جهت افزایش همگرایی و همسویی و در نتیجه حل و فصل مشکلات و رفع موانع قانونی برای حل بسیاری از مشکلات معیشتی و اقتصادی و منطقهای، و در نتیجه اقتدار بیش از پیش و روز افزون نظام، همواره این دو قوه یار و حامی یکدیگر باشند.
از معاون رئیسجمهور درخصوص احتمال از حد نصاب افتادن کابینه دوازدهم سوال کردیم و اینکه احتمال دارد رئیسجمهور برای اعتماد به کابینه به مجلس برود؟ پاسخ داد: به هر حال استیضاح از جمله اختیارات قانونی مجلس است همانطور که قبلا هم اشاره شد، علاوه بر صلاحیت قانونگذاری، مجلس صلاحیت دارد که بر دولت نظارت داشته باشد و در صورتی که کسی خلاف این قضیه بیندیشد، منکر نقش نظارتی مجلس که از جمله مهمترین نقشهای این رکن نظام هست، شده است. به هر حال دولت و مجلس در این دوره خاص و تاثیرگذار از انقلاب باید در جهت همافزایی حرکت کنند و این موضوعیست که بحمدالله غالب منتخبین مجلس یازدهم، با توجه به سابقه مدیریتی، بر آن اذعان دارند و واقفند. دولت و مجلس همچون گذشته دو بازو و یار یکدیگر در اجرای منویات مقام معظم رهبری و حفظ وحدت در جامعه خواهند بود. و من شک ندارم که در مدت باقی مانده از دولت، شاهد همکاریهای خوبی میان این دو رکن نظام خواهیم بود. از روزهای اولیه بعد از انتخابات تاکنون تعداد قابل توجهی از نمایندگان مجلس یازدهم را از نزدیک ملاقات کردهام، سمت و سو و جهتگیری اعلام شده همکاری با دولت برای رفع مشکلات کشور بوده است. لذا با همکاری دولت و مجلس انشاالله اتفاقات خوبی برای کشور رقم خواهد خورد.
وی درباره زمان معرفی وزیر جدید صنعت به مجلس نیز میگوید: انتصاب سرپرست برای وزارتخانهها حسب ضرورت رخ میدهد و همچون موارد گذشته، در این مورد نیز معرفی وزیر جدید در مهلت قانونی به مجلس محترم انجام خواهد شد. و اینکه چه کسی عهدهدار هدایت این وزارتخانه شود، فقط در اختیار شخص رییسجمهور است و تصمیمگیری بر عهده ایشان است.
متن زیر حاصل گفتوگوی تفصیلی با معاون رئیسجمهور است:
آقای دکتر امیری ممنون از وقتی که در اختیار ما گذاشتید، شما از ابتدای دولت یعنی تقریبا از همان اوایل سال 92 در بدنه دولت آقای روحانی حضور داشتید، مدتی در وزارت کشور و اکنون در ریاستجمهوری حضور دارید، چه شد که به دولت آمدید؟
حسینعلی امیری: من هم از شما بابت انجام این مصاحبه تشکر میکنم. قبل از دولت یازدهم من عضو حقوقدان شورای نگهبان بودم و دوره حضور من در شورا به پایان رسیده بود. دوستانی در دولت یازدهم به من گفتند با دولت آقای دکتر روحانی همکاری کنم و بر این اساس در جمعبندی برای موقعیتهای مختلف به این نتیجه رسیدیم که به وزارت کشور بروم. بنابراین در شروع دولت آقای روحانی من به وزارت کشور رفته و قائم مقام وزیرکشور شدم تا تقریبا نزدیک به 3 سال و حسب تصمیم رئیسجمهور که فرمودند به جای آقای انصاری که آن موقع معاونت امور مجلس بودند به این معاونت آمدم، آقای انصاری هم به معاونت حقوقی ریاست جمهوری رفتند و از تیر ماه 95 به بعد در سمت معاونت امور مجلس رئیس جمهور در خدمت دولت هستم.
حضرتعالی با پرونده معروف متهمان یهودی که قاضی دادگاه بودید مشهور و رسانهایتر شدید.
امیری: من قاضی دیوان عالی کشورم و الان در دولت مامور هستم؛ قبل از اینکه معاون رئیس قوه قضائیه و رئیس سازمان ثبت احوال و اسناد باشم در استانهای مختلف رئیس کل دادگستری بودم؛ از جمله استان فارس که به آن اشاره کردید. در آن دوره پرونده اتهام 13 نفر به جرم جاسوسی برای اسرائیل مطرح شد که پرونده خیلی جنجال برانگیز بود که نه تنها در داخل کشور بلکه خارج کشور هم حساسیتهای زیادی را به همراه داشت. بله ما در آن شرایط بخاطر تنویر افکار عمومی داخلی و خارجی کارهای رسانهای بسیار وسیعی را راجع به آن شروع کردیم و کار رسانهای ملی و بینالمللی بنده از آن پرونده شروع شد.
در سوابق شما خواندم که به چند زبان هم مسلط هستید؛ از جمله انگلیسی، ترکی، کردی...
امیری: با زبانهای مختلف آشنایی دارم و به اقتضا شرایط هم با زبانهایی که بلدم با اقوام صحبت میکنم.
چند فرزند دارید؟
امیری: سه فرزند دارم؛ یک پسر که فرزند بزرگ من است که ازدواج کرده و حقوق خوانده. با توجه به آنکه پدر بنده کار آزاد داشت و به تجارت مشغول بود؛ او هم راه پدربزرگ خود را رفته و کار آزاد میکند و زندگی خود را بر اساس فعالیتهای غیردولتی اداره میکند و در بخش دولتی هم نیست. دو دختر هم دارم؛ دختر بزرگم کارآموز وکالت است و دانشجوی رشته فوق لیسانس تجارت بین الملل دانشگاه شهید بهشتی است و تقریبا درسش را تمام کرده و در مرحله پایان نامه است. یک دختر هم دارم که کوچک است و کلاس هشتم است.
هیچ کدام از فرزندان شما شامل ژن خوب نمیشوند؟ در هیچ مسند دولتی نیستند؟
امیری: من اعتقادی به اینکه افراد بخواهند از عناوین پدرشان استفاده کنند ندارم، چه برسد به سو استفاده که امر نامناسبی است. باید نظام جمهوری اسلامی بر اساس شایستهسالاری اداره بشود. اگر کسی دارای شایستگیهای لازم برای احراز مناصب هست چه فرزند مسئول باشد و چه غیره، عیبی ندارد. بر اساس شایستهسالاری هیچ اشکالی ندارد و خیلی هم خوب است اما این که بیاییم کسی که شایستگیهای لازم را ندارد اما به اعتبار اینکه وابسته به یکی مقامی است و یا پیوسته به مسئولی است یا فرزند یک شخصیتی است. به هیچوجه اینها را مناسب نمیدانم و به نظرم اینها باعث ریزش سرمایههای اجتماعی و از بین رفتن اعتماد عمومی میشود و در بخشهایی موجب بدبینی مردم به مسئولین و نظام جمهوری اسلامی میشود. بنابراین چه خوب است که نظاممان را براساس شایستهسالاری اداره کنیم.
معاون پارلمانی رئیسجمهور چقدر حقوق میگیرد؟ نجومی است؟
امیری: من از قوه قضائیه حقوق میگیرم. قاضی دیوان عالی کشور هستم و مثل همه قضات دیگری که در دیوان عالی کشور متناسب با منصب قضائی و مدرک تحصیلی و سنوات خدمت؛ حقوق میگیرند من هم حقوق میگیرم.
حدودش را هم نمیگویید؟
امیری: (با خنده) خب مشخص است هر چه بقیه قضات هم رتبه و هم سابقه با مدرک تحصیلی بنده میگیرند من هم مثل آنها. مطمئن باشید نجومی نیست.
نجومی است؟
امیری: خیر ... حقوقم به هیچ وجه نجومی نیست.
شما در مقطعی معاون پارلمانی رئیسجمهور شدید که اکثریت ترکیب مجلس را اصلاحطلبان تشکیل میدهند، این سوال پیش میآید چرا مجلس زمانی که در دست اصولگراها بود معاون پارلمانی آقای روحانی یک فرد اصلاحطلب مانند آقای انصاری بودند و حالا که در دست اصلاحطلبان است چرا یک چهره اصولگرا برای این مسند انتخاب شده است؟
امیری: آشنایی بنده با آقای دکتر روحانی تقریبا به سال 1378 برمیگردد، یعنی دقیقا مقارن با پروندهای که شما اشاره کردید. آن وقت دکتر روحانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور بودند و من هم رئیسکل دادگستری استان فارس بودم. آن پرونده چون خیلی به مباحث امنیت ملی گره خورده بود و یک پرونده بینالمللی شده بود، لازم بود که با شورای امنیت ملی در ارتباط باشم و سیاستهای دبیرخانه را در بحثهای رسانهای مراعات کنم. البته در مباحث قضائی مطلقاً دبیرخانه هیچ ورودی در آن پرونده نداشت و حقاً و انصافاً هم مرحوم آیتالله هاشمی شاهرودی رحمه الله علیه این آزادی کامل را در اتخاذ تصمیمات قضائی مستقلانه به ما داده بود. و بر اساس قوانین و موازین شرعی ما در آن پرونده در بحث قضائی رسیدگی کردیم اما ملاحظات رسانهای بود که دبیرخانه تعیین میکرد و باید مراعات میشد و آشنایی ما با دکتر روحانی به آن موقع بر میگردد.
آن موقع هم چون من قاضی بودم و هستم؛ قضات نباید از جهت قانونی در حزب خاصی و در جناح خاصی فعالیت حزبی و جناحی کنند؛ و این کار ممنوع است. بنابراین من هم سعی کردم مناسباتم را در هر جایگاهی بودم چه در قوه قضائیه بعنوان قاضی و بعنوان معاون رئیسقوه قضائیه و در شورای نگهبان به عنوان عضو شورا و در دولت به عنوان قائم مقام وزیر کشور و یا به عنوان معاون امور مجلس رئیسجمهور که الان مشغول هستم؛ مناسبات خود را اسلامی انسانی تنظیم کنم. در مجلس هم همینگونه است. جناحهای مختلفی هستند و در مجلس سه فراکسیون سیاسی داشتیم؛ ولایی، مستقلین ولایی و امید که هر سه ذوقهای سیاسی متفاوتی داشتند و اعضای هر سه طیف نمایندگان مردم هستند بنابراین دیدن هر سه فراکسیون و توجه به امورات نمایندگان محترم با سلیقههای مختلف و متفاوت در پیشبرد امور کشور بسیار مهم بود.
چه دلیلی باعث شد آقای رئیسجمهور شما را برای معاونت پارلمانی انتخاب کنند؟
امیری: من نیتشان را نمیدانم که چی هست ولی من خودم فکر میکنم با توجه به اینکه در این مدتی که با ایشان آشنایی داشتم و به نگاههای بنده آشنایی دارند و میدانند که مناسبات را اسلامی انسانی تنظیم میکنم به علاوه اینکه سالهایی که در شورای نگهبان عضو حقوقدان بودم و در ارتباط با نظام قانونگذاری هم در ایران و در برخی کشورها مقاله نوشتم و کتاب تالیف کردم و نظراتی دارم فکر میکنم ایشان احتمالا بر این اساس بنده را برای معاون امور مجلس انتخاب کردند. تخصص من حقوق عمومی است و جای ابراز نظرات در رشته حقوق عمومی دولت و مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان است و احتمالا همین شاخصه را در نظر گرفتند. با جناحهای مختلف کشور روابط حسنه دارم. هیچگاه اهل افراط و تفریط نبودهام، شاید به این دلایل بوده.
خودتان را متعلق به کدام جریان فکری یا سیاسی میدانید؟
امیری: عرض کردم من چون قاضی قوه قضائیه هستم خودم را در هیچ جناحی نمیبینم و سعی کردم فراجناحی باشم و مناسباتم را بر اساس اصول اسلامی انسانی تنظیم کنم.
در مجلسی که گذشت (مجلس دهم) گفتگو و مذاکره با اصلاح طلبها راحتتر بود یا اصولگراها؟
امیری: سعی کردم در وجود انسانها یک ویژگی مثبتی را پیدا کنم و با آن جهت ارتباط برقرار کنم و با آن ویژگی دوستشان داشته باشم؛ یکی را بخاطر علمش دوست داشته باشم، یکی را بخاطر حلم، ادب، تقوا، اصالت خانوادگی، سوابق انقلابی، سوابق مسلمانی مبارزاتی قبل از انقلاب دوست دارم. برخی دو و یا چند مورد از این ویژگیها را دارند. نگاهم این شکلی است بنابراین در مجلس هم هیچگاه نگاه حزبی و جناحی نسبت به نمایندگان محترم نداشتم و ندارم. سعی کردم در وجود هرکس یک ویژگی پیدا کنم و خیلی هم موثر بوده و از جناحهای مختلف به من محبت دارند. در مجلس شورای اسلامی دوره دهم مورد عنایت ذوقها و جریانات سیاسی داخل مجلس بودم و الحمدلله مشکلی نداشتیم. سال 96 که دکتر روحانی در دولت دوازدهم هم فرمودند که در همین معاونت ادامه خدمت بدهم؛ بیش از دویست و سی نماینده که از جناحهای مختلف مجلس هم بودند از آقای دکتر روحانی به دلیل این انتخاب تشکر کردند و در پایان مجلس دهم نیز نمایندگان محترم طی بیانیهای که در جلسه علنی مجلس قرائت شد بیش از 265 نفر بنده را مورد محبت و عنایت قرار دادند. 265 نفر نماینده یعنی هر سه فراکسیون موجود در مجلس دهم.
عنوان میشود که معاون پارلمانی رئیسجمهور باید قدرت لابی داشته باشد و لابیگری کند؟ چقدر اهل لابی هستید؟
امیری: اجازه بدهید به جای لفظ لابی، لفظ مشورت را انتخاب کنیم.
این کلمه بین افکار عمومی رایجتر است.
امیری: این کلمه معمول شده ولی اجازه بدهید از لفظ مشورت استفاده کنیم. بله در ارتباط با طرحهایی که در مجلس نمایندگان مطرح میکنند و لوایحی که دولت به مجلس تقدیم میکند و در ارتباط با معرفی وزرای پیشنهادی در مجلس، کار معاون پارلمانی دولت و معاونت پارلمانی دستگاههای اجرایی همین ارائه مشورت به نمایندگان مجلس و تبیین موضوع است و کار معاون پارلمانی در مجلس عموما برای پیشرفت کار و تصویب لوایح و اظهار نظر نسبت به طرحهایی که نمایندگان تهیه میکنند و گاهی در بحثهای نظارتی مجلس هم سوالی برای نمایندهای پیش میآید و کار به تحقیق و تفحص ممکن است برسد و ممکن است منجر به استیضاح بشود و رفع ابهام و مشورت در حل موضوع بسیار مهم و موثر است.
نمایندگان چقدر لابیپذیر هستند؟
امیری: قاعدتاً مجلس 290 نماینده دارد و تقریبا 290 خلق و خوی متفاوت. بنابراین نمیشود که از همه یکسان توقع داشت هرکدام از نمایندگان مجلس ویژگی شخصیتی و خلق و خوی خودشان را دارند و باید متناسب با آن ویژگیهای شخصی و اخلاقی با نمایندگان صحبت کرد.
موضوعی که بعضاً هم از سوی کارشناسان و مردم انتقادهایی نیز صورت میگیرد این است که خاصیت کارتهای زردی که وزرا میگیرند چیست؟ چون اساساً تغییری در وضعیت کابینه بوجود نمیآورد؟
امیری: این موضوع کارتهای زرد؛ آثار روانی و سیاسی است. گرفتن کارت زرد توسط یک وزیر در مجلس اولا و بالذات منجر به استیضاح نمیشود. بله اگر وزیری سه کارت زرد بگیرد، آنگاه باید اصول قانون اساسی که راجع به استیضاح است آن شروط تحقق پیدا کند. اینجور نیست اگر وزیری سه کارت زرد گرفت بلافاصله و اتوماتیکوار برای استیضاح برود. استیضاح فرآیند قانون اساسی خاص خود را دارد.
بعضاً پیش آمده است که در مجلس بحث استیضاح وزیری مطرح است، به عبارتی وزیر در آستانه استیضاح قرار میگیرد آن هم با رای بالا، اما به یک باره و در دقیقه 90 امر استیضاح لغو میشود. گفته میشود یا معاون پارلمانی از طرف رئیسجمهور وعده به نمایندگان میدهد تا از استیضاح صرف نظر کنند و یا اینکه آقای لاریجانی مانع این کار میشدند؟ صحت دارد؟
امیری: (با خنده). مجلس علاوه بر صلاحیت قانونگذاری به موجب قانون اساسی، صلاحیت نظارت بر دولت را هم دارد. اختیار سوال، استیضاح و تحقیق و تفحص و تذکر را دارد. اینها وجوه نظارتی مجلس هستند و دولت هم تمام حقوق نمایندگان محترم را در بعد نظارتی هم به رسمیت میشناسد و این حق نماینده است که سوال کند و استیضاح کند. پیش آمده که نمایندگان تا حد استیضاح پیش رفتند. گاهی دولت و مشخصا وزیر مربوطه توانسته نمایندگان استیضاح کننده را قانع کند و سوالاتشان را پاسخ بدهد و ابهامات را رفع کند و نمایندگان از استیضاح خود صرفنظر کردند. گاهی بوده که با توجه به تلاش وزیر مربوطه برای قانع کردن نمایندگان استیضاح کننده، آنها قانع نشدند و در صحن علنی مطرح شده و در صحن هم توضیحات وزیری که مورد استیضاح گرفته نتوانسته مجلس را قانع کند و نهایتا موجب سلب اعتماد مجلس از وزیر مربوطه شده است.
ملاقات با رئیسجمهور برای معاون ایشان کار سختی است؟
امیری: نه؛ من هر موقع که اراده کردم و کاری داشتم آقای رئیسجمهور را ملاقات کردم و خیلی مواقع است که کار فوری پیش میآید و با تلفن با ایشان صحبت میکنم و کار سختی نیست.
گفته میشود آقای رئیسجمهور ساعت 10 صبح سرکار میآیند و خیلی زود به منزل تشریف میبرند؟
امیری: من خودم که معاون رئیسجمهور هستم اگر خیلی زود صبحها کار خود را شروع نکنم و تا حداقل 8 و 9 شب سرکارم نباشم و خیلی از مواقع هم بعد از این ساعت کارتابل را به منزل نبرم، کارم نمیچرخد و چطور ممکن است رئیسجمهور یک کشور بخواهد صبح ساعت 9 و 10 بیاید و زود به خانه برود؟ امکان چنین چیزی وجود ندارد. به شدت من این مطلب را غیرمنصفانه میدانم و رد میکنم. بارها پیش آمده آقای رئیسجمهور در جلسات دولت از تعداد زیادی از اعضای دولت زودتر آنجا حاضر بوده و نشسته و من خودم بارها شاهد بودم بعد از ساعات 10شب که در نهاد ریاست جمهوری جلسه داشتیم، جلسه تمام شده و داشتیم به این دفترمان میآمدیم یا به منزل میرفتیم، آقای رئیسجمهور در دفتر خود حضور داشتهاند و روزهای پنجشنبه ستاد اقتصادی را خودش تشکیل میدهد و مدیریت میکند و ریاست جمهوری در کشور ما روز و ساعت نمیشناسد و اگر کسی شبانهروزی کار نکند، نمیتواند بچرخاند اخیرا هم که موضوع کرونا پیش آمده شب و روز و تعطیل و جمعه و غیره هم ندارند.
یکی از شعارهای دولت این بود که منتقدین در انتقاد از دولت آزاد هستند و منعی وجود ندارد که از دولت نقد کنند، اما منتقدین میگویند شکایتهای متعددی از آنها از سوی دولت صورت گرفته است؟
امیری: انتقاد چیز بدی نیست؛ انتقاد از ماده نقد است و انتقاد برای کارایی سیستم و رفع ایرادات سیستم لازم است. اگر انتقاد نباشد یک مسئول دولتی یا یک دولت هیچگاه نمیتواند به ضعفهای کاری خود پی ببرد و آن موقع امورات خوب انجام نمیگیرد. انسان و سیستمهای دولتی همیشه نیاز به یک ناظر بیرونی دارند که از بیرون ببینند؛ چه بسا من خودم اشتباهها و ضعفهای خودم را متوجه نباشم ولی یک ناظر بیرونی میتواند من را از بیرون ببیند و اشکالاتم را ببیند و من را نقد کند و به من توجه بدهد که این ایرادات در کار توست. دولت هم از این قاعده مستثنی نیست و دولت از نقدهای منصفانه حتما استقبال میکند. چرا دولت بخواهد از نقد فرار کند؟ و چرا از نقد استقبال نکند در حالی که دولت میخواهد کشور را به بهترین وجهی که امکان دارد و امکانات کشور اجازه میدهد اداره کند. دولت از نقد استقبال میکند و چندبار هم آقای رئیسجمهور خودشان هم اشاره فرمودند ولی آن چیزی که بد است؛ نقد نیست بلکه تخریب است. تخریب بر اساس اصول آموزههای اسلامی ما خوب نیست و منصفانه نیست و به کشور آسیب میزند و ممکن است موجب بیانگیزگی در مسئولین شود. چیزی که بد است؛ تخریب است و نه نقد. اگر شخصی و یا شخصیتی نقدی دارد باید پیشنهاد بهتری هم داشته باشد، اگر میگوید این مسیر خوب نیست، مسیر خوب را نشان بدهد صرف نقد کردن بدون اینکه پیشنهاد بهتری ارائه بشود هم کارساز نیست بنابراین نقد با تخریب متفاوت است و نقد خوب است و تخریب بد. نقد اگر همراه با پیشنهاد جایگزین باشد حتما تاثیرگذار است.
انتخابات 1400 ریاستجمهوری را پیش رو داریم؛ دولت تا چه اندازه به این انتخابات ورود خواهد کرد؟
امیری: باور بفرمایید آنقدر سر دولت و اعضای آن شلوغ است و آنقدر کار زیاد است که تاکنون هیچ ورودی به بحث انتخابات در سال آینده نداشته است. عمده اوقات دولت برای کاهش اثر تحریمهای ظالمانه هیئت حاکمه نابخرد آمریکا، برای سامان دادن به اشتغال، معیشت مردم، موضوع توسعه کشور و مدیریت کشور بر اساس منابعی که در اختیار دارد میگذرد و الان یک جلسه هم دولت راجع به موضوع انتخابات سال آینده نداشته است.
برای این مسئله تلاش خواهد کرد؟
امیری: الان بحث ما تا الان است و تا الان چنین بحثی نداشتیم.
اصلاحطلبان میگویند رئیسجمهور بعد از انتخابات به سمت طیف آقای لاریجانی رفتند و برای انتخابات بعدی قراراست با این طیف ائتلاف کنند.
امیری: رئیسجمهور رئیس دولت است و آقای دکتر لاریجانی هم رئیس مجلس شورای اسلامی بودند و توصیه مقام معظم رهبری هم بر انسجام، اخوت، برادری و اتحاد همه به ویژه مسئولین رده بالای کشور و روسای قوای سهگانه است و رابطه آقای دکتر روحانی با آقای دکتر علی لاریحانی هم خوب است.
شده رئیسجمهور در جلسه دولت نسبت به گرانی و تورم از وزیری نقد کنند و یا تشری زده باشند؟
امیری: قرار نیست که اسرار درونی دولت را طرح کنم ولی همین مقدار بسته میگویم که رئیسجمهور نسبت به مسائل معیشتی مردم بسیار حساس است. رئیسجمهور از اول دنبال تشکیل وزارت بازرگانی بود؛ تجمیع وزارتخانه اتفاق افتاده بود. ادغام با تجمیع متفاوت است. در ادغام سازمان کوچک و چابک میشود و کارایی بالا میرود ولی چیزی که اتفاق افتاد تجمیع بود و ادغام نبود. اهدافی که در ادغام دولت دنبال میکرد انجام نشد و چند وزارتخانه به یک وزارتخانه تبدیل شدند و کار وزیر سنگینتر شد. رئیسجمهور از ابتدای دولت دوازدهم دنبال تفکیک بود که لوایحی به مجلس دادند و مجلس تصویب نکرد و طرحی توسط نمایندگان تهیه شد و در مجلس به هر دلیلی رد شد ولی امروز مشخص شده که اگر وزارت بازرگانی داشتیم که متولی بخش بازرگانی و تنظیم بازار بود؛ حقوق مصرفکننده در آن وزارتخانه پیگیری میشد؛ وضعمان از امروز خیلی بهتر بود. الان بخش بازرگانی ما در وزارتخانههای متعدد پراکنده است لذا تشکیل وزارت بازرگانی یکی از اولویتهای رئیسجمهور است و ایشان در دفاع از وزیر پیشنهادی بهداشت هم به آن اشاره کردند و قطعاً اگر وزارت بازرگانی تشکیل شود، این پراکندگیها یکجا جمع میشود و مدیریت بهتری انجام میشود و حقوق مصرفکننده رعایت میشود و تنظیم بازار بهتر انجام میشود و نابسامانیها که بعضا درباره توزیع مواد غذایی مواجه بودیم حل میشود.
رابطه دولتمردان با یکدیگر چگونه است؟ نقش آقای جهانگیری در دولت دوم آقای روحانی کم شد و در عوض نقش آقای واعظی پر رنگتر شد.
امیری: آقای دکتر جهانگیری معاون اول است و انسان شریف و انصافا خیلی با تجربه و دارای کمالات زیادی است و آقای دکتر واعظی هم رئیس دفتر رئیسجمهور همچنین است و هر کدام از این دو برادر عزیز در حدود وظایف خودشان به خدمت مشغول هستند و این موضوع یکبار دیگر هم مطرح شد که خود آقای دکتر واعظی به آن پاسخ دادند. واقعا در دولت چیزی که میبینیم دوستی، برادری و اخوت است و الحمدلله همه درفضای صمیمی با هم کار میکنند.
آخرین سوال، رابطه دولت و مجلس دهم را چگونه ارزیابی میکنید؟
امیری: در مجموع آنچه همواره مشاهده شده است و در ادوار مختلف مجلس نیز سابقه داشته، تنظیم روابط این دو قوه بر پایه اصول تعاون و همکاری بوده است. این موضوع در مورد دولت و مجلس دهم نیز ساری و جاری بود. رابطه دولت و مجلس بر اساس منویات مقام معظم رهبری درخصوص تعامل شایسته میان قوا، شکل گرفته و ادامه داشته است و تمام تلاش هر دو قوه در راستای همافزایی و هماهنگی در جهت رفع مشکلات مردم علیالخصوص مشکلات معیشتی و نیز مسائل اصلی نظام بوده و رابطه خوبی میان دو قوه برقرار بوده است.