به گزارش مشرق، آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران شد، اما این نشست یکبار دیگر به صحنه انزوای آمریکا تبدیل شد.

در این گزارش، مواضع و اظهارات نمایندگان کشورهای مختلف در این نشست که به صورت مجازی برگزار شد جمع‌آوری و ذکر شده است.

سازمان ملل
این نشست با سخنان «رزماری دیکارلو»، معاون دبیر کل سازمان ملل آغاز شد. او ضمن ابراز تأسف از خروج آمریکا از برجام خواستار پایبندی تهران به توافق هسته‌ای شد.

دیکارلو گفت: «همان‌طور که قبلاً گفته‌ایم از خروج آمریکا از برجام متأسفیم. بازاعمال تحریم‌های یکجانبه‌ای که به موجب این توافق برداشته شده‌اند و همچنین تلاش برای عدم تمدید معافیت‌های تحریمی مربوط به مبادلات نفت با ایران و همچنین پروژه‌های مرتبط به برجام با اهداف برجام مغایرت دارند.»

دیکارلو با اشاره به درخواست دبیر کل سازمان ملل متحد برای رفع تحریم‌ها علیه ایران در شرایط همه‌گیری کرونا گفت: ««دبیر کل سازمان ملل متحد خواستار رفع تحریم‌هایی شده که پاسخ ایران به بیماری کووید-۱۹ را دشوار می‌کند.»

دی‌کارلو اضافه کرد: «ما همچنین از گام‌هایی که ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام برداشته هم نگرانیم. در نتیجه این اقدامات، ایران از محدوده‌های تعیین‌شده در برجام در خصوص غنی‌سازی اورانیوم و ذخائر آب سنگین فراتر رفته است. ایران همچنین محدودیت‌های وضع‌شده علیه برنامه تحقیق و توسعه هسته‌ای را زیر پا گذاشته است. امروز ما یکبار دیگر از ایران می‌خواهیم به اجرای کامل این توافق بازگردد.»

اتحادیه اروپا
«اولوف اسکوگ»، نماینده اتحادیه اروپا در این برجام هم از برجام به عنوان یکی از ستون‌های معماری منع اشاعه‌ هسته‌ای یاد کرد و خواستار حفظ آن شد. او هشدار داد از دست رفتن برجام به معنی از دست رفتن پروتکل الحاقی خواهد بود.

اسکوگ گفت: « «برجام، یکی از مولفه‌های اصلی معماری منع اشاعه هسته‌ای است و به کاهش خطرات جهانی و منطقه‌ای کمک می‌کند.»

وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: «این توافق، امکان دسترسی بی‌سابقه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ذیل توافق جامع پادمانی ایران و پروتکل الحاقی فراهم می‌کند.»

او گفت: «یادآوری این مهم است که پروتکل الحاقی توسط ایران به عنوان بخشی از تعهدات این کشور در برجام اجرا می‌شود. بنابراین از دست دادن برجام به معنی از دست دادن پروتکل الحاقی خواهد بود.»

نماینده اتحادیه اروپا گفت این اتحادیه به عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک در تلاش برای حفظ این توافق هسته‌ای است.
 
وی در ادامه گفت: «من این را درک می‌کنم که ایران به مدت سه سال و نیم، از جمله ۱۴ ماه بعد از خروج آمریکا از برجام به طور کامل تعهدات خودش در این توافق را اجرا کرد.»
نماینده اتحادیه اروپا در ادامه تصریح کرد: «ما از اقدام آمریکا در خروج از توافق هسته‌ای و احیای تحریم‌های یکجانبه علیه ایران عمیقاً متاسفیم.با این وجود، اتحادیه اروپا از اقدام ایران در کاهش تعهداتش ذیل این توافق هم به شدت نگران است.»

آمریکا
«مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا در این نشست بار دیگر ادعاهای تکراری علیه ایران را مطرح کرد. او بعد از اتمام سخنانش جلسه مجازی را ترک کرد که این موضوع با انتقاد نماینده روسیه همراه شد.

پامپئو در ابتدای سخنانش مدعی شد ایران درخواست آمریکا برای کمک در زمینه مبارزه با ویروس کرونا را رد کرده است.

پامپئو در ادامه به موضوع اتمام محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران در اکتبر پرداخت و گفت: «ایران [در صورت اتمام محدودیت‌های تسلیحاتی] قادر به خرید و فروش سلاح خواهد بود.»

وزیر خارجه آمریکا مدعی شد ایران حتی قبل از اتمام محدودیت‌های تسلیحاتی، ممنوعیت سازمان ملل در این زمینه را نقض کرده است. او مدعی شد که ایران مثل استرالیا نیست که به تعهداتش پایبند باشد.

پامپئو گفت: «اگر شما اقدام نکنید، ایران قادر به خرید جنگنده خواهد بود و این کشورهای اروپایی را در تیررس ایران قرار خواهد داد.»

وی همچنین ادعا کرد: «رفع محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران به این کشور اجازه دسترسی به هواپیما و زیردریایی را خواهد کرد و ایران با آنها آزادی تردد دریایی در آبراه‌های منطقه را تهدید خواهد کرد.»

وی ادعا کرد: «ما می‌دانیم تمدید تحریم‌های تسلیحاتی فشار بیشتری به ایران وارد خواهد کرد تا مثل یک دولت نرمال رفتار کند.»

وزیر خارجه آمریکا همچنین مدعی شد: «اگر ایران تهدید علیه صلح و امنیت بین‌الملل نیست، نمی‌دانم چه چیزی مصداق تهدید به شمار می‌رود.»

پامپئو گفت که آمریکا خواستار همکاری با شورای امنیت برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی است. او گفت: «ترجیح واشنگتن همکاری با این شورا برای تمدید این محدودیت‌ها جهت محافظت از زندگی بشر و امنیت ملی‌مان است.»

چین
«ژانگ جون» نماینده چین در سازمان ملل به شدت با تلاش آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران یا بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی سازمان ملل مخالفت کرد. 

او خاطرنشان کرد: «ریشه اصلی بحران فعلی خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های یکجانبه آن علیه ایران است.»

«جون» در ادامه تأکید کرد: «همان‌طور که در گزارش دبیر کل سازمان ملل آمده این اقدامات با اهداف قطعنامه ۲۲۳۱ مغایرت دارند. اقدامات آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی تلاش‌های مشترک برای حفظ برجام را تضعیف کرده است.

دیپلمات چین گفت چین از آمریکا می‌خواهد اجرای تحریم‌های غیرقانونی خودش را متوقف کرده و به مسیر اجرای برجام برگردد.

وی سپس با بیان اینکه چین با تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران مخالف است گفت: «همه مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ از جمله توافقات حاصل‌شده در خصوص محدودیت‌های مرتبط تسلیحاتی باید اجرای شوند.»

نماینده چین با یادآوری اینکه آمریکا از برجام خارج شده گفت که این کشور از هیچ حقی برای استفاده از ساز و کار موسوم به «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران برخوردار نیست.

آلمان و انگلیس
«کریستوف هیوسن»، نماینده آلمان که بعد از نماینده چین سخنرانی می‌کرد با موضع چین در مخالفت با تلاش آمریکا برای احیای تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اعلام کرد.
این دیپلمات آلمانی تصریح کرد: «من با سخنان نماینده چین در خصوص مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها هم‌نظرم.»

پس از او نماینده انگلیس هم خاطرنشان کرد که از نظر این کشور هم بازگشت خودکار تحریم‌ها علیه ایران با برجام «سازگار نیست.»

نماینده انگلیس گفت: «انگلیس بارها تعهد کامل خودش به برجام را اعلام کرده است. این در راستای منافع امنیتی جمعی ما است که حفظ نظام منع اشاعه هسته‌ای را هم شامل می‌شود.»

او در ادامه گفت: «ما تلاش خستگی‌ناپذیری برای حفظ برجام داشته‌ایم. از خروج آمریکا از برجام و به موازات آن، اقدامات ایران که مغایر با تعهدات برجامی این کشور هستند متأسفیم.»

روسیه
«واسیلی نبنزیا» نماینده روسیه در سازمان ملل متحد ضمن محکوم کردن بیانیه ضد ایرانی پامپئو بر مخالفت مسکو با تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران تأکید کرد.
او در آغاز این سخنرانی از اینکه «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا این نشست مجازی را ترک کرده انتقاد کرد. نبنزیا گفت: «می‌خواستم از مشارکت وزیر خارجه آمریکا هم تشکر کنم ولی ایشان در جمع ما نیستند. می‌دانم که برنامه شلوغی دارند ولی ایشان نخواستند که به حرف‌های شورا گوش ندهند. ولی بیشتر از آن، از این بابت متأسفم که در اظهارات ایشان-حداقل من- یک کلمه از همکاری و گفت‌وگو نشنیدم.»

او گفت: «سیاست آمریکا در اعمال تحریم‌های یکجانبه به نظر سایر کشورها بی‌اعتنایی می‌کند. ما با نگرانی تحولات مربوط به سیاست فشار حداکثری علیه ایران که عبارت بهتر برای آن سیاست خفگی حداکثری است را دنبال می‌کنیم.»

دیپلمات روس گفت: «ایران از همه جهات تحت فشار قرار گرفته است. هدف،  تغییر نظام این کشور یا ایجاد وضعیتی است که ایران به معنای واقعی کلمه قادر به نفس کشیدن نباشد. این مثل گذاشتن زانو روی گردن کسی است. این بحران را ایالات متحده ایجاد کرده است.»

وی در ادامه گفت: «با آنکه قطعنامه‌های شورای امنیت بخشی از قوانین بین‌المللی هستند و باید توسط تمامی اعضا اجرا شوند، ایالات متحده رسماً اجرای تعهداتش در قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام را متوقف کرد، در را پشت سرش بست و به اجرای سیاست فشار حداکثری علیه ایران روی آورد.»

نبنزیا گفت: «چنین اقداماتی هر گونه انگیزه برای تهران جهت اجرای مفاد این توافق هسته‌ای را از بین می‌برد. علی‌رغم این، ایران به اجرای تعهداتش ادامه داد.»
نماینده روسیه همچنین گفت که ایالات متحده آمریکا کشورهای دیگری که قطعنامه ۲۲۳۱ را اجرا می‌کنند تهدید می‌کند.

نبنزیا در بخش دیگری از سخنانش مخالفت روسیه را با تلاش آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران اعلام کرد.

نماینده روسیه در بخش دیگری از سخنانش گزارش نهم دبیر کل سازمان ملل در خصوص اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ را مورد انتقاد قرار داد.

او گفت: «مراتب ناامیدی عمیق خودمان را از نهمین گزارش دبیر کل در خصوص اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ ابراز می‌کنیم. این گزارش، آشکارا استانداردهای بی‌طرفی را رعایت نکرده است.»

نماینده روسیه از همه طرف‌ها خواست برای حفظ توافق هسته‌ای برجام تلاش کنند.

فرانسه
«نیکلاس دی ریوری»، نماینده دائم فرانسه در سازمان ملل که امروز به عنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت ریاست جلسه را هم به عهده داشت همانند انگلیس و آلمان با تلاش آمریکا برای رجوع به برجام جهت بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران مخالفت کرد.

با وجود این، ریوری هم همانند نماینده‌های دو کشور آلمان و انگلیس مدعی شد که رفع تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران، تبعات مهمی برای ثبات و امنیت منطقه خواهد داشت.

این مقام فرانسوی علی‌رغم این گفت که پاریس از تلاش آمریکا برای بازگرداندن تمامی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران حمایت نخواهد کرد.

ایران
«محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران،  ضمن محکوم کردن اقدامات آمریکا و تأکید بر شکست کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در برجام درباره هر گونه اقدام برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران هشدار داد.

وزیر امور خارجه ایران در آغاز سخنان خود خطاب به رئیس دوره‌ای شورای امنیت گفت: «چنانچه بار دیگر شورا تعلل‌ورزی کند به منزله یک نسل عقب‌گرد در چندجانبه‌گرایی و حاکمیت قانون خواهد بود.»

وی تأکید کرد: «از ۸ مه ۲۰۱۸ به بعد، ایران و سایر اعضای جامعه بین‌المللی شاهد بوده‌اند که دولت ایالات متحده - که از جمله بانیان قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بود- به طور مداوم قطعنامه را نقض کردن و در عین حال سایر کشورها را برای پیوستن به خودش در نقض متنی که خود ارائه داده تشویق می‌کند. از این خطرناک‌تر برای اولین بار در تاریخ سازمان ملل متحد یک عضو دائم شورای امنیت به مجازات دولت‌های قانون‌مدار و اشخاص خصوصی به اتهام عدم نقض قطعنامه شورای می‌پردازد، قطعنامه‌ای که بر ارتقاء و تسهیل توسعه تعاملات اقتصاد و تجاری عادی و همکاری با ایران تأکید می‌کند.»

ظریف تصریح کرد: «در پی خروج ایالات متحده از برجام، دبیرکل ملل متحد  سایر طرف های برجام و بسیاری دیگر از اعضای جامعه بین المللی، از ایران خواستند تا نگرانیهای خود را از طریق سازوکارهای مقرر در برجام پیگیری کرده تا به طرف های باقیمانده برجام اجازه دهد خروج غیرقانونی آمریکا را جبران کنند.»

او اضافه کرد: طرف های اروپایی برجام از ایران خواستند که فقط چند هفته صبر کند و به آن ها اجازه دهد خساراتی که ایران در اثر تحریم های مجدد ایالات متحده متحمل شده است، را جبران کنند.»

وزیر خارجه ایران تصریح کرد: «متأسفانه، نه تنها پاسخ سه دولت اروپایی به "خویشتنداری راهبردی" ما تناسبی با ادعای بلندپروازانه "استقلال راهبردی" اروپا نداشت،بلکه پاسخ آنها پایبندی بیش از حد به "فشار حداکثری" آمریکا بود که همه ایران را هدف قرار داده است.»

ظریف در پایان هشدار داد: «همانطور که در نامه رئیس جمهوری اسلامی ایران به رهبران دولتهای باقیمانده در برجام مشخص شده است، هرگونه محدودیت جدید توسط شورای امنیت، بر خلاف تعهدات اساسی است که به ملت ایران داده شده است. در چنین سناریویی، گزینه های ایران، همانطور که قبلاً به بقیه طرف های برجام اطلاع داده شده، قاطع خواهد بود و ایالات متحده و هر موجودیتی که ممکن است به آن کمک کند – یا به رفتار غیرقانونی امریکا تن دهد- مسئولیت کامل را بر عهده خواهد داشت.»