به گزارش مشرق، اهالی کتاب، چند موعد پرکار در طول سال دارند؛ علاوه بر روزهای منتهی به برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، که البته امسال به خاطر جلوگیری از شیوع ویروس کرونا لغو شد، روزهای منتهی به دهه اول ماه محرم و طول ماه محرم و صفر را نیز باید به عنوان روزهای پرکاری مولفان، مترجمان، ناشران، چاپخانه‌ها و کتابفروش‌ها به حساب آورد. محرم امسال نیز با افزایش انتشار کتاب‌هایی در موضوعات مرتبط با قیام امام‌حسین (ع) روبه‌رو بوده‌ایم. هم کتاب‌های شعر عاشورایی که برخی‌شان مشخصا برای استفاده مداحان و ذاکرین جمع‌آوری شده‌اند، هم کتاب‌های داستانی و هم کتاب‌هایی غیرداستانی و در تحلیل پیام‌های عاشورا این روزها روانه بازار کتاب شده‌است. در این میان، به چند کتاب، نگاهی انداخته‌ایم.
تقدیم به هشام
رمان «پس از بیست سال»
نویسنده: سلمان کدیور
ناشر: شهرستان ادب
رمان «پس از بیست سال» درباره سلیم بن هشام است که فرزند یکی از یاران علی (ع) در یمن بوده و ابتدا در گروه یاران معاویه قرار داشته اما با گذشت سال‌ها، خود را به سپاه امام حسین (ع) می‌رساند. کتاب، ازقضا یکی از ۱۱ کتابی است که محرم امسال در طرح «سفیر حسین» در مساجد و هیأت‌ها معرفی و ترویج خواهدشد. به راستی چرا حسین را کشتند؟ این‌رمان تلاشی است برای یافتن پاسخ این پرسش. رمانی که از کربلا آغاز می‌شود و با یک چرخش زمانی به روزگار خلافت خلیفه سوم و حکمرانی معاویه در شام می‌رود و دسیسه‌های پسر هند را به خواننده نشان می‌دهد.
نویسنده با این داستان کوتاه شش‌صفحه‌ای به صید مخاطب می‌پردازد و سپس مخاطب را به ۲۵-۲۰ سال قبل برمی‌گرداند و به روایت چگونگی بالندگی سلیم در دل دشمن علی علیه‌السلام و زمینه‌های پیوستن او به مولایش و حوادث و جریانات مختلف زندگی او می‌پردازد.
تقدیم به اهالی هیات
مجموعه شعر «تیغ هفتاد و دو دم»
شاعر: مجتبی خرسندی
ناشر: عصر صادق
کتاب شعر عاشورایی در این سال‌ها کم منتشر نشده‌است. اما کتابی که می‌خواهیم اینجا درباره‌اش بنویسیم این ویژگی را دارد که شعرهایش با رویکرد اجرا در هیأت‌ها نوشته‌شده‌است. کتاب مجموعه‌ای است از ۷۲شعر عاشورایی در ۱۲۰صفحه. اشعار در وزن‌ها و قالب‌های مختلف اعم از غزل، چارپاره، مسمط، غزل - مثنوی، غزال و رباعی با درون‌مایه مناجات، مدح و مرثیه سروده شده تا پاسخگوی برخی نیازهای مداحان در جلسات عزاداری سرور و سالار شهیدان باشد. این مجموعه بر اساس مناسبت‌های مرسوم شب‌های محرم و صفر، در ۱۴ بخش چینش شده و سعی بر این بوده که برای هرشب اشعار یک جلسه کامل در دسترس قرار داده شود.
همچنین تنوع در محتوا و اوزان اشعار، امکان اجرای آنها به صورت نوحه را هم فراهم آورده‌است. تا حد امکان تلاش شده از مدایح و مراثی مستند به روایات و منطبق بر مقاتل معروف و معتبر استفاده شود تا نیازی به ارجاع دوباره در پاورقی نباشد.
تقدیم به ناظر عاشورا
«صحنه‌گردان عاشورا»
نویسنده: محمدهادی مصلحی
ناشر: انتشارات شهید کاظمی
هم زوایه دید کتاب خاص است، هم موضوع مورد بررسی. محمدهادی مصلحی کتاب «صحنه‌گردان عاشورا» را با محوریت بررسی نقش خداوند متعال در واقعه عاشورا نوشته است. تاکنون درخصوص حادثه عاشورا و تحلیل آن سخنان گوناگونی شنیده‌ایم؛ درباره روند شکل‌گیری این حادثه پس از رحلت پیامبر اعظم (ص)، نقش معاویه و فعالیت‌های او، نقش یزید. درباره ابن زیاد و عمر سعد، مال حرام و دنیاخواهی و آرزوی حکومت ری، قیام توابین و مختار و زهیر و حبیب و حر بارها شنیده‌ایم. درباره، حضرت علی‌اکبر (ع)، ادب و وفای ابوالفضل‌العباس(ع)، نقش بی‌بدیل و صبوری حضرت زینب(س)، حتی درباره حضور لشکریانی از فرشتگان و جنیان که درخواست یاری حضرت را داشتند، بارها شنیده‌ایم؛ اما معمولا نقش یک‌وجود تأثیرگذار در حادثه عاشورا که اساسی‌ترین نقش را ایفا می‌کند، کمتر شنیده‌ایم؛ نقش خداوند متعال در حادثه عاشورا. کتاب «صحنه‌گردان عاشورا» تلاش خود را در راستای نشان‌دادن این نقش تأثیرگذار معطوف کرده‌است.
تقدیم به سعدی شیرازی
متن کامل «روضه‌الشهدا»
نویسنده: حسین واعظ کاشفی
مصحح: حسن ذوالفقاری
ناشر: علمی و فرهنگی
چقدر خوب که متن کامل کتاب «روضه‌الشهدا» با تصحیح حسن ذوالفقاری منتشر شده‌است؛ استادی که ادبیات فارسی و عربی را خوب می‌داند. تمرکز این کتاب بر واقعه کربلاست ولی ابوابی از آن به شرح مصائب سایر انبیا و امامان شیعه پرداخته‌است. بسیاری بر این باورند که این کتاب نخستین و جامع‌ترین کتابی است که به زبان فارسی و با موضوع مقتل عاشورا نوشته شده‌است.
این کتاب در اواخر عهد تیموریان تألیف شده و پس از انتشار به عنوان منشأ روایی تعزیه به شکل‌گیری فرهنگ عامه تشیع در ایران و دیگر مناطق شیعه‌نشین کمک شایانی کرده‌است. شاعران، نویسندگان، و داستان‌سرایان متعددی از روضه‌الشهدا برای خلق آثار ادبی و هنری الهام گرفته‌اند. امروزه برداشت عامه مردم از واقعه کربلا همچنان متأثر از این کتاب است. عمده شهرت روضه‌الشهدا به دلیل عبارت‌پردازی‌های زیبای آن است که به شیوه گلستان سعدی، با نثری مسجع و جذاب و با بهره‌گیری از عناصر داستانی نوشته‌شده‌است. این کتاب همچنین در مقدمه‌ای تفصیلی درباره کتاب و نسب مولف آن شرح داده‌است و از زبان مصحح کتاب درباره پیوند میان این اثر با تعزیه، روضه خوانی و سنت مقتل نویسی قبل و بعد از این کتاب و نیز کیفیت ترجمه‌های موجود از این کتاب صحبت کرده‌است.
*روزنامه جام جم
۱۴:۰۳ - ۱۳۹۹/۰۶/۰۳
