به گزارش مشرق، شهروندان هر روز شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی هستند، به طوری که مدتی است روغن جامد در بازار کم و آنچه موجود باشد نیز با قیمتی بیش از نرخ مصوب عرضه می‌شود. این وضعیت نشانگر احتمال افزایش قیمت این کالا است.

در حالی که قیمت روغن در اواسط تیرماه به طور رسمی ۱۲ تا ۱۶ درصد افزایش یافته بود، مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که اکنون در بازار روغن خوراکی با وجود عرضه، ۴۰ درصد بیشتر از قیمت مصوب به شهروندان فروخته می‌شود.

بیشتر بخوانید:

بزرگنمایی یک کمبود ناچیز تا حد یک بحران

اگر این افزایش قیمت رخ دهد، گرانی روغن جامد در سال جاری برای دومین بار رخ خواهد داد. زیرا  براساس مصوبه جدید ستاد تنظیم بازار در ۱۴ تیر سال جاری مقرر شده است تمام روغن‌های مایع ۱۲ درصد، روغن‌های جامد و نیمه‌ جامد ۱۴ درصد افزایش یابد. بنابراین در صورت تغییر قیمت مجدد این دومین در چهار ماه اخیر است.

بر اساس اعلام مرکز آمار نیز این گروه از محصولات در مهر، تورم ماهیانه ۱۶.۲ درصدی داشته‌اند که بیشترین رقم در بین کالاهای خوراکی و دومین رقم در بین کل گروه‌های کالایی است که کمبود موجودی روغن خام کارخانجات از جمله دلایل این موضوع است.

از سوی دیگر در سال‌ها و ماه‌های اخیر نوسانات ارزی نه تنها بازار کالاهایی اساسی را متلاطم کرده بلکه افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها و کمیابی آنها روز به روز سفره مردم را کوچک‌تر می‌کند و تنش تازه‌ای به سبد خرید خانوارها اضافه می‌شود.

در همین راستا گزارش‌های مردمی طی روزهای اخیر از گرانی و کمبود روغن در بازار خبر می‌دهد که با افزایش مجدد این کالای اساسی فشار اقتصادی بر خانواده‌ها در آینده بیشتر خواهد شد.

بیشتر بخوانید:

روغن ۴۷۰۰ تومانی تنظیم بازار گران به دست مشتری می‌رسد

این شرایط در حالی است که کارخانه‌ها دلیل این مساله را کمبود مواد اولیه و روغن خام اعلام می‌کنند و اسماعیل نادری معاون امور بازرگانی سازمان صمت استان اصفهان، ۲۴ مهر سال‌جاری در مصاحبه‌ای گفت: روغن تنظیم بازار با قیمت مصوب در فروشگاه‌های بزرگ اصفهان، از ۲۳ مهر وارد چرخه توزیع شد و تا زمان فراوانی این تزریق ادامه دارد و محدودیتی در هنگام خرید روغن نخواهیم داشت.

بررسی‌ها میدانی نشان می‌دهد از چند روز گذشته توزیع روغن نباتی، جامد در برخی نقاط شهر اصفهان به صفر رسیده است و روغن مایع هم با قیمت‌های بیش از ۴۰ درصد نرخ مصوب در خرده‌فروشی‌ها و فروشگاه‌های بزرگ با وجود عرضه و نبود کمبود در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد و کمیابی روغن و افزایش قیمت آن در روزهای اخیر به یکی از دغدغه‌های مردم تبدیل شده به گونه‌ای که برخی از خانواده‌ها اعلام می‌کنند چندین بار برای تهیه روغن به مغازه‌ها مراجعه کرده‌اند اما تاکنون موفق به خرید نشده‌اند.

نبود تناسب قیمت‌ها با دخل و خرج مردم

یکی از خرده‌فروشی‌ها بازار اصفهان درباره گرانی بسیاری از کالاهای اساسی از ابتدای سال جاری به بهانه شیوع کرونا ویروس گفت: نوسانات ارزی، حذف ارز دولتی و عدم واردات مواداولیه بسیاری از کالاها، تمام معادلات اقتصادی را بهم ریخته است به نحوی که ما اجناس مورد نیاز برای عرضه را با قیمت‌های گران و بی‌ثبات خریداری می‌کنیم.

این خرده‌فروش اصفهانی اضافه کرد: نوسانات دلار بهانه‌ای برای افزایش نرخ اجناس در بازار است، زیرا هنگامی‌که طی سال گذشته کالاها گران شد، گفتند؛ به دلیل افزایش قیمت دلار است و بعد از مدتی این سوال پیش آمد که چرا با کاهش قیمت دلار بهای اقلام سیر نزولی نیافت یا حتی به نرخ‌های قبلی بازنگشت و در پاسخ به این سوال بسیاری گفتند که قیمت‌ها ربطی به دلار ندارد.

وی درباره اینکه با شایعه گرانی و کمیابی کالایی مردم برای خرید و ذخیره بیشتر آن کالا به مغازه‌ها و فروشگاه‌های هجوم می‌آورند، اظهار داشت: در تمام دنیا وقتی کالایی گران می‌شود مردم از خرید آن خودداری می‌کنند اما در کشور ما هنگامی که حتی زمزمه گرانی کالایی به گوش می‌رسد، شهروندان چنان برای خرید آن هجوم می‌برند که قیمت آن کالا دو برابر می‌شود.

این خرده‌فروش اصفهانی پیرامون اینکه روغن یکی از کالاهای اساسی و مورد نیاز هر خانواده و خانه‌ای است، افزود: هر روز لیست جدید قیمت‌ها را می‌توان به راحتی دید و در این شرایط نکته مهم این است که دخل و خرج مردم با هم برابری نمی‌کند و همچنان اختلاف طبقاتی بین شهروندان بیشتر از همیشه به‌نظر می‌رسد.

وی درباره اینکه به دلیل کمبود روغن خام و مواد اولیه در کشور اکثر کارخانه‌ها با ظرفیت پایین کار می‌کنند، بیان کرد: این روزها که تمامی کشور درگیر کرونا است. تعطیلی واحدها کسب و کارها در چندین هفته به‌دلیل پیشگیری از شیوع بیماری مشکلات زیادی را برای معیشت بسیاری از خانواده‌ها ایجاد کرد و سفره برخی آنها را خالی‌تر از گذشته کرده باید مسئولان بیش از سال‌های گذشته بر بازار و قیمت کالاهای اساسی نظارت جدی‌تری داشته باشند تا افراد ضعیف در چنین شرایطی کمتر زیر بار گرانی‌ها آسیب ببینند.

افزایش ۴ برابری قیمت برخی اجناس

یکی از شهروندان اصفهانی با بیان اینکه در سه روز برای خرید روغن نباتی به فروشگاه‌های بزرگ و برخی از خرده‌فروشی‌های شهر اصفهان مراجعه کرده اما متاسفانه نتوانسته به غیر از روغن مایع آن هم بیش از قیمت مصوب تامین کند، گفت: بسیاری از کالاها در این ۷ ماهه سال‌ جاری ۴ برابر افزایش قیمت داشته است.

این شهروند اصفهانی با اشاره به اینکه در بیشتر فروشگاه‌های بزرگ شهر اصفهان قفسه توزیع روغن مایع در کمتر یک هفته خالی از کالا شده و روغن جامد هم اصلا در بازار موجود نیست اظهار داشت: چطور ممکن است کمتر از یک هفته انواع روغن خوارکی در بازار کمیاب شود.

وی افزود: در این شرایط متاسفانه عدم نظارت تیم‌های بازرسی سبب سودجویی و تخلف برخی افراد در بازار می‌شود که باید با تشدید کنترل‌ها با هر گونه گرانفروشی و احتکار برخورد شود.

این شهروند اصفهانی پیرامون اینکه تقریبا در سال جاری نرخ دلار کاهش هم یافته و روندی با ثبات هم داشته است اما چرا قیمت کالاهای اساسی در سال جاری در چندین مرحله افزایش قیمت یافته است؟ بیان کرد: در شرایط کنونی اقتصادی انتظار مردم تشدید نظارت بر بازار و برخورد قاطع با متخلفان است تا افراد سودجو بیش از این عرصه را در تامین نیازهای اساسی بر شهروندان سخت نکنند.

بر اساس این گزارش برای بررسی علل کمبود و گرانی روغن در بازار اصفهان در روزهای گذشته با روابط عمومی امور بازرگانی سازمان صمت استان اصفهان جهت برقراری مصاحبه با معاونت این سازمان در تماس‌هایی موفق به گفت‌وگو نشدیم، چرا که به گفته مسئول روابط عمومی هم اکنون معاونت سازمان در حال پیگیری موضوع هستند و نمی‌توانند مصاحبه‌ای با خبرنگاران داشته باشند.

عدم تخصیص ۱۰۰ درصدی ارز برای واردات مواد اولیه تولید روغن

بازرس اصلی اتحادیه خواروبار و آجیل فروش اصفهان پیرامون دلایل گرانی و کمیابی روغن در بازار گفت: رشد قیمت روغن خوارکی ارتباطی به دلال‌ بازی در بازار ندارد و به گفته تولیدکنندگان حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی سبب افزایش نرخ‌ها شده است.

حمیدرضا باقری در پاسخ به اینکه آیا کارخانه‌های داخل تولید روغن خوارکی را متوقف کرده‌اند اظهار داشت: خط تولید کارخانه‌ها متوقف نشده چرا که نه مستقیما تعطیلی خودشان را اعلام کردند و نه گزارشی از کمبود بار ارائه داده‌اند بلکه قطره چکانی تولیدات خود را به بازار عرضه می‌کنند.

وی ادامه داد: برای نمونه اگر در ماه‌های گذشته کارخانه‌ای حدود ۵ ماشین تولید روغن خود را در فروشگاه‌ها و بازار عرضه می‌کرد در حال حاضر این تعداد به نصف و یا یک عدد رسیده است.

بازرس اصلی اتحادیه خواروبار و آجیل فروش اصفهان افزود: بسیاری از کارخانه‌های تولید روغن از نبود مواداولیه تولید روغن گلایه‌مند هستند و برخی هم عدم ترزیق ارز دولتی را بهانه‌ای در توزیع این کالا در بازار اعلام کردند.

وی در پاسخ به اینکه آیا کارخانه‌های تولید روغن با بهانه‌ تراشی‌های مختلف درصدد افزایش نرخ انواع روغن در بازار نسبت به مصوبه تیر سال‌جاری هستند گفت: دقیقا این سوال به واقعیت و شرایط فعلی بازار نزدیک‌تر است.

باقری پیرامون اینکه شرایط کمبود و عدم توزیع روغن مورد نیاز مردم تا چه هنگامی در بازار تداوم دارد اظهار داشت: تا زمانی که دولت، کارخانه‌های تولید روغن را حمایت نکند چنین روندی ادامه دارد و شاید وضعیت نامناسب‌تر هم شود.

وی در پاسخ به اینکه شنیده‌ها حاکی از این است که از تیرماه تاکنون ۲ کشتی حامل روغن خوراکی در آب‌های بندرعباس معطل تامین ارز و جابه‌جایی اسناد مالکیت برای ترخیص است افزود: بنده با این مسایل کاری ندارم فقط مطلع هستم که ۱۰۰ درصد ارز به آنها تخصیص داده نشده تا مواد اولیه مورد نیاز برای تولید روغن وارد کنند.

بازرس اصلی اتحادیه خواروبار و آجیل فروش اصفهان بیان کرد: در شرایط فعلی دیگر نیازی نیست برای شواهد کمبود روغن به خرده‌فروشی‌ها و بازار مراجعه کنیم چرا که بسیاری از فروشگاه‌های بزرگ که در تمام روز، ماه و سال قفسه‌های آن مملو از انواع روغن خوراکی بودند اکنون دیگر کالایی برای توزیع و فروش ندارند.

وی اضافه کرد: برای نمونه فردی در شهر اصفهان در طول سال به هر تعدادی که نیاز بازار و مغازه‌ها بود روغن جامد و مایع را در ۱۰ تا ۱۵ روز سفارش عرضه می‌کرد اما اکنون با جیره‌بندی ۵ عدد و فقط روغن سرخ کردنی توزیع می‌کند.

باقری در پرسشی پیرامون اینکه بسیاری فروشندگان از افزایش ۴۰ درصدی نرخ انواع روغن نسبت به قیمت مصوب آن در بازار خبر داده‌اند گفت: در حال حاضر برای این کالا هر لحظه افزایش قیمت می‌دهند، با ارائه نرخ مصوب نفر نخست ۱۰ درصد بر قیمت‌ها می‌گذارد و بعدی هم ۱۰ درصد، همین روند پلکانی افزایش‌ها در آخر سبب سیر صعودی ۳۰ تا ۴۰ درصدی نرخ‌ها می‌شود.

وی درباره اینکه نوسانات ارزی تا چه میزانی در رشد قیمت و کمیابی روغن در بازار تاثیرگذار است افزود: تمام این رخدادها به عدم توزیع ارز دولتی بازمی‌گردد چرا که اکنون ارز به صورت نیمایی و آزاد عرضه می‌شود و بسیاری از تولیدکنندگان گلایه‌مندند که دولت، ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی در اختیار آنها قرار نمی‌دهد و همین امر سبب افزایش قیمت‌ها در بازار شده است.

به گزارش مشرق مدت‌ها است گرانی گریبانگیر بازار کالاهای اساسی مردم را گرفته و قیمت‌ها سر به فلک گذاشته و افراد کم‌درآمد نه تنها توان خرید مایحتاج روزانه خودشان را ندارد بلکه اقلام پروتئینی از سفره و سبد خوراک خانواده‌های بی‌بضاعت و متوسط جامعه حذف شده و با وجود تمام تمهیدات در نظر گرفته قیمت منابع تأمین پروتئین همچون حبوبات، گوشت، لبنیات کاهش قابل توجهی نیافته است.

در این میان فرصت‌طلبی سودجویان، افزایش عرضه و تقاضا، عدم تامین مواداولیه، نوسانات ارزی، حذف ارز دولتی و تزریق قطره چکانی کارخانجات پاسخ‌هایی است که در برابر چرایی کمبود و عدم توزیع انواع روغن با تب افزایش نرخ این محصولات در اصفهان مطرح می‌شود اما سوال این است که چرا نظارت‌ها محدود شده و آیا باید به نظاره نشست و دید در روزهای آتی مسئولان و متولیان امر این بازار را کنترل می‌کنند.