سرویس اقتصاد مشرق- عبدالناصر همتی رئیسکل بانک مرکزی در دولت حسن روحانی که در دوره کمتر از سه سال ریاست بر نهاد پولی کشور، بالاترین رکورد چاپ پول را از خود به جای گذاشت، از این که دولت رئیسی در دو ماه اخیر استقراض نکرده، ابراز نگرانی کرده است.
بر اساس آمار بانک مرکزی، در پایان تیرماه سال ۱۳۹۷ (قبل از انتصاب همتی به ریاست بانک مرکزی) حجم پایه پولی ۲۲۰ هزار میلیارد تومان بود.
اما در اردیبهشت سال جاری که همتی پس از کاندیداتوری برای انتخابات ریاست جمهوری، به طور صوری از بانک مرکزی کنار رفت، حجم پایه پولی به ۴۹۳ هزار میلیارد تومان رسیده بود.
بر این اساس در دوره کمتر از ۳ سال ریاست همتی، حجم پایه پولی بیش از ۱۲۴درصد و معادل ۲۷۳ هزار تومان افزایش یافت که شامل استقراض دولت و بانکها بهویژه بانکهای خصوصی از بانک مرکزی بود.
پولی که در دوره همتی خلق شد با ضریب فزاینده حدودا ۷ برابری به نقدینگی جدید در اقتصاد تبدیل شد که نتیجه آن افزایش حجم نقدینگی به بیش از ۳۶۰۰ هزار میلیارد تومان در پایان دوره همتی بود در حالی که قبل از ریاست وی بر بانک مرکزی، حجم نقدینگی در کشور ۱۶۰۰ هزار میلیارد تومان بود. نتیجه این سیل نقدینگی هم گرانیهای سرسامآور در همه بازارها و فقیرتر شدن مردم ایران بوده است.
بدهی دولت به بانک مرکزی در پایان تیرماه ۱۳۹۷ حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان بود که در پایان اردیبهشت امسال به ۱۵۱ هزار میلیارد تومان افزایش یافت یعنی بیش از ۴ برابر شد که نتیجه استقراض دولت روحانی از بانک مرکزی به ریاست همتی بود.
بدهی دولت به بانکها هم از ۲۱۶ هزار میلیارد تومان در این مدت به ۴۲۰ هزار میلیارد تومان رسید یعنی نزدیک به ۲ برابر شد که نتیجه استقراض دولت روحانی از بانکها و به گفته همتی، استقراض غیرمستقیم دولت از بانک مرکزی و به واسطه بانکها بود.
رطبخورده منع رطب میکند
با این کارنامه سیاهی که همتی در کمتر از سه سال ریاست خود بر بانک مرکزی داشت، قابل تامل است که اکنون از اقدام دولت جدید در کنترل پایه پولی ابراز نگرانی میکند!
گویا همتی علاقه داشته همان روال استقراض دولت روحانی از بانک مرکزی ادامه پیدا کند تا بتواند ادعا کند که دولت رئیسی تفاوتی با دولت روحانی ندارد.
اگر هم از نگاه او استقراض دولت از بانکها بد است، خودش بدترین کارنامه را در این زمینه به جای گذاشته است.
ارسلان ظاهری کارشناس ارشد اقتصادی در واکنش به اظهارنظر رئیسکل سابق بانک مرکزی گفت: اگر منظور همتی این است که دولت به بانکها اوراق فروخته و بانکها احتمالاً مجبور شدهاند از بانک مرکزی استقراض کنند و بدین جهت پایه پولی رشد میکند و قس علیهذا ...، خب این فروش اوراق دولت به بانکها که تا دیروز افتخار همتی بوده و مدعی بودند که با عملیات بازار باز توانستهاند (به زعم خودشان!) جلوی استقراض دولت از بانک مرکزی را بگیرند، پس حالا چه شده که هشدار میدهند!! چطور آن موقع میگفتند این یک راهکار ضد تورمی است، حالا هشدار میدهند!؟ خب برادر این ریلی بود که شما پهن کردید! ضمن اینکه باید مبتنی بر آمار اظهار نظر کرد، یعنی آمار دقیق از میزان خرید اوراق بدهی از سوی بانکها در دو ماه اخیر.