به گزارش مشرق، پنتاگون کشورهایی نظیر روسیه و چین را به عنوان تهدیدات یا دشمنان نزدیک طبقه بندی کرده است. از سوی دیگر در برخی فناوری‌های نوظهور، مسکو و پکن پیشتاز شده و تسلیحات در این زمینه را به سرویس‌های در خدمت فعال خود معرفی کرده‌اند این در حالی است که این فناوری‌ها هنوز توسط مجتمع نظامی-صنعتی آمریکا تطبیق نیافته‌اند.

«مارک اپیسکوپوس» از مقاله‌نویسان در مجله «نشنال اینترست» نوشت که «Beriev A-۵۰»‌نمونه به شدت مدرن شده هواپیمای شناسایی رادار پرنده A-۵۰ است که نقش مهمی در اطمینان یافتن از اثر بخشی  قابلیت اطلاعات نظامی روسیه در میدان نبرد ایجاد می‌کند.

وی در این مقاله، ۵۰ ویژگی کلیدی این هواپیمای شناسایی را ذکر کرده است. این هواپیما قابلیت ردیابی اهداف زمینی در  محدوده‌ای تا ۳۰۰ کیلومتر و اهداف هوایی تا ۶۵۰ کیلومتر را دارد که این قابلیت به لطف سیستم ردیابی راداری قارچ شکلی مدوری است که بر روی هواپیما قرار دارد. مجموعه راداری جدید این هواپیما همچنین قادر است که پرتاب موشک را تا محدوده‌ای ۱۰۰۰ کیلومتری شناسایی کند.

این سامانه می‌تواند حدود ۳۰۰ اهداف زمینی یا چهل هدف هوایی را به طور همزمان ردیابی کند. A-۵۰U همچنین محدوده پروازی خود را ۱۵ تا ۲۰ درصد نسبت به مدل‌های پیشین خود بهبود بخشیده است که این موضوع به دلیل حجم و وزن تجهیزات الکترونیکی و رادیویی آن بوده که در نتیجه، وزنی که بر روی موتور هواپیما وارد می‌شود کاهش می‌یابد.

هواپیمای A-۵۰U مدل ارتقا یافته A-۵۰ می‌باشد که هواپیمای کنترل و هشدار اولیه دوره شوروی سابق به شمار می‌آید که در سال‌های ۱۹۸۰ برای نخستین بار وارد خدمت شد.

این هواپیماها بر اساس هواپیمای نظامی ترابری Il-۷۶MD ساخته شده که هواپیمایی چند منظوره با چهار پیشران توربو فن راهبردی است که توسط دفتر طراحی ایلوشین طراحی شده بود.

بر خلاف A-۵۰ که تمامی ورودی‌های آن، آنالوگ بوده، هواپیمای A-۵۰U با ارتقای خود، به سامانه‌ کنترل راداری کاملا دیجیتال تبدیل شده است که همین پارامتر، استفاده از آن را آسانتر و سریعتر کرده و خطر اشتباه اوپراتور را نیز به حداقل میزان می‌رساند.

بر اساس گزارش این مجله آمریکایی، روسیه هواپیمای A-۵۰U را از سال ۲۰۱۸ در سوریه به کار گرفته است تا از طریق نظارت بر مناطق کاهش تنش در سوریه، به آزمایش میدانی دقیق این هواپیما بپردازد.

استقرار پیشین نمونه اصلی A-۵۰ در سال ۲۰۱۵ در سوریه، به نیروی هوا فضای روسیه فرصت منحصر بفردی برای مقایسه عملکردی واقعی A-۵۰ و A-۵۰U در کنار هم را فراهم کرده است.

همراه با رایانه‌های داخلی کاملا جایگزین شده، هواپیمای ارتقا یافته دارای ارتباط قابل اعتمادتر به تجهیزات ارتباط ماهواره‌ای است که حجم داده‌ها و ویژگی‌های کیفی آن نیز به میزان قابل توجهی افزایش یافته و سیستم ناوبری نیز بهبود یافته است.

دیگر ارتقاهایی که در این هواپیما ایجاد شده، یک نمایشگر ال سی دی بزرگ داخلی و بهبود ارگونومی برای خدمه پرداز از جمله بازطراحی داخلی و فضای استراحت و آشپزخانه است.

علاوه بر قابلیت شناسایی و ردیابی هوایی اهداف زمینی و هوایی و ارسال اطلاعات درباره آنها به مقر فرماندهی، این هواپیما خود می‌تواند نیز به عنوان مقر فرماندهی عمل کند.

از نظر ظاهری، هواپیمای A-۵۰U شبیه هواپیمای Boeing E-۳ Sentry آمریکاست. اگر چه، ویژگی‌های هواپیمای آمریکایی بر اساس رادار پالس داپلر با محدوده‌ای در حدود ۳۷۵ کیلومتر برای اهداف هوایی با ارتفاع پایین است و پالس رادار قادر به ردیابی هواپیما در ارتفاع متوسط و بلند در محدوده‌ای تا ۶۵۰ کیلومتر است.  این هواپیما قابلیت نگاه به پایین داشته و همین موضوع، این هواپیما را قادر می‌سازد تا به ردیابی و شناسایی اهداف زمینی و دریایی در محدوده‌ای تا ۳۲۰ کیلومتر بپردازد.

هواپیمای Boeing E-۳ Sentry آمریکا

Boeing E-۳ تا کنون چند بار ارتقا یافته و ناتو نیز اخیرا طول عمر این هواپیماها را دست کم تا سال ۲۰۳۵ تمدید کرده است که البته توسعه ظرفیت داده، پهنای باند ارتباطات ماهواره‌ای و تجهیزات رمزگذاری از جمله قابلیت‌هایی است که به این هواپیما افزوده خواهد شد.

این هواپیما نخستین بار در سال ۱۹۷۷ به خدمت معرفی شد. بر اساس گفته اپیسکوپوس، عملکرد این دو هواپیمای روسی و آمریکایی باید در عرصه واقعی مورد مقایسه قرار بگیرد.

نوین سازی هواپیمای A-۵۰U روسیه توسط سایت هوایی Beriev و شرکت مهندسی Vega Radio انجام شده است. این شرکت در زمینه رادارهای نظامی، شناسایی، فرماندهی و سیستم‌های کنترل فعالیت دارد.

نیروی هوا فضای روسیه انتظار دارد تا پایان سال ۲۰۲۱، هفتمین فروند به روز شده هواپیمای A-۵۰U را دریافت کند. ششمین فروند از این نوع هواپیما در ماه مارس گذشته به این نیرو تحویل داده شده بود.

از سوی دیگر در مجموع تا کنون ۶۸ هواپیمای Boeing E-۳ Sentry ساخته شده است که ۳۱ فروند آن توسط نیروی هوایی آمریکا استفاده می‌شود. همچنین تا کنون برای سه فروند از این هواپیماها حادثه روی داده و از بین رفته‌اند و بقیه هواپیماها نیز به ناتو، فرانسه، انگلیس و عربستان سعودی صادر شده است.

در ادامه پیشرفت‌های نظامی روسیه، «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور این کشور نیز روز چهارشنبه گفته آزمایش موشک‌های هایپرسونیک زیکرون رو به تکمیل است و تحویل این موشک‌ها به نیروی دریایی از سال ۲۰۲۲ آغاز خواهد شد.

روسیه ماه گذشته اعلام کرد برای اولین بار از یک زیردریایی، موشک کروز مافوق صوت یا هایپرسونیک به نام « زیکرون» را شلیک کرده است.

وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای روز ۱۲ مهر اعلام کرده بود که زیردریایی «سورودوینسک» هنگام استقرار در دریای «بارنتز» این موشک را شلیک کرده و مواضع انتخاب‌شده را هدف قرار داده است. در بیانیه وزارت روسیه آمده بود: «شلیک آزمایشی موشک زیکرون از یک زیردریایی هسته‌ای موفقیت‌آمیز بود.»

برخی از کارشناسان غربی گفته‌اند که قدرت مانور، سرعت و برخی قابلیت‌های دیگر موشک‌های هایپرسونیک موجب می‌شود رصد و انهدام این موشک‌ها دشوار باشد.

روسیه ماه پیش در سالروز تولد ولادیمیر پوتین موشک زیکرون را از یک کشتی آزمایش کرده بود. رئیس‌جمهور روسیه پیش از این اعلام کرده بود، با توجه به افزایش تحرکات کشورهای غربی در قطب شمال، مسکو در نظر دارد حضور نظامی در این منطقه را تقویت کند.

طی سال‌های اخیر روسیه بارها درباره تحرکات آمریکا برای استقرار سامانه‌های سپر دفاع موشکی و نظامی کردن فضا به منظور مقابله با این کشور هشدار داده است.

پایگاه هیل نزدیک به کنگره آمریکا نوشته علاوه بر روسیه، سایر کشورها هم به دنبال ساخت سلاح‌های هایپرسونیک هستند. سرعت حرکت این سلاح‌ها در فضا پنج برابر سرعت صوت است.

در هفته‌های گذشته رسانه‌ها گزارش داده‌اند چین هم اقدام به آزمایش یک موشک هایپرسونیک کرده است. با آنکه چین اصرار دارد آزمایش‌های انجام‌شده در طول ۳ ماه گذشته مربوط به تست یک سامانه قابل بازیافت فضایی است داده‌های منتشر شده توسط رسانه‌های غربی از آزمایش یک سیستم پرتاب تسلیحاتی کم‌نظیر در دنیا خبر داده‌اند.