به گزارش مشرق، با نزدیک شدن به فصل زمستان زمزمههای شدت گرفتن بحران انرژی در کشور به واسطه افزایش برودت هوا و به دنبال آن افزایش مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی به گوش میرسد. مسئلهای که همه ساله با افزایش استفاده از سوخت مایع نظیر نفت کوره یا گازوئیل در صنایع و نیروگاهها همراه با تشدید آلودگی هوا نفس مردم را تنگ کرده و بر روی زندگی انسانها تاثیر جدی میگذارد.
در حال حاضر به واسطه وابستگی بیش از ۸۰ درصدی سبد تولید برق کشور به گاز طبیعی، بحران سوخت به طور مستقیم و با شدت بسیاری به بحران تامین برق تبدیل میشود. به استناد اظهارات سخنگوی صنعت برق، با شروع فصل سرما میزان گاز ورودی به واحدهای نیروگاهی کشور با کاهش ۵۰ درصدی مواجه شده و این کمبود سوخت در بدترین شرایط میتواند منتهی به ۳ هزار مگاوات ناترازی در شبکه برق شده و بار دیگر زمینه تامین نشدن برق صنایع و بخش خانگی را ایجاد کند.
*زخم بحران سوخت فصل سرد سال به سال عمیقتر میشود
مسئله کمبود گاز طبیعی مسئله جدیدی در سال جاری نیست و این موضوع سال گذشته نیز زمینه مشکلات گسترده را به وجود آورد. نکته قابل تامل در این حوزه تشدید این بحران در صورت تداوم وضع موجود در سالهای آینده است.
بر همین اساس یکی از راهکارهایی که میتواند زمینه جلوگیری از این بحران در سالهای آتی را به وجود بیاورد، از بین بردن وابستگی صنعت برق به گاز طبیعی و استفاده از سایر منابع انرژی نظیر، انرژی اتمی، انرژی ذغال سنگ و منابع تجدیدپذیر است.
در شرایطی که وابستگی صنعت برق به منابع گاز طبیعی کاهش یابد، کمبود این انرژی تاثیر کمتری بر تولید برق گذاشته و قطعی برق به وجود نمیآید. همین مسئله میتوان منتهی به مصرف نشدن سوخت مایع بر ای تولید برق شده و به دنبال آن یکی از دلایل آلودگی هوا در فصل سرد منتفی شود.
از طرفی کاهش وابستگی صنعت برق به گاز میتواند منابعی را آزاد کرده و مسئله قطعی گاز نیز تا حد قابل قبولی حل شود، زیرا بنابر اطلاعات شرکت ملی گاز، بیش از ۳۰ درصد گاز کشور برای تولید برق مصرف میشود.
*نیروگاه اتمی سبد تولید برق کشور را متنوع میکند
در این راستا توسعه نیروگاههای اتمی یکی از بهترین راهکارهای کاهش وابستگی تولید برق از گاز طبیعی است. این واحدهای نیروگاهی میتواند زمینه شبکه برق را در دست گرفته و بدون استفاده از گاز برق تولید کند.
با توجه به مجموع نقاط مثبت بیان شده پیرامون کاهش وابستگی صنعت برق به گاز طبیعی با ساخت واحدهای نیروگاهی، در کمال تعجب این مسئله در اولویت متولیان صنعت انرژی کشور قرار نمیگیرد.
در حال حاضر کمتر از یک درصد از شبکه برق کشور در قالب یک واحد تولیدی نیروگاه اتمی بوشهر از منبع هستهای تامین میشود. یکی از دلایلی که به صورت مکرر بهعنوان دلیل ساخته نشدن واحدهای نیروگاه اتمی شناخته میشود، مسئله هزینه سرمایهگذاری این واحدها است.
البته با در نظر گرفتن، هزینه سرمایهگذاری، هزینه عملیاتی و هزینه سوخت، برق اتمی ارزانترین برق دنیا است. در این رابطه، عسکر سرمست، یکی از کارشناسان حوزه انرژی، بیان میکند:« بر اساس گزارشهای هزینه همتراز شده تولید برق آژانس بینالمللی انرژی، گرانترین قیمت تمام شده تولید برق هستهای با احتساب نرخ تنزیل ۳ درصد از ارزانترین قیمت تمام شده نیروگاههای سیکل ترکیبی ارزان تر است.»
با این وجود تنها هزینه سرمایهگذاری واحدهای نیروگاه اتمی بیشتر از واحدهای نیروگاهی گازی است و بسته به نیروگاههای مختلف این نسبت به ۴ برابر میرسد.
*صرفه جویی ۸۰ میلیون بشکه نفت توسط نیروگاه اتمی بوشهر در ۱۰ سال
بیان مسئله هزینه بالای سرمایهگذاری در واحدهای نیروگاهی اتمی به هیچ عنوان دلیل محکمه پسند و دقیق برای ترک فعل صورت گرفته در توسعه این واحدهای نیروگاهی تلقی نمیشود. زیرا علاوه بر اینکه در مجموع هزینهها برق اتمی یکی از ارزانترین برقهای دنیا است. این نیروگاه از محل صرفهجویی سوخت میتواند در کوتاهترین زمان ممکن هزینه سرمایهگذاری خود را بازپرداخت کند.
براساس اطلاعات ارائه شده در آمارنامه ماهانه شرکت مادر تخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران، تولید برق توسط انرژی هستهای در این نیروگاه در سالهای فعالیت منتهی به صرفهجویی قابل توجه سوخت شده است.
در این راستا در سالهای فعالیت آزمایشی این نیروگاه در بین سالهای ۱۳۹۰ تا سال ۱۳۹۲، تولید برق هستهای زمینه مصرف نشدن انرژی معادل ۳.۴ میلیون بشکه نفت شده است. این آمار در سال ۱۳۹۲ با آغاز فعالیت رسمی این نیروگاه به ۷.۲ میلیون بشکه نفت رسیده و سال به سال رشد کرده است. در بازه زمانی فعالیت حداکثر نیروگاه اتمی بوشهر در سال ۱۳۹۶ و سال ۱۳۹۷، به ترتیب زمینه مصرف نشدن انرژی فسیلی معادل ۱۱.۷ و ۱۱.۴ میلیون بشکه نفت را به وجود آورد.
در مجموع سالهای فعالیت نیروگاه اتمی بوشهر، تنها واحد تولید برق هستهای در کشور زمینه مصرف نشدن انرژی فسیلی معادل ۷۹.۲ میلیون بشکه نفت را مهیا کرده است.
بر همین اساس با توجه به قیمتهای میانگین سالانه نفت از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۰، میزان ارزش دلاری انرژی فسیلی استفاده نشده توسط نیروگاه اتمی بوشهر در ۱۰ سال فعالیت این نیروگاه نزدیک به ۵.۲ میلیارد دلار برآورد میشود.
*هزینه سرمایهگذاری نیروگاه اتمی بوشهر ۷ ساله از محل صرفه جویی انرژی فسیلی تامین شد
با توجه به گزارشهای غیر رسمی موجود، ساخت نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی اتمی مانند نیروگاه بوشهر نزدیک به ۴ میلیارد دلار هزینه در بر داشته است. بر این اساس تنها از محل انرژی فسیلی استفاده نشده معادل نفت خام، این واحد نیروگاهی کمتر از ۷ سال از شروع فعالیت فعالیت رسمی هزینه سرمایهگذاری خود را جبران کرده و در حال حاضر با کسر ۴ میلیارد دلار هزینه سرمایهگذاری تاکنون زمینه ایجاد درآمد ۱.۲ میلیارد دلاری از محل صادرات انرژی صرفهجویی شده را برای کشور به ارمغان آورده است.
این نیروگاه در حالی هم اکنون فعالیت میکند که هزینه تولید برق عملیاتی آن بسیار کمتر از هر واحد نیروگاهی دیگر است و هزینه تامین سوخت اتمی نیز کسری از هزینه گاز طبیعی مورد استفاده در نیروگاههای حرارتی است.
با توجه به موارد بیان شده ساخت واحدهای نیروگاهی اتمی میتواند پازل انرژی کشور را تغییر داده و به نقطه عطفی در این حوزه تبدیل شود. بنابراین هیچ بهانهای در این مسیر مبنای کارشناسی ندارد و در صورت بیتوجهی به این موضوع، هزینههای بسیاری در سالهای آتی به کشور تحمیل خواهد شد.