به گزارش مشرق، «روزنامه کیهان» در بخش اخبارویژه خود نوشت: به گزارش روزنامه سازندگی به نقل از مجله آگاهینو، همتی در این گفتوگو به چالشهای پیدا و پنهان اقتصاد از مقطع حضورش در بانک مرکزی تا زمان استعفا برای حضور در انتخابات ریاستجمهوری اشاره کرده است.
همتی گفته است: «خیلی چیزها را که میتوانست اتفاق بیفتد نمیتوانم توضیح بدهم، اما چیزهایی که اتفاق افتاد اثر خودش را گذاشته است. پس وضعیت میتوانست خیلی بدتر شود و خوشبختانه نشد.» احتمالا اشاره او به ونزوئلایی شدن اقتصاد است.
در آن مقطع گفته میشد دولت برای اداره کشور سیاستهایی را در پیش گرفته که تحریککننده پایه پولی و باعث افزایش تورم است؛ آنقدر که برخی اقتصاددانان نگران ونزوئلایی شدن اقتصاد ایران بودند.
همتی با اشاره به اینکه ماموریتش در بانک مرکزی «جلوگیری از فروپاشی اقتصاد» بوده گفته: «سال ۹۸ کل وصول درآمد نفتی بانک مرکزی ۸ میلیارد دلار بود، سال ۹۹ شد چهار میلیارد دلار. من سال ۹۹ با چهار میلیارد دلار وصولی توانستم کل نیازهای کشور و مسائل مربوطه را از طریق سامانه نیما و مقدار کمی از ذخایر آزاد تامین کنم.»
وی با اشاره به افزایش شدید نرخ ارز در دوران حضورش در بانک مرکزی به برخی مشقتها اشاره کرده و گفته: «میگفتند چرا جلوی رشد ارز را نمیگیرید؟ کشوری که در سال ۹۰، نود میلیارد دلار واردات داشت، در سال ۹۷ بانک مرکزی ۳۰ میلیارد دلار ارز تامین کرده بود، همان سالی که من به بانک مرکزی رفتم، پیش از آن ۲۰ میلیارد دلار تامین کرده بود و نیمه دوم سال توانستم ۱۰ میلیارد دلار برای کالای اساسی تامین کنم؛ سال ۹۸ دریافتی ما ۸ میلیارد دلار بود و سال ۹۹ شد ۴ میلیارد دلار. مشخص است که درآمد دولت به هم میخورد و فشار وارد میشود تا منابعش را از منبعی تامین کند.»
رئیس کل پیشین بانک مرکزی با اشاره به اینکه فشارهای زیادی را تحمل کرده، گفته است: «با قدرت جلوی دولت ایستادم، به من اصرار میکردند که نرخ ارز را پایین بیاورید، میگفتم پایین نمیآید، شما رانت ایجاد میکنید، چطور میتوان نرخ ارز را پایین آورد، وقتی چهار هزار تومان کاهش مییابد، همه میروند در کشورهای همسایه خانه میخرند. شما اگر فشار بیاورید که نرخ ارز را پایین بیاورید، صادرکننده ارز نمیآورد.»
اظهارات همتی در حالی است که دولت روحانی در سال ۹۷ بالغ بر ۱۸ میلیارد دلار و در سه سال اخیر مجموعا حدود ۶۰ میلیارد دلار را به قیمت دولتی حراج کرد و موجب خالی شدن خزانه شد.
از سوی دیگر کاهش درآمدهای ارزی به ۴ میلیارد دلار با وجود برجام اتفاق افتاد و آمریکا با اطمینان از عدم مقابله به مثل دولت روحانی، ریسک خروج از برجام و بازگرداندن تحریمهای نفتی را پذیرفت. در عین حال هم اینک گفته میشود که با روی کار آمدن دولت جدید، صادرات نفتی و غیرنفتی کشور نسبت به سال گذشته حدود ۸۰ درصد افزایش داشته و از ۲۰ میلیارد دلار به ۳۶ میلیارد دلار رسیده است.
از جمله خبرگزاری رویتر به تازگی گزارش داده است که فروش نفت ایران به چین، از دوره قبل از تحریمهای ترامپ (دوره اجرای برجام) هم بیشتر شده است. رکورد تازهای را با وجود تحریمها به ثبت رسانده است. اطلاعات شرکتهای ردیابی نفتکشها نشان میدهد فروش نفت ایران به چین طی ماههای اخیر به شدت افزایش یافته و از رکورد پنج سال قبل یعنی زمانی که ایران مشمول تحریمهای انرژی دولت آمریکا نبود، بیشتر شده است. گفته میشود این رقم به بالای ۷۸۰ هزار بشکه در روز رسیده و حال آنکه چین در سال ۲۰۱۷، حدود ۶۲۳ هزار بشکه نفت از ایران وارد میکرد.