به گزارش مشرق، ۷ سال پیش بود که نشریه دیلیمیل انگلیس گزارشی مفصل تحت این عنوان منتشر کرد: «اگر بازیکنان لیگ برتر، حرکت معین علی در کریکت را تکرار کنند و در زمین فوتبال پیامهای حمایتآمیز سیاسی نشان دهند مجازات خواهند شد.»
درباره گزارشی که آن روز به قلم «آدام کرافتون» در صفحه اصلی بخش ورزشی سایت اینترنتی نشریه دیلیمیل منتشر شد، تنها پنج نفر نظر دادند که سه نفر آنها مُهر تأیید پای تصمیم فیفا زدند و تأکید کردند که اتحادیه فوتبال انگلیس باید با بازیکنانی که سیاست را به ورزش میکشانند برخورد کند. یکی از آنها نوشته بود: «این (دخالت دادن سیاست در ورزش) رفتاری غیرحرفهای است. شبکههای اجتماعی را گذاشتهاند که این جور چیزها را در آن بگویید.» شخصی دیگر هم نوشته بود: «نمیشود فوتبال را درگیر مسائلی دیگر کنیم. نه اینطوری نمیشود. چشمانتان فقط به توپ باشد نه چیز دیگر.»
داستان و منشا این هیاهوها اما چه بود؟ «معین علی»، کریکتباز مسلمان انگلیسی که از قتل عام مردم بیگناه فلسطین در نوار غزه توسط اسرائیلیها به ستوه آمده بود، دو نوار باریک به رنگهای سفید و مشکی دور مچ دست چپ خود بسته بود که روی آنها نوشته شده بود: «غزه را نجات دهید». پیام او روی این مچبندها تنها به بخشی از کشتار غیرنظامیان اشاره داشت اما از نظر فیفا و اهالی ورزش انگلیس نوعی پیوند زدن سیاست به ورزش بود و ممنوع.
به همین دلیل فیفا و پس از آن مقامات فوتبال انگلیس هشدار دادند با رفتارهایی مشابه در زمین فوتبال برخورد خواهند کرد. فیفا البته یک ماه قبل از این هشدار هم چنین کاری را انجام داده بود وقتی که اتحادیه فوتبال آرژانتین را به خاطر یک حرکت سیاسی (نمایش یک بنر قبل از مصاف دوستانه با اسلوونی که روی آن نوشته شده بود «جزایر فالکند جزو آرژانتین است») مجازات کرد. انگلیسیها هم به تهدیدشان عمل و ماه مارس سال ۲۰۱۸ پپ گواردیولا سرمربی منچسترسیتی را به خاطر چسباندن یک روبان زرد به لباسش در حمایت از زندانیان حامی استقلال کاتالونیا ۲۰ هزار پوند جریمه کردند.
مقامات کریکت انگلیس و مافوقهای آنها در ردههای بالاتر ورزش این کشور اعلام کردند که معین علی دیگر اجازه ندارد با آن مچبندها به زمین بازی برود و هیچ یک از آنها نیز به این جنبه قضیه توجه نکرد که پیام معین علی، نه سیاسی بلکه بشر دوستانه و در حمایت از مردم فلسطین بود. در حقیقت بعد از این اتفاق بود که مسئولان فوتبال انگلیس یک بار دیگر لازم دیدند قاعدهای کلی را برای همه روشن کنند: «هیچ بازیکن یا عضوی از اعضای کادر فنی تیمهای انگلیسی اجازه ورود به زمین بازی با وسایل اضافی ندارد مگر اینکه آن وسیله صرفاً جنبه حفاظت از سلامتی آنها را داشته باشد. این قاعده حتی شامل پیامهای درج شده روی زیرپوشهای بازیکنان هم بود و از فصل ۱۵-۲۰۱۴ درج هرگونه پیام، تصویر و ... توسط بازیکنان ممنوع اعلام شد.
سختگیری فیفا و انگلیسیها تا چندی پیش ادامه داشت تا اینکه روسیه به اوکراین حمله کرد و اکثر کشورهای اروپایی به خصوص انگلیس بعد از امتناع از ورود به جنگ نظامی با روسها، راههای دیگری را برای مقابله با این کشور و حمایت از اوکراینیها پیدا کردند که یکی از آنها شعارها و حرکات نمادین ورزشی بود. اینطور بود که نه تنها حرکات و شعارهای سیاسی توسط بازیکنان و مربیان دیگر تخلف محسوب نمیشد بلکه باشگاهها و سازمان لیگ انگلیس وظیفه خود دانستند تا در انجام کاری که زمانی مستوجب مجازات و سرزنش بود، پیشگام شوند.
دیگر لازم نبود بازیکن منتظر بهانه و فرصتی مانند شادی پس از گل بماند تا شعار سیاسی را روی زیرپیراهنیاش نشان دهد چون برخلاف گذشته حالا این کار به یک ارزش تبدیل شده بود. بازیکنان اورتون و منچسترسیتی با استناد به این تغییر رویکرد، با افتخار و غرور با بازیکنان اوکراینیشان ابراز همدردی کردند. باشگاه اورتون با دادن ۱۱ پرچم اوکراین به بازیکنان خود برای انداختن روی شانههایشان و منسیتی با تهیه گرمکنهایی با پرچم اوکراین بازیکنان را به میدان فرستادند. مسئولان ورزشگاه گودیسون پارک، پا را فراتر گذاشتند و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را مخاطب قرار دادند و با نشان دادن تصویری از یک راهپیمایی با پرچم اوکراین از او خواستند جنگ را متوقف کند. در نهایت فیفا تیر خلاص را به فوتبال روسها زد و تیم ملی فوتبال این کشور را از حضور در جام جهانی ۲۰۲۲ محروم کرد تا سیاسیترین تصمیمش را اتخاذ کرده باشد.
در این میان لیگ برتریها برای اینکه در مجازات روسها از فیفا کم نیاورده باشند، چلسی را تنها به خاطر داشتن مالک روس نقره داغ کردند. آنها نه تنها چلسی را از عقد هرگونه قراردادی - حتی تمدید قرارداد بازیکنان فعلی - منع کردند بلکه تمام راههای کسب درآمد از جمله بلیت فروشی را هم به روی این باشگاه بستند و حسابهای بانکیاش را مسدود کردند. حلقه تحریمها به قدر تنگ شده که برای رومن آبراموویچ چارهای جز موافقت با فروش باشگاه باقی نمانده، باشگاهی که سال ۲۰۰۳ آن را خرید و از جیب خود برای تبدیل کردن آن به یکی از ابرقدرتهای فوتبال اروپا خرج کرد.
جنگ در هر حال و هر جایی از دنیا مذموم است در لزوم برائت و اعلام بیزاری از آن شکی نیست. در اینکه اهالی دنیای ورزش هم به عنوان بخشی از جامعه بشری حق دارند بخواهند از ریخته شدن خون افراد مظلوم جلوگیری شود، بحثی نیست اما واقعیتی که حمله روسیه به اوکراین و به پا خاستن اهالی فوتبال اروپا برای محکوم کردن روسها به عنوان ظالم و حمایت از اوکراین به عنوان مظلوم برجسته کرد، ریا، دوگانگی، تضاد و تبعیض در رویکرد اهالی فوتبال اروپا به خصوص انگلیسیها در مورد جان انسانها یا طرفی است که اقدام به گرفتن جان افراد میکند. اقداماتی که تا دیروز در انگلیس و سایر کشورهای اروپایی ممنوع و سیاسی بود این روزها تبدیل به ارزش و یک حرکت ورزشی شده که نه تنها جریمه نمیشود بلکه مورد تشویق نیز قرار میگیرد.