به گزارش مشرق، "مالچ نفتی" پوششی از مواد چسبنده و باقیمانده نفتی است که در پالایشگاهها تولید میشود. از مالچپاشی بهعنوان روشی برای تثبیت شنهای روان و ریزگردها استفاده میکنند, به این صورت که پسماندهای نفت خام را بهصورت لایه نازک روی تپههای ماسهای میپاشند و به این روش از جابهجایی ریزگردها جلوگیری میکنند.
پروژه مالچپاشی که بهمنظور جلوگیری از پخش ریزگردها و جلوگیری از فرسایش خاک صورت میگیرد, همواره مخالفان زیادی داشته است و بسیاری از کارشناسان محیط زیست معتقدند مالچپاشی، فرار از فرسایش خاک بهقیمت نابودی محیط زیست است و استفاده از مالچ نفتی باید آخرین راهکار مقابله با گرد و غبار باشد.
در ادامه 10 مورد از دلایل مخالفت کارشناسان زمینشناسی و محیط زیست با استفاده از مالچ نفتی را بیان میکنیم:
1. جلوگیری از نفوذ آب به زمین و تغذیه آبخوانها
استفاده از مالچ نفتی بهخصوص در فصول پرباران مانع از نفوذ آب به آبخوانها شده و سبب پدیدار شدن سیلابهای محلی و تشدید فرسایش خاک میشود. عدم تغذیه آبخوانها موجب تشدید فرونشست و کاهش ذخایر آب زیرزمینی خواهد شد.
2. از بین رفتن پوشش گیاهی
پوشش گیاهی مربوط به مناطق کویری که خود عامل تثبیت خاک و شنزارهاست, در اثر پوشیده شدن با ماده نفتی به طور کامل خشک شده و از بین میرود. مالچ نفتی رطوبت موجود در هوا را نیز از بین میبرد که اثر آن خشک شدن گیاهان آن منطقه به دلیل نرسیدن رطوبت است.
3. بالا رفتن ضریب حرارتی زمین
به دلیل رنگ سیاه مالچ نفتی ضریب حرارتی زمین بالا رفته که این امر موجب بروز بادهای گرم میشود. داغ شدن سطح زمین پس از مالچپاشی نابودی جاندارانی که در لایه سطحی خاک را به دنبال دارد.
4. ایجاد بوی نامطبوع و زشتی نمای بیابانها
پس از مالچپاشی, به دلیل ترکیبات نفتی مالچ بوی نامطبوعی در بیابانها ایجاد میشود, استنشاق این بو از نزدیک بیماریزاست. همچنین پاشیدن چنین ماده سیاهی رنگی بر روی شن زارها موجب برهم زدن زیبایی بینظیر تپههای شنی میشود.
5. ایجاد بیماری در انسان و حیات وحش
در اثر تابش آفتاب, ترکیبات آروماتیک و گوگرددار و فلزات سنگین موجود در مالچ وارد هوا میشود که مواد شیمیایی خطرناک بوده و منجر به مسمومیت و تنگی نفس افراد میشود.
6. تولید زبالههای صنعتی
برای تولید مالچ ابتدا نفت باید به قیر تبدیل شود که برای این کار نیاز به احداث یک خط تولید جدید داریم. همچنین وسایل و ماشینآلاتی که برای مالچپاشی استفاده میشوند مصرف دیگری ندارند و در این روند مقدار زیادی از ابزارآلات و مواد صنعتی به زبالههای صنعتی تبدیل خواهند شد.
7. صرف هزینه و بودجه سنگین
دوام مالچپاشی در بیابان 3 سال است و پس از این مدت برای جلوگیری از افزایش گرد و خاک باید دوباره اقدام به مالچپاشی کرد که این کار مشمول هزینههای سنگینی برای تولید مواد اولیه, تجهیزات و هزینههای مربوط به پیمانکاران میشود.
8. نابودی خاک و وزش بادهای سمی
با پوشیده شدن خاک از مالچ نفتی, ذرات خاک آلوده شده و افت کیفیت شدیدی خواهد داشت و آلوده به ذرات سمی نفتی می شود. مالچ نفتی پس از 2 تا 3 سال خشک شده و با وزش باد این ذرات سمی موجود در مواد نفتی به مناطق دیگر انتقال پیدا میکند و موجب بروز بیماریهای تنفسی خواهد شد.
9. تلف شدن حیوانات
به دلیل چسبندگی ماده نفتی مالچ, امکان عبور حیوانات ممکن نخواهد بود و ممکن است با گیر افتادن در مناطق مالچپاشی شده تلف شوند. خزندگان به واسطه نحوه حرکت خود بیشتر از سایر گونهها از مالچپاشی آسیب میبینند و بسیاری از آنها هنگام عبور از مناطق مالچپاشی شده گیرافتاده و تلف میشوند.
10. نابودی زیستگاه پرندگان بومی و مهاجر
بخشی از تنوع زیستی شنزارها را پرندگان بومی و مهاجر تشکیل میدهند و در صورت مالچپاشی در این شنزارها زیستگاه این پرندهها از بین میرود.