به گزارش مشرق، شاید بهترین پاسخ برای دلیل اهمیت اکتشافات فضایی، در تاریخ ما نهفته باشد. چه چیزی باعث شد اجداد ما به دشتها کوچ کنند؟ آیا توزیع گستردهتر گونههای انسان، شانس بیشتری برای بقا ارائه میدهد؟
تقریبا همه تمدنهای موفق، به اکتشاف تمایل داشتهاند. انسانها هنگام کاوش ممکن است خطرات مناطق اطراف را شناسایی کنند و برای آنها آماده شوند. آگاهی نداشتن از این خطرات میتواند به ما آسیب برساند. با آگاهی یافتن از این خطرات، ممکن است بتوانیم اثرات یا پیامدهای آنها را کاهش دهیم.
در حالی که بسیاری از منابع صرف کارهایی میشوند که بازدهی کمی دارند، اکتشاف فضایی به انسان امکان میدهد تا منابع جدیدی را بیابد. منابع به موفقیت در بقا کمک میکنند.
با اکتشاف در جهانهای بیگانه مانند زهره، مریخ یا قمر زحل میتوانیم دنیای خود را دقیقتر مورد بررسی قرار دهیم. اکتشاف در منظومه شمسی، بر درک رابطه زمین با سیارات دیگر متمرکز است و گامی اساسی برای کاوش گستردهتر در جهان به شمار میرود.
اگرچه فضا ممکن است شگفتیها و توضیحات زیادی در مورد چگونگی شکلگیری جهان یا نحوه عملکرد آن در بر داشته باشد اما خطراتی نیز به همراه دارد. احتمال برخورد یک سیارک یا دنبالهدار بزرگ با زمین، کم است اما با گذشت زمان احتمالا رخ خواهد داد.
برخی از توضیحات مربوط به انقراض و تکامل، برخورد سیارکها یا دنباله دارها را شامل میشود. پژوهشگران سعی دارند چنین تهدیدهایی را شناسایی کنند و ممکن است بتوانند کاری در مورد آن انجام دهند.
دانش به دست آمده در مورد این خطرات میتواند به ما به عنوان یک گونه، امکان زنده ماندن بدهد. بدون توانایی دستیابی به فراسوی فضا ممکن است شانسی برای نجات ما وجود نداشته باشد.
زمین تنها سیارهای است که حیات را حفظ میکند اما توانایی ما برای سازگاری شاید در نهایت به ما امکان دهد تا در سیارات و قمرهای دیگر ساکن شویم.
سبک زندگی ما در سیارات دیگر متفاوت خواهد بود اما زندگی و فرهنگ انسان در گذشته سازگار شده است و یقینا در آینده نیز چنین خواهد شد. فضا امکان رشد و موفقیت را برای ما فراهم میکند.
چرا اکتشاف فضایی مهم است؟
بیشتر افرادی که عاشق فضا هستند و به اکتشاف اعتقاد دارند، احتمالا این حرف را شنیدهاند: "وقتی روی زمین مشکلاتی وجود دارد، نباید پول خود را برای اکتشاف فضایی هدر دهیم."
اگرچه نگرانیهای حوزه بهداشت عمومی، بیعدالتیهای اجتماعی، تغییرات آب و هوایی و سایر مسائل فوری، مهم هستند اما حل کردن این مشکلات، به کاهش بودجه برنامههای فضایی بستگی ندارد.
شاید بتوان دلایلی را برای تاکید بر اهمیت اکتشافات فضایی مطرح کرد.
۱. پژوهشهای فضایی آن قدر که تصور میشود، پرهزینه نیستند
بسیاری از کشورهای جهان، روی علم و اکتشافات فضایی به عنوان بخشی متعادل از کل بودجه خود سرمایهگذاری میکنند. بررسی افکار عمومی نشان داده است که مردم تخمین میزنند که ناسا تا یک چهارم بودجه فدرال آمریکا را به خود اختصاص میدهد اما در واقع، بودجه ناسا تنها حدود ۰/۵ درصد از کل بودجه فدرال آمریکا است و این مقدار زیادی نیست. اطلاعات درست ممکن است به منتقدان اطمینان دهند که هزینه اکتشافات فضایی آن قدر که فکر میکنند منابع عمومی را تحت تاثیر قرار نمیدهد.
۲. هزینه کردن برای اکتشافات فضایی، نتیجه مثبت دارد
اگر کسی استدلال میکند که بودجه عمومی باید برای حل کردن مشکلات جهان هزینه شود، باید بداند که هزینههای صرفشده برای ناسا، تأثیر مثبتی بر اقتصاد آمریکا داشته است. هزینه کردن برای اکتشافات فضایی، از مشاغل بسیار مهم پشتیبانی میکند، پیشرفتهای حوزه فناوری را با کاربردهای عملی تقویت میکند و فرصتهای تجاری را فراهم میآورد که بازخورد اقتصادی دارند. این کار به نوبه خود به افزایش حجم پول عمومی کمک میکند که میتوان آن را برای حل فوریترین مشکلات جهان هزینه کرد.
۳. اکتشافات فضایی مستقیما بر مشکلات زمینی تأثیر میگذارند
کاوش در فضا میتواند از راههای دیگری نیز به جهان کمک کند. بررسی نحوه رشد مواد غذایی در مدار زمین یا مریخ، بینشهایی را در مورد رشد مواد غذایی در شرایط ناملایم روی زمین ارائه میدهد و دانشی را ایجاد میکند که میتواند به کاهش اثرات تغییرات آب و هوایی کمک کند. پژوهشهای پزشکی انجامشده در ایستگاه فضایی بینالمللی به ما کمک میکنند تا بدن انسان را با روشهای جدیدی درک کنیم و همچنین، امکان نجات جان انسانها و بهبود کیفیت زندگی را فراهم میکنند.
۴. اکتشافات فضایی کمک میکنند تا جهان خود را بهتر درک کنیم
بررسی فضا، یک تغییر مهم در دیدگاه ما ایجاد میکند. هنگامی که ما در مورد آن چه در ورای زمین نهفته است، میآموزیم، زمینهای برای درک سیاره خودمان ایجاد میشود. بررسی سایر جهانهای منظومه شمسی ما و فراتر از آن نشان میدهد که زمین، جهانی ارزشمند برای زندگی کردن است. هنگامی که فضانوردان به فضا سفر میکنند، میبینند که جو زمین چقدر نازک و ضعیف است و تعادل شکنندهای را که در آن زندگی میکنیم، درک میکنند. دیدگاه کیهانی، بر اهمیت حفاظت از قابلیت سکونت سیاره ما تأکید میکند و سرمایهگذاری کردن در این حوزه را تشویق میکند.
۵. اکتشافات فضایی روزی زندگی ما را نجات خواهند داد
اگر یک سیارک به زمین برخورد کند، هیچ کدام از پیشرفتهای اجتماعی و زیست محیطی در جهان به ما کمک نخواهند کرد. اگر بخواهیم مطمئن شویم که در صورت نزدیک شدن جرمی به سمت ما، میتوانیم از سیاره خود دفاع کنیم، باید فضا را برای یافتن و بررسی سیارکها و دنبالهدارهای همسایه خود جستجو کنیم.
۶. فضا الهامبخش است
هر کودکی که آرزوی فضانورد شدن را دارد، فرصت این کار را نخواهد داشت. این حقیقت تلخی است که بسیاری از ما میدانیم اما الهام گرفتن برای رسیدن به یک هدف بسیار بزرگ، به کودکان انگیزه میدهد تا جدیتر درس بخوانند و مهارتهایی را در علوم مهندسی، پزشکی یا سایر علوم کسب کنند که به نفع بشریت هستند و مستقیما به غلبه بر مشکلاتی که ما به عنوان یک گونه با آنها مواجه هستیم، کمک میکنند.
الهام گرفتن فقط برای کودکان نیست. هنگامی که از زیبایی ابرهای مشتری شگفتزده میشویم، فرصتی برای قدردانی از شگفتی و عظمت کیهانی که در آن زندگی میکنیم، به دست میآید. این ایده که ممکن است حیات در جای دیگری از کیهان وجود داشته باشد، به ما یادآوری میکند که ممکن است تنها موجوداتی نباشیم که برای رسیدن به تعادل، عدالت و پایداری تلاش میکنند. حتی در تاریکترین زمانها، انگیزهای برای دستیابی به هدفی عالی و کشف چیزی وجود دارد که میتواند دید ما و کیهان ما را برای همیشه تغییر دهد.
۷. ممکن است جای بیشتری در جهان وجود داشته باشد
نمیتوان انکار کرد که بسیاری از مشکلات مهم پیش روی بشریت وجود دارند که باید رفع شوند اما رویارویی با این مشکلات به این معنا نیست که ما باید از بررسی کردن فضا دست برداریم و کاوش را متوقف کنیم.
تمدن بشری، ظرفیت شگفتانگیزی دارد و ما میتوانیم بیش از یک کار مهم را همزمان انجام دهیم. اگر کسی باور دارد که یک موضوع خاص باید توجه و سرمایهگذاری بیشتری را به خود جلب کند، میتواند و باید به دفاع از آن بپردازد. مشکلاتی که ما با آن روبهرو هستیم، ادامه نمییابند زیرا ما برای علم و اکتشاف فضایی هزینه میکنیم و دلیلی وجود ندارد که آرزوهای خود را در مقابل یکدیگر قرار دهیم.
پنج دلیل برای ضروری بودن اکتشافات فضایی
در پاسخ به افرادی که غیر ضروری بودن و هزینه داشتن اکتشافات فضایی را مطرح میکنند، میتوان پنج دلیل را مطرح کرد تا به ضروری بودن آنها پی ببرند.
۱. فناوریها و پژوهشهای جدید
انسانها برای رفتن به فضا تکامل نیافتهاند اما به هر حال به آنجا خواهند رفت. رفتن به فضا، با توسعه فناوریهای گوناگونی همراه است که بازخورد اقتصادی را به همراه دارند و زندگی ما روی زمین را بهبود میبخشند. بدون برنامههای فضایی، ما GPS، پیشبینی دقیق آب و هوا، سلولهای خورشیدی یا فناوری به کار رفته در عینکهای آفتابی و دوربینها را نداشتیم. همچنین در حال حاضر، پژوهشهای پزشکی در فضا در حال انجام شدن هستند که میتوانند بیماریها را درمان کنند و عمر انسانها را افزایش دهند. این آزمایشها را نمیتوان روی زمین انجام داد. کاوش فضایی میتواند جان انسانها را نجات دهد.
۲. سیارکها به ما اهمیت نمیدهند
هنگامی که صحبت از نجات جان انسانها به میان میآید، مشخص میشود که اکتشاف فضایی چقدر ضروری است و میتواند زندگی همه ما را نجات دهد. منظومه شمسی از قرون اولیه تا به امروز بسیار آرام شده است اما هنوز تعداد ناشناختهای از سیارکها و دنبالهدارهای بزرگ وجود دارند که میتوانند به سیاره ما برخورد کنند. این برخوردها چندین بار در گذشته رخ دادهاند و هر کدام به انقراض دستهجمعی منجر شدهاند. مهم نیست که سیارک بزرگ دیگری به زمین برخورد میکند، بلکه مهم این است که چه زمانی این برخورد رخ میدهد. یک برنامه فضایی قوی، تنها امیدی است که ما برای منحرف کردن چنین جرمی داریم. اگر ما برای رسیدن به این هدف تلاش نکنیم، تاریخ به اتمام رسیدن بشریت نزدیک خواهد شد.
۳. سکونت در سایر سیارات، آخرین نسخه پشتیبان است
در حال حاضر بیش از هفت میلیارد انسان وجود دارند که تعداد قابل توجهی به شمار میرود. همه ما در یک سیاره در کنار هم هستیم. بدین ترتیب، اگر اتفاقی مانند برخورد سیارک برای زمین رخ دهد، گونه ما ممکن است از بین برود. ساکن شدن در سایر سیارات منظومه شمسی، راهی برای ایجاد یک نسخه پشتیبان بشر ارائه میدهد که بدون توجه به آنچه برای زمین اتفاق میافتد، زنده میماند. شاید انسانهای آینده، مریخیهایی باشند که هرگز پا به زمین نخواهند گذاشت. فناوری مورد نیاز برای امکانپذیر ساختن این هدف به خودی خود توسعه نخواهد یافت.
۴. حفاری فضایی میتواند جهان را نجات دهد
با توسعه فناوریهای جدید در زمین، فشار بر منابع طبیعی آن همچنان در حال افزایش است. استخراج مواد معدنی باارزش، انبوهی از مشکلات مانند آسیبهای زیستمحیطی و بهرهبرداری انسانی را به همراه داشته است اما مواد گرانبهای زیادی نیز در فضا وجود دارد. استارتاپهایی مانند "پلنتری ریسورسز"(Planetary Resources) سعی دارند به جای زمین، به استخراج از سیارکها بپردازند. این کار به معنای عرضه نامحدود مواد خامی است که در زمین کمیاب هستند.
۵. ما کاوشگر هستیم
دلایل عملی بیشتری برای اکتشاف فضا وجود دارد اما یکی از دلایل اصلی برای ضرورت ادامه اکتشاف در فضا این است که ما کاوشگر هستیم. انسان از نخستین گامهای راستین خود تلاش کرده است تا اطلاعات بیشتری را درباره جهان اطراف خود کسب کند و این کار به او امکان ساخت تمدن را داده است. کاوش در فضا نه تنها فرصتی برای کشف دنیاهای جدید و ساخت فناوریهای پیشرفته به شمار میرود، بلکه فرصتی برای کار کردن با هم برای رسیدن به یک هدف بزرگتر صرف نظر از ملیت، نژاد یا جنسیت است. اگر دست از کاوش برداریم، انسان بودن را متوقف کردهایم.