به گزارش مشرق،‌ این روزها مهمان ناخوانده دیگری به نام گرد و خاک کشور را فراگرفته و فضای غبار آلوده و تیره‌ای ۲۵ استان کشور را در برگرفته؛به طوری که نفس کشیدن یکی از کارهای سخت این روزهای مردم شده است!

دوره‌های خشکسالی طولانی می‌تواند احتمال بروز این پدیده را افزایش دهد. این پدیده کیفیت هوا را کاهش می‌دهد و عمق دید را کاهی به حدود ۵ متر کاهش می‌دهد و اثرات سویی بر سلامت انسان به خصوص افراد دارای مشکلات تنفسی،داشته باشد.

ریزگرد و غبار و تنفس

ذرات گرد و غبار از نظر اندازه کاملا متفاوت هستند و از درشت (غیر قابل تنفس) تا ریز ( قابل تنفس) طبقه بندی می‌شوند. ذرات درشت گرد و غبار حداکثر می‌توانند به داخل بینی، دهان و حلق راه پیدا کنند اما ذرات ریز می‌توانند به اعماق بیشتر و نواحی حساس مجرای تنفسی و ریه نفوذ کنند.

ذرات ریزتر دارای اثرات بالقوه مهمی بر سلامت انسان هستند. 

تماس با گرد و غبار و اثرات آن بر سلامت

متداولترین نشانه‌هایی که طی یک پدیده گردو غبار مشاهده می‌شود تحریک چشم‌ها و راه‌های فوقانی هوایی است.

معمولا افراد زیر ممکن است آسیب پذیری بیشتری داشته باشند:

نوزادان، کودکان و نوجوانان

سالخوردگان

افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی مانند آسم و برونشیت و آمفیزم

بیماران قلبی

قرار گرفتن در معرض گرد و غبار واکنش‌های آلرژیک و حملات آسم را تحریک می‌کند. مشکلات تنفسی حادی را ایجاد کرده و  در ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی موثر باشد.

همچنین قرار گرفتن طولانی در معرض ذرات منتقله توسط هوا می‌تواند مشکلات تنفسی و ریوی و احتمالا بیماری های قلبی ایجاد کند.

 در زمان بروز پدیده گرد و غبار چه باید کرد؟

اقدامات احتیاطی زیر می‌تواند به شما کمک کند تا خود را از اثرات سوء گرد و غبار حفظ کنید و اثرات نا مطلوب این پدیده را بر سلامت خود به حداقل برسانید.

از فعالیت در خارج از منزل اجتناب کنید.

اگر الزاما باید در هوای آزاد فعالیت کنید زمان آن را به حد اقل ممکن کاهش دهید.

از ورزش سنگین بویژه اگر دارای مشکلات تنفسی و آسم هستید خود داری کنید.

در خانه بمانید و درها و پنجره‌ها را بسته نگاه دارید.

در صورت امکان در اماکن دارای سیستم تهویه مطبوع بمانید.

اگر دارای آسم هستید یا نشانه‌هایی مانند کوتاهی تنفس، سرفه و خس خس کردن و درد قفسه سینه را مشاهده کردید برنامه درمانی خود را دنبال کنید و اگر نشانه‌ها برطرف نشد با پزشک خود مشورت کنید.

توجه به این موارد می‌تواند در کاهش اثرات جانبی گردو غبار موثر باشد:

برای جلوگیری از آلودگی مواد غذائی و آب آشامیدنی استفاده از پوشش مناسب برای مواد غذائی آماده مصرف ضروری است.

لازم است مواد غذائی قبل از نگهداری در یخچال از ذرات و گرد و غبار زدوده شوند.

برای کاهش تماس با گرد و غبار در محیط زندگی، نظافت روزانه توصیه می‌شود.

 آیا استفاده از ماسک در زمان بروز گرد و غبار به ما کمک می کند؟

ماسک‌های کاغذی معمولی و دستمال نمی‌توانند جلوی ورود ذرات ریز گرد و غبار به سیستم تنفسی ما را بگیرند؛ بنابراین استفاده از آنها توصیه نمی‌شود. ماسک‌های ویژه‌ای که برای این منظور طراحی شده است و با عنوان P۱ و P۲ عرضه می‌شود برای این شرایط تا حدی مناسب است . 

در مجموع استفاه از این ماسک‌ها برای افراد سالمی که ناچارباید در زمان بروز پدیده گرد و غبار در بیرون بمانند، قابل توصیه است.

وی ادامه داد: ممکن است جنس این دو ذره متفاوت باشد اما در هیچ دستورالعملی نیامده است که جنس خاصی از ذرات معلق تاثیر خاصی بر میزان آلودگی هوا دارند. تاکید اصلی بر غلظت و اندازه ذرات است که در آلودگی هوای ناشی از ترافیک و فصول سرد عمدتا PM۲.۵ است و در گرد و غبار PM۱۰ است.

شاهسونی افزود: اینکه علی‌رغم تاکید وزارت بهداشت مبنی بر تعطیلی آموزش حضوری مدارس تهران در روز شنبه (۲۱ فروردین) اما تصمیم به فعالیت حضوری مدارس شد، باید گفت که تصمیم‌گیری با ما نبوده است و این موضوع تصمیم‌گیری استانی بوده است.

رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت ابراز کرد: عواقب این تصمیم این است که کودکان و گروه‌های حساس در معرض این آلودگی هوا قرار می‌گیرند و ممکن است در برخی منجر به بیماری‌های تنفسی و مشکلات شود. در سالمندان نیز خطر وقوع سکته قلبی و تشدید علائم بیماری‌های تنفسی وجود دارد. این در حالی است که خطر ناشی از این نوع آلودگی هوا می‌تواند سبب بروز مرگ زودرس نیز باشد.

افزایش چند برابری مراجعان بیمارستانی

وی درباره احتمال افزایش مراجعات بیمارستانی با علائم تنفسی طی دیروز و امروز به دنبال آلودگی هوا، اظهار کرد: این موضوع ثابت شده است که افزایش آمار مراجعات بیمارستانی وجود دارد و مراجعات به چندین برابر می‌رسد. از طرفی برخی علائم نیز ممکن است سه یا چهار روز بعد از مواجهه با هوای آلوده ایجاد شود و ما انتظار داریم چند روز بعد هم شاهد بروز علائم در برخی افراد باشیم.

رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت تاکید کرد: در این نوع از آلودگی هوا خطر بروز بیماری‌های تنفسی،‌ بیماری‌های قلبی، افزایش علائم بیماری‌های تنفسی، افزایش مراجعه به مراکز درمانی به دلیل خس خس سینه و سرفه،‌ تشدید علائم آسم در مبتلایان به این بیماری وجود دارد. در حال حاضر در ماه مبارک رمضان هستیم و توصیه ویژه ما در این شرایط این است که افراد پس از افطار حتما از آب بیشتر و میوه‌ها و سبزیجات تازه استفاده کنند.

ماسک فراموش نشود!

وی درباره اینکه آیا ماسک‌هایی که جهت محافظت از کرونا در حال استفاده است، برای محافظت از این نوع آلودگی نیز کاربرد دارد یا خیر؟، تصریح کرد: ماسک‌های جراحی که برای حفاظت از کووید۱۹ استفاده می‌شود می‌تواند مواجهه افراد با گرد و غبار را هم کاهش داده و درصد زیادی از مواجهه مردم با عامل خطر را کم کند.

دقت کنیم!

در شرایط آب و هوایی این روزهای کشور تا حد امکان از خارج شدن از خانه پرهیز کرده و سعی کنیم کودکان، افراد دارای بیماری های تنفسی و قلبی و سالمندان را محافظت بیشتری کنیم تا بتوانیم با مدیریت شرایط فعلی این روزهای گرد و خاک گرفته را سپری کنیم.