به گزارش مشرق، تراز کردن دخل و خرج‌ها همواره چالش‌زا و بیان‌گر عیار مدیران در سطوح مختلف مدیریتی است. از برقراری توازن و تعادل میان درآمد و مخارج خانواده‌ها به‌عنوان کوچک‌ترین نهاد اجتماعی گرفته تا مدیریت مالی یک سازمان، وزارت‌خانه و در سطوح عالی مدیریت بودجه شهرداری‌ها و حتی دولت!
هرچند بودجه‌ریزی توأم با کسری، قبح ذاتی ندارد و بر اساس نحوه مدیریت کسری بودجه در مواردی منجر به تحریک کیک اقتصادی نیز می‌شود، اما کارشناسان متفق‌القول، کسری بودجه شهرداری‌ها را مهم‌ترین اختلال در مسیر توسعه شهری و حتی عامل فشار مالی بر شهروندان بابت افزایش هزینه خدمات شهری می‌دانند؛ چرا که شهرداری‌ها به‌عنوان برجسته‌ترین نهادهای عمومی غیردولتی، بیش از ۵۰ درصد بودجه سالانه خود را از محل منابع غیردولتی تأمین می‌کنند و از قضا بر ارائه خدمات عمومی به شهروندان تمرکز دارند.
از این‌رو، بررسی چگونگی دخل و خرج شهرداری پایتخت آن هم در بحبوحه تنگنای اقتصادی دستکم برای ساکنان شهر تهران که با هزینه خدمات شهری دست و پنجه نرم می‌کنند، کمتر از کارنامه عملکرد دولت اهمیت ندارد! موضوع زمانی ضریب می‌گیرد که به‌واسطه بروز «رکود تورمی» و «پیامدهای بیماری کرونا» بر کسب‌وکار و معیشت شهروندان، افزایش منابع از محل خدمات شهری نظیر عوارض ملک و پسماند و هزینه‌های حمل‌ونقل شهری، عامل فشار مضاعف بر شهروندان بوده و بنابراین با ملاحظاتی رو به رو است.
با این تفاسیر، کادر جدید شهرداری تهران در همان ماه‌های آغازین مسئولیت و پس از بررسی شکاف میان عملکرد و قانون بودجه ۱۴۰۰، به‌دنبال موازنه مخارج و درآمدهای پایتخت، مسیر اصلاح و به نوعی واقعی‌سازی سند دخل و خرج شهر افتادند.
بر اساس بند الف ماده واحده اصلاحیه مصوبه بودجه سال ۱۴۰۰ شهرداری تهران در تاریخ ۲۱ آذرماه سال ۱۴۰۰ شورای شهر تهران، درآمدها و منابع بودجه مصوب سال ۱۴۰۰، با کاهش ۱۱ هزار و ۱۸۳ میلیارد تومانی مواجه شد و بودجه عمومی شهرداری تهران از حیث منابع تأمین اعتبار شامل درآمدها، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و واگذاری دارایی‌های مالی اعم از نقدی و غیرنقدی به سقف ۳۷ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومانی عقب‌نشینی کرد.
این در حالی است که آخوندی رئیس کمیسیون بودجه شهرداری تهران در خلال این اصلاحیه، با بیان این‌که، میزان برآورد بودجه ۱۴۰۰ با توجه به عملکرد سال ۱۳۹۹، درست نیست، اظهار کرد: در این اصلاحیه سعی کردیم با کاهش بودجه از انحراف جلوگیری کنیم. تا پایان سال در بهترین حالت، بودجه حدود ۷۰ درصد محقق می‌شود و امید است با این اصلاحیه بتوانیم شاهد اقدامات مؤثر در شهرداری باشیم.
تحقق ۹۳ درآمدهای پیش‌بینی شده
پرویز سروری نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران در جریان پنجاه و پنجمین جلسه شورای شهر، درباره تحقق بودجه شهرداری تهران در سال گذشته عنوان کرد: از مرز تحقق ۳۵ هزار میلیارد تومان درآمد در پایان سال عبور کردیم و درآمدها در شهرداری تهران محقق شد و این نشان می‌دهد، اعتماد مردم به تصمیمات مدیریت شهری افزایش یافته است.
اعداد و ارقامی که نشان‌دهنده تحقق بیش از ۹۳ درصد اصلاحیه بودجه مصوب صحن شورا است و شهردار تهران نیز به تازگی در صحن شورای شهر، مهر تأییدی بر اظهارات پرویز سروری زده و تحقق بودجه ۹۳ درصدی را در سال‌های اخیر بی‌سابقه تعبیر کرده است.
با این وجود، برخی رسانه‌ها از ظرفیت درآمدی پایان سال (اسفندماه) تحت عنوان «بهار درآمدی» شهرداری‌ها نام برده‌اند و با استناد به گزارش خزانه‌دار از درآمد شهرداری در بهمن‌ماه ۱۴۰۰، عدم تحقق مداوم و یکسان درآمد در ماه‌های مختلف سال را نتیجه عدم توانمندی قلمداد کرده‌اند؛ حتی با کنایه تعبیر «نامرتبط بودن افزایش درآمد شهرداری به مدیریت و تدبیر انقلابی» را به کار برده‌اند.
حال آنکه پرواضح است، توانایی وصول درآمدهای پیش‌بینی شده، تنها به مقایسه کارنامه عملکرد نسبت به وعده‌های مدیران شهری ارتباط دارد. آن‌جا که بیش از ۹۳ درصد وعده ۳۷.۷ هزار میلیارد تومان درآمد، محقق شده است. بنابراین پراکندگی زمانی تحقق بودجه، خدشه بی‌ربطی محسوب می‌شود که به ماهیت ارتباط شهروندان و سایر دستگاه‌ها با شهرداری‌ها باز می‌گردد.
بررسی‌ها به استناد گزارش دستگاه‌های نظارتی نظیر دیوان محاسبات نشان می‌دهد، نه تنها دولت تدبیر و امید در اختلاف فاحش میان لایحه بودجه و کارنامه عملکرد مالی ید طولایی داشته، بلکه لایحه ارائه شده از سوی مستأجران سابق خیابان بهشت به شورای شهر درباره بودجه ۱۴۰۰، نامعقول و نشدنی بوده است.
از این‌رو، انضباط و شفافیت مالی ایجاب می‌کرده، اصلاحیه قانون بودجه به تصویب برسد تا مفاسد و روزنه‌های مخاطره‌آفرین بابت مغایرت سند مالی مدیریت شهری با واقعیت خزانه شهرداری، به حداقل برسد! با این وجود و برای بررسی دقیق‌تر ورودی و خروجی مالی پایتخت در سالی که گذشته، معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران به تازگی اطلاعاتی در اختیار خبرنگار مهر قرار داد.
در همین رابطه، ابوالفضل فلاح معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره میزان تحقق بودجه در سال ۱۴۰۰ گفت: تیم جدید شهرداری تهران پس از اصلاحیه درآمدها و منابع مصوب سال ۱۴۰۰، مکلف به تحقق ۳۷، ۷۰۰ میلیارد تومان درآمد شامل ۳۰، ۱۶۰ میلیارد تومان نقد و ۷، ۵۴۰ میلیارد تومان به صورت غیرنقد شد.
فلاح در ادامه ضمن تأیید درآمد ۳۵ هزار میلیارد تومانی شهرداری در سال گذشته افزود: آن چیزی که تا امروز ثبت و در حال ثبت و مغایرت‌گیری است، عددی بالغ بر ۳۵ هزار میلیارد تومان (مشتمل بر ۳۰، ۲۸۰ میلیارد تومان نقد و قریب به ۴,۷۰۰ میلیارد تومان غیر نقد) است که البته رقم دقیق آن تا چند هفته آینده نهایی می‌شود. انتظار داریم حتی عددی بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان محقق شود اما تا همین مقدار هم نشان از تحقق ۹۳ درصدی بودجه دارد که یک رکورد محسوب می‌شود.
وی در خصوص مقایسه میزان تحقق بودجه شهرداری تهران در سال‌های گذشته با این دوره نیز بیان کرد: در سال ۱۳۹۹، ۷۲ درصد از بودجه تحقق پیدا کرد، همچنین بررسی بودجه پنج شش سال گذشته هم نشان می‌دهد که کمتر سالی تحقق درآمدها به ۸۰ درصد منابع پیش‌بینی شده در سند بودجه رسیده است.
فلاح در پاسخ به این سوال که چه میزان از تحقق این بودجه در شش ماهه نخست سال و در دوره مدیریت قبلی شهرداری و چه میزان در دوره مدیریت علیرضا زاکانی محقق شده نیز گفت: ۱۳، ۱۳۰ میلیارد تومان (۱۲، ۰۳۵ میلیارد تومان نقد و حدود ۱، ۰۹۵ میلیارد تومان غیرنقد) از بودجه در شش ماهه نخست سال و ۲۲ هزار میلیارد در شش ماهه دوم تحقق یافته است. به زبان دیگر حدود ۳۷.۵ درصد تحقق درآمد امسال در نیمه اول و قریب به ۶۲.۵ درصد آن در نیمه دوم سال محقق شده است.
وی دلایل تحقق حداکثری منابع بودجه در دوره جدید شهرداری را «استقرار خزانه واحد»، «استقرار انظباط مالی»، «بهینه‌سازی منابع و مصارف با اصلاح ساختارهای مالی» و «عملکرد خوب املاک و منابع غیرنقد به دلیل اصلاحات فرایندی» دانست.
بر اساس آنچه مطرح شد، تحقق دستکم ۹۳ درصد از منابع بودجه اصلاحی شهرداری را می‌توان به فال نیک گرفت. مسئله‌ای که خاتمه یافتن رندنویسی و درج اعداد و ارقام نامعقول و غیرقابل تحقق در سند دخل و خرج ۱۴۰۱ پایتخت را نشان می‌دهد و نویدبخش تحقق برنامه‌های توسعه‌ای شهرداری برای شهروندان تهرانی بر اساس منابع مالی پیش‌بینی شده در اولین سال قرن است.
