به گزارش مشرق، نشست تحلیلی «سینما، زن و پیشرفت» از سلسله نشست های نهضت نقد سینما و تلویزیون همراه با اکران فیلم سینمایی هناس با حضور شهره پیرانی، همسر شهید داریوش رضایی نژاد، دکتر فاطمه محمدی، دکتری جامعه شناسی سیاسی، پژوهشگر حوزه زن و خانواده، مجری صداوسیما، سحر دانشور، فعال فرهنگی و حوزه زنان و خانواده، دکتر مریم کثیری، فعال فرهنگی و رسانه و با حضور اهالی فرهنگ و هنر و رسانه در محل حسینیه هنر برگزار شد.

فاطمه محمدی: در هناس با یک زن جریان‌ساز مواجهیم

در ابتدای مراسم فاطمه محمدی مجری صداوسیما و فعال حوزه زنان و خانواده با اشاره به کمرنگ بودن هویت زنانه در فیلم‌های سینمایی گفت: هناس در یک قاعده سینمایی و با پردازش درست زنی را نشان داده که از یک عشق و تعلق خاطر عمیق عبور می کند و پس از آن ما مواجهیم با زنی که یک دنیا را می سازد.

وی در ادامه گفت: من فکر می کنم شهره پیرانی هیچ وقت تصور نمی کرد یک روز به او بگویند همسر شهید. شهره ای که تا دیروز نازپرورده یک خانواده و معشوقه یک مرد بوده که پشتش می ایستاده تا رشد کند از اینجا به بعد یک دختربچه بی پدر همراهش است و زجری که برای آن آماده نبوده. و این کانسپت تبدیل می‌شود به زنی که اثرگذار است در مراتب مختلفی که نظام اجتماعی به او تحمیل می کند.

این فعال حوزه زنان و خانواده افزود: در جامعه شناسی هنر نظریه ای داریم به نام نظریه بازتاب. نظریه بازتاب می گوید آن چیزی که مخاطب باید از فضای رسانه برداشت کند سازنده اثر هنری باید آن را خلق کند. ما در هناس خلق بازتاب داریم؛ آدمی که در طول فیلم متوجه می شویم دلش نمی خواهد در یک جریانی باشد، در آن جریان قرار می گیرد و بعد می شود مدیر آن جریان و این شخصیت در هناس کاملا درآمده است.

محمدی با بیان این نکته که سرمایه‌گذاری بر مبنای زنانه ریسک بالایی دارد و متاسفانه اصحاب رسانه حاضر نیستند حتی در حوزه انقلاب اسلامی در حوزه زنان سرمایه گذاری کنند ادامه داد: ما سال هاست داریم برای این می جنگیم که راجع به زن اصیل ایرانی حرف بزنیم. راجع به اسطوره ها و الگوهایی که بوده، راجع به الگوهایی که هست و باید باشد. ما باید برای دیده شدن این فیلم تلاش کنیم تا سرمایه گذار بفهمد ما دلمان می‌خواهد از این جنس فیلم‌ها با داستان ها و کیفیت های مختلف تولید شود، خصوصا برای نسل چهارم به بعد که خاستگاهشان یک خاستگاه رسانه ای تخصصی است.

وی افزود: این فضایی که ما الان در اینستاگرام و خیلی جاهای دیگر داریم که اول یک اتفاق می افتد و بعد دنبال مقصر و برخورد قهری هستیم رسانه می تواند خیلی قبل تر آن را مدیریت کند.

شهره پیرانی : هناس روایت زندگی آدم‌های معمولی و سهل الوصول بودن این آدم هاست

در ادامه شهره پیرانی همسر شهید داریوش رضایی‌نژاد ضمن تشکر از مهمانانی که در مراسم حضور داشتند گفت: هر قدمی برای دیده شدن این فیلم برای من بسیار ارزشمند است چون این قصه تنها قصه شهره پیرانی نیست بلکه قصه زنان این سرزمین است و هر کس می تواند خودش را به جای شهره پیرانیِ قصه بگذارد و حس کند این روایت روایت اوست. قصه قصه‌ مادری، قصه همسری و قصه انتخاب است؛ این که هر کدام از ما در موقعیت هایی قرار می گیریم که ناگزیر به انتخاب هستیم.

همسر شهید رضایی‌نژاد با اشاره به این نکته که من وقتی نسخه اولیه را خواندم متوجه برجستگی نقش زن نشدم و بیشتر دنبال این بودم که چه قدر تطبیق با واقعیت دارد و چه قدر می تواند اثرگذار باشد بیان کرد: در ملاقات با خانم زارعی ایشان گفتند در میان فیلم‌های در حال ساخت چند سناریو به ایشان پیشنهاد شده ولی این قصه را انتخاب کرده‌اند، چون در سال های اخیر فیلم‌هایی در سینما ساخته می‌شود که زن در حاشیه است اما این فیلم زن را برجسته می کند و من برای اولین بار در صحبت های خانم زارعی متوجه شدم که این فیلم زنانه هست و روی زن تاکید می کند و من بسیار خوشحالم که ایشان این نقش را بازی کرد.

شهره پیرانی محدودیت هایی که در روایت یک شهید هسته ای وجود دارد را عامل انتخاب این زاویه روایت برای فیلم دانست و گفت: اثر دیگری که این زاویه دید دارد این است مخاطبی که هناس را می‌بیند با یک روایت جدید آشنا می‌شود، روایتی که از زاویه دید تخصصی به قصه شهدای هسته ای نگاه نمی کند بلکه از زاویه دید عوام پسندانه تری داستان را روایت می کند تا برای مخاطب بیشتری جذاب باشد.

وی گفت: هناس زندگی آدم های معمولی و سهل الوصول بودن این آدم ها را روایت می کند. بنابراین هر فردی از جامعه می تواند قهرمان داستان این فیلم و قهرمان ملی باشد.

همسر شهید رضایی‌نژاد با بیان این نکته که حجاب من پیش از شهادت داریوش چادر نبوده و خیلی ها می گویند چرا اجازه دادی تو را در فیلم این گونه نشان دهند افزود: من می خواستم صادقانه روایت بشود و عوامل فیلم هم همین طور. چون ما همیشه یک تصویر کلیشه ای از خانواده شهید داریم که باعث شده مخاطب فکر کند شهادت برای یک قشر خاص است. این فیلم می گوید شهادت برای همه اقشار جامعه است.

وی در پایان صحبت‌های خود گفت: امیدوارم از فیلم لذت برده باشید و خواهشی که دارم این است که کمک کنید به دیدن این فیلم، نه برای فروش بلکه برای اثراتی که این تیپ فیلم ها دارند و می توانند به ساختن جامعه آینده ما کمک کنند.

سحر دانشور : هناس؛ در تقاطع خاطره و رؤیا

سحر دانشور از فعالان حوزه زن و خانواده مهمان دیگری بود که به ایراد سخن پرداخت و با بیان این که هناس را در تقاطع خاطره و رویا می‌بینم گفت: آرمیتا در کنار مادرشان یکی از مهم‌ترین بخش‌های حافظه جمعی ایرانی هاست. این خاطره ابعاد متفاوتی را برای جامعه ما ایجاد کرده است که یکی از مهم ترینش این است که این خاطره دردناک که حافظه جمعی ماست پیوند می‌خورد به یک رویای جمعی.

وی در ادامه گفت: شهید رضایی‌نژاد برای چه می‌جنگید؟ قسمتی از آن را در فیلم می گوید؛ می گوید به خاطر این که دارند زور می‌گویند یا یکی از شخصیت‌های فیلم می گوید که یک چیزهایی برای داریوش مهم است از جمله آینده جایی که دخترش در آن زندگی می کند. این یک رویاست. مفصل این خاطره و رویا چه کسی است؟ یک زن. شما در این تقاطع می‌توانید ببینید که کنشگران زن چه طور می توانند ایفای نقش بکنند. این همان چیزی است که احیای سینمای انقلاب اسلامی در حوزه زنان است.

این فعال حوزه زنان و خانواده با اشاره به این که سینمای اجتماعی ما پیش از این نمونه آثار، عمدتا برخاسته از گفتمانی بود که زن ایرانی را زنی خسته و سرخورده نشان می داد و در سویه نقد ایستاده بود ادامه داد: در سینمای اجتماعی در آثار مختلفی که در حوزه زن تولید می‌شود، عمدتا تمرکز به وضع موجود است و نه راه به خاطره دارد نه راه به رویا. من منکر نقدها نیستم اما باید ببینیم طرح آن انتقادات در چه بستری می تواند پویا باشد.

سحر دانشود در ادامه گفت: سینمای انقلاب اسلامی وقتی سراغ زن می‌رود دوربین را می گذارد سر نقطه کنشگری زن و در مرز خاطره و رویا خودش را خلق می کند. این وجه ممیزه سینمای انقلاب اسلامی است. اینجاست که می توانیم بگوییم سینمای اجتماعی به واقعیت نزدیک می‌شود و امکانات جدیدی را برای ما خلق می کند. یکی از کوچکترین این امکانات کنشگری شخص خانم پیرانی در مواجهه با مخاطبین است. این امکان از دال محتوایی چنین سینمایی خلق می شود.

مریم کثیری : هناس الگوی زن منفعل را به الگوی زن کنش‌گر تبدیل کرد

همچنین مریم کثیری از فعالان عرصه فرهنگ و رسانه به عنوان آخرین سخنران گفت: هشت سال پیش ما تحقیقی کردیم در چند کشور جهان عرب مبنی بر رابطه مهارت‌های دست‌ورزی دختران با اعتماد به نفسی که دارند. نتایجی که به دست آوردیم این بود به میزانی که مادر خانواده دچار انفعال است -به این معنا که کنشگری اجتماعی ندارد- به همین میزان کودکان این خانواده به خصوص دخترانشان اعتماد به نفس پایینی دارند و منفعل هستند. تا وقتی که سینمای ایران زنی که ارائه می دهد زن منفعلی‌ست و الگویی ازائه می‌دهد که حل مسئله نمی‌کند نمی‌توانیم توقع داشته باشیم که تمدن آینده تمدنی باشد که بتوان به آن امیدوار بود.

وی افزود: پسرهای ما قهرمان زیاد دارند اما ما به شدت در ارائه الگوی زن فعال برای دختربچه ها و دختران نوجوانمان فقیریم و هناس اولین قدم های رسانه ای ماست که به دختران جامعه می گوید که شماها الگو دارید. در فیلم های دیگری هم مادران یا همسران شهدا را دیده ایم اما آن ها منفعل اند؛ منتظرند. هیچ کدام اکت اجتماعی انجام نمی دهند. اما هناس الگوی زن منفعل را به الگوی زن کنشگر تبدیل کرد.

شما مخاطبان می توانید جهت اکران فیلم سینمایی هناس در مناطق فاقد سینما به سامانه Ekranmardomi.ir  مراجعه کنید.