سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*********
روزنامه‌های امروز سه‌شنبه ۸ شهریور در حالی چاپ و منتشر شد که تحولات سیاسی در عراق و برگزاری نشست خبری رئیس‌جمهور در گزارش‌ها و نیز تحلیل‌های مختلف برجسته شده است.
روزنامه هم‌میهن نزدیک به اصلاح‌طلبان رادیکال در صفحه اول خود به نشست خبری رئیس‌جمهور پرداخته و نوشته است:
آقای رئیسی در کنفرانس خبری خود همان مواضع همیشگی و کلیشه‌ای را بیان کرده و حرف تازه‌ای درباره مسائل سیاست خارجی؛ اجتماعی و فرهنگی ارائه نداد! این روزنامه با عصبانیت شدید از پاسخ منفی رئیسی به سؤال خبرنگاری پیرامون دیدار با بایدن نوشت: دفاعیات رئیس‌جمهور پیرامون مسائل اقتصادی قابل‌قبول نیست و وعده‌های رئیس‌جمهور هیچ‌کدام اجرایی نشده است.
به نظرمی‌رسد این روزها چپ‌های ستادی دچار آلزایمر سیاسی شده و فراموش کرده‌اند که روحانی رئیس‌جمهور منتخب اصلاح‌طلبان با میراث ۸ سال تخریب و محبوبیت زیر چهار درصد دولت را تحویل داده است. روزنامه آرمان امروز به نقل از داریوش قنبری نوشته است:
دولت در حالی از مردم رأی گرفت که شعارهای بلندبالایی در زمان انتخابات مطرح‌شده بود. متأسفانه شعارها نه‌تنها محقق نشد، بلکه مردم با وضعیتی بی‌سابقه روبرو شدند. اینکه مسکن، ماشین و البته مواد خوراکی بعضاً رشد قیمتی سه برابر داشته باشند، واقعاً چیزی نیست که بتوان از کنارش به‌سادگی گذشت. امیدوارم برجام برگردد و بعدازآن، دولتی‌ها به‌دوراز تصمیم‌های هیجانی امور را اداره کنند تا بلکه مردم بتوانند حداقل، نیازهای اولیه را بدون مشکل تهیه کنند!
روزنامه ایران اما روایت دیگری از نشست خبری رئیسی داشته و آن را گزارش دولت به مردم خوانده است، این روزنامه می‌نویسد:
روز گذشته در یک‌سالگی دولت و هم‌زمان با هفته دولت، نخستین نشست خبری آیت‌الله رئیسی در مقام رئیس‌جمهور با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی در سالن اجلاس سران برگزار شد. در این نشست، هم رسانه‌های بین‌المللی حضور داشتند و هم رسانه‌های داخلی از طیف‌های سیاسی مختلف فرصت یافتند تا پرسش‌های خود را مطرح کنند. رئیس‌جمهور ابتدا طی سخنانی، بخشی از کارنامه یک‌ساله دولت را تشریح کرد و همچنین به وضعیتی اشاره داشت که از گذشته برای دولت سیزدهم به ارث رسیده است؛ وضعیتی که برخی از خبرنگاران از آن با عنوان «آواربرداری» یادکردند.
روزنامه ایران در ادامه نوشته است:
رئیس‌جمهور پس از اشاره به وضع قرمز انبارهای ذخیره کالاهای استراتژیک، کسری بودجه سنگین، شرایط کرونایی و حتی نگرانی‌ها درباره پرداخت حقوق‌ها در ابتدای کار دولت، تأکید کرد دولت بدون استقراض از بانک مرکزی نه‌تنها این کسری را جبران کرده، بلکه حقوق‌ها بدون یک روز تأخیر پرداخت‌شده است. آیت‌الله رئیسی همچنین با اشاره به اینکه یک روز و حتی ساعتی نیست که از وضع معیشت مردم اطلاعی نگیرد، از تخلیه تورم ناشی از اصلاحات اقتصادی خبر داد و اعلام کرد تورم تا پایان سال روبه کاهش خواهد گذاشت.
روزنامه خراسان نیز نوشته است که رئیسی در نشست خبری خود توانست به‌خوبی از کارنامه یک‌ساله دولت دفاع کند؛ این روزنامه نوشته است:
سید ابراهیم رئیسی، دومین نشست خبری خود را بعد از انتخاب شدن به‌عنوان رئیس‌جمهور برگزار کرد. او در این نشست خبری که با لحنی صریح‌تر از نشست اول خود سخن می‌گفت، به‌طور قاطع هرگونه دیدار با بایدن را در حاشیه نشست سازمان ملل رد کرد و آن را بدون فایده دانست؛ او البته چهار شرط و ملاحظه ایران برای موافقت با توافق احیای برجام را نیز تشریح کرد. رئیسی در جای‌جای این نشست خبری، از دستاوردهای یک‌ساله دولتش دفاع کرد و در پاسخ به این سؤال خراسان که آیا پس از گذشت یک سال از آغاز به کار دولت و دریافت دقیق‌تری از مشکلات و امکانات، تصمیم به اصلاح برخی وعده‌های انتخاباتی خود ندارد، به‌صراحت گفت: آنچه گفتیم وعده انتخاباتی نبود بلکه نیاز کشور است که ما به انجام آن متعهدیم.
خراسان در ادامه می‌نویسد:
در این نشست سؤالات بسیاری درباره امضای توافق و برداشته شدن تحریم‌ها مطرح شد که رئیسی به‌صورت شفاف و خارج از گفتارهای سیاسی و دیپلماتیک به آن‌ها پاسخ گفت. او چهار شرط ایران را که در صورت تأمین نشدن یکی از آن‌ها، برجام امضا نخواهد شد، این‌گونه برشمرد: ما تأکیدداریم که در توافق، اول تضمین‌های اطمینان آور و دوم راستی آزمایی عینی و عملی و سوم رفع تحریم‌ها به‌صورت معنادار و پایدار و چهارم بسته شدن ادعاهای سیاسی درباره پادمان که به نظر ما اساسی هم ندارد، انجام شود. رئیسی همچنین بخشی از اقدامات اقتصادی دولت در یک سال اخیر و شرایطی که کشور را در سال گذشته تحویل گرفت، تشریح کرد.
پایان اتوبان سیاسی و پرتردد صدر کجاست؟
از روز گذشته و پس از اعلام کناره‌گیری رهبر جنبش صدر از دنیای سیاست، هواداران این جنبش با همراهی نمایندگان مستعفی جریان صدر در مجلس عراق، اقدام به تجمع در خیابان‌های بغداد و سایر شهرهای عراق نظیر بصره، العماره و سماوه کردند. روزنامه اعتماد در تحلیلی پیرامون تحرکات جریان صدر نوشته است:
پیش‌ازاین تحلیلگران مسائل عراق پیش‌بینی کرده بودند که اظهارات سخنگوی صدر، صالح محمد العراقی، مبنی بر عدم دخالت صدر در مسائل سیاسی و تهدید به انحلال کمیته نظارت بر تظاهرات، به معنای آماده کردن شرایط برای اقدام‌های خشونت‌بار توسط هواداران صدر است، اقدامی که با ادعای کناره‌گیری صدر از سیاست، او را از دست داشتن در این‌گونه آشوب‌ها مبرا کنند.
اعتماد در ادامه می‌نویسد:
اعلام کناره‌گیری صدر پس‌ازآن اتفاق افتاد که آیت‌الله سیدکاظم حائری با صدور بیانیه‌ای کناره‌گیری خود را از مرجعیت اعلام کرد. روابط مقتدی صدر با آیت‌الله حائری که در دهه‌های گذشته مرجع شیعیان عراق، به‌ویژه حامیان جریان صدر محسوب می‌شد، در سال‌های اخیر دچار تنش شده است. صدر پس‌ازآنکه خود را به‌عنوان مخالف نفوذ ایران در عراق معرفی کرد، تلاش کرد از آیت‌الله حائری با این مدعا که ایشان به ایران نزدیک است، دوری کند. آیت‌الله حائری در بیانیه خود تأکید کرده است که به دلیل بالا رفتن سن و مشکلات جسمانی، شؤون مرجعیت را ازدست‌داده است و به همین دلیل با لغو همه اجازه‌نامه‌ها و وکالت موکلین خود، پایان عهده‌داری مسئولیت سنگین مرجعیت را اعلام می‌کند. وی در این بیانیه بدون اشاره به نام مقتدی صدر به‌شدت از افرادی که در پی تفرقه در بین شیعیان و ملت عراق هستند، انتقاد کرده است و شرط رهبری را اجتهاد اعلام می‌کند.
کناره‌گیری تاکتیکی صدر از سیاست
روزنامه وطن امروز نیز با تیتر «مرجعیت عراق علیه تفرقه» نوشت:
هم‌زمان حامیان صدر در محوطه شورای عالی قضایی عراق به‌عنوان مهم‌ترین نهاد قضایی این کشور تحصن کرده و موجب تعطیلی تمام نهادهای قضایی عراق شده‌اند. بعدازاین اتفاقات تنش در منطقه الخضرای بغداد بشدت افزایش یافت. برخی طرفداران متعصب صدر که بسیاری از آن‌ها درک درستی از مسائل سیاسی هم ندارند، به سمت کاخ ریاست‌جمهوری و برخی اماکن دولتی عراق هجوم بردند و حتی بسیاری از آن‌ها وارد کاخ ریاست‌جمهوری هم شدند. نیروهای امنیتی هم با طرفداران صدر درگیر شدند.
وطن امروز نوشته است:
به نظر می‌رسد استعفای مقتدا صدر یک اقدام تاکتیکی است تا در مقابل بیانیه آیت‌الله حائری که مقتدا صدر را کیش کرد، مقاومت کند. آیت‌الله‌العظمی سیدکاظم حسینی‌حائری، وصی شرعی شهیدان صدر با صدور بیانیه‌ای ضمن کناره‌گیری از مرجعیت و توصیه به صدری‌ها برای عدم تفرقه‌انگیزی، اطاعت همه مؤمنان از آیت‌الله‌العظمی سید علی خامنه‌ای را لازم دانستند.
۰۲:۲۶ - ۱۴۰۱/۰۶/۰۹
