سرویس ورزش مشرق - جام جهانی ۱۹۳۸ سومین دوره این رقابت‌ها بود که تحت‌الشعاع مسائل سیاسی بسیار از جمله قدرت گرفتن نازی‌ها در آلمان و فاشیست‌ها در ایتالیا و جنگ‌های داخلی اسپانیا بود که این مسئله مانع از حضور ماتادورها در این رقابت‌ها شد. از سوی دیگر در تاریخ ۱۲ مارس ۱۹۳۸ (۳ ماه قبل از شروع جام جهانی) کشور اتریش توسط ارتش آلمان به رهبری هیلتر اشغال‌شد و دولت فدرال اتریش به امپراتوری آلمان نازی پیوست و هیتلر جز چند کلیسای تاریخی و چرخ و فلک معروف وین، چیز دیگری را در این کشور سالم رها نکرده بود. از آنجایی‌ که کشورهای اتریش و آلمان نازی یکی شده بودند و هر دو به جام جهانی ۱۹۳۸ صعود کرده بودند هر دو کشور نمی‌توانستند هم‌زمان در جام جهانی ۱۹۳۸ حاضر شوند.

* ستاره ای که از دستور هیتلر سر باز زد و جوانمرگ شد!

با دستور هیتلر قرار شد تیم آلمان راهی جام جهانی ۱۹۳۸ شود و تیم ملی آلمان را وادار به استفاده از چند بازیکن اتریشی نمود. ماتیاس سیندلار ستاره آن زمان تیم ملی اتریش حاضر به بازی کردن برای تیم ملی آلمان نشد. او که آن زمان ۳۴ ساله بود، به بهانه سن بالایش این درخواست‌ها را رد کرد. اما همه معتقد بودند که وی به نشانه اعتراض به رژیم نازی این دعوت را قبول نکرده است. جسد سیندلار ۳۵ ساله یکسال بعد از جام جهانی ۱۹۳۸ به همراه همسرش از خانه مملو از بوی گاز بیرون آورده شد و مرگ این ستاره ضد نازی فوتبال به صورت معما باقی ماند!

* تحریم آمریکای لاتین و طاقچه بالای انگلیس!

کشورهای آمریکای جنوبی باز هم به خاطر برگزاری این رقابت جهانی در اروپا دلخور و معترض بودند، به این ترتیب در مسابقات سال ۱۹۳۸ نیز، اروگوئه و آرژانتین مسابقات را تحریم کردند. همچنین برای نخستین بار اعلام شد که تیم‌های میزبان و قهرمان دوره قبل رقابت‌ها، بدون نیاز به برگزاری مسابقات مقدماتی، می‌توانند در این رقابت‌ها حضور یابند. بدین ترتیب کشور ایتالیا به عنوان قهرمان دوره قبل و فرانسه به عنوان میزبان، بطور مستقیم به جام جهانی صعود کردند.

به انگلیس پیشنهاد داده شد تا در این مسابقات حضور پیدا کند اما آنها نپذیرفتند تا مسابقات با ۱۵ تیم برگزار شود. مردم جهان از خود می پرسیدند آیا انگلیس جام جهانی را در شان خود نمی بیند یا این که از رویارویی با ابرقدرتهای فوتبال دنیا در هراس است!

نکته قابل تاملی که درباره این دوره از جام جهانی باید به آن اشاره شود، این است که این دوره از رقابت‌ها آخرین دوره جام جهانی پیش از آغاز جنگ جهانی دوم بود و پس از پایان این بازی‌ها بود که جام جهانی به مدت ۱۲ سال و به دلیل بروز جنگ جهانی به تعویق افتاد تا در سال ۱۹۵۰ به میزبانی برزیل بار دیگر از سر گرفته شود.

* احترام زیادی و ناسزای مردم!

نکته جنجالی و غیرقابل قبول در این دوره از بازی‌ها، اقدام سرمربی تیم ملی ایتالیا در بازی افتتاحیه بود. در این بازی که میان این تیم و نروژ برگزار شد، بازیکنان ایتالیا که قهرمان دوره قبل این بازی‌ها شده بودند، به دستور سرمربی خود، ویتوریو پوزو مجبور شدند پیش از آغاز بازی به مدت طولانی دستان خود را به سبک فاشیست‌ها برای ادای احترام بالا نگه دارند، اما این مسئله آن قدر طول کشید که صبر تماشاگران به سر آمد و سیل ناسزا و سوت و دشنام‌ گویی علیه فاشیسم به راه افتاد.

اما این پایان کار نبود و در شرایطی که بازیکنان به دلیل اعتراض تماشاگران برای لحظاتی دستان خود را پایین آوردند، پس از مدتی بار دیگر این کار خود را تکرار کردند و باعث افزایش خشم تماشاگران شدند.

* استراحت مرگبار سرمربی به ستاره جام!

از سوی دیگر تیم ملی برزیل که در این رقابت‌ها با حضور ستاره خود لئونیداس، مقتدر ظاهر شده بود، به دلیل اشتباه مرگبار مربی خود مبنی بر استراحت دادن به ستاره های خود از جمله لئونیداس در بازی با ایتالیا، موفق نشد از سد این تیم بگذرد و در نهایت به مقام سومی بسنده کرد. (آن زمان قانون تعویض هم وجود نداشت و نمی توانست در میانه بازی بازیکنان اصلی را به زمین بفرستد)

مهاجم برزیلی با هفت گل در چهار بازی بهترین گلزن جام جهانی شد. او در تمام بازی‌هایی که انجام داد  گل زد اما عجیب است که به دلیل تصمیم عجیب آدمار پیمینتا سرمربی تیم قبل از نیمه‌نهایی مقابل ایتالیا بازی نکرد. سرمربی ایتالیا گفته بود برای فینال به او استراحت می‌دهم، جمله‌ای که نفرت مردم را برانگیخت و بعد از جام جهانی از ترس کشته شدن نتوانست به ریودوژانیرو برگردد.

گلزنی بدون کفش

ورزشگاه دو لا ماینو در شهر استراسبورگ میزبان دیدار بین برزیل و لهستان بود که این دیدار ۶-۵ به سود برزیل به پایان رسید. لئونیداس در این دیدار سه بار برای تیمش گلزنی کرد که داستان زدن یکی از گل‌های او جالب است. بازی در زمین گل آلود برگزار می شد که راه رفتن را مشکل کرده بود و به همین خاطر کفش لئونیداس پاره شد و او کنار زمین رفت تا کفش دیگری بپوشد ولی این پروسه طول کشید و مهاجم برزیلی صبرش را از دست داد و کفش دیگر را نیز از پای درآورد و بدون کفش به زمین رفت و توانست با پای برهنه یک گل برای تیمش به ثمر برساند تا یکی از اتفاقات ماندگار جام جهانی ثبت شود.

اگر VAR بود این گل باطل بود زیرا یک فوتبالیست بدون داشتن لباس کامل نمی‌تواند در بازی شرکت کند. با این حال، گل و لای آنقدر زیاد بود که داور بازی متوجه نشد چه اتفاقی دارد می‌افتد.

لئونیداس یکی از اولین فوق ستاره‌های تاریخ فوتبال برزیل بود. در جام جهانی ۱۹۳۸ فرانسه او به "الماس سیاه" شهرت داشت. او انقدر بدن ورزیده‌ای داشت که به او لقب مرد لاستیکی نیز دادند.

البته همه چیز در زندگی لئونیداس خوب پیش نرفت. در سال ۱۹۴۱ به مدت هشت ماه به اتهام جعل اسناد به منظور عدم خدمت در ارتش برزیل زندانی شد. جالب اینجاست که لئونیداس از آن روزهایی که زندانی بود خاطره بدی نداشت و به شوخی می گفت: همه افسران و بقیه بازداشت‌شدگان طرفدار من بودند. پس از ترک زندان در سائوپائولو بازی کرد. سرانجام لئونیداس پس از زدن ۵۳۷ گل در ۵۹۳ بازی به فوتبال خود پایان داد.

* اولین جنگ در جام جهانی به میزبانی بوردو همراه با دست‌ و پای شکسته

در مرحله یک چهارم نهایی و در حضور حدود ۲۲ هزار نفر، ۲ تیم برزیل و چکسلواکی در شهر بوردو به مصاف هم رفتند. سلسائو در مرحله قبل با نتیجه عجیب ۶ بر پنج از سد لهستان گذشته بود و چکسلواکی با حساب سه بر صفر هلند را شکست داده بود. بازی هر ۲ تیم به وقت اضافه کشیده بود و از این حیث کمی خسته بودند.

این مسابقه به اولین دیدار در تاریخ جام جهانی تبدیل شد که لقب جنگ را گرفت. سال‌ها بعد بازی مجارستان- برزیل در جام جهانی ۱۹۵۴، جدال بین ایتالیا و شیلی در جام جهانی ۱۹۶۲ و مسابقه هلند و پرتغال در جام جهانی ۲۰۰۶، این لقب را یدک کشیدند.

برزیل در دقیقه ۳۰ با گل آقای گل جام یعنی لئونیداس پیش افتاد اما این گل در دقیقه ۶۵ توسط اولدریش نِجِدلی، فوق ستاره تیم اروپایی از روی نقطه پنالتی پاسخ داده شد. نکته مهم اما بازی خشن ۲ تیم بود. ززه و مارتیم از برزیل به ترتیب در دقایق ۱۴ و ۸۹ و جان ریها در دقیقه ۸۹ از چکسلواکی اخراج شدند تا شاهد اولین بازی تاریخ جام جهانی باشیم که سه اخراجی داشته است. در آن زمان کارت قرمز وجود نداشت و بازیکنان با نظر داور و یا با دخالت نیروهای امنیتی از زمین بیرون می‌رفتند.

شدت خطاها به حدی بود که پلانیچکا، گلر سرشناس چکسلواکی و نجدلی مهاجم این تیم با شکستگی از ناحیه دست و پا روبرو شدند. یک بازیکن از برزیل به شدت از ناحیه شکم مصدوم شد. لئونیداس و یکی از هم‌تیمی‌هایش در برزیل به خاطر مصدومیت نتوانستند تا انتها در زمین باقی بمانند. به گفته شاهدان این مسابقه، پال وون هرتزکا، داور مجارستانی مقصر این جنجال بود چرا که نتوانست از ابتدا برخورد درستی با بازیکنان داشته باشد و همین مساله درگیری‌ها را بیشتر کرد.

بازی با تساوی یک بر یک تمام شد و ۲ روز بعد شاهد برگزاری دیدار تکراری بودیم. چندین نفر از هر ۲ تیم به دلیل شدت جراحات وارده نتوانستند به میدان بروند. برزیل با نتیجه ۲ بر یک به پیروزی دست یافت و راهی مرحله نیمه‌نهایی شد. آنها در این دور به ایتالیایی که مدافع عنوان قهرمانی و قرار بود از عنوانش دفاع کند، باختند تا دست‌شان از رسیدن به اولین جام کوتاه بماند.

فرانسوی‌ها تبدیل به نخستین میزبانی شدند که موفق به کسب جام نشد. تیم ملی ایتالیا در نهایت موفق شد با پیروزی ۴-۲ برابر مجارستان برای دومین بار پیاپی، قهرمان این رقابت‌ها شود.

برخلاف جام جهانی ۱۹۳۴، ایتالیایی با تجربه‌تر شده بودند و جوزپه مه‌آتزا کاپیتان ایتالیا در این دوره بود و فوتبال خوبی ارائه داد. تعجبی نیست که بعد از این دوره و تا سال‌های بعد جوزپه مه‌آتزا به عنوان یکی از اسطوره‌های ایتالیا مطرح شد و حتی نامش به عنوان نام ورزشگاه اینتر حک شد.

ارنست ویلیموفسکی لهستانی نیز تبدیل به نخستین بازیکن شد که در یک بازی جام جهانی، موفق به زدن ۴ گل شده است. وی در جریان باخت ۶ بر ۵ کشورش به برزیل، چنین کاری کرد. این رکورد بعدها بارها تکرار شد اما ۵۶ سال طول کشید تا شخصی بتواند این رکورد را بشکند و از آن عبور کند؛ اولگ سالنکو از روسیه در بازی مقابل کامرون در مرحله مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۴ ،۵ گل از ۶ گل تیمش را به ثمر رساند.

جدول نهایی جام جهانی فرانسه ۱۹۳۸

قهرمان/ ایتالیا
دوم/ مجارستان
سوم/ برزیل
چهارم/ سوئد
پنجم/ چکسلواکی
ششم/ سوئیس
هفتم/ کوبا
هشتم/ فرانسه
نهم/ رومانی
دهم/ آلمان
یازدهم/ لهستان
دوازدهم/ نروژ
سیزدهم/ بلژیک
چهاردهم/ هلند
پانزدهم/ هند شرقی (اندونزی)

* جام جهانی ۱۹۳۸ در یک نگاه

بهترین خط حمله: مجارستان با ۱۵ گل

بهترین خط دفاع: ایتالیا با ۵ گل

تعداد تماشاگران: ۴۸۳ هزار نفر

بهترین بازیکن: لئونیداس از برزیل

آقای گل: لئونیداس از برزیل با ۷ گل زده

* فینال

ایتالیا ۴ – مجارستان ۲

تاریخچه اولین جام جهانی (۱۹۳۰ - اروگوئه)
تاریخچه دومین جام جهانی (۱۹۳۴ - ایتالیا)