به گزارش مشرق، صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران یکی از مهم‌ترین طراحان و سازندگان تجهیزات و تسلیحات نظامی هستند. صنایع دفاعی ایران اسلامی، شرکت‌ها و بخش‌های دانش‌بنیان هستند که آغاز فعالیت آن‌ها به دوران ابتدایی دفاع مقدس باز می‌گردد؛ هنگامی که ایران تحت تحریم‌های تسلیحاتی قرار داشت و اگر صنایع دانش‌بنیان نظامی را پایه‌گذاری نکرده بود شاید سرنوشت دفاع مقدس به شکل دیگری رقم خورده بود.

صنایع دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی ایران در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا به امروز توانسته انواع تجهیزات و تسلیحات مورد نیاز را طراحی کرده و بسازد.

در این گزارش به بررسی توان طراحی و تولید اسلحه‌های کمری توسط صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازیم.

اسلحه‌های کمری؛ سلاح کلیدی فرماندهان نظامی

اسلحه‌های کمری جزو سلاح‌های موردنیاز همه افسران، فرماندهان و نیروهای ویژه در نیروهای مسلح است و آنچه در این میان اهمیت دارد بومی بودن آن‌ها است. بومی بودن از این جهت اهمیت دارد که دشمنان متوجه اسرار طراحی و ساخت آن نشوند چراکه حفظ این اسرار جزو بایدهای نظامی‌گری است.

نیروهای مسلح تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی از اسلحه‌های کمری آمریکایی مانند برونینگ استفاده می‌کردند و نیاز نیروهای مسلح از این طریق تامین می‌شد. با پیروزی انقلاب اسلامی شرایط تغییر کرد و ایران توسط کشورهایی که روزی هم‌پیمان آن بود تحت تحریم قرار گرفت.

رویدادهای ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و تحرکات ضد انقلاب در برخی نقاط همچون کردستان، ترکمن صحرا و آذربایجان شرقی نیز اوضاع کشور را ملتهب ساخته بود. پس از پایان یافتن این الهتابات، رژیم بعثی عراق به کشورمان حمله و کشور را درگیر یک نبرد هشت ساله کرد.

همه این رویدادها باعث شد تا فرصتی برای طراحی و ساخت تسلیحات جدید برای نیروهای مسلح فراهم نشود و همه توان فنی نیروهای مسلح و کشور صرف بازسازی و بروز نگه‌داشتن تسلیحات و تجهیزات فنی شود.

پایان دفاع مقدس فرصتی بود تا نیروهای مسلح نفس‌تازه کنند و وارد عرصه طراحی و ساخت انواع تسلیحات و تجهیزات همچون اسلحه‌های کمری شوند. در این راستا، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از سال ۱۳۶۹ وارد چرخه تولید اسلحه‌های بومی کمری شده است.

کدام اسلحه‌های کمری در ایران تولید می‌شوند؟

صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های گذشته توانسته‌اند سه نوع سلاح کمری را طراحی کرده و تولید کنند. این اسلحه‌ها زُعاف، کاوه ۱۷ و رعد نام دارند که تماماً در داخل طراحی و تولید شده است.

سلاح کمری زُعاف

سازمان صنایع دفاع سال ۱۳۶۹ در نخستین تجربه خود در ساخت سلاح کمری توانست سلاح کمری ۹ میلی‌متری زُعاف را طراحی و تولید کند. سلاح کمری زُعاف از فشنگ‌های ۹×۱۹ میلی‌متری بهره می‌برد و از نمونه‌های نیمه اتوماتیک به شمار می‌رود.

طراحان اسلحه زُعاف در ساختار این سلاح ۴ ضامن قفل بدنه یا ضامن گلنگدن، تیر آخر، اصلی و خشاب‌گیر را طراحی کرده‌اند.

ساختار اسلحه کمری زُعاف به اسلحه زیگ زاوِر پی۲۲۶ ساخت آلمان شباهت دارد ولی شکل قبضه آن با این سلاح تفاوت دارد.

اسلحه کمری رعد

اسلحه کمری دیگری که صنایع دفاعی ایران آن را طراحی و تولید کرد؛ رعد نام دارد. این اولین بار است که صنایع دفاعی ایران توانست با استفاده از پلیمر یک سلاح کمری را طراحی و تولید کند. مزیت استفاده از پلیمر در ساخت یک سلاح مزیت‌های بسیاری همچون پایداری خوب در مقابل مواد شیمیایی، وزن سبک و استحکام بالا را دارد.

اسلحه پلیمری کمری «رعد» نیز همچون اسلحه زُعاف یک سلاح ۹ میلی‌متری است و از فشنگ‌های ۹×۱۹ میلی‌متری بهره می‌برد.

مهم‌ترین مزیت اصلی این است که ظرفیت خشاب آن از تمام اسلحه‌های کمری شناخته شده موجود در ایران بیشتر است. همه سلاح‌های کمری موجود در ایران تا پیش از تولید رعد دارای خشاب‌های ۸ و ۱۰ تیری هستند ولی خشاب این سلاح ظرفیت ۱۵ تیر را دارد.

اسلحه کمری کاوه

اسلحه کمری کاوه جزو تولیدات صنایع شهید کاوه وزارت دفاع در خراسان است.کاوه یک سلاح با کالیبر ۹ میلی‌متری است که وزن بدون خشاب آن ۶۵۵ گرم برآورد می‌شود. وزن پایین این اسلحه باعث ایجاد گمانه‌زنی‌هایی درباره آن شده و کارشناسان معتقدند به احتمال فراوان در این سلاح هم از مواد پلیمری استفاده شده است.

برد موثر «کاوه»، ۵۰ متر و سرعت دهانه گلوله در آن در حدود ۳۶۰ متر بر ثانیه است و از نظر طراحی به سلاح گلاک ساخت اتریش شباهت دارد. اما، نکته مهم در ساخت کاوه این است که در مقیاس با نمونه اتریشی خود در برخی قسمت‌ها موفق‌تر ظاهر شده است.

وزن خالص کاوه همان طوری که در بالا به آن اشاره شد در حدود ۶۵۵ گرم است، در حالی که این عدد برای گلاک ۷۱۰ گرم است. در زمان مسلح بودن با خشاب پر نیز نمونه ایرانی تنها ۱۰ گرم از مدل اتریشی سنگین‌تر است. طول مدل اتریشی نیز ۲۰۴ میلی‌متر بوده که در مقایسه با نمونه ایرانی بسیار بزرگ تر است.