به گزارش مشرق، محسن مهدیان طی یادداشتی در روزنامه همشهری نوشت: یک تلقی غلط و البته رایج از مبارزه با فساد وجود دارد؛ گویی هرچه بیشتر درباره فساد داد بزنیم، ضدفسادتریم. واقعیت این است که مبارزه با فساد از مرحله داد عبور کرده و اگر تبدیل به «فناوری سازنده» در جهت «کارآمدی مدیریتی» نشود، اساسا خودش فساد میشود. اما این حرف یعنی چه؟
ثمره نهایی افشاگریها و اخبار مبارزه با فساد تا امروز چه بوده است؟ اگر مختصری به سابقه این پدیده در فضای سیاسی کشور رجوع کنیم، مسئله روشن میشود. مبارزه با فساد تا امروز عمدتا ابزاری برای جلب توجه بوده است. به همین دلیل خیلی وقتها مبارزه با فساد به مسابقه اعداد تبدیل میشود؛ اینکه چهکسی عدد بالاتری از فساد را افشا میکند. همین نیز باعث شد بعد از مدتی جامعه نسبت به حجم فساد دچار کرختی و بیحسی شود. مثلا ۳هزار میلیارد تومان خاوری باید میشد ۱۲هزار میلیارد تومان احمدینژاد و ۷۰هزار میلیارد تومان دلار جهانگیری و ۹۰هزار میلیارد تومان فولادمبارکه.
از یک جایی به بعد هم وقتی فراوانی ارقام، هیجانساز نبود، مبارزه با فساد به زندگی شخصی افراد کشیده شد؛ اینکه چهکسی در چه زمانی و در کدام پستوخانه چه کرده است.
اما ثمره نهایی این سبک از مبارزه با فساد چه بوده است؟ بالا رفتن بیشتر ادراک از فساد. چرا؟ بسیار ساده است. مردم هر روز با اخبار مبارزه با فساد مواجه بودند؛ اخباری که از دل مسابقه برای افشاگریهای هیجانی بیرون میآمد. اما همزمان از سوی دیگر شاهد این بودند که سفره اقتصادیشان کوچکتر میشود. نتیجه این دو گزینه چه بود؟ اینکه فساد سیستمی است. میگفتند وقتی این میزان اخبار فساد وجود دارد و همزمان هم اقتصاد بدتر میشود، پس آنچه افشا میشود، تنها گوشهای از کوه یخ بیرونزده از دریاچه است و اصل ماجرا همچنان پنهان است. توهم فساد سیستمی ثمره همین مبارزه معیوب با فساد بود؛ تا آنجا که ادراک فساد از حجم واقعی فساد در جامعه پیشی گرفت.
اما راهحل چیست؟ ما نیاز به یک بلوغ در امر مبارزه با فساد داریم. کدام بلوغ و پختگی؟ ماجرا این است که مبارزه با فساد باید سر صحنه زندگی واقعی مردم قرار گیرد؛ یعنی مبارزه با فساد حقیقی بدون جاروجنجالهای سیاسی از قالب نمایشی خارج شود و به موضوعاتی بپردازد که در نهایت ثمرهاش کارآمدی بیشتر و سامان بهتر زندگی مردم باشد.
با این مقدمه مرور مبارزه با فساد در ۲سال گذشته شهرداری تهران قابل اعتناست. سنجه شهرداری تهران برای مبارزه با فساد اقتصادی را باید روی کارآمدی در مدیریت شهر برآورد کرد.
شهرداری تهران با ۳ ماموریت روشن، گفتمان ضدفساد در مدیریت شهری را به روش متفاوتی کلید زد.
اول اینکه بدون رخنماییهای سیاسی و جناحی، آنچه از گذشته خاصهخواری و حیفومیل شده بود را به سفره مردم برگرداند. همین یک گزاره رقمی بالغ بر ۲۰هزار میلیارد تومان به نفع مردم است.
دوم اصلاح ساختارهایی است که ثمرهاش کاهش هزینه در مدیریت شهری شده است؛ هزینههایی که در نهایت به مردم منتقل میشد. یک نمونهاش خرید نیاز مدیریت شهری از بورس است که در نهایت به کاهش ۲۵درصدی هزینهها منجر شد.
سوم نیز ایجاد یک سامانه مردمی برای گزارش فساد اداری است که اگرچه عدد تخلف آنها بالا نیست، اما ثمرهاش فزونی احساس و ادراک مردم از فساد واقعی است.
در نهایت اینکه شعار مبارزه با فساد باید تبدیل به یک سبک مدیریتی جهت ارتقای کارآمدی باشد؛ نه صرفا ابزاری برای داد و قالهای رسانهای که در بسیاری از موارد نهتنها همراه با خلاف شرع و قانون میشود، بلکه ثمره نهاییاش ناامیدی از آینده کشور است.