روزگاری نچندان دور، سربازان ایرانی در جبهه های جنگ آرزوی داشتن چند قبضه خمپاره 60 با مهمات کافی را داشتند. اما امروز به لطف خدا و تلاش صنعتگران ایرانی، سامانه خمپاره اندازی در داخل ساخته شده است که مسلما باعث شادی دوستان و ترس دشمنان خواهد شد.

به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، خمپاره را می توان به گونه ای توپخانه جیبی و همراه فرمانده واحد های پیاده نظام در خط مقدم به شمار آورد. از سالهای بسیار دور به این سو اکثر واحد های غیر پیاده تلاش خود را برای پشتیبانی از این واحد در میدان نبرد به عمل می آورند. علت این پشتیبانی این است که اولا پیاده نظام مهمترین و در عین حال ستون فقرات نیروی زمینی هر ارتشی را تشکیل می دهد و در همین حال در برابر حملات دشمن چه به شکل هوایی، توپخانه ای و یا چه زرهی آسیب پذیر است.

در ارتش های جهان معمولا از توپهای 105 میلی متری به صورت سازمانی برای پشتیبانی واحدهای پیاده استفاده می شود. در این میان برای مواقع اضطراری و زمانی که به هر دلیل واحد های پیاده به پشتیبانی توپخانه دسترسی ندارند از " خمپاره " برای ایجاد آتش پشتیبانی برای واحد های پیاده استفاده می شود.


توپ آمریکایی 105 میلی متری M2

در یک نگاه کلی خمپاره یک وسیله ساده و کارآمد است که از یک لوله فلزی تشکیل شده است که در انتهای آن یک سامانه فعال کننده به شکل سوزنی وجود دارد. زمانی که خدمه خمپاره گلوله را به درون لوله پرتاب می کنند این مکانیزم در انتهای لوله به پشت گلوله ضربه زده و آن را فعال می کند. واحدهای پیاده نظام به صورت معمول از خمپاره هایی با کالیبر 60، 81، 82 و 120 میلی متری استفاده می کنند که بردهای مختلفی را تا حدود 6 و یا 7 کیلومتر را پوشش می دهند.

در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران نیز انواع این خمپاره در سازمان رزم نیروهای ایرانی وجود دارد. اولین گام مهم ایران برای ارتقاء واحد های خمپاره ای خود در سال 1389 برداشته شد که در طی آن سامانه خمپاره انداز " رزم " با کالیبر 120 میلی متر و بردی در حدود 16 کیلومتر رونمایی شد. در سامانه " رزم " با کمک سیستم های پشران کمکی که در انتهای گلوله نصب شده است برد سیستم به 16 کیلومتر رسیده است. این سامانه از آن تاریخ به این سو به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تحویل شده است.


سامانه خمپاره انداز رزم با برد 16 کیلومتر

اما امسال در روز صنعت دفاعی از یک گونه جدید از خمپاره به نام " وفا " پرده برداری شد. این سامانه جدید دارای کالیبر 160 میلی متر بوده و یک گام جدید در افزایش توان رزم نیروهای مسلح ایران به حساب می آید. اما این که وفای ایرانی دقیقا دارای چه مزیتهایی بوده و می تواند چه تغییراتی در توانایی های ایران به وجود آورد مسئله ای است که در این مطلب به آن می پردازیم.


در یک ارتش منظم به صورت استاندارد معمولا از توپخانه کالیبر 105 میلی متر برای پشتیبانی از واحد های پیاده استفاده می شود.

در نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران این وظیفه بر عهده توپ 105 میلی متری مدل " M2 " ساخت ایالات متحده آمریکا است. یک توپ قدیمی اما توانا که سابقه آن به جنگ دوم جهانی می رسد. نواخت تیر و دقت مناسب به همراه سادگی کارکرد از این توپ یک انتخاب ایده آل برای ارتش های جهان ساخته است.

اما در سالهای اخیر واژه جدیدی به ادبیات نظامی کشور ما وارد شده است و آن هم " نبرد نامتقارن " است. باید به سادگی و به دور از هر گونه توضیح اضافی گفت که توپی مثل M2 به هیچ عنوان مناسب استراتژی نبرد نامتقارن نیست. شاید برای شما این پرسش پیش آید که چرا؟ برای یافتن دلیل این توضیحات را مطالعه کنید.

توپ مورد نظر به صورت استاندارد دارای وزنی در حدود 2260 کیلو گرم است و به صورت استاندارد باید به وسیله یک کامیون کشیده شود. این کامیون همچنین حاوی نفرات، مهمات و لوازم جانبی توپ نیز خواهد بود. مشخص است یک کامیون در حالی که توپ به پشت آن وصل بوده و در مکانی نزدیک به خط مقدم در حال حرکت است یک هدف راحت برای بالگردها و یا جنگنده های دشمن خواهد بود.

مسئله بعدی نیروی انسانی مورد استفاده برای این توپ است. برای عملیاتی کردن این توپ و شلیک آن به صورت استاندارد به 8 نفر نیاز است. کافی است تا این توپها و نفرات را در تعداد بالا تصور کنید تا متوجه نفرات لازم فقط برای عملیاتی کردن این گونه از توپها شوید.

از نظر قدرت تخریب و برد نیز این توپ آن چنان نیرومند به حساب نمی آید. چیزی در حدود 2 کیلوگرم تی ان تی در یک گلوله 105 میلی متری وجود دارد که در برابر زره های پشیشرفته امروزی آنچنان کارا نخواهد بود. در زمینه برد نیز باید گفت که این توپ با بردی در حدود 11 کیلومتر در نگاه اول بردی مناسب دارد، اما فراموش نکند که این توپ عقب تر از خط یک به سر می برد و مقداری از توان خود را باید صرف رسیدن به خطوط خودی و گذر از آن کند. این یعنی این که امکان استفاده بهینه از برد 11 کیلومتری توپ وجود ندارد.


گلوله 120 میلی متری خمپاره انداز رزم

البته باید گفت که صنایع دفاعی ایران در سال 1389 با معرفی سامانه خمپاره انداز " رزم " بسیاری از مشکلات موجود در امر پشتیبانی را حل کرد. یک خمپاره 120 میلی متری که با یک خودروی تاکتیکی کوچک مثل کلاس " سفیر " قابل حمل است. این یعنی قابلیت بالای این سامانه برای تحرک و همچنین استتار که عواملی مهم و حیاتی در میدان نبرد نامتعارف به حساب می آیند.

در بحث خدمه نیز باید گفت که یک خمپاره به طور معمول از 4 نفر تا 6 نفر برای عملیات بهره می برد که در صورت لزوم می توان این عمل را با 2 نفر نیز به انجام رساند. این یعنی نفرات کمتر و در نتیجه صرفه جویی در منابع انسانی و مالی که خود نکات مهم دیگری در اداره جنگ به شمار می آیند.

در بحث برد نیز سامانه رزم توانست تا با استفاده از سامانه های پیشرانه کمکی و رساندن برد به 16 کیلومتر برد شلیک نیروهای پیاده ایران را افزایش دهد. در عین حال چون خمپاره سامانه ای است که در خط یک به کار می رود می توان از این برد 16 کیلومتری با بهره بیشتری استفاده کرد.

با این وجود سامانه " رزم " هنوز یک مشکل داشت و آن هم بحثی به نام قدرت آتش و تخریب است. گلوله 120 میلی متری این خمپاره در بهترین شرایط می تواند حاوی 3 کیلوگرم تی ان تی باشد که باید وجود توان تخریب مناسب آنچنان که باید و شاید پاسخ گویی بخشی از تهدیدات متصور برای یگان های پیاده ایران نبود.

در اینجا بود که سازمان صنایع دفاعی ایران با معرفی سامانه " وفا " در حقیقت یک ابر خمپاره را به نیروهای مسلح ایران تحویل داد. بر اساس تخمین های موجود این خمپاره انداز وزنی در حدود 300 تا 350 کیوگرم دارد که آن را به یک انتخاب سبک و ایده آل  برای خودروهای سبک تبدیل می کند.


خمپاره انداز وفا به همراه گلوله مخرب آن

در بحث برد نیز این خمپاره انداز از دو گونه گلوله استفاده می کند که اولین آنها گونه معمولی با بردی در حدود 9 کیلومتر است و گونه دوم که از پیشران راکتی کمک می کرد بردی در حدود 20 کیلومتر دارد. این بدین معنا است که برد این سامانه نسبت به خمپاره انداز " رزم " نیز 4 کیلومتر افزایش یافته است. اما این قدرت آتش و تخریب این سلاح است که آن را بسیار متفاوت می کند.

 این خمپاره می تواند در هر دقیقه 5 تا 8 گلوله را به سمت هدف شلیک کند. اما بر خلاف گلوله های 105 یا 120 میلی متری، گلوله های 160 میلی متری حاوی 10 تا 11 کیلوگرم تی ان تی هستند که می توانند برای هر هدفی یک کابوس واقعی باشند.


دکتر احمدی نژاد و سردار وحیدی در کنار ابر خمپاره ایرانی

این یعنی به نسب خمپاره های قبلی توان تخریبی حدودا 5 برابر افزایش یافته است. برای درک بهتر این قدرت تخریب بهتر است بدانید که عمده کشورهای دنیا امروزه از توپهای کالیبر 155 به عنوان بزرگترین توپ در سازمان رزم خود بهره می برند. با توجه به معرفی سیستم های حسگر لیزری در توپهای ایرانی می توان این انتطار را داشت که به زودی شاهد معرفی گلوله های هدایت شونده برای خمپاره ها باشیم که در آن صورت می توان به سامانه وفا لقب " ابر خمپاره ایرانی " برای قرن بیست و یکم را داد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 35
  • در انتظار بررسی: 5
  • غیر قابل انتشار: 6
  • یک کهنه سرباز ۰۰:۲۴ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    4 0
    یادمه اوائل جنگ در میان تمام قدرتهای دنیا که صدام را شدیداً حمایت می کردند تنها دو کشور سوریه و کره شمالی بودن که ما اون موقع سخت از نظر خمپاره 60 و گلوله توپ های 130 در مضیقه بودیم اینها رو از آنها می خریدیم .
  • جاوید ۰۰:۳۹ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    1 1
    ایول. بازم به موقع یه چیز توپ رو کردین
  • ۰۱:۱۷ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    2 0
    گزارش خوبی بود راستی چرا گزارشات دفاعی- نظامیتون کمتر از قبل شده ؟؟
  • زانیار ۰۵:۴۹ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    0 0
    زنده باد ایرانی با غیرت پرچــــم ایران اسلامی تا ابد بالاست
  • ۰۶:۲۲ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    4 1
    عجیبه شما به چند تا جنگ افزار عادی افتخار میکنید اما چرا اونا نباید به پیشرفته ترین تجهیزات افتخار کنن?!
    • IR ۰۰:۲۲ - ۱۳۹۷/۰۱/۳۰
      1 0
      حضرت اقا کسی نگفته اونا افتخارنکنن. اما ما نباید بشینیم دست رودست بزاریم و به اونا افتخارکنیم .باید استین بالا بزنیم که یقینا ازنظر زمان زودتر وبهترازونا عقب ماندگیامونو جبران خاهیم کرد .بشرط عدم خیانت ووطن فروشی
  • ۰۷:۵۳ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    0 0
    این گفته را منهم قبول دارم البته به نظرمن یکم هم کیفیت گزارش ها کمتراز قبل شده ولی در کل جای سپاس گذاری داره
  • ۰۸:۰۰ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    3 0
    بچه های مدافع خرمشهر هر سه تاشون یک اسلحه داشتند.
  • mona ۰۸:۰۹ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    2 2
    برخلاف تصور نگارنده محترم هیچکس از تولید یک سلاح خوشحال نمیشه
  • یه دانشمند ۰۸:۳۲ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    1 0
    اتفاقات خوب داره میوفته...آهای جوانان ایرانی برید علم کسب کنید.
  • ۰۹:۴۷ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    1 0
    باید دید در برابر سوپر زره هایی مثل زره آبرامز و بقیه میتونه کاری از پیش ببره؟
  • ۱۰:۱۲ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    1 0
    از این مقالات تو این اوضاع خوشم نمیاد! ولی دم متخصصای ایرانی گرم
  • ۱۲:۳۵ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    1 0
    عادی؟ افتخار نمیکنن ینی میگی؟با همونا کل دنیارو به آتیش کشیدن دیگه
  • ۱۲:۳۵ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    0 0
    چون ما این تجهیزات رو با پول خودمون با دانشمندای خودمون و برای دفاع از کشور خودمون ساختیم نه مثل اون هایی که با غارت کشور های دیگه ،با دزدین دانشمندان کشور های دیگه و برای جنگ افروزی و وحشیگری در مقابل ملت های مستضعف. عجیب وقتیه که ما باهمین سلاح های عادی و البته نیروی ایمان تمام لشگر کفر رو با تمام سلاح های پیشرفته شان نابود خواهیم کرد ان شاء الله ولله جنود السموات والارض
  • ۱۲:۳۸ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    1 0
    برخلاف مونا خانوم ما خیلی خوشحال شدیم چون این کار بر طبق ایه قران صورت گرفته مستطعتم من قوه دم اون هایی هم که این سلاح رو درست کردند گرم بهشون می گم ادامه بدهند هر چه بهتر و بیشتر
  • ۱۲:۳۹ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    1 0
    صبر داشته باش به وقتش البته اگه تو موقع جنگ سکته نکرده باشی
  • ۱۳:۰۳ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    2 0
    شخصا از این که توان نظامی دفاعی کشورم بالاتر برود بسیار بسیار خوشحال می شوم !
  • ۱۳:۰۵ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    14 1
    فکر کن یک خمپاره هوشمند 120 یا 160 ( هدایت لیزری یا اینفرارد ) از بالا میخوره توی سر ابرامز .... گود بای ابی !
  • ۱۳:۱۰ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    0 0
    عادی؟! مگه کلاشینکوفه؟ ضمن اینکه ساختنش برای آمریکا که داره مهندسای خبره ی کشورای دیگه رو میخره شاید عادی باشه اما برای کشور ما که 30 ساله تحریم هستیم و با دانش خودمون ساختیمش فوق العاده است. همون آمریکا اگر شرایط تحریم ما رو داشت کلاشینکوف که هیچی، سلاح بومی های قدیم خودشو نمیتونست بسازه. ضمن اینکه ساخت سلاح برای کشتن انسانهای بیگناه افتخار نداره، اما ساخت هرچیزی برای مقابله با ظالمای آدمکش افتخار داره.
  • ۱۳:۱۳ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    0 0
    هه! یکی بیاد دست این کوچولو رو بگیره برش گردونه مدرسه. هنوز نمیدونه با توپ و خمپاره تانک رو نمی زنن. اگرم ما میزدیم تو جنگ به خاطر نبود سلاح بود. اینا برای آتش پشتیبانیه عمو جون. اونی که باهاش تانک میزنن موشک ضد تانکه که ازونم داریم. آبرامز که سهله، قویترین زره رو تانکهای اسراییلی دارن که دیدیم با یه موشک مثل پارچه جر میخوردن.
  • ۱۳:۳۴ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    0 0
    آقای ناشناس از آمریکا! یعنی شما خودت رو نه ایرانی میدانی ننه از اونا؟ بالاخره یا اینور یا اونو. نگو که بیطف که خیلی مضحکه!
  • ۱۳:۳۶ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۰
    0 0
    از سلاحی که برای دفاع دربرابر قدرتهای ددمنش استفاده میود قطعا باعث خوشحالیه شما از چی ناراحتی؟!!
  • ۱۵:۲۷ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۱
    0 0
    یه کم گزارش هاتون بهتر شد...
  • ۰۰:۵۴ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۲
    1 0
    در جنگ 33 روزه ای ول داشته ها!!!
  • پزشک ۰۱:۳۲ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۲
    0 0
    برخلاف تصور مونا خانم محترم من از تولید اين سلاح از خوشحالي در پوست خودم نميگنجم . شايد من خيلي بدم و مونا خانم جزء از ما بهتران و روشنفکران است . به هر حال قانون هيچکس ايشان با يک مورد نقض مواجه شده و باطل است و متاسفانه ايشان به هدف خود نرسيد
  • ۰۱:۳۴ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۲
    0 0
    خدا از دلت بشنوه عزيزم . بقيه شو بقيه قشنگ جواب دادند .
  • nima ۰۹:۲۳ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۲
    0 0
    در کنار جنگ افزار نظامی روحیه ایثاروشهادت طلبی هم لازمه که جوانان ایران اسلامی اونو ثابت کردند
  • ۲۳:۴۶ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۲
    0 0
    و اعدوا لهم مااستطعتم من قوة
  • علی ۲۱:۳۶ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۳
    0 0
    خانم ها همشون همینجوری هستن لطیف.......قبولتون داریم! اما اگه جنگ شد همین ها هستن که از شما دفاع می کنن که ناموس به .........نره
  • علی ۲۱:۳۸ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۳
    0 1
    اگه آمریکا و اسراییل ازش نمی ترسیدن الان بهمون حمله کرده بودن حتما یه چیزی توش هست که ایطرفا پیداشون نمیشه!!!!!!!!
  • حجت ۱۷:۲۹ - ۱۳۹۱/۰۸/۱۷
    0 0
    اون چیزی که از بالا ول می شه طرف تانک موشک ضد تانک جاولینه. موشکای ما مستقیم میره.
  • علیرضا ۲۳:۴۰ - ۱۳۹۴/۰۱/۱۶
    0 0
    با سلام اگه اینهمه تجهیزات داریم چرا به یگاناشون واگذار نمیکنند من سرباز دسته خمپاره120بودم و خمپاره ما از زمان جنگ بود
  • خسرو ۲۱:۱۸ - ۱۳۹۴/۰۶/۰۳
    1 0
    با سلام و خداقوت 1- بالاخره این خمپاره کالیبر120 بود یا 160 چون بعضی جاها از مزایای 1560 مم سخن گفته اید. 2- برای معرفی نیاز نیست تعداد خدمه 105 را که 5 نفر است به 8 افزایش دهید 3- اگر این جنگ افزار را از نظر عمر لوله و نواخت تیر عملا اندازه گیری کرده باشید و توان عملیاتیش زرا نشان داده باشد باید گفت خدا نگهدار
  • ۲۲:۱۱ - ۱۳۹۵/۰۶/۰۹
    0 0
    پاینده باد محمود کبیر
  • IR ۱۷:۳۴ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۹
    0 0
    دستشون دردنکنه.

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس