به گزارش مشرق، تلاشهای زیادی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و در سالهای اخیر صورت گرفته تا جمهوری اسلامی ایران به کشوری منزوی در صحنه جهانی مبدل شود، تلاشهای آمریکا و متحدان غربی آنها و همچنین رژیم صهیونیستی؛ از اعمال تحریمهای یکجانبه تا تحمیل جنگ هشت ساله و...، ولی این هدف محقق نشد و این پروژهها عملا ناکام ماند.
در سالهای اخیر و از جمله در دولت سیزدهم (ابراهیم رئیسی) نیز این تلاشها همچنان ادامه یافته، ولی عملا این هدف، محقق نشده، آنچنان که اخیرا نیز حسین امیرعبداللهیان در گفتوگویی با پرس.تی.وی اعلام کرد که تلاشهای آمریکا و برخی متحدان غربی آن برای منزوی کردن جمهوری اسلامی ایران، شکست خورده است. وی با اشاره به حضور ایران در نشست بریکس و عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و... خاطرنشان کرد: «حضور فعال ایران در سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و اخیرا در بریکس نشان میدهد که سیاست جهانی منزوی کردن ایران شکست خورده است. کشورها و اتحادها بر اساس منافع خودشان عمل میکنند. پیام روشن و صریح ما این است که جمهوری اسلامی ایران را نمیتوان منزوی کرد و به حاشیه برد».
«فؤاد ایزدی» تحلیلگر مسائل آمریکا در همین خصوص، با بیان اینکه آمریکاییها زمانی میخواهند با کشوری برخورد کنند از ابزارهای مختلفی استفاده میکنند، یکی از این ابزارها را «منزوی کردن» خواند و گفت: منزوی کردن از دو مسیر صورت میگیرد؛ بیرونی و درونی.
وی توضیح داد: مسیر بیرونی یعنی اینکه از بیرون سعی کنند کشورها و شرکتهایی که میخواهند با ایران کار کنند را از تصمیمشان منصرف سازند. به آنها پیام دهند یا آنها را تهدید و تطمیع کنند که با ایران کار نکنند. مسیر درونی هم بدین معنا که ذهنیت مسؤولان ایرانی را به این سمت ببرند که آمریکا کدخداست و تا او اراده نکند و اجازه ندهد، ایران نمیتواند روابط عادی را با کشورهای مختلف داشته باشد و بدین منوال مسؤولان ایران بر حل مشکلاتشان با غرب و آمریکا متمرکز شوند.
این کارشناس مسائل آمریکا با ذکر این نکته که در هشت سال ریاست جمهوری حسن روحانی شاهد این موضوع بودیم و این قضیه را تجربه کردیم که برخی از مسؤولان آن دوران باور داشتند که آمریکا کدخداست و باید مشکلات را با آن کشور حل کرد و اگر نتوانیم مشکلات را حل کنیم با جای دیگر نمیشود کار کرد، اظهار داشت: حتی زمانی که آمریکا از برجام خارج شد میگفتند باید به برجام تمکین کرد و حتی ایران باید برجامهای دو و سه و چهار را بپذیرد تا منزوی نشود.
ایزدی با ذکر این نکته که خطر منزوی شدن از درون بیشتر است، خاطرنشان کرد: متاسفانه در دورههایی از دولت روحانی ذهنیت قابل توجهی از مسؤولانی که در سیاست خارجی کار میکردند و یا در وزارتخانههایی مثل نفت و صنایع مشغول بودند، همین بود. هشت سال کشور معطل مذاکرات، برجام و میوه برجام بود و بعد از آن هم معطل دولت بایدن شدند که در این دوران هم اتفاق خاصی نیفتاد.
وی در خصوص علت عدم موفقیت آمریکا و غرب برای منزوی کردن ایران بیان کرد: بسیاری از کشورهایی که از سوی آمریکا تشویق شدند که ایران را منزوی کنند زخم خورده آمریکا هستند و به این نکته پی بردند که در حال گذار به سمت نظم نوین هستیم و ایران کشور بزرگی است که دارای منابع طبیعی، انسانی و ظرفیتهای اقتصادی و ذاتی گستردهای است و علیرغم تبلیغات آمریکا برای منزوی کردن ایران، آنها همچنان با ایران کار کردند.
فؤاد ایزدی همچنین گفت: دولت جدید در ایران با اینکه دارای ضعفهای قابل توجهی در حوزه سیاست خارجی است، ولی حداقل در سطح کلان کشور ذهنیت به سبک دولت روحانی نبود و معلوم شد که بدون غرب هم میتوان کار کرد از جمله اینکه ایران عضو شانگهای شد و فعالیتهایی در حوزه همسایگی و روابط با کشورهای غیرغربی، آمریکای لاتین و آفریقا صورت گرفت. علاوه بر این تحولاتی هم که به ما ارتباطی نداشت مثل جنگ اوکراین، فرصتی را در روابط ایران و روسیه ایجاد کرد و این موارد دست به دست هم داد و باعث شد که ایران دوره گذاری که به سمت نظم جدید تجربه میکنیم را سپری کند و انتخابهای بهتری در حوزه سیاست خارجی داشته باشد.
وی در عین حال عنوان کرد که سیاستهای خصمانه آمریکا، اروپا و رژیم صهیونیستی همچنان ادامه مییابد و اگر طراحیهایشان جواب ندهد به این معنا نیست که از آن سیاستهای دست کشیدهاند، بلکه آنها همواره پروژه منزوی کردن ایران را دنبال میکنند.
این تحلیلگر مسائل آمریکا همچنین به موضوع امنیتی سازی کردن ایران هم اشاره کرد و افزود: بعضی از این مفهوم سوءاستفاده میکنند. کسانی که در داخل به این بحث امنیتی سازی ورود میکنند، تدبیری که مطرح میکنند اشتباه است. تدبیرشان این است که ایران اهرمهای قدرت خود را در اختیار آمریکا قرار دهد، البته این موضوع را به صراحت بیان نمیکنند، ولی زمانی که از برجام دو و سه سخن میگویند هدفشان گرفتن اهرمهای قدرت ایران است.
ایزدی با بیان اینکه هم افزایی بین برخی از نیروهای داخلی و کشورهای غربی وجود دارد و در داخل نیز برخی میخواهند از اصولی که منجر به انقلاب شد عبور کنند، افزود: این تفکر اشتباه است و یک ظاهر علمی و آکادمیک هم به آن میدهند و عنوان میکنند برای اینکه امنیتی نشویم، فهرستی از ناراحتیهای طرف مقابل باید ایجاد کنیم.
به باور وی یکی از دلایلی که مانع منزوی شدن ایران شده است، قدرت، توانمندی و ظرفیتهای ایران است.